Mga Buhat 17
1 Ug sa hing-agian na nila ang Anfipolis ug ang Apolonia, sila nahiabut sa Tesalonica diin didto ang usa ka sinagoga sa mga Judio.
paulasīlau āmphipalyāpalloniyānagarābhyāṁ gatvā yatra yihūdīyānāṁ bhajanabhavanamekam āste tatra thiṣalanīkīnagara upasthitau|
2 Ug sumala sa iyang nabatasan, si Pablo misulod niini; ug sulod sa tulo ka semana siya nakiglantugi kanila pinasikad sa kasulatan,
tadā paulaḥ svācārānusāreṇa teṣāṁ samīpaṁ gatvā viśrāmavāratraye taiḥ sārddhaṁ dharmmapustakīyakathāyā vicāraṁ kṛtavān|
3 nga nagsaysay niini ug nagpamatuod pinaagi niini nga kinahanglan gayud si Cristo mag-antus ug mabanhaw gikan sa mga patay. Ug siya miingon, "Kining Jesus nga akong ginamantala kaninyo, mao ang Cristo."
phalataḥ khrīṣṭena duḥkhabhogaḥ karttavyaḥ śmaśānadutthānañca karttavyaṁ yuṣmākaṁ sannidhau yasya yīśoḥ prastāvaṁ karomi sa īśvareṇābhiṣiktaḥ sa etāḥ kathāḥ prakāśya pramāṇaṁ datvā sthirīkṛtavān|
4 Ug ang uban kanila mitoo ug miipon kang Pablo ug Silas, maingon man ang kapid-an sa mga masimbahong Gresyanhon ug ang daghan sa mga inilang kababayen-an.
tasmāt teṣāṁ katipayajanā anyadeśīyā bahavo bhaktalokā bahyaḥ pradhānanāryyaśca viśvasya paulasīlayoḥ paścādgāmino jātāḥ|
5 Apan ang mga Judio giabut ug kasina, ug sa nakapanghulbot silag mga bugoy, kini ilang gihiusa, ug ilang gigubot ang siyudad. Ug ilang gisulong ang balay ni Jason sa pagpangita kang Pablo ug Silas aron ilang dad-on ngadto sa katawhan.
kintu viśvāsahīnā yihūdīyalokā īrṣyayā paripūrṇāḥ santo haṭaṭsya katinayalampaṭalokān saṅginaḥ kṛtvā janatayā nagaramadhye mahākalahaṁ kṛtvā yāsono gṛham ākramya preritān dhṛtvā lokanivahasya samīpam ānetuṁ ceṣṭitavantaḥ|
6 Ug kay wala man nila hikaplagi sila, si Jason ug ang pipila sa mga kaigsoonan ilang gitaral ngadto sa atubangan sa mga punoan sa siyudad, nga nanagsinggit, "Kining mga tawo nga nakapagubot sa kalibutan, ania nanganhi dinhi usab,
teṣāmuddeśam aprāpya ca yāsonaṁ katipayān bhrātṛṁśca dhṛtvā nagarādhipatīnāṁ nikaṭamānīya proccaiḥ kathitavanto ye manuṣyā jagadudvāṭitavantaste 'trāpyupasthitāḥ santi,
7 ug si Jason nagpasaka kanila sa iyang balay; ug kini silang tanan nagabuhat supak sa mga sugo ni Cesar pinaagi sa pag-ingon nga aduna konoy laing hari nga mao si Jesus."
eṣa yāson ātithyaṁ kṛtvā tān gṛhītavān| yīśunāmaka eko rājastīti kathayantaste kaisarasyājñāviruddhaṁ karmma kurvvati|
8 Ug ang katawhan ug ang mga punoan sa siyudad nagubot sa ilang pagkadungog niini.
teṣāṁ kathāmimāṁ śrutvā lokanivaho nagarādhipatayaśca samudvignā abhavan|
9 Hinoon ilang gibuhian si Jason ug mga kauban tapus nila pangayoi ug piyansa.
tadā yāsonastadanyeṣāñca dhanadaṇḍaṁ gṛhītvā tān parityaktavantaḥ|
10 Ug dihadiha sa takna sa kagabhion si Pablo ug si Silas gipagikan sa mga kaigsoonan paingon sa Berea; ug sa ilang paghiabut didto, sila misulod sa sinagoga sa mga Judio.
tataḥ paraṁ bhrātṛgaṇo rajanyāṁ paulasīlau śīghraṁ birayānagaraṁ preṣitavān tau tatropasthāya yihūdīyānāṁ bhajanabhavanaṁ gatavantau|
11 Ug kining mga Judioa mabuot pa kay sa mga Judio didto sa Tesalonica, kay kini sila midawat man sa pulong uban sa bug-os nga pagkamasibuton, nga sa adlaw-adlaw nanagtoon sa kasulatan, sa pagsusi kon tinuod ba gayud ang mga butang nga gisulti kanila.
tatrasthā lokāḥ thiṣalanīkīsthalokebhyo mahātmāna āsan yata itthaṁ bhavati na veti jñātuṁ dine dine dharmmagranthasyālocanāṁ kṛtvā svairaṁ kathām agṛhlan|
12 Busa daghan kanila ang mitoo, uban sa dili diriyot nga mga hamiling babaye nga Gresyanhon, ug mga lalaki usab.
tasmād aneke yihūdīyā anyadeśīyānāṁ mānyā striyaḥ puruṣāścāneke vyaśvasan|
13 Apan sa pagkahibalo sa mga Judio sa Tesalonica nga sa Berea usab gimantala ni Pablo ang pulong sa Dios, sila nangadto usab didto, nga nanagsiba ug nagpagubot sa mga panon sa katawhan.
kintu birayānagare pauleneśvarīyā kathā pracāryyata iti thiṣalanīkīsthā yihūdīyā jñātvā tatsthānamapyāgatya lokānāṁ kupravṛttim ajanayan|
14 Tungod niini, si Pablo dihadiha gipagikan sa mga kaigsoonan sa paglakaw padulong sa dagat, apan si Silas ug si Timoteo nanagpabilin pa didto.
ataeva tasmāt sthānāt samudreṇa yāntīti darśayitvā bhrātaraḥ kṣipraṁ paulaṁ prāhiṇvan kintu sīlatīmathiyau tatra sthitavantau|
15 Ug ang mga tawo nga naghatud kang Pablo mikuyog kaniya hangtud sa Atenas; ug unya namauli sila nga nagdala ug tugon alang kang Silas ug kang Timoteo sa pag-apas kaniya sa labing madali.
tataḥ paraṁ paulasya mārgadarśakāstam āthīnīnagara upasthāpayan paścād yuvāṁ tūrṇam etat sthānaṁ āgamiṣyathaḥ sīlatīmathiyau pratīmām ājñāṁ prāpya te pratyāgatāḥ|
16 Ug samtang si Pablo nagpaabut kanila didto sa Atenas, ang iyang espiritu sa sulod niya nahagit sa pagkasuko sa iyang pagkakita nga ang siyudad napuno sa mga larawan.
paula āthīnīnagare tāvapekṣya tiṣṭhan tannagaraṁ pratimābhiḥ paripūrṇaṁ dṛṣṭvā santaptahṛdayo 'bhavat|
17 Tungod niini, sa sulod sa sinagoga iyang gipakiglantugi ang mga Judio ug ang mga tawong masimbahon; ug didto sa taboan sa adlaw-adlaw iyang gipakiglantugi ang uban kanila nga iyang igahibalag.
tataḥ sa bhajanabhavane yān yihūdīyān bhaktalokāṁśca haṭṭe ca yān apaśyat taiḥ saha pratidinaṁ vicāritavān|
18 Ug iyang gikaasdang usab ang pipila sa mga pilosopo nga mga Epicureo ug mga Estoico. Ug may nangutana nga nag-ingon, "Unsa man kahay buot isulti niining tawong tigpamunit ug kahibalo?" Ang uban nanag-ingon, "Kini siya daw usa ka tigmantalag mga dios nga dumuloong" kay iya man ugod nga gimantala si Jesus ug ang pagkabanhaw.
kintvipikūrīyamatagrahiṇaḥ stoyikīyamatagrāhiṇaśca kiyanto janāstena sārddhaṁ vyavadanta| tatra kecid akathayan eṣa vācālaḥ kiṁ vaktum icchati? apare kecid eṣa janaḥ keṣāñcid videśīyadevānāṁ pracāraka ityanumīyate yataḥ sa yīśum utthitiñca pracārayat|
19 Ug ilang gikuptan siya ug gidala ngadto sa Areopago ug gipangutana, "Makahimo ba kami pagpakisayud unsa kining bag-ong tuloohan nga imong gipanudlo?
te tam areyapāganāma vicārasthānam ānīya prāvocan idaṁ yannavīnaṁ mataṁ tvaṁ prācīkaśa idaṁ kīdṛśaṁ etad asmān śrāvaya;
20 Kay gikahatdan mo ang among mga dalunggan sa pipila ka mga laing butang; busa buot unta kami mahibalo unsay kahulogan niining mga butanga."
yāmimām asambhavakathām asmākaṁ karṇagocarīkṛtavān asyā bhāvārthaḥ ka iti vayaṁ jñātum icchāmaḥ|
21 Ang tanan ugod nga mga taga-Atenas ug mga dumuloong nga nagpuyo didto wala man lamay laing mahimo kondili ang pagtabi pagpaminaw sa bag-ong butang nga mahiabut.
tadāthīnīnivāsinastannagarapravāsinaśca kevalaṁ kasyāścana navīnakathāyāḥ śravaṇena pracāraṇena ca kālam ayāpayan|
22 Ug si Pablo mitindog sa taliwala sa Areopago ug miingon, "Mga taga-Atenas, nasabut ko nga sa tanang paagi kamo mga masimbahon gayud.
paulo'reyapāgasya madhye tiṣṭhan etāṁ kathāṁ pracāritavān, he āthīnīyalokā yūyaṁ sarvvathā devapūjāyām āsaktā ityaha pratyakṣaṁ paśyāmi|
23 Kay sa naglakaw ako sa kadalanan ug naniid sa inyong mga ginasimba, nakita ko gani usab ang usa ka halaran nga diha niini gikasulat kining mga pulonga, `Alang sa dios nga wala hiilhi.' Kining inyong ginasimba nga wala ninyo hiilhi, nan, kini mao ang akong ginamantala kaninyo.
yataḥ paryyaṭanakāle yuṣmākaṁ pūjanīyāni paśyan ‘avijñāteśvarāya’ etallipiyuktāṁ yajñavedīmekāṁ dṛṣṭavān; ato na viditvā yaṁ pūjayadhve tasyaiva tatvaṁ yuṣmān prati pracārayāmi|
24 Ang Dios nga mao ang nagbuhat sa kalibutan ug sa tanang butang nga ania niini, maingon nga Ginoo man siya sa langit ug sa yuta, wala magpuyo diha sa mga templo nga binuhat sa kamot,
jagato jagatsthānāṁ sarvvavastūnāñca sraṣṭā ya īśvaraḥ sa svargapṛthivyorekādhipatiḥ san karanirmmitamandireṣu na nivasati;
25 ni pagaalagaran siya sa mga kamot sa tawo, nga daw may pagpanginahanglan pa siya, sanglit siya gayud mao man gani ang nagahatag ug kinabuhi ug ginhawa ug sa tanang butang ngadto sa tanang mga tawo.
sa eva sarvvebhyo jīvanaṁ prāṇān sarvvasāmagrīśca pradadāti; ataeva sa kasyāścit sāmagyrā abhāvaheto rmanuṣyāṇāṁ hastaiḥ sevito bhavatīti na|
26 Siya mao ang nagbuhat sa tanang nasud sa katawhan gikan sa usa ka tawo, aron papuy-on sa tanang dapit sa yuta, tapus niya maandam ang mga gitagal nga kapanahonan ug ang mga utlanan sa mga dapit nga ilang pagapuy-an,
sa bhūmaṇḍale nivāsārtham ekasmāt śoṇitāt sarvvān manuṣyān sṛṣṭvā teṣāṁ pūrvvanirūpitasamayaṁ vasatisīmāñca niracinot;
27 aron sila mangita sa Dios, basin pag ila siyang mahikapan ug makaplagan, bisan tuod nga siya dili ra halayo gikan sa matag-usa kanato,
tasmāt lokaiḥ kenāpi prakāreṇa mṛgayitvā parameśvarasya tatvaṁ prāptuṁ tasya gaveṣaṇaṁ karaṇīyam|
28 kay `Diha kaniya kita nangabuhi ug nagalihok ug nagalungtad;' ug matud pa usab gani sa inyong mga magbabalak: `Kay sa pagkatinuod kita iyang kaliwat.'
kintu so'smākaṁ kasmāccidapi dūre tiṣṭhatīti nahi, vayaṁ tena niśvasanapraśvasanagamanāgamanaprāṇadhāraṇāni kurmmaḥ, punaśca yuṣmākameva katipayāḥ kavayaḥ kathayanti ‘tasya vaṁśā vayaṁ smo hi’ iti|
29 Kay kaliwat man diay kita sa Dios, nan, dili nato paghunahunaon nga ang pagka-Dios nahisamag bulawan, o salapi, o bato, nga minugna sa kabatid ug sa panghanduraw sa tawo.
ataeva yadi vayam īśvarasya vaṁśā bhavāmastarhi manuṣyai rvidyayā kauśalena ca takṣitaṁ svarṇaṁ rūpyaṁ dṛṣad vaiteṣāmīśvaratvam asmābhi rna jñātavyaṁ|
30 Ang Dios wala lamang manumbaling sa maong mga panahon sa kaburong, apan karon siya nagasugo sa tanang mga tawo bisan diin sa paghinulsol,
teṣāṁ pūrvvīyalokānām ajñānatāṁ pratīśvaro yadyapi nāvādhatta tathāpīdānīṁ sarvvatra sarvvān manaḥ parivarttayitum ājñāpayati,
31 kay siya nakatudlo na ug adlaw kanus-a, subay sa katarungan, iyang pagahukman ang kalibutan pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo alang niini, ug kini iyang gipanghimatud-an ngadto sa tanang mga tawo pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay."
yataḥ svaniyuktena puruṣeṇa yadā sa pṛthivīsthānāṁ sarvvalokānāṁ vicāraṁ kariṣyati taddinaṁ nyarūpayat; tasya śmaśānotthāpanena tasmin sarvvebhyaḥ pramāṇaṁ prādāt|
32 Ug sa ilang pagkadungog mahitungod sa pagkabanhaw sa mga patay, dihay nanagbiaybiay; apan ang uban miingon, "Maminaw ra kami kanimo pag-usab mahitungod niini."
tadā śmaśānād utthānasya kathāṁ śrutvā kecid upāhaman, kecidavadan enāṁ kathāṁ punarapi tvattaḥ śroṣyāmaḥ|
33 Ug si Pablo mipahawa kanila.
tataḥ paulasteṣāṁ samīpāt prasthitavān|
34 Apan dihay mga tawo nga mikuyog kaniya ug mitoo, nga ang pipila niini mao sila si Dionisio nga Areopagohanon, ug ang usa ka babaye nga ginganlan si Damaris, ug ang uban pa kanila.
tathāpi kecillokāstena sārddhaṁ militvā vyaśvasan teṣāṁ madhye 'reyapāgīyadiyanusiyo dāmārīnāmā kācinnārī kiyanto narāścāsan|
