2 Samuel 13

1 Ug nahitabo sa tapus niini, nga si Absalom, ang anak nga lalake ni David may usa ka maanyag nga igsoong babaye, kansang ngalan mao si Thamar; ug si Amnon, ang anak nga lalake ni David nahagugma kaniya.

Now after this, it came about that Absalom, David's son, had a beautiful sister, whose name was Tamar; and David's son Amnon was in love with her.

2 Ug si Amnon nalibog kaayo, hangtud nga siya nasakit tungod sa iyang igsoon nga babaye nga si Thamar; kay siya usa ka ulay; ug daw malisud kang Amnon sa paghimo bisan unsa kaniya.

And he was so deeply in love that he became ill because of his sister Tamar; for she was a virgin, and so it seemed hard to Amnon to do anything to her.

3 Apan si Amnon may usa ka higala, kinsang ngalan mao si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, ang igsoong lalake ni David ug si Jonadab maoy usa ka malalangon nga tawo.

But Amnon had a friend whose name was Jonadab, the son of Shimeah, David's brother: and Jonadab was a very wise man.

4 Ug siya miingon kaniya: Ngano ba, Oh anak nga lalake sa hari, nga sa ingon niini naganiwang ka adlaw-adlaw? Dili mo ba ako suginlan? Ug si Amnon miingon kaniya: Ako nahagugma kang Thamar, ang igsoon nga babaye sa akong igsoon nga lalake, nga si Absalom.

And he said to him, O son of the king, why are you getting thinner day by day? will you not say what your trouble is? And Amnon said to him, I am in love with Tamar, my brother Absalom's sister.

5 Ug si Jonadab miingon kaniya: Humigda ka sa imong higdaanan, ug magpasakit-sakit ka: ug kong ang imong amahan umanhi sa pagtan-aw kanimo, ingna siya: Paanhia ang akong igsoon nga babaye nga si Thamar, ako nagahangyo kanimo, aron maghatag kanako ug kalan-on nga tinapay, ug mag-andam sa kalan-on sa akong atubangan, aron makita ko kini ug kan-on ko gikan sa iyang kamot.

Then Jonadab said to him, Go to your bed, and let it seem that you are ill: and when your father comes to see you, say to him, Let my sister Tamar come and give me bread, and get the food ready before my eyes, so that I may see it and take it from her hand.

6 Busa si Amnon mihigda ug nagpasakit-sakit: ug sa diha nga mianha ang hari aron sa pagtan-aw kaniya, si Amnon miingon sa hari: Paanhia si Thamar, ang akong igsoon nga babaye, ako naghangyo kanimo, aron buhatan ako ug duruha ka book nga mamon sa akong atubangan, aron ako mokaon gikan sa iyang kamot.

So Amnon went to bed and made himself seem ill: and when the king came to see him, Amnon said to the king, Please let my sister Tamar come and make me one or two cakes before my eyes, so that I may take food from her hand.

7 Unya si David nagpasugo sa iyang balay kang Thamar, nga nagaingon: Lakaw karon sa balay sa igsoon mong lalake nga si Amnon ug andami siya ug makaon.

Then David sent to the house for Tamar and said, Go now to your brother Amnon's house and get a meal for him.

8 Busa si Thamar miadto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon; ug siya naghigda. Ug mikuha siya ug minasa, ug gimasa kini, ug nagbuhat ug mga mamon sa iyang atubangan, ug giluto ang mga mamon.

So Tamar went to her brother Amnon's house; and he was in bed. And she took paste and made cakes before his eyes, cooking them over the fire.

9 Ug iyang gikuha ang kalaha, ug gibubo kadto sa iyang atubangan; apan siya nagdumili sa pagkaon. Ug si Amnon miingon: Pagul-a ang tanang mga tawo gikan kanako. Ug ang tagsa-tagsa kanila migula.

And she took the cooking-pot, and put the cakes before him, but he would not take them. And Amnon said, Let everyone go away from me. So they all went out.

10 Ug si Amnon miingon kang Thamar: Dad-a ang makaon sa sulod, aron ako mokaon gikan sa imong kamot. Ug gikuha ni Thamar ang tanang mga mamon nga iyang gibuhat, ug gidala niya didto sa sulod ngadto sa iyang igsoon nga lalake nga si Amnon.

Then Amnon said to Tamar, Take the food and come into my bedroom, so that I may take it from your hand. So Tamar took the cakes she had made and went with them into her brother Amnon's bedroom.

11 Ug sa gidala na niya kini duol kaniya sa pagkaon, iyang gikuptan siya ug miingon kaniya: Umari ka, higda ipon kanako, igsoon ko nga babaye.

And when she took them to give them to him, he put his arms round her and said, Come to bed, my sister.

12 Ug siya mitubag kaniya, nga nagaingon: Dili, igsoon ko nga lalake, ayaw ako paglugosa; kay walay ingon nga butang nga angay pagabuhaton sa Israel: ayaw pagbuhata kining binuanga.

And answering him, she said, O my brother, do not put shame on me; it is not right for such a thing to be done in Israel: do not this evil thing.

13 Ug ako, asa man nako dad-a ang akong kaulaw? Ug mahitungod kanimo, ikaw mahimong ingon sa usa sa mga buang sa Israel. Busa karon, ako nagahangyo kanimo, sumulti ka sa hari; kay siya dili magahawid kanako gikan kanimo.

What will become of me in my shame? and as for you, you will be looked down on with disgust by all Israel. Now then, go and make your request to the king, for he will not keep me from you.

14 Bisan pa niini, wala siya mamati sa iyang tingog; apan sanglit siya labi pang kusgan kay kaniya, iyang gilugos siya, ug mihigda ipon kaniya.

But he would not give attention to what she said: but being stronger than she, he took her by force, and had connection with her.

15 Unya si Amnon nagdumot kaniya sa daku uyamut nga pagdumot; kay ang pagdumot nga iyang gibati batok kaniya, labing daku kay sa gugma nga iyang gihigugma kaniya. Ug si Amnon miingon kaniya: Bangon, ug lumakaw.

Then Amnon was full of hate for her, hating her with a hate greater than his earlier love for her. And he said to her, Get up and be gone.

16 Ug si Thamar miingon kaniya: Dili mahimo, kay kining kadautan nga daku nga mao ang paghingilin mo kanako labi pang dautan kay sa lain nga imong gibuhat kanako. Apan siya wala mamati kaniya.

And she said to him, Not so, my brother, for this great wrong in sending me away is worse than what you did to me before. But he gave no attention to her.

17 Unya gitawag ni Amnon ang sulogoon nga nagaalagad kaniya, ug miingon: Papahawaa karon kining babayehana gikan kanako, ug trangkahi ang pultahan sa iyang luyo.

Then he gave a cry to the servant who was waiting on him and said, Put this woman out, and let the door be locked after her.

18 Ug siya may usa ka saput nga nagkalainlaing bulok nga iyang gisul-ob: kay kining mga bistiha gisul-ob sa mga ulayng anak nga babaye sa hari. Unya ang sulogoon ni Amnon nagdala kang Thamar sa gawas, ug gitrangkahan ang pultahan sa iyang likod.

Now she had on a long robe, such as in past times the king's virgin daughters were dressed in. Then the servant put her out, locking the door after her.

19 Ug si Thamar nagbutang ug abo sa iyang ulo, ug gigisi niya ang iyang saput nga may daghang bulok nga iyang gisul-ob; ug iyang gibutang ang iyang kamot sa ibabaw sa iyang ulo ug milakaw nga nagtiyabaw sa makusog samtang siya nagalakaw.

And Tamar, in her grief, put dust on her head; and she put her hand on her head and went away crying loudly.

20 Ug si Absalom ang iyang igsoon nga lalake miingon kaniya: Si Amnon ang imong igsoon nga lalake nakauban ba kanimo? Apan karon hilum, igsoon ko nga babaye: siya imong igsoon nga lalake; ayaw pag-ibutang kining butanga sa kasingkasing. Busa si Thamar napabilin nga masulob-on didto sa balay sa iyang igsoon nga lalake nga si Absalom.

And her brother Absalom said to her, Has your brother Amnon been with you? but now, let there be an end to your crying, my sister: he is your brother, do not take this thing to heart. So Tamar went on living uncomforted in her brother's house.

21 Apan sa diha nga ang hari nga si David nakadungog niining tanang mga butanga, siya nasuko sa hilabihan.

But when King David had news of all these things he was very angry; but he did not make trouble for Amnon his son, for he was dear to David, being his oldest son.

22 Ug si Absalom wala makasulti kang Amnon bisan sa maayo ni sa dautan: kay si Absalom nagdumot kang Amnon tungod kay iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar.

But Absalom said nothing to his brother Amnon, good or bad: for he was full of hate for him, because he had taken his sister Tamar by force.

23 Ug nahitabo sa tapus ang tibook duruha ka tuig, nga si Absalom may mga mag-aalot sa mga carnero sa Balahasor, haduol sa Ephraim: ug gidapit ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari.

Now after two full years, Absalom had men cutting the wool of his sheep in Baal-hazor, which is near Ephraim: and he sent for all the king's sons to come to his feast.

24 Ug si Absalom miadto sa hari, ug miingon: Ania karon, ang imong ulipon may mga mag-aalot sa mga carnero; paubana ang hari, ako nagahangyo kanimo, ug ang iyang mga ulipon uban sa imong ulipon.

And Absalom came to the king and said, See now, your servant is cutting the wool of his sheep; will the king and his servants be pleased to come?

25 Ug ang hari miingon kang Absalom: Dili, anak ko nga lalake, ayaw kaming tanan paadtoa, tingali unya nga makapuol kami kanimo. Ug iyang gipilit siya: apan bisan pa niana siya wala moadto, apan nanalangin kaniya.

And the king said to Absalom, No, my son, let us not all go, or the number will be over-great for you. And he made his request again, but he would not go, but he gave him his blessing.

26 Unya miingon si Absalom: Kong dili, ako nagahangyo kanimo, paubana kanamo si Amnon, ang akong igsoong lalake. Ug ang hari miingon kaniya: Nganong paubanon siya nimo?

Then Absalom said, If you will not go, then let my brother Amnon go with us. And the king said to him, Is there any reason for him to go with you?

27 Apan si Absalom mipilit kaniya, ug iyang gipaadto si Amnon ug ang tanang mga anak nga lalake sa hari uban kaniya.

But Absalom went on requesting him till he let Amnon and all the king's sons go with him. And Absalom made a great feast like a feast for a king.

28 Ug si Absalom misugo sa iyang mga sulogoon, nga nagaingon: Timan-i ninyo karon, sa diha nga ang kasing-kasing ni Amnon magmalipayon tungod sa vino: ug sa diha nga ako moingon kaninyo: Tigbasa si Amnon, unya patyon ninyo siya; ayaw kahadlok; wala ko ba kamo sugoa? Magmalig-on kamo ug magmaisugon.

Now Absalom had given orders to his servants, saying, Now take note when Amnon's heart is glad with wine; and when I say to you, Make an attack on Amnon, then put him to death without fear: have I not given you orders? be strong and without fear.

29 Ug ang mga sulogoon ni Absalom mingbuhat kang Amnon sumala sa gisugo ni Absalom. Unya ang tanang mga anak nga lalake sa hari mingtindog, ug ang tagsatagsa ka tawo mikabayo sa iyang mula, ug mikalagiw.

So Absalom's servants did to Amnon as Absalom had given them orders. Then all the king's sons got up, and every man got on his beast and went in flight.

30 Ug nahitabo, nga samtang diha, pa sila sa dalan, ang mga balita mingdangat kang David, nga nagaingon: Gipatay ni Absalom ang tanang mga anak nga lalake sa hari, ug walay usa kanila nga nahabilin.

Now while they were on their way, news was given to David that Absalom had put to death all the sons of the king and that not one of them was still living.

31 Unya ang hari mitindog, ug gigisi ang iyang mga saput, ug mihigda sa yuta; ug ang tanan niyang mga sulogoon nga nanagtindog tupad kaniya, gipanggisi ang ilang mga saput usab.

Then the king got up in great grief, stretching himself out on the earth: and all his servants were by his side, with their clothing parted.

32 Ug si Jonadab, ang anak nga lalake ni Simea, igsoon nga lalake ni David, mitubag ug miingon: Dili unta maghunahuna ang akong ginoo nga ilang napatay ang tanang mga batan-on ang mga anak nga lalake sa hari; kay si Amnon mao lamang ang namatay; kay pinaagi sa pagtagal ni Absalom kini daan nang gitinguha, sukad sa adlaw nga iyang gilugos ang iyang igsoon nga babaye nga si Thamar.

And Jonadab, the son of Shimeah, David's brother, said, Let not my lord have the idea that all the sons of the king have been put to death; for only Amnon is dead: this has been purposed by Absalom from the day when he took his sister Tamar by force.

33 Busa karon dili unta ang akong ginoong hari magpahiluna sa maong butang sa iyang kasingkasing, aron sa paghunahuna nga ang tanang mga anak nga lalake sa hari nangamatay; kay si Amnon mao lamang ang namatay.

So now, let not my lord the king take this thing to heart, with the idea that all the king's sons are dead: for only Amnon is dead.

34 Apan si Absalom mikalagiw, Ug ang batan-ong lalake nga nagbantay, miyahat sa iyang mga mata ug mitan-aw, ug, ania karon, may nangabut nga daghang mga tawo nga nangagi sa luyo niya dapit sa kiliran sa bungtod,

But Absalom went in flight. And the young man who kept the watch, lifting up his eyes, saw that a great band of people was coming down the slope by the way of the Horons; and the watchman came and gave word to the king, saying, I saw men coming down by the way of the Horons, from the hillside.

35 Ug si Jonadab miingon sa hari: Ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nangabut: sumala sa giingon sa imong sulogoon mao man usab kini.

And Jonadab said to the king, See, the king's sons are coming; as your servant said, so it is.

36 Ug nahitabo, diha dayon sa gitapus na niya ang pagpakigsulti, nga, ania karon, ang mga anak nga lalake sa hari nanghiabut, ug gipatugbaw ang ilang tingog, ug nanaghilak: ug ang hari usab ug ang tanan niyang mga sulogoon nanghilak sa hilabihan gayud.

And while he was talking, the king's sons came, with weeping and loud cries: and the king and all his servants were weeping bitterly.

37 Apan si Absalom mikalagiw, ug miadto kang Talmai, ang anak nga lalake ni Amiud, ang hari sa Gessur. Ug si David nagbalata tungod sa iyang anak sa adlaw-adlaw.

So Absalom went in flight and came to Talmai, the son of Ammihud, the king of Geshur, where he was for three years.

38 Busa si Absalom mikalagiw ug miadto sa Gessur, ug didto siya magpuyo sulod sa totolo ka tuig.

And the king was sorrowing for his son all the time.

39 Ug ang kalag ni David gihidlaw sa pag-adto ngadto kang Absalom: kay siya nahupay na mahitungod kang Amnon sa pagtan-aw nga patay na siya.

And the heart of David was wasted with desire for Absalom: for he was comforted for the death of Amnon.