Genesis 21
1 Ug si Jehova midu-aw kang Sara, sumala sa gisulti niya, ug gibuhat niya kang Sara sumala sa iyang gipamulong.
The Lord came to help Sarah as he'd said he would. The Lord did for Sarah what he'd promised.
2 Ug nanamkon si Sara ug nag-anak siya sa usa ka anak nga lalake kang Abraham sa tigulang na siya: niadtong panahon nga gitagal nga gisulti sa Dios kaniya.
She became pregnant and had a son for Abraham when he was old, at the exact time God said she would.
3 Ug ang iyang anak nga natawo kaniya, nga gianak ni Sara, gihinganlan ni Abraham si Isaac.
Abraham named their son Isaac.
4 Ug gicircuncidahan ni Abraham ang iyang anak nga lalake nga si Isaac sa may ikawalo na ka adlaw ang kagulangon sumala sa gisugo kaniya sa Dios.
Abraham circumcised him when Isaac was eight days old, following God's command.
5 Ug si Abraham may usa ka gatus ka tuig ang kagulangon, sa natawo kaniya si Isaac nga iyang anak.
Abraham was 100 when Isaac was born.
6 Ug si Sara miingon: Ang Dios nagpakatawa kanako, aron nga ang tanan nga makadungog, mahikatawa uban kanako.
Sarah declared, “God has made me laugh, and all those who hear about this will laugh with me.”
7 Ug miingon siya: Kinsay makasulti kang Abraham nga si Sara magapasuso sa mga bata? Kay ako nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa tigulang na siya.
She also said, “Would anyone have announced to Abraham that Sarah was going to have children to nurse? But now I have had a son for Abraham even when he was old!”
8 Ug mitubo ang bata ug gilutas siya; ug gibuhat ni Abraham ang usa ka dakung kombira niadtong adlawa sa paglutas kang Isaac.
The baby grew up, and on the day Isaac was weaned Abraham held a large feast.
9 Ug nakita ni Sara nga nagyubit ang anak ni Agar nga Egiptohanon, ang iyang gianak kang Abraham.
But Sarah noticed that Ishmael, Hagar the Egyptian's son she'd had for Abraham, was making fun of Isaac.
10 Busa miingon siya kang Abraham: Isalikway mo kining ulipon nga babaye ug ang iyang anak, kay ang anak niining ulipon nga babaye dili makapanunod uban sa akong anak, bisan uban kang Isaac.
So she went to Abraham and told him, “You have to get rid of this slave woman and this son of hers! A slave woman's son is not going to be one of your heirs and inherit together with my son Isaac!”
11 Ug ang maong butang malisud kaayo kang Abraham, tungod sa iyang anak.
Abraham felt very bad about it because Ishmael was his son.
12 Ug ang Dios miingon kang Abraham: Ayaw ikalisud sa imong atubangan tungod sa bata nga lalake ug tungod sa imong ulipon nga babaye; sa tanan nga gipamulong ni Sara kanimo patalinghugi ang iyang tingog, kay gikan kang Isaac pagatawgon ang imong mga kaliwat.
But God told Abraham, “Don't feel bad about the boy and the slave woman. Do whatever Sarah tells you, because it's through Isaac that your descendants will be counted.
13 Ug ingon man usab gikan sa anak sa ulipon nga babaye pagahimoon ko ang usa ka nasud, tungod kay siya imong kaliwat.
Don't worry—I will also make the son of the slave woman into a nation because he's your son.”
14 Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug mikuha ug tinapay ug usa ka sudlanan sa tubig, ug kini gihatag niya kang Agar, ug gipapas-an kaniya ug gihatag kaniya ang bata, ug si Agar gipalakaw niya. Ug migikan siya, ug nagalaaglaag sa kamingawan sa Beer-seba.
Abraham got up early the next morning. He packed up some food and a skin of water which he gave to Hagar, putting them on her shoulder. Then he sent her and the boy away. She left and wandered through the Desert of Beersheba.
15 Ug nahurot ang tubig sa sudlanan, ug gibiyaan niya ang bata sa ilalum sa usa ka kahoy.
When the water ran out, she left the boy under one of the bushes.
16 Ug milakaw siya, ug milingkod siya sa iyang atbang, nga nagapahalayo, ingon sa gilay-on sa usa ka pagbuhi sa pana; kay miingon siya: Hinaut unta nga dili ako makatan-aw kong mamatay ang bata. Ug milingkod si Agar sa atbang ug gipatugbaw niya ang iyang tingog ug mihilak siya.
She went and sat down some way off, a few hundred yards away, saying, “I can't bear to watch my son die!” As she sat down she burst into tears.
17 Ug hingdunggan sa Dios ang tingog sa bata; ug ang manolonda sa Dios mitawag kang Agar gikan sa langit, ug miingon kaniya: Unsay gibati mo, Agar? Ayaw kahadlok, kay ang Dios nakadungog sa tingog sa bata kong hain siya:
God heard the boy's cries, and the angel of God called to Hagar from heaven and asked her, “What's the matter, Hagar? Don't be afraid! God has heard the boy crying from where he is.
18 Tumindog ka, sakwata ang bata, ug kupti siya sa imong kamot, kay himoon ko siya nga usa ka dakung nasud.
Get up, go over and help the boy up, and encourage him, for I will make him into a great nation.”
19 Ug gibuksan sa Dios ang iyang mga mata, ug hingkit-an niya ang usa ka tuburan sa tubig; ug miadto siya ug gipuno niya ang sudlanan sa tubig, ug gipainum niya ang bata.
God opened her eyes and she saw a well nearby. She went and filled the skin with water and gave the boy a drink.
20 Ug ang Dios nag-uban sa bata; ug nagtubo siya; ug nagpuyo siya sa kamingawan ug samtang nagtubo siya, nahimo siya nga magpapana.
God blessed Ishmael and he grew up, living in the desert. He became a skilled archer.
21 Ug nagpuyo siya sa kamingawan sa Paran; ug ang iyang inahan nagpili alang kaniya ug usa ka asawa gikan sa yuta sa Egipto.
He lived in the Desert of Paran. His mother chose a wife for him from the land of Egypt.
22 Ug nahitabo niadtong panahona nga si Abimelech ug si Pichol nga capitan sa iyang kusundalohan nagsulti kang Abraham ug nag-ingon: Ang Dios nagauban sa tanan nga imong ginabuhat:
Around this time Abimelech came with Phicol, the commander of his army, to see Abraham. “God blesses you in everything you do,” Abimelech said.
23 Busa karon, manumpa ka dinhi kanako tungod sa Dios, nga dili ka magalimbong kanako, ni sa akong anak nga lalake, ni sa akong apo nga lalake; kondili ingon sa kaayo nga akong gibuhat kanimo, pagabuhaton mo usab kanako, ug ingon man sa yuta nga imong gilangyawan.
“So swear to me right here and now that you won't betray me, my children, or my descendants. In the same way I've proved I'm trustworthy to you, do the same to me and my country where you're currently living.”
24 Ug mitubag si Abraham: Ako manumpa.
“I so swear,” Abraham replied.
25 Ug si Abraham nagbadlong kang Abimelech tungod sa usa ka atabay sa tubig nga sa pinugsanay, gikuha sa mga ulipon ni Abimelech.
Then Abraham raised an issue with Abimelech of a well that Abimelech's servants had taken by force.
26 Ug mitubag si Abimelech: Wala ako mahibalo kong kinsa ang nagbuhat niana, wala ka usab magpahibalo kanako, wala usab ako makadungog niana kondili karon lamang adlawa.
“I don't know who did this, and you didn't mention it before. I haven't heard anything about it until today,” Abimelech responded.
27 Ug nagkuha si Abraham ug mga carnero ug mga vaca, ug gihatag niya kang Abimelech, ug silang duruha nagbuhat ug usa ka pakigsaad.
Then Abraham gave Abimelech some of his sheep and cattle, and the two of them made an agreement.
28 Ug gipinig ni Abraham ang pito ka book nga mga nating carnero nga baye.
Abraham also separated out seven female lambs from the flock.
29 Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang kahulogan nianang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, nga gipinig mo?
“What are these seven female lambs for that you've separated from the flock?” Abimelech asked.
30 Ug siya mitubag: Kanang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, pagakuhaon mo sa akong kamot, aron nga sila mahimong saksi nga ako ang mikalot niining atabaya.
“I'm giving you these seven female lambs in return for your admission that I dug this well,” Abraham replied.
31 Tungod niini, gihinganlan kadtong dapita ug Beer-seba; kay didto nanagpanumpa silang duha.
That's why he called the place Beersheba, because the two of them swore and oath to each other.
32 Busa nagbuhat sila ug usa ka pakigsaad, sa Beer-seha; ug mitindog si Abimelech ug si Pichol; nga capitan sa kasundalohan; ug namauli sila sa yuta sa mga Filistehanon.
After making the agreement at Beersheba, Abimelech and Phicol the commander of his army left and went home to the country of the Philistines.
33 Ug nagtanum si Abraham ug usa ka kahoy nga Sambag sa Beer-seba, ug didto nagsangpit siya sa ngalan ni Jehova, Dios nga walay katapusan.
Abraham planted a tamarisk tree in Beersheba and there he worshiped the Lord, the Eternal God.
34 Ug mipuyo si Abraham didto sa yuta sa mga Filistehanon sa daghang mga adlaw.
Abraham lived in the country of the Philistines for a long time.
