Ester 9

1 Karon sa ikapulo ug duha ka bulan, nga mao ang bulan sa Adar, sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa maong bulan, sa diha nga ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an haduol na nga pagatumanon, sa adlaw nga ang mga kaaway sa mga Judio naglaum nga makaghari kanila (apan nasuhi, nga kini nabalit-ad kay ang mga Judio naghari niadtong mga nagadumot kanila),

וּבִשְׁנֵים֩ עָשָׂ֨ר חֹ֜דֶשׁ הוּא־חֹ֣דֶשׁ אֲדָ֗ר בִּשְׁלוֹשָׁ֨ה עָשָׂ֥ר יוֹם֙ בּ֔וֹ אֲשֶׁ֨ר הִגִּ֧יעַ דְּבַר־הַמֶּ֛לֶךְ וְדָת֖וֹ לְהֵעָשׂ֑וֹת בַּיּ֗וֹם אֲשֶׁ֨ר שִׂבְּר֜וּ אֹיְבֵ֤י הַיְּהוּדִים֙ לִשְׁל֣וֹט בָּהֶ֔ם וְנַהֲפ֣וֹךְ ה֔וּא אֲשֶׁ֨ר יִשְׁלְט֧וּ הַיְּהוּדִ֛ים הֵ֖מָּה בְּשֹׂנְאֵיהֶֽם׃

2 Ang mga Judio nagtigum sa ilang kaugalingon diha sa ilang mga ciudad nga minglukop sa tanang mga lalawigan ni hari Assuero, aron sa pagdapat sa ilang kamot niadtong nagapangita sa ilang kadaut: ug walay tawo nga makasukol kanila; kay ang kahadlok kanila miabut sa tanang mga katawohan,

נִקְהֲל֨וּ הַיְּהוּדִ֜ים בְּעָרֵיהֶ֗ם בְּכָל־מְדִינוֹת֙ הַמֶּ֣לֶךְ אֳחַשְׁוֵר֔וֹשׁ לִשְׁלֹ֣חַ יָ֔ד בִּמְבַקְשֵׁ֖י רָֽעָתָ֑ם וְאִישׁ֙ לֹא־עָמַ֣ד לִפְנֵיהֶ֔ם כִּֽי־נָפַ֥ל פַּחְדָּ֖ם עַל־כָּל־הָעַמִּֽים׃

3 Ug ang tanang mga principe sa mga lalawighan, ug ang mga labawng punoan sa lalawigan, ug ang mga gobernador, ug sila nga naghimo sa bulohaton sa hari, mingtabang sa mga Judio; tungod kay ang pagkahadlok kang Mardocheo miabut kanila.

וְכָל־שָׂרֵ֨י הַמְּדִינ֜וֹת וְהָאֲחַשְׁדַּרְפְּנִ֣ים וְהַפַּח֗וֹת וְעֹשֵׂ֤י הַמְּלָאכָה֙ אֲשֶׁ֣ר לַמֶּ֔לֶךְ מְנַשְּׂאִ֖ים אֶת־הַיְּהוּדִ֑ים כִּֽי־נָפַ֥ל פַּֽחַד־מָרְדֳּכַ֖י עֲלֵיהֶֽם׃

4 Kay si Mardocheo daku sa balay sa hari, ug ang iyang kadungganan milukop sa tanang mga lalawigan; kay ang tawo nga si Mardocheo nagaanam ug kadaku.

כִּֽי־גָ֤דוֹל מָרְדֳּכַי֙ בְּבֵ֣ית הַמֶּ֔לֶךְ וְשָׁמְע֖וֹ הוֹלֵ֣ךְ בְּכָל־הַמְּדִינ֑וֹת כִּֽי־הָאִ֥ישׁ מָרְדֳּכַ֖י הוֹלֵ֥ךְ וְגָדֽוֹל׃ פ

5 Ug ang mga Judio nagpatay sa tanan nilang mga kaaway sa usa ka paghalabas sa pinuti, ug uban sa kamatay ug sa pagkalaglag, ug ilang gibuhat ang buot nilang buhaton niadtong nanagdumot kanila.

וַיַּכּ֤וּ הַיְּהוּדִים֙ בְּכָל־אֹ֣יְבֵיהֶ֔ם מַכַּת־חֶ֥רֶב וְהֶ֖רֶג וְאַבְדָ֑ן וַיַּֽעֲשׂ֥וּ בְשֹׂנְאֵיהֶ֖ם כִּרְצוֹנָֽם׃

6 Ug didto sa Susan nga mao ang palacio, ang mga Judio mingpatay ug minglaglag sa lima ka gatus ka tawo.

וּבְשׁוּשַׁ֣ן הַבִּירָ֗ה הָרְג֤וּ הַיְּהוּדִים֙ וְאַבֵּ֔ד חֲמֵ֥שׁ מֵא֖וֹת אִֽישׁ׃

7 Ug si Phorsandatha, ug si Dalphon, ug si Asphatha,

וְאֵ֧ת ׀ פַּרְשַׁנְדָּ֛תָא וְאֵ֥ת ׀ דַּֽלְפ֖וֹן וְאֵ֥ת ׀ אַסְפָּֽתָא׃

8 Ug si Phoratha, ug si Ahalia, ug si Aridatha,

וְאֵ֧ת ׀ פּוֹרָ֛תָא וְאֵ֥ת ׀ אֲדַלְיָ֖א וְאֵ֥ת ׀ אֲרִידָֽתָא׃

9 Ug si Pharmastha, ug si Arisai, ug si Aridai, ug si Vaizatha,

וְאֵ֤ת ׀ פַּרְמַ֙שְׁתָּא֙ וְאֵ֣ת ׀ אֲרִיסַ֔י וְאֵ֥ת ׀ אֲרִדַ֖י וְאֵ֥ת ׀ וַיְזָֽתָא׃

10 Ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman, anak nga lalake ni Amadatha, ang kaaway sa mga Judio ilang gipapatay; apan sa inagaw wala sila manghilabut.

עֲ֠שֶׂרֶת בְּנֵ֨י הָמָ֧ן בֶּֽן־הַמְּדָ֛תָא צֹרֵ֥ר הַיְּהוּדִ֖ים הָרָ֑גוּ וּבַ֨בִּזָּ֔ה לֹ֥א שָׁלְח֖וּ אֶת־יָדָֽם׃

11 Niadtong adlawa ang gidaghanon niadtong gipamatay didto sa Susan nga mao ang palacio gidala ngadto sa atubangan sa hari.

בַּיּ֣וֹם הַה֗וּא בָּ֣א מִסְפַּ֧ר הַֽהֲרוּגִ֛ים בְּשׁוּשַׁ֥ן הַבִּירָ֖ה לִפְנֵ֥י הַמֶּֽלֶךְ׃ ס

12 Ug ang hari miingon kang Ester nga reina: Ang mga Judio nakapatay ug nakalaglag ug lima ka gatus ka mga tawo didto sa Susan nga mao ang palacio, ug ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman; unsa man diay ang ilang gibuhat sa nahabilin sa mga lalawigan sa hari! Karon unsa man ang imong pangayoon? ug kini igahatag kanimo: Kun unsa pay uban mong ihangyo? ug kini pagabuhaton.

וַיֹּ֨אמֶר הַמֶּ֜לֶךְ לְאֶסְתֵּ֣ר הַמַּלְכָּ֗ה בְּשׁוּשַׁ֣ן הַבִּירָ֡ה הָרְגוּ֩ הַיְּהוּדִ֨ים וְאַבֵּ֜ד חֲמֵ֧שׁ מֵא֣וֹת אִ֗ישׁ וְאֵת֙ עֲשֶׂ֣רֶת בְּנֵֽי־הָמָ֔ן בִּשְׁאָ֛ר מְדִינ֥וֹת הַמֶּ֖לֶךְ מֶ֣ה עָשׂ֑וּ וּמַה־שְּׁאֵֽלָתֵךְ֙ וְיִנָּ֣תֵֽן לָ֔ךְ וּמַה־בַּקָּשָׁתֵ֥ךְ ע֖וֹד וְתֵעָֽשׂ׃

13 Unya miingon si Ester: Kong kini makapahimuot sa hari, itugot sa mga Judio nga anaa sa Susan ang pagbuhat ugma usab sumala sa sugo niining adlawa, ug ipabitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman sa bitayan.

וַתֹּ֤אמֶר אֶסְתֵּר֙ אִם־עַל־הַמֶּ֣לֶךְ ט֔וֹב יִנָּתֵ֣ן גַּם־מָחָ֗ר לַיְּהוּדִים֙ אֲשֶׁ֣ר בְּשׁוּשָׁ֔ן לַעֲשׂ֖וֹת כְּדָ֣ת הַיּ֑וֹם וְאֵ֛ת עֲשֶׂ֥רֶת בְּנֵֽי־הָמָ֖ן יִתְל֥וּ עַל־הָעֵֽץ׃

14 Ug ang hari nagsugo niini aron pagabuhaton: ug ang usa ka pagbulot-an gihatag didto sa Susan; ug ilang gibitay ang napulo ka mga anak nga lalake ni Aman.

וַיֹּ֤אמֶר הַמֶּ֙לֶךְ֙ לְהֵֽעָשׂ֣וֹת כֵּ֔ן וַתִּנָּתֵ֥ן דָּ֖ת בְּשׁוּשָׁ֑ן וְאֵ֛ת עֲשֶׂ֥רֶת בְּנֵֽי־הָמָ֖ן תָּלֽוּ׃

15 Ug ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug gipamatay ang totolo ka gatus ka tawo sa Susan; apan sa inagaw wala sila manghilabut.

וַיִּֽקָּהֲל֞וּ היהודיים אֲשֶׁר־בְּשׁוּשָׁ֗ן גַּ֠ם בְּי֣וֹם אַרְבָּעָ֤ה עָשָׂר֙ לְחֹ֣דֶשׁ אֲדָ֔ר וַיַּֽהַרְג֣וּ בְשׁוּשָׁ֔ן שְׁלֹ֥שׁ מֵא֖וֹת אִ֑ישׁ וּבַ֨בִּזָּ֔ה לֹ֥א שָׁלְח֖וּ אֶת־יָדָֽם׃

16 Ug ang ubang mga Judio nga diha sa mga lalawigan sa hari nanagtigum sa ilang kaugalingon sa pagtingub, ug mingtindog sila tungod sa ilang kinabuhi, ug nakapahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug niadtong nanagdumot kanila nakapatay sila ug kapitoan ug lima ka libo; apan sa inagaw wala sila manghilabut.

וּשְׁאָ֣ר הַיְּהוּדִ֡ים אֲשֶׁר֩ בִּמְדִינ֨וֹת הַמֶּ֜לֶךְ נִקְהֲל֣וּ ׀ וְעָמֹ֣ד עַל־נַפְשָׁ֗ם וְנ֙וֹחַ֙ מֵאֹ֣יְבֵיהֶ֔ם וְהָרֹג֙ בְּשֹׂ֣נְאֵיהֶ֔ם חֲמִשָּׁ֥ה וְשִׁבְעִ֖ים אָ֑לֶף וּבַ֨בִּזָּ֔ה לֹ֥א שָֽׁלְח֖וּ אֶת־יָדָֽם׃

17 Kini gibuhat sa ikanapulo ug tolo ka adlaw sa bulan sa Adar; ug sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa maong bulan sila mingpahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay.

בְּיוֹם־שְׁלֹשָׁ֥ה עָשָׂ֖ר לְחֹ֣דֶשׁ אֲדָ֑ר וְנ֗וֹחַ בְּאַרְבָּעָ֤ה עָשָׂר֙ בּ֔וֹ וְעָשֹׂ֣ה אֹת֔וֹ י֖וֹם מִשְׁתֶּ֥ה וְשִׂמְחָֽה׃

18 Apan ang mga Judio nga didto sa Susan nanagtigum sa pagtingub sa ikanapulo ug tolo ka adlaw niana; ug sa ikanapulo ug upat niana; ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan sila namahulay, ug gihimo kini nga usa ka adlaw sa combira ug kalipay.

והיהודיים אֲשֶׁר־בְּשׁוּשָׁ֗ן נִקְהֲלוּ֙ בִּשְׁלֹשָׁ֤ה עָשָׂר֙ בּ֔וֹ וּבְאַרְבָּעָ֥ה עָשָׂ֖ר בּ֑וֹ וְנ֗וֹחַ בַּחֲמִשָּׁ֤ה עָשָׂר֙ בּ֔וֹ וְעָשֹׂ֣ה אֹת֔וֹ י֖וֹם מִשְׁתֶּ֥ה וְשִׂמְחָֽה׃

19 Busa ang mga Judio sa mga balangay nga nanagpuyo sa mga dilikinutaan nga lungsod, naghimo sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar usa ka adlaw sa kalipay ug pagcombira, ug usa ka maayong adlaw, ug sa pagpadala ug mga balin gikan sa usa ngadto sa lain.

עַל־כֵּ֞ן הַיְּהוּדִ֣ים הפרוזים הַיֹּשְׁבִים֮ בְּעָרֵ֣י הַפְּרָזוֹת֒ עֹשִׂ֗ים אֵ֠ת י֣וֹם אַרְבָּעָ֤ה עָשָׂר֙ לְחֹ֣דֶשׁ אֲדָ֔ר שִׂמְחָ֥ה וּמִשְׁתֶּ֖ה וְי֣וֹם ט֑וֹב וּמִשְׁל֥וֹחַ מָנ֖וֹת אִ֥ישׁ לְרֵעֵֽהוּ׃ פ

20 Ug si Mardocheo nagsulat niining mga butanga, ug nagpadala ug mga sulat sa tanang mga Judio nga didto sa tanang lalawigan sa hari nga si Assuero, ang sa nahaduol ug ang sa nahalayo.

וַיִּכְתֹּ֣ב מָרְדֳּכַ֔י אֶת־הַדְּבָרִ֖ים הָאֵ֑לֶּה וַיִּשְׁלַ֨ח סְפָרִ֜ים אֶל־כָּל־הַיְּהוּדִ֗ים אֲשֶׁר֙ בְּכָל־מְדִינוֹת֙ הַמֶּ֣לֶךְ אֲחַשְׁוֵר֔וֹשׁ הַקְּרוֹבִ֖ים וְהָרְחוֹקִֽים׃

21 Aron sa pagsugo kanila nga sila magbantay sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa Adar, ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa maong bulan, tuigtuig,

לְקַיֵּם֮ עֲלֵיהֶם֒ לִהְי֣וֹת עֹשִׂ֗ים אֵ֠ת י֣וֹם אַרְבָּעָ֤ה עָשָׂר֙ לְחֹ֣דֶשׁ אֲדָ֔ר וְאֵ֛ת יוֹם־חֲמִשָּׁ֥ה עָשָׂ֖ר בּ֑וֹ בְּכָל־שָׁנָ֖ה וְשָׁנָֽה׃

22 Ingon nga ang mga adlaw diin ang mga Judio namahulay gikan sa ilang mga kaaway, ug sa bulan nga nahimo kanila nga kalipay gikan sa kasubo, ug gikan sa kasakit ngadto sa usa ka maayong adlaw; nga sila nagbuhat kanila ug mga adlaw sa combira ug kalipay, ug sa pagpadala ug mga bahin sa usa ug usa, ug mga gasa alang sa mga kabus.

כַּיָּמִ֗ים אֲשֶׁר־נָ֨חוּ בָהֶ֤ם הַיְּהוּדִים֙ מֵא֣וֹיְבֵיהֶ֔ם וְהַחֹ֗דֶשׁ אֲשֶׁר֩ נֶהְפַּ֨ךְ לָהֶ֤ם מִיָּגוֹן֙ לְשִׂמְחָ֔ה וּמֵאֵ֖בֶל לְי֣וֹם ט֑וֹב לַעֲשׂ֣וֹת אוֹתָ֗ם יְמֵי֙ מִשְׁתֶּ֣ה וְשִׂמְחָ֔ה וּמִשְׁל֤וֹחַ מָנוֹת֙ אִ֣ישׁ לְרֵעֵ֔הוּ וּמַתָּנ֖וֹת לָֽאֶבְיוֹנִֽים׃

23 Ug ang mga Judio nanagbuhat sa pagpadayon sumala sa ilang nasugdan, ug sumala sa gisulat ni Mardocheo kanila;

וְקִבֵּל֙ הַיְּהוּדִ֔ים אֵ֥ת אֲשֶׁר־הֵחֵ֖לּוּ לַעֲשׂ֑וֹת וְאֵ֛ת אֲשֶׁר־כָּתַ֥ב מָרְדֳּכַ֖י אֲלֵיהֶֽם׃

24 Tungod kay si Aman ang anak nga lalake ni Amadatha nga Agagehanon, ang kaaway sa tanang mga Judio, naglalang batok sa mga Judio aron sa paglaglag kanila, ug nagpagula ug Pur, nga mao ang rifa, aron sa pagut-ut kanila; ug sa paglaglag kanila.

כִּי֩ הָמָ֨ן בֶּֽן־הַמְּדָ֜תָא הָֽאֲגָגִ֗י צֹרֵר֙ כָּל־הַיְּהוּדִ֔ים חָשַׁ֥ב עַל־הַיְּהוּדִ֖ים לְאַבְּדָ֑ם וְהִפִּ֥יל פּוּר֙ ה֣וּא הַגּוֹרָ֔ל לְהֻמָּ֖ם וּֽלְאַבְּדָֽם׃

25 Apan sa nahiabut ang maong butang sa atubangan sa hari, siya misugo pinaagi sa mga sulat nga ang iyang lalang nga dautan, nga iyang gilalang batok sa mga Judio, mosumbalik ra sa iyang ulo, ug nga siya ug ang iyang mga anak nga lalake pagabitayon sa bitayan.

וּבְבֹאָהּ֮ לִפְנֵ֣י הַמֶּלֶךְ֒ אָמַ֣ר עִם־הַסֵּ֔פֶר יָשׁ֞וּב מַחֲשַׁבְתּ֧וֹ הָרָעָ֛ה אֲשֶׁר־חָשַׁ֥ב עַל־הַיְּהוּדִ֖ים עַל־רֹאשׁ֑וֹ וְתָל֥וּ אֹת֛וֹ וְאֶת־בָּנָ֖יו עַל־הָעֵֽץ׃

26 Busa ilang gitawag kining mga adlawa nga Purim, gikan sa ngalan nga Pur. Busa tungod sa tanang mga pulong niining sulata, ug niadtong ilang nakita mahitungod niining maong butang, ug kadtong midangat kanila,

עַל־כֵּ֡ן קָֽרְאוּ֩ לַיָּמִ֨ים הָאֵ֤לֶּה פוּרִים֙ עַל־שֵׁ֣ם הַפּ֔וּר עַל־כֵּ֕ן עַל־כָּל־דִּבְרֵ֖י הָאִגֶּ֣רֶת הַזֹּ֑את וּמָֽה־רָא֣וּ עַל־כָּ֔כָה וּמָ֥ה הִגִּ֖יעַ אֲלֵיהֶֽם׃

27 Ang mga Judio nagtukod, ug ilang gisaad alang sa ilang kaugalingon, ug sa ilang mga kaliwatan, ug sa tanan nga nanagpahiusa kanila, aron nga kini dili makawang, nga sila magabantay niining duruha ka adlaw sumala sa sinulat niini, ug sumala sa natudlong panahon niana, matag-tuig;

קִיְּמ֣וּ וקבל הַיְּהוּדִים֩ ׀ עֲלֵיהֶ֨ם ׀ וְעַל־זַרְעָ֜ם וְעַ֨ל כָּל־הַנִּלְוִ֤ים עֲלֵיהֶם֙ וְלֹ֣א יַעֲב֔וֹר לִהְי֣וֹת עֹשִׂ֗ים אֵ֣ת שְׁנֵ֤י הַיָּמִים֙ הָאֵ֔לֶּה כִּכְתָבָ֖ם וְכִזְמַנָּ֑ם בְּכָל־שָׁנָ֖ה וְשָׁנָֽה׃

28 Ug nga kining mga adlawa pagahinumduman ug pagabantayan sa tagsatagsa ka kaliwatan, tagsatagsa ka panimalay, tagsatagsa ka lalawigan, ug sa tagsatagsa ka ciudad; ug nga niining mga adlawa sa Purim dili hikalimtan sa mga Judio, ni ang handumanan kanila mawala sa ilang mga kaliwatan.

וְהַיָּמִ֣ים הָ֠אֵלֶּה נִזְכָּרִ֨ים וְנַעֲשִׂ֜ים בְּכָל־דּ֣וֹר וָד֗וֹר מִשְׁפָּחָה֙ וּמִשְׁפָּחָ֔ה מְדִינָ֥ה וּמְדִינָ֖ה וְעִ֣יר וָעִ֑יר וִימֵ֞י הַפּוּרִ֣ים הָאֵ֗לֶּה לֹ֤א יַֽעַבְרוּ֙ מִתּ֣וֹךְ הַיְּהוּדִ֔ים וְזִכְרָ֖ם לֹא־יָס֥וּף מִזַּרְעָֽם׃ ס

29 Unya si Ester nga reina, ang anak nga babaye ni Abihail, ug si Mardocheo ang Judio, mingsulat inubanan sa tanang pagbulot-an aron sa pagpamatuod niining ikaduhang sulat sa Purim.

וַ֠תִּכְתֹּב אֶסְתֵּ֨ר הַמַּלְכָּ֧ה בַת־אֲבִיחַ֛יִל וּמָרְדֳּכַ֥י הַיְּהוּדִ֖י אֶת־כָּל־תֹּ֑קֶף לְקַיֵּ֗ם אֵ֣ת אִגֶּ֧רֶת הַפּוּרִ֛ים הַזֹּ֖את הַשֵּׁנִֽית׃

30 Ug siya nagpadala ug mga sulat ngadto sa tanang mga Judio, ngadto sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka mga lalawigan sa gingharian ni Assuero, uban ang mga pulong sa pakigdait ug kamatuoran,

וַיִּשְׁלַ֨ח סְפָרִ֜ים אֶל־כָּל־הַיְּהוּדִ֗ים אֶל־שֶׁ֨בַע וְעֶשְׂרִ֤ים וּמֵאָה֙ מְדִינָ֔ה מַלְכ֖וּת אֲחַשְׁוֵר֑וֹשׁ דִּבְרֵ֥י שָׁל֖וֹם וֶאֱמֶֽת׃

31 Aron sa pagpamatuod niining mga adlaw sa Purim sa ilang natudlo nga mga panahon, sumala sa gisugo kanila ni Mardocheo nga Judio ug ni Ester nga reina, ug sumala sa ilang gitukod sa ilang kaugalingon, ug sa ilang kaliwatan mahitungod sa ilang mga pagpuasa ug sa ilang pagtu-aw.

לְקַיֵּ֡ם אֵת־יְמֵי֩ הַפֻּרִ֨ים הָאֵ֜לֶּה בִּזְמַנֵּיהֶ֗ם כַּאֲשֶׁר֩ קִיַּ֨ם עֲלֵיהֶ֜ם מָרְדֳּכַ֤י הַיְּהוּדִי֙ וְאֶסְתֵּ֣ר הַמַּלְכָּ֔ה וְכַאֲשֶׁ֛ר קִיְּמ֥וּ עַל־נַפְשָׁ֖ם וְעַל־זַרְעָ֑ם דִּבְרֵ֥י הַצֹּמ֖וֹת וְזַעֲקָתָֽם׃

32 Ug ang sugo ni Ester nagpamatuod niining mga butanga sa Purim: ug kini nahisulat sa basahon.

וּמַאֲמַ֣ר אֶסְתֵּ֔ר קִיַּ֕ם דִּבְרֵ֥י הַפֻּרִ֖ים הָאֵ֑לֶּה וְנִכְתָּ֖ב בַּסֵּֽפֶר׃ פ