Mga Buhat 28
1 Ug sa nakalingkawas na kami, mao pay among pagkahibalo nga ang pulo ginganlan ug Malta.
When we had escaped, then we learned that the island was called Malta.
2 Ug ang mga nanagpuyo didto nagpakita kanamog talagsaong pagkamaloloy-on, kay sila nanagdaub, ug ilang giabiabi kaming tanan, tungod kay nagsugod na man pag-ulan ug matugnaw ang panahon.
The natives showed us uncommon kindness; for they kindled a fire, and received us all, because of the present rain, and because of the cold.
3 Ug si Pablo namunit ug usa ka bangan nga mga igsosugnod, ug sa iya na kining gikatam-ok sa daub, usa ka bitin nga malala miwayway tungod sa kainit ug miukob sa iyang kamot.
But when Paul had gathered a bundle of sticks and placed them on the fire, a viper came out because of the heat, and fastened on his hand.
4 Ug sa pagkakita nila sa bitin nga nagbitay gikan sa iyang kamot, ang mga nanagpuyo didto miingon sa usag usa, "Sa walay duhaduha kining tawhana mamumuno. Ug bisan tuod nakalingkawas siya gikan sa dagat, dili motugot ang hustisya nga mabuhi pa siya."
When the natives saw the creature hanging from his hand, they said one to another, "No doubt this man is a murderer, whom, though he has escaped from the sea, yet Justice has not allowed to live."
5 Apan gisawilik niya ang bitin ngadto sa kalayo, ug siya wala maunsa.
However he shook off the creature into the fire, and was not harmed.
6 Ug ilang gipaabut nga mohubag ang iyang kamot o nga dihadiha matumba siya nga patay; apan sa nakapaabut na silag taas nga panahon ug wala silay nakitang kadaut nahitabo kaniya, nangausab sila sa ilang paghunahuna ug nanag-ingon nga siya usa ka dios.
But they expected that he would have swollen or fallen down dead suddenly, but when they watched for a long time and saw nothing bad happen to him, they changed their minds, and said that he was a god.
7 Ug kasikbit niadtong dapita mao ang kayutaan nga iya sa punoan sa maong pulo, nga si Publio ang ngalan, nga midawat kanamo ug miamoma kanamo nga maabiabihon gayud sulod sa tulo ka adlaw.
Now in the neighborhood of that place were lands belonging to the chief official of the island, named Publius, who received us, and courteously entertained us for three days.
8 Ug nahitabo nga ang amahan ni Publio naghigda nga nagmasakit sa hilanat ug kalibag dugo. Ug si Pablo miadto kaniya ug nag-ampo, ug mitapion sa iyang kamot diha kaniya, ug iyang giayo siya.
It happened that the father of Publius lay sick of fever and dysentery. Paul entered in to him, prayed, and laying his hands on him, healed him.
9 Tungod sa maong hitabo ang ubang mga tawo sa pulo nga may mga sakit nangadto usab kaniya ug sila naayo.
Then when this was done, the rest also who had diseases in the island came, and were cured.
10 Ug kami ilang gidad-an ug daghang mga gasa; ug sa amo nang paggikan, kami ilang gipabalonan sa among mga kinahanglanon.
They also honored us with many honors, and when we sailed, they put on board the things that we needed.
11 Tapus sa tulo ka bulan kami nanggikan sakay sa usa ka sakayan nga nagpalabay sa tingtugnaw niadtong dapita, sakayan nga taga-Alejandria nga may bansiwag nga dagway sa Kaluhang Lalaki.
After three months, we set sail in a ship of Alexandria which had wintered in the island, whose sign was "The Twin Brothers."
12 Ug midunggo kami sa Siracusa diin nagpabilin kami sulod sa tulo ka adlaw.
Touching at Syracuse, we stayed there three days.
13 Ug gikan didto mibordahi kami ug nahiabut sa Regio; ug usa ka adlaw tapus niini mihuros ang habagat, ug sa pagkasunod nga adlaw nahiabut kami sa Puteoli.
From there we cast off and arrived at Rhegium. After one day, a south wind sprang up, and on the second day we came to Puteoli,
14 Ug didtoy among gikakita nga mga kaigsoonan, ug kami ilang gidapit sa pagpabilin uban kanila sulod sa pito ka adlaw. Ug unya miabut kami sa Roma.
where we found brothers, and were entreated to stay with them for seven days. So we came to Rome.
15 Ug ang mga kaigsoonan didto, sa ilang pagkadungog mahitungod kanamo, nangadto hangtud sa Foro de Apio ug sa Tres Tabernas aron sa pagsugat kanamo. Ug sa iyang pagkakita kanila si Pablo nagpasalamat sa Dios ug nadasig pag-ayo.
From there the brothers, when they heard of us, came to meet us as far as The Market of Appius and The Three Taverns. When Paul saw them, he thanked God, and took courage.
16 Ug sa pag-abut namo sa Roma, si Pablo gitugotan sa pagpuyo nga magkinaugalingon, uban sa sundalo nga nagbantay kaniya.
When we entered into Rome, Paul was allowed to stay by himself with the soldier who guarded him.
17 Ug tapus sa tulo ka adlaw, iyang gipatigum ang mga kadagkuan sa mga Judio didto; ug sa natigum na sila, siya miingon kanila, "Mga igsoon, ako gitugyan nga binilanggo gikan sa Jerusalem ngadto sa mga kamot sa mga Romanhon; ngani wala akoy nahimong bisan unsa nga batok sa katawhan o batok sa mga batasan sa atong mga ginikanan.
It happened that after three days he called together those who were the Jewish leaders. When they had come together, he said to them, "I, brothers, though I had done nothing against the people, or the customs of our fathers, still was delivered prisoner from Urishlim into the hands of the Romans,
18 Sa nausisa na ako nila, buot unta nila nga buhian ako sanglit wala may katarungan nga pagahukman ako sa kamatayon.
who, when they had examined me, desired to set me free, because there was no cause of death in me.
19 Apan sa diha nga misupak niini ang mga Judio, napugos ako sa pagdangop kang Cesarhinoon dili tungod kay aduna akoy igsosumbong batok sa akong nasud.
But when the Jews spoke against it, I was forced to appeal to Caesar, not that I had anything about which to accuse my nation.
20 Busa, tungod niining maong hinungdan, gipangayo ko ang pagpakigkita kaninyo ug pagpakigsulti kaninyo, sanglit tungod man sa ginalauman sa Israel gigapos ako karon niining talikala."
For this cause therefore I asked to see you and to speak with you. For because of the hope of Israyel I am bound with this chain."
21 Ug sila miingon kaniya, "Wala kami makadawat ug mga sulat gikan sa Judea mahitungod kanimo, ug sa mga kaigsoonan nga nangabut dinhi wala kanilay nagtaho o nagsultig dautan mahitungod kanimo.
They said to him, "We neither received letters from Yehuda concerning you, nor did any of the brothers come here and report or speak any evil of you.
22 Hinoon buot kami maminaw kanimo kon unsa ang imong mga hunahuna; kay mahitungod niining maong pundok kami nasayud nga kini ginasupak bisan diin."
But we desire to hear from you what you think. For, as concerning this sect, it is known to us that everywhere it is spoken against."
23 Ug sa nakatudlo silag adlaw alang kaniya, sa tinagdaghan nangadto sila kaniya sa iyang gipuy-an. Ug sukad sa buntag hangtud sa kahaponon, kanila nagsaysay siya nga nanghimatuod sa gingharian sa Dios, ug naningkamot sa pagpatoo kanila mahitungod kang Jesus, pinasikad sa kasugoan ni Moises ug sa mga profeta.
When they had appointed him a day, many people came to him at his lodging. He explained to them, testifying about the Kingdom of God, and persuading them concerning Yeshua, both from the Law of Mushe and from the Prophets, from morning until evening.
24 Ug dihay pipila nga mitoo sa gisulti niya, apan ang uban wala motoo.
Some believed the things which were spoken, and some disbelieved.
25 Ug sanglit wala man sila magkauyonay, sila namauli tapus si Pablo makapamulong ug usa ka sulti nga nag-ingon, "Maayo gayud ang pagkasulti sa Espiritu Santo sa iyang pag-ingon ngadto sa inyong mga ginikanan pinaagi kang Isaias nga profeta:
When they did not agree among themselves, they departed after Paul had spoken one word, "The Rukha d'Qudsha spoke rightly through Eshaya, the prophet, to your fathers,
26 `Umadto ka niining mga tawhana, ug sultihi sila: Manimati ug manimati kamo, apan dili gayud kamo makasabut; magatutok ug magatutok kamo, apan dili gayud kamo makakita.
saying, 'Go to this people, and say, in hearing, you will hear, but will in no way understand. In seeing, you will see, but will in no way perceive.
27 Kay nahabol ang mga kasingkasing niining mga tawhana ug ang ilang mga dalunggan magalisud sa pagpakabati, ug ang ilang mga mata ginapiyong nila; sa kahadlok nga tingali unyag maka-kita sila pinaagi sa ilang mga mata, ug makabati sila pinaagi sa ilang mga dalunggan, ug makasabut sila pinaagi sa ilang kasingkasing, ug managbalik sila kanako aron ayohon ko sila.'
For this people's heart has grown callous. Their ears are dull of hearing. Their eyes they have closed. Lest they should see with their eyes, hear with their ears, understand with their heart, and would turn again, and I would heal them.'
28 Busa hibaloi ninyo nga kining maong kaluwasan gikan sa Dios gikapadala na ngadto sa mga Gentil; ug sila magapatalinghug niini."
"Be it known therefore to you, that the salvation of God is sent to the nations. They will also listen."
29 Ug sa nakasulti na siya niining mga pulonga, ang mga Judio namauli nga may dakung paglalisay taliwala sa ilang kaugalingon.
And when he had said these words, the Jews departed, having a great dispute among themselves.
30 Ug si Pablo mipuyo didto sulod sa tibuok duha ka tuig, nga migasto alang sa iyang kaugalingon, ug nag-abiabi sa tanang nangadto kaniya.
And Paul stayed two whole years in his own rented house, and received all who were coming to him,
31 Ug sa dayag ug sa walay pagsanta gikan kang bisan kinsa, iyang giwali ang gingharian sa Dios ug gipanudlo niya ang mga butang mahitungod sa Ginoong Jesu-Cristo.
proclaiming the Kingdom of God, and teaching the things concerning the Lord Yeshua Meshikha with all boldness, without hindrance.
