Deuteronomio 28

1 Ug mahitabo nga kong magapatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga sugo niya nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magabayaw kanimo ibabaw sa tanan nga mga nasud sa yuta:

Now if you give ear to the voice of the Lord your God, and keep with care all these orders which I have given you today, then the Lord your God will put you high over all the nations of the earth:

2 Ug kining tanang mga panalangin moabut kanimo ug modangat kanimo kong patalinghugan mo ang tingog ni Jehova nga imong Dios.

And all these blessings will come on you and overtake you, if your ears are open to the voice of the Lord your God.

3 Mabulahan ikaw dinhi sa lungsod, ug mabulahan ikaw sa kaumahan.

A blessing will be on you in the town, and a blessing in the field.

4 Mabulahan ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang bunga sa imong mga mananap, ang abut sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa imong panon sa mga carnero.

A blessing will be on the fruit of your body, and on the fruit of your land, on the fruit of your cattle, the increase of your herd, and the young of your flock.

5 Mabulahan ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan.

A blessing will be on your basket and on your bread-basin.

6 Mabulahan ka sa imong pagsulod, ug mabulahan ka sa imong paggula.

A blessing will be on your coming in and on your going out.

7 Igapalaglag ni Jehova sa imong atubangan ang imong mga kaaway nga magatindog batok kanimo: manggula sila batok kanimo sa usa ka dalan, sa pito ka dalan mokalagiw sila gikan kanimo.

By the power of the Lord, those who take arms against you will be overcome before you: they will come out against you one way, and will go in flight from you seven ways.

8 Igapadala ni Jehova ang panalangin kanimo sa imong mga dapa, ug sa tanan nga pagabutangan mo sa imong kamot; ug siya magapanalangin kanimo sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.

The Lord will send his blessing on your store-houses and on everything to which you put your hand: his blessing will be on you in the land which the Lord your God is giving you.

9 Magapalig-on kanimo si Jehova aron mahimo ka nga katawohan nga balaan alang kaniya, ingon sa gipanumpa niya kanimo, kong pagabantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan.

The Lord will keep you as a people holy to himself, as he has said to you in his oath, if you keep the orders of the Lord your God and go on walking in his ways.

10 Ug ang tanan nga mga katawohan sa yuta makakita nga ikaw ginatawag tungod sa ngalan ni Jehova; ug sila mangahadlok kanimo.

And all the peoples of the earth will see that the name of the Lord is on you, and they will go in fear of you.

11 Ug si Jehova magapadaghan uyamut kanimo sa mga butang nga maayo, sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong kahayupan, ug sa mga bunga sa imong yuta, sa kayutaan nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan nga igahatag niya kanimo.

And the Lord will make you fertile in every good thing, in the fruit of your body, and the fruit of your cattle, and the fruit of your fields, in the land which the Lord, by his oath to your fathers, said he would give you.

12 Pagabuksan ni Jehova alang kanimo ang iyang bililhong tipiganan ang mga langit, aron sa paghatag ug ulan alang sa imong yuta sa panahon niini, ug aron sa pagpanalangin sa tanan nga buhat sa imong kamot; ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, ug dili ka manghulam.

Opening his store-house in heaven, the Lord will send rain on your land at the right time, blessing all the work of your hands: other nations will make use of your wealth, and you will have no need of theirs.

13 Ug si Jehova magahimo kanimo nga ulo, ug dili ang ikog; ug ikaw maibabaw lamang, ug ikaw dili mailalum; kong ikaw magapatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga imong Dios, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron pagabantayan ug pagatumanon sila,

The Lord will make you the head and not the tail; and you will ever have the highest place, if you give ear to the orders of the Lord your God which I give you today, to keep and to do them;

14 Ug dili ka motipas gikan sa tanan nga mga pulong nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, ngadto sa too ni sa wala, aron sa pagsunod sa ulahi sa lain nga mga dios aron sa pag-alagad kanila.

Not turning away from any of the orders which I give you today, to the right hand or to the left, or going after any other gods to give them worship.

15 Apan mahitabo nga kong ikaw dili magapatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan niyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, nga kining tanan nga mga panunglo moabut kanimo ug modangat kanimo.

But if you do not give ear to the voice of the Lord your God, and take care to do all his orders and his laws which I give you today, then all these curses will come on you and overtake you:

16 Matinunglo ikaw didto sa lungsod, ug matinunglo ikaw didto sa kaumahan:

You will be cursed in the town and cursed in the field.

17 Matinunglo ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan.

A curse will be on your basket and on your bread-basin.

18 Matinunglo ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang nati sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa panon sa imong mga carnero;

A curse will be on the fruit of your body, and on the fruit of your land, on the increase of your cattle, and the young of your flock.

19 Matinunglo ikaw sa imong pagsulod, ug matinunglo ikaw sa imong paggula.

You will be cursed when you come in and cursed when you go out.

20 Ug igapadala ni Jehova batok kanimo ang panunglo, ang kalisud ug ang pagbadlong, sa tanan nga pagabuhaton sa imong kamot, hangtud nga malaglag ikaw, ug hangtud nga mawala ka sa madali; tungod sa pagkadautan sa imong mga buhat, nga tungod niana ako gibiyaan mo.

The Lord will send on you cursing and trouble and punishment in everything to which you put your hand, till sudden destruction overtakes you; because of your evil ways in which you have been false to me.

21 Si Jehova magahimo nga magapabilin kanimo ang kamatay hangtud nga malaglag ka sa yuta nga imong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini.

The Lord will send disease after disease on you, till you have been cut off by death from the land to which you are going.

22 Si Jehova magahampak kanimo sa tisis, ug sa hilanat, ug sa hubag, ug sa kainit nga daw kalayo, ug sa espada, ug sa kaguol nga hinanali, ug sakit sa mga tanum, ug magalutos sila kanimo, hangtud nga mawala ka.

The Lord will send wasting disease, and burning pain, and flaming heat against you, keeping back the rain till your land is waste and dead; so will it be till your destruction is complete.

23 Ug ang imong langit nga anaa sa ibabaw sa imong ulo, mahimo nga tumbaga, ug ang yuta nga anaa sa ilalum mo mahimo nga puthaw.

And the heaven over your heads will be brass, and the earth under you hard as iron.

24 Pagahimoon ni Jehova ang ulan sa imong yuta nga abug ug abo: gikan sa langit moulan kini sa ibabaw mo hangtud nga malaglag ka.

The Lord will make the rain of your land powder and dust, sending it down on you from heaven till your destruction is complete.

25 Igapahampak ka ni Jehova sa atubangan sa imong mga kaaway; batok kanila mogula ka sa usa ka dalan, ug gikan kanila mokalagiw ikaw sa pito ka dalan; ug igatugpo-tugpo ka sa taliwala sa tanan nga mga gingharian sa yuta.

The Lord will let you be overcome by your haters: you will go out against them one way, and you will go in flight before them seven ways: you will be the cause of fear among all the kingdoms of the earth.

26 Ug ang imong minatay mahimong kalan-on sa tanang mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay bisan kinsa nga magahadlok kanila.

Your bodies will be meat for all the birds of the air and the beasts of the earth; there will be no one to send them away.

27 Si Jehova magahampak kanimo sa mga sakit sa Egipto, ug sa mga hubag ug sa mga nuka, ug sa makatol, nga dili ka gayud maayo.

The Lord will send on you the disease of Egypt, and other sorts of skin diseases which nothing will make well.

28 Si Jehova magahampak kanimo sa pagkabuang, ug sa pagkabuta, ug sa pagkakugang sa kasingkasing;

He will make your minds diseased, and your eyes blind, and your hearts wasted with fear:

29 Ug mahisukarap ikaw sa udtong tutuk, ingon sa buta nga mahisukarap sa mangitngit, ug dili ka magauswag sa imong mga dalan: ug pagadaugdaugon ug pagakawatan ka lamang sa kanunay, ug walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo.

You will go feeling your way when the sun is high, like a blind man for whom all is dark, and nothing will go well for you: you will be crushed and made poor for ever, and you will have no saviour.

30 Magapangasawa ka, ug lain nga lalake ang motipon sa paghigda kaniya: Magabuhat ka ug balay, ug dili ka makapuyo niini: magatanum ka, ug parrasan ug dili ka makapahimulos sa iyang bunga.

You will take a wife, but another man will have the use of her: the house which your hands have made will never be your resting-place: you will make a vine-garden, and never take the fruit of it.

31 Ang imong vaca pagapatyon sa atubangan sa imong mga mata, ug ikaw dili makakaon niini: ang imong asno pagailogon sa atubangan mo, ug kini dili igauli kanimo: ang imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga kaaway, ug ikaw walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo.

Your ox will be put to death before your eyes, but its flesh will not be your food: your ass will be violently taken away before your face, and will not be given back to you: your sheep will be given to your haters, and there will be no saviour for you.

32 Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye igatugyan ngadto sa usa ka lain nga katawohan; ug ang imong mga mata magatan-aw, ug mangaluya tungod sa paghandum kanila sa tibook nga adlaw: ug mawalay bisan unsa sa gahum sa imong kamot.

Your sons and your daughters will be given to another people, and your eyes will be wasted away with looking and weeping for them all the day: and you will have no power to do anything.

33 Ang bunga sa imong yuta, ug ang tanan mong buhat pagakan-on sa nasud nga wala mo hiilhi; ug ikaw pagasakiton lamang ug pagayatakan sa kanunay;

The fruit of your land and all the work of your hands will be food for a nation which is strange to you and to your fathers; you will only be crushed down and kept under for ever:

34 Sa ingon niana mabuang ka tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata.

So that the things which your eyes have to see will send you out of your minds.

35 Pagasamaran ikaw ni Jehova diha sa imong mga tuhod, ug sa mga paa, sa usa ka dautan nga hubag, nga dili mo arang mamaayo; sukad sa lapalapa sa imong tiil hangtud sa imong alimpolo.

The Lord will send a skin disease, attacking your knees and your legs, bursting out from your feet to the top of your head, so that nothing will make you well.

36 Si Jehova magadala kanimo, ug sa imong hari nga imong igabutang sa ibabaw mo, ngadto sa nasud nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan; ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios, sa kahoy ug sa bato.

And you, and the king whom you have put over you, will the Lord take away to a nation strange to you and to your fathers; there you will be servants to other gods of wood and stone.

37 Ug ikaw mahimo nga makapatingala, usa ka sanglitanan, ug usa ka pagya sa tanan nga mga katawohan, diin pagadad-on ikaw ni Jehova.

And you will become a wonder and a name of shame among all the nations where the Lord will take you.

38 Magadala ka ug daghan nga binhi ngadto sa uma, ug magatigum ka ug diyutay; kay ang dulon magaut-ut niini.

You will take much seed out into the field, and get little in; for the locust will get it.

39 Magatanum ka sa mga parrasan ug magagalam ka niini, apan dili ka makainum sa vino, ni makapupo sa parras; kay ang ulod magakaon kanila.

You will put in vines and take care of them, but you will get no wine or grapes from them; for they will be food for worms.

40 Magabaton ka ug mga kahoy nga oliva sa tanan mo nga mga utlanan, apan dili ka magadihog sa imong kaugalingon sa lana, kay ang imong oliva magatagak sa iyang bunga.

Your land will be full of olive-trees, but there will be no oil for the comfort of your body; for your olive-tree will give no fruit.

41 Manganak ka ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, apan sila dili maimo kay mangabihag sila.

You will have sons and daughters, but they will not be yours; for they will go away prisoners into a strange land.

42 Ang tanan mo nga kakahoyan ug ang bunga sa imong yuta pagapanagiyahon sa dulon.

All your trees and the fruit of your land will be the locust's.

43 Ang dumuloong nga anaa sa imong taliwala magauswag sa ibabaw mo nga magakataas, ug ikaw magakaanam ug us-os.

The man from a strange land who is living among you will be lifted up higher and higher over you, while you go down lower and lower.

44 Siya magapahulam kanimo, ug ikaw dili makapahulam kaniya: siya mahimong ulo, ug ikaw mahimong ikog.

He will let you have his wealth at interest, and will have no need of yours: he will be the head and you the tail.

45 Ug kining tanang mga panunglo moabut kanimo, ug magalutos kanimo, ug modangat kanimo, hangtud nga ikaw malaglag; tungod kay wala ka magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, nga iyang gisugo kanimo:

And all these curses will come after you and overtake you, till your destruction is complete; because you did not give ear to the voice of the Lord your God, or keep his laws and his orders which he gave you:

46 Ug alang kanimo mahimo sila nga timaan ug kahibulongan, ug sa imong kaliwatan nga walay katapusan.

These things will come on you and on your seed, to be a sign and a wonder for ever;

47 Tungod kay wala ka mag-alagad kang Jehova nga imong Dios uban sa kalipay, ug uban sa kahinangup sa kasingkasing, tungod sa kadagaya sa tanan nga mga butang;

Because you did not give honour to the Lord your God, worshipping him gladly, with joy in your hearts on account of all your wealth of good things;

48 Busa magaalagad ka sa imong mga kaaway nga ipadala ni Jehova batok kanimo, sa kagutom, ug sa kauhaw, ug sa kahubo, ug sa pagkakulang sa tanan nga mga butang: ug siya magabutang ug yugo nga puthaw sa imong liog, hangtud nga ikaw malaglag niya.

For this cause you will become servants to those whom the Lord your God will send against you, without food and drink and clothing, and in need of all things: and he will put a yoke of iron on your neck till he has put an end to you.

49 Magadala si Jehova batok kanimo ug nasud gikan sa halayo, gikan sa kinatumyan sa yuta, nga magalupad ingon sa agila, usa ka nasud kansang sinultihan dili mo masabut;

The Lord will send a nation against you from the farthest ends of the earth, coming with the flight of an eagle; a nation whose language is strange to you;

50 Usa ka nasud nga mapintas ug nawong, nga walay tahud sa tigulang, dili usab magapakita ug kalooy sa batan-on.

A hard-faced nation, who will have no respect for the old or mercy for the young:

51 Ug magakaon sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, hangtud nga malaglag ka; ug dili ka pagabinlan niya ug trigo, bag-ong vino, kun lana, bisan sa abut sa imong mga vaca, bisan sa nati sa mga panon sa imong mga carnero, hangtud nga ikaw malaglag nila.

He will take the fruit of your cattle and of your land till death puts an end to you: he will let you have nothing of your grain or wine or oil or any of the increase of your cattle or the young of your flock, till he has made your destruction complete.

52 Ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan, hangtud nga mapukan ang imong mga hatag-as ug ginapalig-on nga mga kuta nga imong ginasaligan sa tibook mo nga yuta: ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan sa tibook mong yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.

Your towns will be shut in by his armies, till your high walls, in which you put your faith, have come down: his armies will be round your towns, through all your land which the Lord your God has given you.

53 Ug magakaon ka sa bunga sa imong kaugalingong lawas, sa unod sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa panahon sa paglikos kanimo ug sa kalisud nga igapaguol kanimo sa imong mga kaaway.

And your food will be the fruit of your body, the flesh of the sons and daughters which the Lord your God has given you; because of your bitter need and the cruel grip of your haters.

54 Ang tawo nga malomo kaninyo, ug ang labing mahuyang, ang iyang mata magamangil-ad alang sa iyang igsoon, ug alang sa asawa sa iyang dughan, ug alang sa mahabilin sa iyang mga anak nga mahabilin kaniya;

That man among you who is soft and used to comfort will be hard and cruel to his brother, and to his dear wife, and to of those his children who are still living;

55 Aron siya dili magahatag sa usa kanila sa unod sa iyang mga anak nga iyang pagakan-on, kay walay nahabilin kaniya, sa panahon sa pag-atang, ug sa kaguol nga igaguol kanimo sa imong kaaway sa tanan mo nga mga ganghaan.

And will not give to any of them the flesh of his children which will be his food because he has no other; in the cruel grip of your haters on all your towns.

56 Ang malomo ug ang maluya nga babaye sa taliwala ninyo, nga dili gayud motunob sa lapalapa sa iyang tiil sa ibabaw sa yuta tungod sa pagkalomo ug pagkaluya, ang iyang mata magamangil-ad alang sa bana sa iyang dughan, ug alang sa iyang anak nga lalake, ug alang sa iyang anak nga babaye,

The most soft and delicate of your women, who would not so much as put her foot on the earth, so delicate is she, will be hard-hearted to her husband and to her son and to her daughter;

57 Ug alang sa iyang bata nga nagagula sa taliwala sa iyang mga tiil, ug alang sa iyang mga anak nga igaanak niya; kay sila pagakan-on niya sa tago tungod sa pagkakulang sa tanang mga butang, sa paglikos kanimo ug sa kaguol nga ipaguol kanimo sa imong kaaway sa imong mga ganghaan.

And to her baby newly come to birth, and to the children of her body; for having no other food, she will make a meal of them secretly, because of her bitter need and the cruel grip of your haters on all your towns.

58 Kong ikaw dili magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga nahasulat niini nga basahon, nga pagakahadlokan mo kining ngalan nga mahimayaon ug makalilisang nga ngalan, SI JEHOVA NGA IMONG DIOS;

If you will not take care to do all the words of this law, recorded in this book, honouring that name of glory and of fear, THE LORD YOUR GOD;

59 Unya pagahimoon ni Jehova nga makapatingala gayud ang imong mga kamatay, ug ang mga kamatay sa imong kaliwatan, bisan pa ang mga kamatay nga dagku, ug mga tagdugay nga molungtad, ug mga sakit nga dautan ug mga tagdugay.

Then the Lord your God will make your punishment, and the punishment of your seed, a thing to be wondered at; great punishments and cruel diseases stretching on through long years.

60 Ug iyang pagapabalikon kanimo ang tanan nga mga sakit sa Egipto, nga imong gikahadlokan; ug sila motakboy kanimo.

He will send on you again all the diseases of Egypt, which were a cause of fear to you, and they will take you in their grip.

61 Ingon man usab ang tanan nga sakit, ug ang tanan nga kaguol, nga wala mahasulat sa basahon niini nga Kasugoan, igapadala sila ni Jehova kanimo, hangtud nga malaglag ikaw.

And all the diseases and the pains not recorded in the book of this law will the Lord send on you till your destruction is complete.

62 Ug magapabilin kamo nga diyutay ang gidaghanon, samtang kaniadto sama kamo sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon; tungod kay wala ka magtuman sa tingog ni Jehova nga imong Dios.

And you will become a very small band, though your numbers were like the stars of heaven; because you did not give ear to the voice of the Lord your God.

63 Ug mahitabo nga ingon nga si Jehova nalipay tungod kaninyo sa pagbuhat kaninyo ug kaayohan, ug sa pagpadaghan kaninyo, mao usab nga malipay si Jehova kaninyo sa pagpalumpag kaninyo, ug sa paglaglag kaninyo: ug pagalukahon kamo gikan sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini.

And as the Lord took delight in doing you good and increasing you, so the Lord will take pleasure in cutting you off and causing your destruction, and you will be uprooted from the land which you are about to take as your heritage.

64 Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa usa usab ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato.

And the Lord will send you wandering among all peoples, from one end of the earth to the other: there you will be servants to other gods, of wood and stone, gods of which you and your fathers had no knowledge.

65 Ug sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makakaplagan, ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil: apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag:

And even among these nations there will be no peace for you, and no rest for your feet: but the Lord will give you there a shaking heart and wasting eyes and weariness of soul:

66 Ug ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi.

Your very life will be hanging in doubt before you, and day and night will be dark with fears, and nothing in life will be certain:

67 Sa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mahapon na! Ug sa hapon magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata.

In the morning you will say, If only it was evening! And at evening you will say, If only morning would come! Because of the fear in your hearts and the things which your eyes will see.

68 Ug pagapabalikon ka ni Jehova ngadto sa Egipto sa sakayan, pinaagi sa dalan nga giingon ko kanimo: Dili na gayud nimo kini makita pag-usab; ug didto magabaligya kamo sa inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug walay tawo nga magapalit kaninyo.

And the Lord will take you back to Egypt again in ships, by the way of which I said to you, You will never see it again: there you will be offering yourselves as men-servants and women-servants to your haters for a price, and no man will take you.