Mga Buhat 15

1 Apan dihay mga tawo nga nahilugsong gikan sa Judea nga nanagpanudlo nga nag-ingon sa mga kaigsoonan, "Gawas kon kasirkunsidahan kamo sumala sa batasan ni Moises, dili kamo arang maluwas."

And certain having come down from Judea, were teaching the brothers, “If you are not circumcised after the custom of Moses, you are not able to be saved”;

2 Ug sa diha nga, tali kanila ug kang Pablo ug Bernabe, nahitabo ang usa ka dili diyutayng panagkabangi ug panaglalis, si Pablo ug si Bernabe ug ang pipila sa uban gipanagtudlo aron sa pagtungas sa Jerusalem, sa pagpakigkita sa mga apostoles ug sa mga anciano bahin niining gikalantugian.

there having been, therefore, not a little dissension and debate to Paul and Barnabas with them, they arranged for Paul and Barnabas, and certain others of them, to go up to the apostles and elders to Jerusalem about this question;

3 Ug pinagikan sa iglesia, sila mibaktas agi sa Fenicia ug sa Samaria diin gitaho nila ang pagkakabig sa mga Gentil. Ug nakahatag silag dakung kalipay sa tanang mga kaigsoonan didto.

they indeed, then, having been sent forward by the assembly, were passing through Phoenicia and Samaria, declaring the conversion of the nations, and they were causing great joy to all the brothers.

4 Ug sa paghiabut nila sa Jerusalem, gidawat sila sa iglesia ug sa mga apostoles ug sa mga anciano, ug ilang gitaho ang tanang gibuhat sa Dios, sa iyang pagpakig-uban kanila.

And having come to Jerusalem, they were received by the assembly, and the apostles, and the elders; they also declared as many things as God did with them;

5 Apan dihay mitindog nga mga magtotoo nga mga sakop sa pundok sa mga Fariseo, ug miingon, "Kinahanglan gayud nga sirkunsidahan ang mga Gentil nga nanagpanoo, ug sugoon sila sa pagtuman sa kasugoan ni Moises."

and there rose up certain of those of the sect of the Pharisees who believed, saying, “It is required to circumcise them, to command them also to keep the Law of Moses.”

6 Ug nanagtigum ang mga apostoles ug ang mga anciano aron sa pag-usisa niining butanga.

And there were gathered together the apostles and the elders, to see about this matter,

7 Ug tapus sa hataas nga lantugi, si Pedro mitindog ug miingon kanila, "Mga igsoon, kamo nasayud nga niadtong unang mga adlaw ang Dios naghimog pagpili diha kaninyo, nga pinaagi sa akong baba ang mga Gentil makadungog sa pulong sa Maayong Balita ug managtoo.

and there having been much disputing, Peter having risen up said to them, “Men, brothers, you know that from former days God made choice among us, through my mouth, for the nations to hear the word of the good news, and to believe;

8 Ug ang Dios nga nakaila sa kasingkasing nanghimatuod alang kanila pinaagi sa paghatag sa Espiritu Santo ngadto kanila maingon sa iyang paghatag niini kanato.

and the heart-knowing God bore them testimony, having given to them the Holy Spirit, even as also to us,

9 Ug tali kanato ug kanila, siya wala maghimog kalainan, sanglit gihinloan man niya ang ilang mga kasingkasing pinaagi sa pagtoo.

and also put no difference between us and them, having purified their hearts by faith;

10 Nan, karon, nganong inyo mang tintalon ang Dios pinaagi sa pagsangon ug yugo diha sa liog sa mga tinun-an, sa yugo nga bisan ang atong mga ginikanan ug bisan gani kita wala makahimo sa pagpas-an?

now, therefore, why do you tempt God, to put a yoke on the neck of the disciples, which neither our fathers nor we were able to bear?

11 Apan kita nagatoo nga kita maluwas pinaagi sa grasya sa Ginoong Jesus, maingon man usab sila."

But through the grace of the Lord Jesus Christ, we believe to be saved, even as also they.”

12 Ug unya mihilum ang tanang nanagkatigum, ug namati sila kang Bernabe ug kang Pablo nga nanghinugilon mahitungod sa mga ilhanan ug mga katingalahan nga gibuhat sa Dios pinaagi kanila sa taliwala sa mga Gentil.

And all the multitude kept silence and were listening to Barnabas and Paul expounding as many signs and wonders as God did among the nations through them;

13 Ug sa pagkatapus nilag sulti, si Santiago mitubag, "Mga igsoon, paminawa ako ninyo.

and after they were silent, James answered, saying, “Men, brothers, listen to me:

14 Gisugilon kanato ni Simeon ang kaagi sa unang pagduaw sa Dios ngadto sa mga Gentil aron sa pagsagop ug usa ka katawhan gikan kanila alang sa iyang ngalan.

Simeon expounded how at first God looked on [us] to take a people out of [the] nations for His Name,

15 Ug niini nahitakdo ang mga pulong sa mga profeta, sumala sa nahisulat nga nagaingon:

and to this the words of the Prophets agree, as it has been written:

16 `Tapus niini mobalik ako, ug akong tukoron pag-usab ang napukan nga puloy-anan ni David; akong tukoron pag-usab ang mga guba niini, ug akong patindogon kini,

After these things I will return, And I will rebuild the dwelling place of David that has fallen down, And I will rebuild its ruins, And will set it upright—

17 aron mangita sa Ginoo ang ubang mga tawo, ug ang tanang mga Gentil nga ginahinganlan sa akong ngalan,

That the remnant of men may seek after the LORD, And all the nations on whom My Name has been called, Says the LORD, who is doing all these things.

18 nagaingon ang Ginoo, nga mao ang nagpahibalo niining mga butanga sukad pa sa kanhing mga katuigan.' (aiōn g165)

Known from the ages to God are all His works. (aiōn g165)

19 Busa ang akong hukom mao kini, nga dili nato pagsamokon silang gikan sa pagka-Gentil nga nangakabig ngadto sa Dios,

For this reason I judge: not to trouble those who turn back to God from the nations,

20 hinonoa ato silang sulatan nga dumilian nila ang mga nahugaw sa mga diosdios, ug ang pakighilawas, ug ang pagtilaw sa unod sa mananap nga naluok ug sa dugo.

but to write to them to abstain from the defilements of the idols, and the whoredom, and the strangled thing, and the blood;

21 Kay sukad pa sa karaang kapanahonan si Moises aduna nay iyang mga tigmantala niini sa matag-lungsod, sanglit ang iyang mga sinulat ginabasa man sulod sa mga sinagoga sa tanang adlaw nga igpapahulay."

for Moses has those preaching him from former generations in every city—being read every Sabbath in the synagogues.”

22 Unya gipakamaayo sa mga apostoles ug sa mga anciano, uban sa tibuok iglesia, ang pagpilig mga tawo diha kanila ug pagpaadto niini sa Antioquia kuyog kang Pablo ug Bernabe. Ug ilang gipaadto si Judas nga ginganlan si Barsabas, ug si Silas, mga tawong inila sa kaigsoonan,

Then it seemed good to the apostles and the elders, with the whole assembly, to send to Antioch with Paul and Barnabas chosen men out of themselves—Judas surnamed Barsabas, and Silas, leading men among the brothers—

23 pinadala kining maong sulat nga nagaingon: "Ang mga kaigsoonan diri, nga mga apostoles ug mga anciano, nganha sa mga kaigsoonang Gentil diha sa Antioquia ug sa Siria ug sa Cilicia, komusta.

having written through their hand thus: “The apostles, and the elders, and the brothers, to those in Antioch, and Syria, and Cilicia, brothers, who [are] of the nations, greeting;

24 Sanglit amo mang nadungog nga dihay pipila ka tawo gikan kanamo, nga kanila wala kami maghatag ug bisan unsang sugo, nga nanagsamok kaninyo pinaagi sa ilang mga gipanulti ug nanaglibog sa inyong mga hunahuna,

seeing we have heard that some having gone forth from us troubled you with words, subverting your souls, saying to be circumcised and to keep the Law, to whom we gave no charge,

25 gipakamaayo namong mga nanagkahiusa ang pagpilig mga tawo ug pagpaanha niini kaninyo kuyog sa atong mga hinigugmang Bernabe ug Pablo,

it seemed good to us, having come together with one accord, to send to you chosen men, with our beloved Barnabas and Paul—

26 kuyog niining mga tawhana nga mitahan sa ilang mga kinabuhi tungod sa ngalan sa atong Ginoong Jesu-Cristo.

men who have given up their lives for the Name of our Lord Jesus Christ—

27 Busa gipaanha namo diha si Judas ug si Silas nga magahimo sa binaba nga pagsugilon kaninyo sa mao rang mga butanga.

we have sent, therefore, Judas and Silas, and they are telling the same things by word.

28 Kay gipakamaayo sa Espiritu Santo ug namo ang dili pagdat-og kaninyo sa bisan unsang luwan gawas lamang sa pipila ka mga kinahanglanong butang nga mao kini:

For it seemed good to the Holy Spirit, and to us, to lay no more burden on you, except these necessary things:

29 nga kinahanglan inyong dumilian ang bisan unsa nga gikadulot ngadto sa mga diosdios, ug ang dugo, ug ang mga mananap nga naluok, ug ang pakighilawas. Kon kamo managlikay gikan niining mga butanga, ginabuhat ninyo ang maayo. Pag-ayoayo."

to abstain from things offered to idols, and blood, and a strangled thing, and whoredom; keeping yourselves from which, you will do well; be strong!”

30 Ug sa gikapagikan na sila, nanglugsong sila ngadto sa Antioquia; ug sa natigum na nila ang kapunongan, ilang gitunol kanila ang sulat.

They then, indeed, having been let go, went to Antioch, and having brought the multitude together, delivered the letter,

31 Ug sa ilang pagkabasa niini, nangalipay sila sa tambag.

and having read [it] they rejoiced for the consolation;

32 Ug si Judas ug si Silas, sanglit mga profeta man usab sila, mihatag ug hataas nga pagmaymay ngadto sa kaigsoonan ug nakapalig-on kanila.

Judas also and Silas, also being prophets themselves, through much discourse exhorted the brothers, and confirmed,

33 Ug tapus makapabilin sila didto sulod sa usa ka panahon, ang mga kaigsoonan mipalakaw kanila nga gipanghinautan sa kalinaw, balik ngadto sa mga nanagsugo kanila.

and having passed some time, they were let go with peace from the brothers to the apostles;

34 Apan gipakamaayo ni Silas ang pagpabilin ra didto.

[[and it seemed good to Silas to remain there still.]]

35 Apan si Pablo ug si Bernabe mipabilin sa Antioquia, ug inabagan sa daghan pa usab, sila nanagpanudlo ug nanagmantala didto sa pulong sa Ginoo.

And Paul and Barnabas continued in Antioch, teaching and proclaiming good news—with many others also—the word of the LORD;

36 Ug tapus sa pipila ka adlaw, si Pablo miingon kang Bernabe, "Balikon ug duawon ta karon ang mga kaigsoonan sa tanang siyudad diin gikamantala nato ang pulong sa Ginoo, ug tan-awon tag naunsa na sila."

and after certain days, Paul said to Barnabas, “Having turned back again, we may look after our brothers, in every city in which we have preached the word of the LORD—how they are.”

37 Ug buot ni Bernabe nga paubanon kanila si Juan nga ginganlan si Marcos.

And Barnabas resolved to take with [them] John called Mark,

38 Apan si Pablo naghunahuna nga dili maayong paubanon ang usa ka tawo nga mibiya kanila didto sa Panfilia ug wala mopadayon sa bulohaton uban kanila.

and Paul was not thinking it good to take him with them who withdrew from them from Pamphylia, and did not go with them to the work;

39 Ug nahitabo kanila ang dakung pagkasuk-anay, nga tungod niana nanagbulag sila; si Bernabe, dinala si Marcos uban kaniya, misakay ug sakayan padulong sa Cipro;

there came, therefore, a sharp contention, so that they were parted from one another, and Barnabas having taken Mark, sailed to Cyprus,

40 samtang si Pablo nga nakapili kang Silas nga iyang kauban, migikan nga tinugyan sa kaigsoonan ngadto sa grasya sa Ginoo.

and Paul having chosen Silas, went forth, having been given up to the grace of God by the brothers;

41 Ug siya mibaktas agi sa Siria ug sa Cilicia, nga nakapalig-on sa mga iglesia.

and he went through Syria and Cilicia, confirming the assemblies.