Daniel 6
1 Nahimut-an ni Dario ang pagbutang ibabaw sa gingharian usa ka gatus ug kaluhaan ka mga principe, nga maoy magapangulo sa tibook gingharian;
Darius was pleased to put over the kingdom a hundred and twenty captains, who were to be all through the kingdom;
2 Ug ibabaw kanila totolo ka mga presidente, si Daniel mao ang usa kanila; nga kining mga principe magabatag taho kanila nga totolo, ug nga ang hari mawalay kabilinggan.
And over them were three chief rulers, of whom Daniel was one; and the captains were to be responsible to the chief rulers, so that the king might undergo no loss.
3 Unya kini si Daniel maoy gipalabi nga labaw sa mga presidente ug sa mga principe, kay ang labing maayong espiritu diha kaniya; ug ang hari naghunahuna sa pagpalingkod kaniya ibabaw sa tibook nga gingharian.
Then this Daniel did his work better than the chief rulers and the captains, because there was a special spirit in him; and it was the king's purpose to put him over all the kingdom.
4 Nan ang mga presidente ug ang mga principe nanagpangita sa higayon batok kang Daniel mahatungod sa gingharian; apan sila wala makakita sa higayon ni kalapasan, sanglit siya matinumanon man, ni may hikaplagan sila nga sayup kun kalapasan diha kaniya.
Then the chief rulers and the captains were looking for some cause for putting Daniel in the wrong in connection with the kingdom, but they were unable to put forward any wrongdoing or error against him; because he was true, and no error or wrong was to be seen in him.
5 Unya miingon kining mga tawohana: Dili nato hikaplagan ang higayon batok niining Daniel, gawas kong hikaplagan ta kini batok kaniya mahatungod sa Kasugoan sa iyang Dios.
Then these men said, We will only get a reason for attacking Daniel in connection with the law of his God.
6 Unya kining mga presidente ug mga principe nanagtigum sa atubangan sa hari ug miingon kaniya: Hari nga Dario, mabuhi ka sa walay katapusan.
Then these chief rulers and the captains came to the king and said to him, O King Darius, have life for ever.
7 Ang tanang mga presidente sa gingharian, ang mga tinugyanan ug ang mga principe, ang mga magtatambag ug ang mga gobernador, nanagsabut-sabut sa pagtukod usa ka harianon nga kabalaoran, ug pagbuhat usa ka malig-on nga sugo, nga bisan kinsa nga magapangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod sa katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, siya igahulog sa langub sa mga leon.
All the chief rulers of the kingdom, the chiefs and the captains, the wise men and the rulers, have made a common decision to put in force a law having the king's authority, and to give a strong order, that whoever makes any request to any god or man but you, O King, for thirty days, is to be put into the lions' hole.
8 Karon, Oh hari, tukora ang sugo, ug timan-i sa imong ngalan ang sinulat, aron dili mausab, sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon, nga dili mausab.
Now, O King, put the order in force, signing the writing so that it may not be changed, like the law of the Medes and Persians which may not come to an end.
9 Busa si hari Dario mitimaan sa sinulat ug sa sugo.
For this reason King Darius put his name on the writing and the order.
10 Ug sa pagkahibalo ni Daniel nga ang sinulat gitiman-an, siya miadto sa iyang balay (karon ang iyang mga tamboanan inablihan sa sulod sa iyang balay paingon sa Jerusalem); ug siya miluhod sa makatolo sa usa ka adlaw, ug nag-ampo, ug nagpasalamat sa atubangan sa iyang Dios, ingon sa iyang gihimo kaniadto.
And Daniel, on hearing that the writing had been signed, went into his house; (now he had windows in his room on the roof opening in the direction of Jerusalem; ) and three times a day he went down on his knees in prayer and praise before his God, as he had done before.
11 Unya kining mga tawohana nanagkatigum, ug nakakaplag kang Daniel nga nag-ampo ug nangamuyo sa atubangan sa iyang Dios.
Then these men were watching and saw Daniel making prayers and requesting grace before his God.
12 Unya sila mingduol, ug mingsulti sa atubangan sa hari mahitungod sa sugo sa hari: Wala ba ikaw motimaan sa usa ka sugo nga ang tagsatagsa ka tawo nga mangamuyo sa bisan unsang dios kun tawo sulod ka katloan ka adlaw, gawas kanimo, Oh hari, igahulog sa langub sa mga leon? Ang hari mitubag ug miingon: Ang butang matuod sumala sa balaod sa mga Medianhon ug mga Persiahanon nga dili mausab.
Then they came near before the king and said, O King, have you not put your name to an order that any man who makes a request to any god or man but you, O King, for thirty days, is to be put into the lions' hole? The king made answer and said, The thing is fixed by the law of the Medes and Persians which may not come to an end.
13 Unya mingtubag sila ug ming-ingon sa atubangan sa hari: Kana si Daniel nga anaa sa mga anak sa pagkabinihag sa Juda wala magtagad kanimo, Oh hari, ni sa sugo nga imong gitiman-an, kondili nag-ampo makatolo sa usa ka adlaw.
Then they made answer and said before the king, Daniel, one of the prisoners of Judah, has no respect for you, O King, or for the order signed by you, but three times a day he makes his prayer to God.
14 Unya ang hari, sa pagkadungog niya niining mga pulonga nasubo pag-ayo, ug naninguha sulod sa iyang kasingkasing sa pagluwas kaniya; ug siya naghago hangtud sa pagkasalop sa adlaw aron sa pagluwas kaniya.
When this thing came to the king's ears, it was very evil to him, and his heart was fixed on keeping Daniel safe, and till the going down of the sun he was doing everything in his power to get him free.
15 Unya kining mga tawohana nanagtigum sa atubangan sa hari, ug ming-ingon sa hari: Hibaloi, Oh hari, nga kini balaod sa mga Medianhon ug Persiahanon, nga walay sugo ni balaod nga gitukod sa hari nga mausab.
Then these men said to the king, Be certain, O King, that by the law of the Medes and Persians no order or law which the king has put into force may be changed.
16 Unya ang hari nagpasugo ug ilang gidala si Daniel, ug gihulog siya sa langub sa mga leon. Karon, ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Ang imong Dios nga imong gialagaran sa kanunay, siya magaluwas kanimo.
Then the king gave the order, and they took Daniel and put him into the lions' hole. The king made answer and said to Daniel, Your God, whose servant you are at all times, will keep you safe.
17 Ug dihay usa ka bato nga gidala ug gipahaluna sa baba sa langub, ug kini gipatikan sa hari sa iyang kaugalingong patik, ug sa patik sa mga principe; aron walay mausab mahatungod kang Daniel.
Then they got a stone and put it over the mouth of the hole, and it was stamped with the king's stamp and with the stamp of the lords, so that the decision about Daniel might not be changed.
18 Unya ang hari miadto sa iyang palacio, ug nagpuasa sa tibook nga gabii; walay mga tulonggon nga gidala sa iyang atubangan: ug ang iyang katulogon mikalagiw gikan kaniya.
Then the king went to his great house, and took no food that night, and no ... were placed before him, and his sleep went from him.
19 Unya ang hari mibangon sayo kaayo sa kabuntagon, ug midali pag-adto sa langub sa mga leon.
Then very early in the morning the king got up and went quickly to the lions' hole.
20 Ug sa pagduol niya sa langub sa mga leon ngadto kang Daniel, misinggit siya sa usa ka tingog nga makapasubo; ang hari misulti ug miingon kang Daniel: Oh Daniel, alagad sa Dios nga buhi; ang imong Dios nga gialagaran mo sa kanunay, nagaluwas ba kanimo gikan sa mga leon?
And when he came near the hole where Daniel was, he gave a loud cry of grief; the king made answer and said to Daniel, O Daniel, servant of the living God, is your God, whose servant you are at all times, able to keep you safe from the lions?
21 Unya si Daniel miingon sa hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan.
Then Daniel said to the king, O King, have life for ever.
22 Ang akong Dios nagpadala sa iyang manulonda, ug gitak-uman ang baba sa mga leon, ug sila wala makadaut kanako; sanglit kay sa iyang atubangan nakita nga inocente man ako; ug ingon man usab sa atubangan mo. Oh hari, ako wala makapasipala.
My God has sent his angel to keep the lions' mouths shut, and they have done me no damage: because I was seen to be without sin before him; and further, before you, O King, I have done no wrong.
23 Unya ang hari nalipay sa hilabihan gayud, ug nagsugo nga ilang kuhaon si Daniel gikan sa langub. Busa si Daniel gipagawas sa langub, ug walay kadaut nga hikaplagan diha kaniya, tungod kay siya misalig man diha sa iyang Dios.
Then the king was very glad, and gave orders for them to take Daniel up out of the hole. So Daniel was taken up out of the hole and he was seen to be untouched, because he had faith in his God.
24 Ug ang hari nagpasugo, ug gipanagdala kadtong mga tawo nga mingsumbong batok kang Daniel, ug ilang gipanghulog sila ngadto sa langub sa mga leon, sila, ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa; ug sila gilunggoban ug gipanagdugmok ang ilang mga bukog, sa wala pa ngani sila moabut sa kinahiladman sa langub.
And at the king's order, they took those men who had said evil against Daniel, and put them in the lions' hole, with their wives and their children; and they had not got to the floor of the hole before the lions overcame them and all their bones were broken.
25 Unya si hari Dario misulat sa tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, nga nagpuyo sa tibook yuta: Ang pakigdait modagaya unta kaninyo.
Then King Darius sent a letter to all the peoples, nations, and languages, living in all the earth: May your peace be increased.
26 Gibuhat ko ang sugo, aron nga sa tanang dominio sa akong gingharian, ang mga tawo managkurog, ug mangahadlok sa atubangan sa Dios ni Daniel; kay siya mao ang Dios nga buhi ug mapadayonon sa walay katapusan, ug ang iyang gingharian mao ang dili mabungkag; ug ang iyang dominio magapadayon bisan hangtud sa katapusan.
It is my order that in all the kingdom of which I am ruler, men are to be shaking with fear before the God of Daniel: for he is the living God, unchanging for ever, and his kingdom is one which will never come to destruction, his rule will go on to the end.
27 Siya nagaluwas ug nagatabang, ug nagabuhat siya sa mga katingalahan sa langit ug sa yuta, siya nga maoy nagluwas kang Daniel gikan sa gahum sa mga leon.
He gives salvation and makes men free from danger, and does signs and wonders in heaven and earth, who has kept Daniel safe from the power of the lions.
28 Busa kining Daniel nagmauswagon sa paghari ni Dario, ug sa paghari ni Ciro nga Persiahanon.
So this Daniel did well in the kingdom of Darius and in the kingdom of Cyrus the Persian.
