Daniel 3
1 Si Nabucodonosor ang hari nagbuhat usa ka larawan nga bulawan, nga may gitas-on nga kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana unom ka maniko: kini iyang gipahaluna sa kapatagan sa Dura, sa lalawigan sa Babilonia.
Naʻe ngaohi ʻe Nepukanesa ko e tuʻi ha meʻa fakatātā koula, ʻaia naʻe teau ma uofulu ʻae hanga ʻo hono māʻolunga, pea ko hono māukupu ko e hanga ʻe hongofulu ma ua; naʻa ne fokotuʻu ia ʻi he toafa ʻo Tula ʻi he vahe fonua ʻo Papilone.
2 Unya si Nabucodonosor ang hari nagsugo sa pagpatigum sa mga kadagkuan, sa mga tinugyanan, ug sa mga gobernador, sa mga maghuhukom, sa mga mamahandi, sa mga magtatambag, sa mga presidente ug sa tanang mga punoan sa mga lalawigan, aron motambong sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.
Pea naʻe fekau ʻe Nepukanesa, ke fakataha ʻae houʻeiki hau mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e ngaahi houʻeiki, mo e kau pule koloa, mo e kau tangata fakamatala fono, mo e kau fakamaau, pea mo e kau pule kotoa pē ʻoe ngaahi fonua, ke nau haʻu ki he fakatapui ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa.
3 Unya ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ang mga maghuhukom, ang mga mamahandi, ang mga magtatambag, ang mga presidente, ug ang tanang mga punoan sa mga lalawigan, nanagkatigum didto sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari; ug sila mingtindog sa atubangan sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor.
Ko ia naʻe fakataha ai ʻae houʻeiki hau, mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e houʻeiki mo e kau pule koloa, mo e kau fakamatala fono, mo e kau fakamaau, pea mo e kau pule ʻoe ngaahi fonua, ki he fakatapui ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa; pea naʻa nau tuʻu ʻi he ʻao ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe Nepukanesa.
4 Unya ang magpapahibalo misinggit sa makusog: Kaninyo ginasugo, Oh mga katawohan, mga nasud ug mga pinulongan,
Pea naʻe kalanga mālohi ʻae tangata fekau; “ʻOku fekau kiate kimoutolu, ʻae kakai mo e ngaahi puleʻanga mo e kakai ʻi he lea kehekehe;
5 Nga sa takna kamo makadungog sa tingog sa trompeta, flauta, alpa, sacabuche, salterio, dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, humapa kamo ug simbaha ang larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari;
ʻoka mou ka fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape mo e sakipute, ʻae saliteli mo e lali, mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, te mou punou hifo, mo hū ki he meʻa fakatātā ʻaia kuo fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa;
6 Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba igatambog sa mao nga takna sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.
Pea ko ia ʻe ʻikai punou mo hū, ʻe lī ia ʻi he feituʻulaʻā ko ia ki he loto afi vela kakaha.”
7 Busa niadtong taknaa sa pagkabati sa tanang mga katawohan sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, minghapa ug mingsimba sa larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.
Ko ia ʻi he feituʻulaʻā ko ia, ʻi he fanongo ʻae kakai kotoa pē ki he leʻo ʻoe koaneti mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, pea mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, naʻe punou hifo ʻo hū ʻae kakai kotoa pē, ʻae ngaahi puleʻanga, pea mo e ngaahi lea, ki he meʻa fakatātā koula ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa.
8 Tungod niini niadtong panahona may pipila ka mga Caldeahanon nga mingduol, ug mingpasaka sa sumbong batok sa mga Judio.
Pea ʻi he ʻaho ko ia naʻe ʻunuʻunu atu ha niʻihi ʻoe kau Kalitia, ʻo talatalaakiʻi ʻae kau Siu.
9 Sila mingtubag ug ming-ingon kang Nabucodonosor nga hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan.
Naʻa nau lea ki he tuʻi ko Nepukanesa ʻo pehē, “ʻE tuʻi, ke ke moʻui ʻo taʻengata.
10 Ikaw, Oh hari, naghimo usa ka sugo, nga ang tagsatagsa ka tawo nga makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, mohapa ug mosimba sa larawan nga bulawan;
Ko koe, ʻe tuʻi, kuo ke fai fono, koeʻuhi ko e tangata kotoa pē ʻaia ʻe fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, mo e lali, mo e meʻa hiva kehekehe ke ne punou hifo ʻo hū ki he meʻa fakatātā koula:
11 Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba, igatambog sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.
Pea ko ia ʻe ʻikai tōmapeʻe ʻo hū, ʻe lī ia ki he loto afi vela kakaha.
12 Adunay pipila ka mga Judio nga imong gitudlo ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego; kining mga tawohana, Oh hari, wala magtagad kanimo: sila wala moalagad sa imong mga dios, ni mosimba sila sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.
ʻOku ai ʻae kau Siu niʻihi, ʻaia kuo ke fokotuʻu ke pule ki he ngaahi ngāue ʻi he potu ʻo Papilone, ko Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko; ko e kau tangata ni, ʻe tuʻi, kuo nau taʻetokanga kiate koe; ʻoku ʻikai te nau tauhiʻi ho ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula, ʻaia kuo ke fokotuʻu.”
13 Unya si Nabucodonosor, sa iyang kapungot ug kasuko, nagsugo sa pagpakuha kang Sadrach, Mesach, ug Abed-nego. Nan ilang gidala kining mga tawohana sa atubangan sa hari.
Ko ia naʻe fekau ʻe Nepukanesa ʻi heʻene houhau mo ʻene tuputāmaki ke ʻomi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko. Ko ia naʻa nau ʻomi ʻae kau tangata ni ki he ʻao ʻoe tuʻi.
14 Si Nabucodonosor mitubag ug miingon kanila: Tinuyo ba sa kabubut-on nga kamo, Oh Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, nga kamo dili moalagad sa akong dios, ni mosimba sa larawan nga bulawan nga akong gipatindog?
Pea ne lea ʻa Nepukanesa, ʻo pehēange kiate kinautolu, “ʻOku moʻoni, ʻe Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻoku ʻikai te mou tauhiʻi ʻa hoku ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula ʻaia kuo u fokotuʻu?
15 Karon, kong kamo andam, nga sa bisan unsang taknaa nga kamo makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele ug sa tanang matang sa tulonggon, manghapa ug manimba sa larawan nga akong gibuhat: apan kong kamo dili mosimba, sa maong takna igatambog kamo sa taliwala sa hudno nga nagadilaab sa kalayo: ug kinsa ba kana nga dios nga makaluwas kaninyo gikan sa akong mga kamot?
Ko eni, kapau te mou tali ʻoka mou ka fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, mo e lali, mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, pea te mou punou ʻo hū ki he meʻa fakatātā ʻaia kuo u ngaohi; pehē ʻe lelei: pea kapau ʻe ʻikai te mou hū, ʻe lī ʻakimoutolu ʻi he feituʻulaʻā ko ia, ki he loto afi vela kakaha; pea ko hai ʻae ʻotua ko ia te ne fakahaofi ʻakimoutolu mei hoku nima?”
16 Si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego mingtubag ug ming-ingon sa hari: Oh Nabucodonosor, kami dili kinahanglan nga motubag kanimo niining butanga.
Pea naʻe tali ʻe Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻo pehē ki he tuʻi, “ʻE Nepukanesa, ʻoku ʻikai te mau toe fifili pe ko e hā haʻamau tali kiate koe ʻi he meʻa ni.
17 Kong mao kana, ang among Dios nga among ginaalagaran makahimo sa pagluwas kanamo gikan sa hudno nga nagadilaab sa kalayo; ug siya magaluwas kanamo gikan sa imong kamot, Oh hari.
Kapau ʻoku pehē, ʻoku mālohi ʻa homau ʻOtua, ʻaia ʻoku mau tauhi ke fakahaofi ʻakimautolu mei he afi vela kakaha, pea te ne fakahaofi ʻakimautolu mei ho nima, ʻe tuʻi.
18 Apan kong dili ugaling, angay mo nga hisayran, Oh hari, nga kami dili gayud moalagad sa imong mga dios, ni mosimba kami sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.
Pea kapau ʻe ʻikai, ke ke ʻilo pe ʻe tuʻi, ʻe ʻikai te mau tauhiʻi ho ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula ʻaia kuo ke fokotuʻu.”
19 Unya si Nabucodonosor napuno sa mapintas nga kasuko, ug ang dagway sa iyang nawong nausab batok kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego: busa misulti siya ug nagsugo nga ilang initon ang hudno sa pito ka pilo labaw sa naandan nga kainit.
Ko ia naʻe fonu ai ʻa Nepukanesa ʻi he houhau, pea naʻe kehe ʻae anga ʻo hono fofonga kia Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ko ia naʻa ne lea ʻo fekau ke nau tafu ʻae afi ke liunga fitu hake ʻene vela ʻi heʻene faʻa vela.
20 Ug nagsugo pa siya sa pipila ka mga tawo nga kusganon nga diha sa iyang kasundalohan sa pagpagapus kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego, ug sa paghulog kanila ngadto sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
Pea ne fekau ki he kau tangata mālohi hake ʻi heʻene kongakau ke haʻi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, pea lī ʻakinautolu ki he afi vela kakaha.
21 Nan kining mga tawohana gipanaggapus nga sinul-oban sa ilang mga kalsones, sa ilang mga sinina, sa ilang mga kupo, ug sa uban pa nilang mga bisti, ug gipanaghulog ngadto sa taliwala sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
Ko ia naʻe haʻi ʻae kau tangata ni mo honau ngaahi kofutuʻa, mo honau ngaahi kofu loto, mo honau ngaahi tatā, pea naʻe lī ʻakinautolu ki he loto afi vela kakaha.
22 Busa tungod sa pagkadinalian sa sugo sa hari, ug ang hudno mainit uyamut, ang siga sa kalayo nakamatay niadtong mga tawo nga nagsakwat kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego.
Pea ko e meʻa ʻi he fekau ʻae tuʻi ke fai ke toʻotoʻo, pea mo ʻene vela ʻaupito ʻae afi, naʻe tāmateʻi ʻe he ulo ʻoe afi ʻae kau tangata ko ia naʻe hiki hake ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko.
23 Ug kining totolo ka mga tawo, si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nangahulog nga mga ginapus ngadto sa sulod sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
Pea naʻe tō hifo ʻae kau tangata ʻe toko tolu ni, ko Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ki he loto afi vela kakaha.
24 Unya si Nabucodonosor ang hari, nahibulong ug midali sa pagbangon: siya misulti ug miingon sa iyang mga magtatambag: Dili ba totolo ka mga tawo nga ginapus ang atong gipanghulog sa taliwala sa kalayo? Sila mingtubag ug ming-ingon sa hari: Matuod, Oh hari.
Pea naʻe ofo ʻae tuʻi ko Nepukanesa, pea ne tuʻu hake fakavave, mo ne lea ʻo pehē, ki he kau tangata tokoni ʻi he pule, “ʻIkai naʻa tau lī ʻae kau tangata ʻe toko tolu kuo haʻi ki he loto afi?” Pea naʻa nau lea ʻo pehē ki he tuʻi, “ʻOku moʻoni, ʻe tuʻi.”
25 Siya mitubag ug miingon: Ania karon, nakita ko nga upat na ka tawo nga dili ginapus, nga nanlakaw sa taliwala sa kalayo, ug sila wala maunsa; ug ang dagway sa ikaupat sama sa usa ka anak nga lalake sa mga dios.
Pea naʻe lea ʻae tuʻi ʻo pehēange kiate kinautolu, “Vakai, ʻoku ou mamata ki he kau tangata ʻe toko fā, ʻoku ʻataʻatā, pea ʻoku nau ʻeveʻeva ʻi he loto afi, pea ʻoku ʻikai ha kovi kiate kinautolu, pea ko e anga ʻo hono toko fā, ʻoku hangē ia ko e ʻAlo ʻoe ʻOtua.”
26 Unya si Nabucodonosor miduol sa baba sa hudno sa kalayo nga nagadilaab: misulti siya ug miingon: Sadrach, Mesach ug Abed-nego, kamo nga mga alagad sa Halangdon Uyamut nga Dios, gumula kamo ug umari. Unya si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nanggula gikan sa kinataliwad-an sa kalayo.
Pea naʻe ʻunuʻunu atu ʻa Nepukanesa ʻo ofi ki he matapā ki he afi vela kakaha, ʻo ne lea ʻo pehē, “ʻE Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻakimoutolu ʻae kau tamaioʻeiki ʻae ʻOtua māʻolunga, mou hū mai pea haʻu ki heni.” Pea naʻe hū mai ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, mei he loto afi.
27 Ug ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ug ang mga magtatambag sa hari, nga nanagkatapok didto, nanagpakakita niining mga tawohana, nga ang kalayo walay gahum sa ilang mga lawas, ni masilaub ang buhok sa ilang ulo, ni mausab ang ilang saput, ni mahatapot kanila ang baho sa kalayo.
Pea naʻe mamata ʻe he houʻeiki hau, mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e kau mātuʻa ʻae tuʻi, ʻi heʻenau fakataha, ki he kau tangata ni, ʻaia naʻe ʻikai ke mālohi ʻae afi ki honau sino, pea naʻe ʻikai mahunuhunu ha tuʻoni louʻulu ʻe taha ʻi honau ʻulu, pea naʻe ʻikai ke fakakehe honau kofu, pea naʻe ʻikai ke hoko ʻae nanamu ʻoe afi kiate kinautolu.
28 Si Nabucodonosor misulti ug miingon: Bulahan ang Dios ni Sadrach, ni Mesach ug ni Abed-nego, nga nagpadala sa iyang manulonda, ug nagluwas sa iyang mga alagad nga mingsalig diha kaniya, ug ming-usab sa pulong sa hari, ug mingtugyan sa ilang mga lawas, aron sila dili makaalagad ug dili makasimba sa lain nga dios, gawas lamang sa ilang kaugalingon nga Dios.
Pea naʻe lea ʻa Nepukanesa ʻo pehē, “ʻOku monūʻia ʻae ʻOtua ʻo Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻaia kuo fekau ʻa ʻene ʻāngelo, pea kuo ne fakahaofi ʻene kau tamaioʻeiki naʻe falala kiate ia, pea kuo nau liliu ʻae lea ʻae tuʻi, ʻo fakahaofi ʻa honau sino, koeʻuhi ke ʻoua naʻa nau tauhi, pe hū ki ha ʻotua, ka ko honau ʻOtua pe.
29 Busa ako nagabuhat usa ka sugo nga ang tanang katawohan, nasud ug pinulongan nga makasulti sa dautan batok sa Dios ni Sadrach, ni Mesach, ug ni Abed-nego, pagawatas-watason, ug ang ilang mga balay pagahimoon nga tinapok sa kinalibang; tungod kay walay laing dios nga makahimo sa pagluwas sa ingon niining paagiha.
Ko ia ʻoku ou fokotuʻu ʻae fono, ʻilonga ha kakai, pe ha puleʻanga, pe ha lea, ʻoku lea kovi ki he ʻOtua ʻo Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻe tuʻutuʻu fakaikiiki ʻakinautolu, pea ʻe ngaohi honau ngaahi fale ko e tuʻunga ʻotoʻota: koeʻuhi ʻoku ʻikai mo ha ʻOtua ʻe faʻa fakahaofi ʻo hangē ko eni.”
30 Unya si Sadrach, si Mesach ug si Abed-nego gituboy sa hari sa lalawigan sa Babilonia.
Pea naʻe hakeakiʻi ʻe he tuʻi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻi he fonua ʻo Papilone.
