Mga Buhat 15

1 Apan dihay mga tawo nga nahilugsong gikan sa Judea nga nanagpanudlo nga nag-ingon sa mga kaigsoonan, "Gawas kon kasirkunsidahan kamo sumala sa batasan ni Moises, dili kamo arang maluwas."

But certain persons who had come down from Judaea tried to convince the brethren, saying, "Unless you are circumcised in accordance with the Mosaic custom, you cannot be saved."

2 Ug sa diha nga, tali kanila ug kang Pablo ug Bernabe, nahitabo ang usa ka dili diyutayng panagkabangi ug panaglalis, si Pablo ug si Bernabe ug ang pipila sa uban gipanagtudlo aron sa pagtungas sa Jerusalem, sa pagpakigkita sa mga apostoles ug sa mga anciano bahin niining gikalantugian.

Between these new comers and Paul and Barnabas there was no little disagreement and controversy, until at last it was decided that Paul and Barnabas and some other brethren should go up to consult the Apostles and Elders in Jerusalem on this matter.

3 Ug pinagikan sa iglesia, sila mibaktas agi sa Fenicia ug sa Samaria diin gitaho nila ang pagkakabig sa mga Gentil. Ug nakahatag silag dakung kalipay sa tanang mga kaigsoonan didto.

So they set out, being accompanied for a short distance by some other members of the Church; and as they passed through Phoenicia and Samaria, they told the whole story of the conversion of the Gentiles and inspired all the brethren with great joy.

4 Ug sa paghiabut nila sa Jerusalem, gidawat sila sa iglesia ug sa mga apostoles ug sa mga anciano, ug ilang gitaho ang tanang gibuhat sa Dios, sa iyang pagpakig-uban kanila.

Upon their arrival in Jerusalem they were cordially received by the Church, the Apostles, and the Elders; and they reported in detail all that God, working with them, had done.

5 Apan dihay mitindog nga mga magtotoo nga mga sakop sa pundok sa mga Fariseo, ug miingon, "Kinahanglan gayud nga sirkunsidahan ang mga Gentil nga nanagpanoo, ug sugoon sila sa pagtuman sa kasugoan ni Moises."

But certain men who had belonged to the sect of the Pharisees but were now believers, stood up in the assembly, and said, "Yes, Gentile believers ought to be circumcised and be ordered to keep the Law of Moses."

6 Ug nanagtigum ang mga apostoles ug ang mga anciano aron sa pag-usisa niining butanga.

Then the Apostles and Elders met to consider the matter;

7 Ug tapus sa hataas nga lantugi, si Pedro mitindog ug miingon kanila, "Mga igsoon, kamo nasayud nga niadtong unang mga adlaw ang Dios naghimog pagpili diha kaninyo, nga pinaagi sa akong baba ang mga Gentil makadungog sa pulong sa Maayong Balita ug managtoo.

and after there had been a long discussion Peter rose to his feet. "It is within your own knowledge," he said, "that God originally made choice among you that from my lips the Gentiles were to hear the Message of the Good News, and believe.

8 Ug ang Dios nga nakaila sa kasingkasing nanghimatuod alang kanila pinaagi sa paghatag sa Espiritu Santo ngadto kanila maingon sa iyang paghatag niini kanato.

And God, who knows all hearts, gave His testimony in their favour by bestowing the Holy Spirit on them just as He did on us;

9 Ug tali kanato ug kanila, siya wala maghimog kalainan, sanglit gihinloan man niya ang ilang mga kasingkasing pinaagi sa pagtoo.

and He made no difference between us and them, in that He cleansed their hearts by their faith.

10 Nan, karon, nganong inyo mang tintalon ang Dios pinaagi sa pagsangon ug yugo diha sa liog sa mga tinun-an, sa yugo nga bisan ang atong mga ginikanan ug bisan gani kita wala makahimo sa pagpas-an?

Now, therefore, why try an experiment upon God, by laying on the necks of these disciples a yoke which neither our forefathers nor we have been able to bear?

11 Apan kita nagatoo nga kita maluwas pinaagi sa grasya sa Ginoong Jesus, maingon man usab sila."

On the contrary, we believe that it is by the grace of the Lord Jesus that we, as well as they, shall be saved."

12 Ug unya mihilum ang tanang nanagkatigum, ug namati sila kang Bernabe ug kang Pablo nga nanghinugilon mahitungod sa mga ilhanan ug mga katingalahan nga gibuhat sa Dios pinaagi kanila sa taliwala sa mga Gentil.

Then the whole assembly remained silent while they listened to the statement made by Paul and Barnabas as to all the signs and marvels that God had done among the Gentiles through their instrumentality.

13 Ug sa pagkatapus nilag sulti, si Santiago mitubag, "Mga igsoon, paminawa ako ninyo.

When they had finished speaking, James said, "Brethren, listen to me.

14 Gisugilon kanato ni Simeon ang kaagi sa unang pagduaw sa Dios ngadto sa mga Gentil aron sa pagsagop ug usa ka katawhan gikan kanila alang sa iyang ngalan.

Symeon has related how God first looked graciously on the Gentiles to take from among them a People to be called by His name.

15 Ug niini nahitakdo ang mga pulong sa mga profeta, sumala sa nahisulat nga nagaingon:

And this is in harmony with the language of the Prophets, which says:

16 `Tapus niini mobalik ako, ug akong tukoron pag-usab ang napukan nga puloy-anan ni David; akong tukoron pag-usab ang mga guba niini, ug akong patindogon kini,

"'"Afterwards I will return, and will rebuild David's fallen tent. Its ruins I will rebuild, and I will set it up again;

17 aron mangita sa Ginoo ang ubang mga tawo, ug ang tanang mga Gentil nga ginahinganlan sa akong ngalan,

In order that the rest of mankind may earnestly seek the Lord--even all the nations which are called by My name,"

18 nagaingon ang Ginoo, nga mao ang nagpahibalo niining mga butanga sukad pa sa kanhing mga katuigan.' (aiōn g165)

Says the Lord, who has been making these things known from ages long past.' (aiōn g165)

19 Busa ang akong hukom mao kini, nga dili nato pagsamokon silang gikan sa pagka-Gentil nga nangakabig ngadto sa Dios,

"My judgement, therefore, is against inflicting unexpected annoyance on those of the Gentiles who are turning to God.

20 hinonoa ato silang sulatan nga dumilian nila ang mga nahugaw sa mga diosdios, ug ang pakighilawas, ug ang pagtilaw sa unod sa mananap nga naluok ug sa dugo.

Yet let us send them written instructions to abstain from things polluted by connexion with idolatry, from fornication, from meat killed by strangling, and from blood.

21 Kay sukad pa sa karaang kapanahonan si Moises aduna nay iyang mga tigmantala niini sa matag-lungsod, sanglit ang iyang mga sinulat ginabasa man sulod sa mga sinagoga sa tanang adlaw nga igpapahulay."

For Moses from the earliest times has had his preachers in every town, being read, as he is, Sabbath after Sabbath, in the various synagogues."

22 Unya gipakamaayo sa mga apostoles ug sa mga anciano, uban sa tibuok iglesia, ang pagpilig mga tawo diha kanila ug pagpaadto niini sa Antioquia kuyog kang Pablo ug Bernabe. Ug ilang gipaadto si Judas nga ginganlan si Barsabas, ug si Silas, mga tawong inila sa kaigsoonan,

Thereupon it was decided by the Apostles and Elders, with the approval of the whole Church, to choose suitable persons from among themselves and send them to Antioch, with Paul and Barnabas. Judas, called Bar-sabbas, and Silas, leading men among the brethren, were selected,

23 pinadala kining maong sulat nga nagaingon: "Ang mga kaigsoonan diri, nga mga apostoles ug mga anciano, nganha sa mga kaigsoonang Gentil diha sa Antioquia ug sa Siria ug sa Cilicia, komusta.

and they took with them the following letter: "The Apostles and the elder brethren send greeting to the Gentile brethren throughout Antioch, Syria and Cilicia.

24 Sanglit amo mang nadungog nga dihay pipila ka tawo gikan kanamo, nga kanila wala kami maghatag ug bisan unsang sugo, nga nanagsamok kaninyo pinaagi sa ilang mga gipanulti ug nanaglibog sa inyong mga hunahuna,

As we have been informed that certain persons who have gone out from among us have disturbed you by their teaching and have unsettled your minds, without having received any such instructions from us;

25 gipakamaayo namong mga nanagkahiusa ang pagpilig mga tawo ug pagpaanha niini kaninyo kuyog sa atong mga hinigugmang Bernabe ug Pablo,

we have unanimously decided to select certain men and send them to you in company with our dear friends Barnabas and Paul,

26 kuyog niining mga tawhana nga mitahan sa ilang mga kinabuhi tungod sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo.

who have endangered their very lives for the sake of our Lord Jesus Christ.

27 Busa gipaanha namo diha si Judas ug si Silas nga magahimo sa binaba nga pagsugilon kaninyo sa mao rang mga butanga.

We have therefore sent Judas and Silas, who are themselves bringing you the same message by word of mouth.

28 Kay gipakamaayo sa Espiritu Santo ug namo ang dili pagdat-og kaninyo sa bisan unsang luwan gawas lamang sa pipila ka mga kinahanglanong butang nga mao kini:

For it has seemed good to the Holy Spirit and to us to lay upon you no burden heavier than these necessary requirements--

29 nga kinahanglan inyong dumilian ang bisan unsa nga gikadulot ngadto sa mga diosdios, ug ang dugo, ug ang mga mananap nga naluok, ug ang pakighilawas. Kon kamo managlikay gikan niining mga butanga, ginabuhat ninyo ang maayo. Pag-ayoayo."

You must abstain from things sacrificed to idols, from blood, from things strangled, and from fornication. Keep yourselves clear of these things, and it will be well with you. Farewell."

30 Ug sa gikapagikan na sila, nanglugsong sila ngadto sa Antioquia; ug sa natigum na nila ang kapunongan, ilang gitunol kanila ang sulat.

They, therefore, having been solemnly sent, came down to Antioch, where they called together the whole assembly and delivered the letter.

31 Ug sa ilang pagkabasa niini, nangalipay sila sa tambag.

The people read it, and were delighted with the comfort it brought them.

32 Ug si Judas ug si Silas, sanglit mga profeta man usab sila, mihatag ug hataas nga pagmaymay ngadto sa kaigsoonan ug nakapalig-on kanila.

And Judas and Silas, being themselves also Prophets, gave them a long and encouraging talk, and strengthened them in the faith.

33 Ug tapus makapabilin sila didto sulod sa usa ka panahon, ang mga kaigsoonan mipalakaw kanila nga gipanghinautan sa kalinaw, balik ngadto sa mga nanagsugo kanila.

After spending some time there they received an affectionate farewell from the brethren to return to those who had sent them.

34 Apan gipakamaayo ni Silas ang pagpabilin ra didto.

35 Apan si Pablo ug si Bernabe mipabilin sa Antioquia, ug inabagan sa daghan pa usab, sila nanagpanudlo ug nanagmantala didto sa pulong sa Ginoo.

But Paul and Barnabas remained in Antioch, teaching and, in company with many others, telling the Good News of the Lord's Message.

36 Ug tapus sa pipila ka adlaw, si Pablo miingon kang Bernabe, "Balikon ug duawon ta karon ang mga kaigsoonan sa tanang siyudad diin gikamantala nato ang pulong sa Ginoo, ug tan-awon tag naunsa na sila."

After a while Paul said to Barnabas, "Suppose we now revisit the brethren in the various towns in which we have made known the Lord's Message--to see whether they are prospering!"

37 Ug buot ni Bernabe nga paubanon kanila si Juan nga ginganlan si Marcos.

Barnabas, however, was bent on taking with them John, whose other name was Mark,

38 Apan si Pablo naghunahuna nga dili maayong paubanon ang usa ka tawo nga mibiya kanila didto sa Panfilia ug wala mopadayon sa bulohaton uban kanila.

while Paul deemed it undesirable to have as their companion one who had deserted them in Pamphylia and had not gone on with them to the work.

39 Ug nahitabo kanila ang dakung pagkasuk-anay, nga tungod niana nanagbulag sila; si Bernabe, dinala si Marcos uban kaniya, misakay ug sakayan padulong sa Cipro;

So there arose a serious disagreement between them, which resulted in their parting from one another, Barnabas taking Mark and setting sail for Cyprus.

40 samtang si Pablo nga nakapili kang Silas nga iyang kauban, migikan nga tinugyan sa kaigsoonan ngadto sa grasya sa Ginoo.

But Paul chose Silas as his travelling companion; and set out, after being commended by the brethren to the grace of the Lord;

41 Ug siya mibaktas agi sa Siria ug sa Cilicia, nga nakapalig-on sa mga iglesia.

and he passed through Syria and Cilicia, strengthening the Churches.