< 2 Samuel 3 >
1 Karon may hataas nga gubat sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David: ug si David nag-anam ug kalig-on, apan ang balay ni Saul nag-anam ug kahuyang.
Now the war between the house of Saul and the house of David was protracted. And David grew stronger and stronger, while the house of Saul grew weaker and weaker.
2 Ug kang David nangatawo ang mga anak nga lalake didto sa Hebron: ug ang iyang kamagulangan mao si Amnon, kang Ahinoam, ang Jezreelhanon;
And sons were born to David in Hebron: His firstborn was Amnon, by Ahinoam of Jezreel;
3 Ug ang iyang ikaduha, mao si Chileab, kang Abigail, ang asawa ni Nabal, ang Carmelohanon; ug ang ikatolo, mao si Absalom, ang anak nga lalake ni Maacha, ang anak nga babaye ni Talmai, hari sa Gessur;
his second was Chileab, by Abigail the widow of Nabal of Carmel; his third was Absalom, the son of Maacah daughter of King Talmai of Geshur;
4 Ug ang ikaupat mao si Adonias, ang anak nga lalake ni Haggith; ug ang ikalima, mao si Saphatias, ang anak nga lalake ni Abital;
his fourth was Adonijah, the son of Haggith; his fifth was Shephatiah, the son of Abital;
5 Ug ang ikaunom, mao si Jetream kang Egla, asawa ni David. Kini maoy nangatawo kang David didto sa Hebron.
and his sixth was Ithream, by David’s wife Eglah. These sons were born to David in Hebron.
6 Ug nahitabo nga samtang may gubat pa sa taliwala sa balay ni Saul ug sa balay ni David, nga si Abner nagpalig-on sa iyang kaugalingon sa balay ni Saul.
During the war between the house of Saul and the house of David, Abner had continued to strengthen his position in the house of Saul.
7 Karon si Saul may usa ka puyopuyo kinsang ngalan mao si Rispa, ang anak nga babaye ni Aja; ug si Is-boseth miingon kang Abner: Nganong misulod ka sa puyopuyo sa akong amahan?
Meanwhile, Saul had a concubine named Rizpah, the daughter of Aiah. So Ish-bosheth questioned Abner, “Why did you sleep with my father’s concubine?”
8 Unya si Abner nasuko kaayo tungod sa mga pulong ni Is-boseth, ug miingon: Usa ba ako ka ulo sa iro nga sakup sa Juda? Niining adlawa nagpakita ba ako ug kalolot ngadto sa balay ni Saul ang imong amahan, ngadto sa iyang mga kaigsoonan, ug sa iyang mga kahigalaan, ug wala magtugyan kanimo ngadto sa kamot ni David; ug unya ikaw nagapasangil kanako niining adlawa sa usa ka sala mahitungod niining babayehana.
Abner was furious over Ish-bosheth’s accusation. “Am I the head of a dog that belongs to Judah?” he asked. “All this time I have been loyal to the house of your father Saul, to his brothers, and to his friends. I have not delivered you into the hand of David, but now you accuse me of wrongdoing with this woman!
9 Ang Dios nagahimo sa ingon kang Abner ug labi pa gayud, kong ingon sa gipanumpa ni Jehova kang David, ako dili magabuhat sa ingon niana kaniya.
May God punish Abner, and ever so severely, if I do not do for David what the LORD has sworn to him:
10 Sa pagbalhin sa gingharian gikan sa balay ni Saul, ug sa pagpatindog sa trono ni David sa ibabaw sa Israel, ug sa ibabaw sa Juda sukad sa Dan, bisan pa ngadto sa Beer-seba.
to transfer the kingdom from the house of Saul and to establish the throne of David over Israel and Judah, from Dan to Beersheba.”
11 Ug siya wala makatubag kang Abner ug laing pulong, tungod kay siya nahadlok kaniya.
And for fear of Abner, Ish-bosheth did not dare to say another word to him.
12 Ug si Abner nagpadala ug sulogoon ngadto kang David mahitungod kaniya, nga nagaingon: Kang kinsa ba ang yuta? Nagaingon usab: Himoa ang imong pakigsaad uban kanako, ug, ania karon, ang akong kamot magauban kanimo, sa pagpahiuli sa tibook Israel nganha kanimo.
Then Abner sent messengers in his place to say to David, “To whom does the land belong? Make your covenant with me, and surely my hand will be with you to bring all Israel over to you.”
13 Ug siya miingon: Maayo; ako magahimog pakigsaad uban kanimo; apan usa ka butang ang akong kinahanglanon gikan kanimo: mao kini, nga ikaw dili makakita sa akong nawong, gawas kong ikaw magdala pag-una kang Michal, ang anak nga babaye ni Saul, sa diha nga ikaw moanhi sa pagtan-aw sa akong nawong.
“Good,” replied David, “I will make a covenant with you. But there is one thing I require of you: Do not appear before me unless you bring Saul’s daughter Michal when you come to see me.”
14 Ug si David nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Is-boseth, ang anak nga lalake ni Saul, nga nagaingon: Iuli mo kanako ang akong asawa nga si Michal, nga naasawa ko tungod sa usa ka gatus ka yamis sa mga Filistehanon.
Then David sent messengers to say to Ish-bosheth son of Saul, “Give me back my wife, Michal, whom I betrothed to myself for a hundred Philistine foreskins.”
15 Ug si Is-boseth nagpadala ug nagkuha kaniya gikan sa iyang bana, bisan gikan kang Paltiel, ang anak nga lalake ni Lais.
So Ish-bosheth sent and took Michal from her husband Paltiel son of Laish.
16 Ug ang iyang bana mikuyog kaniya, nga nagahilak sa diha nga siya nagalakaw, ug minunot kaniya ngadto sa Bahurim. Unya miingon si Abner kaniya: Lakaw, pauli; ug siya mipauli.
Her husband followed her, weeping all the way to Bahurim. Then Abner said to him, “Go back.” So he returned home.
17 Ug si Abner may pagpakig-hibaloanay uban sa mga anciano sa Israel, nga nagaingon: Sa panahon nga miagi, kamo nanagpangita kang David aron magahari sa ibabaw kaninyo;
Now Abner conferred with the elders of Israel and said, “In the past you sought David as your king.
18 Busa karon buhata kini; kay si Jehova namulong mahitungod kang David nga nagaingon: Pinaagi sa kamot sa akong sulogoon nga si David, pagaluwason ko ang akong katawohan nga Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamot sa tanan nilang mga kaaway.
Now take action, because the LORD has said to David, ‘Through My servant David I will save My people Israel from the hands of the Philistines and of all their enemies.’”
19 Ug si Abner usab misulti sa mga igdulungog ni Benjamin; ug si Abner miadto usab sa pagsulti sa mga igdulungog ni David sa Hebron sa tanan nga daw maayo sa Israel, ug sa tibook balay ni Benjamin.
Abner also spoke to the Benjamites and went to Hebron to tell David all that seemed good to Israel and to the whole house of Benjamin.
20 Busa si Abner miadto kang David didto sa Hebron, ug kaluhaan ka tawo uban kaniya. Ug si David naghimo ug usa ka kombira alang kang Abner ug sa mga tawo nga uban kaniya.
When Abner and twenty of his men came to David at Hebron, David held a feast for them.
21 Ug si Abner miingon kang David: Ako motindog ug moadto, ug magatapok sa tibook Israel ngadto sa akong ginoong hari, aron maghimo sila ug usa ka pakigsaad uban kanimo, ug nga ikaw magahari kanilang tanan sumala sa tuyo sa imong kalag. Ug si David nagpalakaw kang Abner; ug siya milakaw sa pakigdait.
Then Abner said to David, “Let me go at once, and I will gather all Israel to my lord the king, that they may make a covenant with you, and that you may rule over all that your heart desires.” So David dismissed Abner, and he went in peace.
22 Ug, ania karon, ang mga sulogoon ni David ug si Joab nangabut gikan sa pagpanulong; ug nakadala ug usa ka dakung sinakmit uban kanila: Apan si Abner wala mahiuban kang David didto sa Hebron; kay siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait.
Just then David’s soldiers and Joab returned from a raid, bringing with them a great plunder. But Abner was not with David in Hebron because David had sent him on his way in peace.
23 Sa diha nga si Joab ug ang tanan nga panon sa kasundalohan nga uban kaniya nahiabut na, ilang gisuginlan si Joab, nga nagaingon: Si Abner, ang anak nga lalake ni Ner nahianhi sa hari, ug siya gipalakaw niya, ug siya milakaw sa pakigdait.
When Joab and all his troops arrived, he was informed, “Abner son of Ner came to see the king, who sent him on his way in peace.”
24 Unya si Joab miadto sa hari, ug miingon: Unsay imong nabuhat? Ania karon, si Abner mianhi kanimo; nganong gipalakaw mo siya, ug siya nahalakaw na?
So Joab went to the king and said, “What have you done? Look, Abner came to you. Why did you dismiss him? Now he is getting away!
25 Ikaw nahibalo kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner, mga siya mianhi sa paglimbong kanimo, ug sa pagpakisayud sa imong pagula ug sa imong pagsulod, ug sa pagpakisayud sa tanan nga imong ginabuhat.
Surely you realize that Abner son of Ner came to deceive you and to track your movements and all that you are doing.”
26 Ug sa diha nga si Joab nahigula na gikan kang David, siya nagpadala ug mga sulogoon sa pagpaapas kang Abner, ug siya gidala nila sa pagbalik gikan sa atabay ni Sira: apan si David wala mahibalo niini.
As soon as Joab had left David, he sent messengers after Abner, who brought him back from the well of Sirah; but David was unaware of it.
27 Ug sa diha nga si Abner gibalik sa Hebron, si Joab midala kaniya sa hilit ngadto sa kinataliwad-an sa ganghaan aron sa pagpakigsulti kaniya sa tago, ug gitigbas siya didto ug naigo sa iyang lawas, mao nga siya namatay, tungod sa dugo sa iyang igsoon nga lalake nga si Asael.
When Abner returned to Hebron, Joab pulled him aside into the gateway, as if to speak to him privately, and there Joab stabbed him in the stomach. So Abner died on account of the blood of Joab’s brother Asahel.
28 Ug sa human niini sa diha nga si David nakadungog niini, siya miingon: Ako ug ang akong gingharian walay sala sa atubangan ni Jehova sa walay katapusan sa dugo ni Abner, ang anak nga lalake ni Ner:
Afterward, David heard about this and said, “I and my kingdom are forever guiltless before the LORD concerning the blood of Abner son of Ner.
29 Ipahulog kini sa ibabaw sa ulo ni Joab, ug sa ibabaw sa tanang balay sa iyang amahan; ug dili kawad-an ang balay ni Joab ug usa nga may nagapangagi, kun ang usa ka sanlabon, kun kadtong magaakbo sa sungkod, kun kadtong mapukan pinaagi sa pinuti, kun kadtong makulangan sa tinapay.
May it whirl over the heads of Joab and the entire house of his father, and may the house of Joab never be without one having a discharge or skin disease, or one who leans on a staff or falls by the sword or lacks food.”
30 Busa si Joab ug si Abisai, ang iyang igsoon nga lalake, mipatay kang Abner, tungod kay siya mipatay sa ilang igsoon nga lalake nga si Asael didto sa Gabaon sa panahon sa gubat.
(Joab and his brother Abishai murdered Abner because he had killed their brother Asahel in the battle at Gibeon.)
31 Ug si David miingon kang Joab, ug sa tibook katawohan nga diha uban kaniya: Panggisia ninyo ang inyong mga saput, ug managbakus kamo ug sako, ug managbalata kamo sa atubangan ni Abner. Ug ang hari nga si David minunot sa lungon.
Then David ordered Joab and all the people with him, “Tear your clothes, put on sackcloth, and mourn before Abner.” And King David himself walked behind the funeral bier.
32 Ug ilang gilubong si Abner sa Hebron: ug ang hari mipatugbaw sa iyang tingog, ug mihilak siya didto sa lubong ni Abner; ug ang tibook katawohan minghilak.
When they buried Abner in Hebron, the king wept aloud at Abner’s tomb, and all the people wept.
33 Ug ang hari nagbakho alang kang Abner, ug miingon: Mamatay ba si Abner sama sa kamatayon sa usa ka buang?
And the king sang this lament for Abner: “Should Abner die the death of a fool?
34 Ang imong mga kamot wala gapusa, ni ibutang ang imong mga tiil sa mga talikala: Ingon sa usa ka tawo nga mahulog sa atubangan sa mga anak sa kadautan, sama niini nahulog usab ikaw. Ug ang tibook katawohan minghilak pag-usab mahitungod kaniya.
Your hands were not bound, your feet were not fettered. As a man falls before the wicked, so also you fell.” And all the people wept over him even more.
35 Ug ang tibook katawohan mingadto sa paghimo nga mokaon si David ug tinapay samtang nga may adlaw pa; apan si David nanumpa, nga nagaingon: Oh Dios buhata ingon, ug labi pa, kong ako tumilaw ug tinapay, kun bisan unsa pa, hangtud nga ang adlaw mosalop.
Then all the people came and urged David to eat something while it was still day, but David took an oath, saying, “May God punish me, and ever so severely, if I taste bread or anything else before the sun sets!”
36 Ug ang tibook katawohan nanghibalo niini, ug kini nakalipay kanila; ingon nga bisan unsa ang ginabuhat sa hari nakalipay sa tibook katawohan.
All the people took note and were pleased. In fact, everything the king did pleased them.
37 Busa ang tibook katawohan ug ang tibook Israel nanghibalo niadtong adlawa nga dili sa hari ang pagpatay kang Abner, ang anak nga lalake ni Ner.
So on that day all the troops and all Israel were convinced that the king had no part in the murder of Abner son of Ner.
38 Ug ang hari miingon sa iyang mga sulogoon: Wala ba kamo manghibalo nga may usa ka principe ug usa ka dakung tawo nga napukan niining adlawa sa Israel?
Then the king said to his servants, “Do you not realize that a great prince has fallen today in Israel?
39 Ug ako niining adlawa maluya, bisan pa dinihog nga hari; ug kining mga tawo ang mga anak nga lalake ni Sarvia mga magahi kaayo alang kanako: si Jehova magabalus sa magbubuhat sa dautan sumala sa iyang pagkadautan.
And I am weak this day, though anointed as king, and these men, the sons of Zeruiah, are too fierce for me. May the LORD repay the evildoer according to his evil!”