Genesis 23
1 Ug si Sara nakadangat sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka tuig; kini mao ang gidaghanon sa mga tuig sa kinabuhi ni Sara.
Sarah lived to be 127,
2 Ug namatay si Sara didto sa Kiriath-arba, nga mao ang Hebron sa yuta sa Canaan; ug miadto si Abraham sa pagbalata tungod kang Sara, ug sa paghilak tungod kaniya.
and then she died at Kiriath-arba (or Hebron) in the land of Canaan. Abraham went in to mourn her death and to weep over her.
3 Ug mitindog si Abraham sa atubangan sa iyang minatay, ug nagsulti siya sa mga anak ni Heth ug miingon:
Then Abraham got up from beside his wife's body and went to talk with the leaders of the Hittites.
4 Lumalangyaw ug dumuloong ako sa taliwala ninyo; hatagi ako ninyo ug panulondon nga lubnganan uban kaninyo ug pagalubnganan ko sa akong minatay halayo sa akong mga mata.
“I am a foreigner, a stranger living among you,” he said. “Please let me buy a burial site so I can bury my dead wife.”
5 Ug nanagpanubag ang mga anak ni Heth kang Abraham, ug sila nanag-ingon kaniya:
The Hittites answered Abraham, telling him,
6 Patalinghugi kami, ginoo ko; ikaw mao ang principe sa Dios sa taliwala namo; sa labing maayo sa among mga lubnganan ilubong mo ang imong minatay; walay bisan kinsa kanamo nga magaulang kanimo sa iyang lubnganan, aron nga igalubong mo ang imong minatay.
“Listen, my lord, you are a highly-respected prince among us. Choose the very best of our burial sites to bury your dead. None of us will say no to you.”
7 Ug si Abraham mitindog, ug miduko siya sa katawohan niadtong yutaa, bisan sa mga anak ni Heth.
Abraham got up and bowed low before the Hittites, the local people,
8 Ug siya misulti kanila nga nagaingon: Kong kamo may kabubut-on nga ako magalubong sa akong minatay bulag sa akong mata, patalinghugi ako ninyo ug hangyoa alang kanako si Ephron, nga anak ni Zohar,
and said to them, “If you agree to help me bury my dead, listen to my proposal. Could you please ask Ephron, son of Zohar,
9 Aron iyang ihatag kanako ang langub sa Macpela, nga anaa kaniya, nga atua sa kinatumyan sa ibang kapatagan; nga sa bili nga igo ikahatag niya kini kanako, aron maako nga lubnganan diha sa taliwala ninyo.
to sell me the cave of Machpelah that belongs to him, down at the end of his field. I'm willing to pay him the full price here in your presence so I can have my own burial site.”
10 Karon si Ephron nagalingkod sa taliwala sa mga anak ni Heth; ug mitubag si Ephron nga Hetehanon kang Abraham, nga nadungog sa mga anak ni Heth, bisan sa tanan nga mga nanagpanulod sa ganghaan sa ilang lungsod, ug nag-ingon:
Ephron the Hittite was sitting there among his people. He replied to Abraham in the presence of the Hittites who were there at the town gate.
11 Dili, ginoo ko, patalinghugi ako; ihatag ko kanimo ang kapatagan, ug ihatag ko usab kanimo ang langub nga ania niini; sa atubangan sa mga anak sa akong lungsod ihatag ko kana kanimo; ilubong ang minatay mo.
“No, my lord,” he said. “Please listen to me. I give you the field and the cave that is there. I give it to you and my people are my witnesses. Please go and bury your dead.”
12 Ug si Abraham sa iyang kaugalingon miduko sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta.
Abraham bowed low before the local people,
13 Ug mitubag siya kang Ephron, sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta, nga nagaingon: Kong buot ka, mangayo ako, nga imong patalinghugan ako; ihatag ko ang bili sa kapatagan; dawata kanako, ug ilubong ko didto ang akong minatay.
and said to Ephron so everyone could hear, “Please listen to me. I will pay the price for the field. Take the money and let me go and bury my dead there.”
14 Ug mitubag si Ephron kang Abraham, ug nag-ingon kaniya:
Ephron replied to Abraham, telling him,
15 Ginoo ko, patalinghugi ako; ang usa ka yuta nga bili ug upat ka gatus ka siclo nga salapi. Unsa man kana sa taliwala kanimo ug kanako? Busa, ilubong mo ang imong minatay.
“My lord, please listen to me. The land is worth four hundred pieces of silver. But what's that between us? Go and bury your dead.”
16 Unya si Abraham miuyon kang Ephron, ug gitimbangan ni Abraham si Ephron ug salapi nga iyang giingon sa nagpatalinghug pa ang mga anak ni Heth, nga upat ka gatus ka siclo nga salapi, salapi nga maoy ginadawat sa mga magpapatigayon.
Abraham accepted Ephron's offer. Abraham weighed out and gave to Ephron the four hundred pieces of silver he'd mentioned, using the standard weights used by merchants, and with the Hittites acting as witnesses.
17 Mao nga ang kapatagan ni Ephron nga didto sa Macpela nga diha sa atbang sa Mamre, ang kapatagan ug ang langub nga diha niani, ug ang tanan nga mga kakahoyan nga diha sa kapatagan ug diha sa tanan nga utlanan nga naglibut niini, nasiguro gayud,
So the property was legally transferred. It comprised Ephron's field in Machpelah near Mamre, both the field and the cave there, as well as all the trees in the field, and all the area up to the existing boundaries.
18 Nga iya na kang Abraham aron mapanag-iya niya, sa atubangan sa mga anak ni Heth, ug sa tanan nga mga misulod sa pultahan sa lungsod.
This all became Abraham's property, and the transaction was witnessed by the Hittites who were there at the town gate.
19 Ug sa human niini si Sara nga iyang asawa gilubong ni Abraham didto sa langub sa kapatagan sa Macpela nga atbang sa Mamre nga mao usab ang Hebron sa yuta sa Canaan.
Then Abraham went and buried Sarah his wife in the cave in the field at Machpelah near Mamre (or Hebron) in the land of Canaan.
20 Ug ang kapatagan ug ang langub niadtong dapita matuod na nga kang Abraham aron iyang maangkon alang sa usa ka lubnganan nga napalit niya sa mga anak ni Heth.
Ownership of the field and the cave there was transferred from the Hittites to Abraham to serve as his burial place.
