< 2 Hari 4 >
1 Karon dihay mitu-aw nga usa ka babaye gikan sa mga asawa sa mga anak nga lalake sa mga manalagna ngadto kang Eliseo, nga nagaingon: Ang imong alagad nga akong bana namatay; ug ikaw nahibalo nga ang imong alagad mahadlokon kang Jehova: ug ang hulamanan sa salapi ania aron sa pagkuha alang kaniya sa akong duha ka mga bata aron ulipnon.
Now a certain woman of the wives of the prophets cried to Eliseus, saying: Thy servant my husband is dead, and thou knowest that thy servant was one that feared God, and behold the creditor is come to take away my two sons to serve him.
2 Ug si Eliseo miingon kaniya: Unsay buhaton ko alang kanimo? suginli ako; unsay anaa kanimo sa balay? Ug siya miingon: Ang imong alagad walay bisan unsa didto sa balay, gawas sa usa ka kolon sa lana.
And Eliseus said to her: What wilt thou have me to do for thee? Tell me, what hast thou in thy house? And she answered: I thy handmaid have nothing in my house but a little oil, to anoint me.
3 Unya siya miingon: Lakaw, manghulam ka ug mga sudlanan gikan sa tanan mo nga mga silingan, bisan mga sudlanan nga walay sulod; ayaw paghulam ug diyutay.
And he said to her: Go, borrow of all thy neighbours empty vessels not a few.
4 Ug sumulod ka, ug tak-upan mo ang ganghaan kanimo ug sa imong mga anak nga lalake, ug sudli kining tanan nga mga sudlanan; ug lainon mo ang mapuno.
And go in, and shut thy door, when thou art within, and thy sons: and pour out thereof into all those vessels: and when they are full take them away.
5 Busa siya miadto gikan kaniya, ug gitak-upan ang pultahan kaniya ug sa iyang mga anak nga lalake; ilang gidala kaniya ang mga sudlanan ug iyang gibuboan.
So the woman went, and shut the door upon her, and upon her sons: they brought her the vessels, and she poured in.
6 Ug nahitabo, sa pagkapuno sa mga sudlanan, nga siya miingon sa iyang anak nga lalake; Dad-i pa ako ug usa ka sudlanan. Ug siya miingon kaniya: Wala nay laing sudlanan. Ug ang lana mihunong.
And when the vessels were full, she said to her son: Bring me yet a vessel. And he answered: I have no more. And the oil stood.
7 Unya siya miadto ug gisuginlan ang tawo sa Dios. Ug siya miingon: Lakaw, ibaligya ang lana, ug bayran mo ang imong utang, ug magpanginabuhi ka ug ang imong mga anak sa salin.
And she came, and told the man of God. And he said: Go, sell the oil, and pay thy creditor: and thou and thy sons live of the rest.
8 Ug nahitabo sa usa ka adlaw, nga si Eliseo miagi ngadto sa Sunem, diin may usa ka dakung babaye; ug siya nagpugos kaniya sa pagkaon sa tinapay. Ug mao kadto, nga sa kanunay nga siya milabay, siya mihapit didto aron sa pagkaon sa tinapay.
And there was a day when Eliseus passed by Sunam: now there was a great woman there, who detained him to eat bread; and as he passed often that way, he turned into her house to eat bread.
9 Ug siya miingon sa iyang bana: Tan-awa karon, nasabut ko nga kini usa ka balaan nga tawo sa Dios, nga kanunay nga miagi kanato.
And she said to her husband: I perceive that this is a holy man of God, who often passeth by us.
10 Himoan ta siya, ako nagahangyo kanimo, ug usa ka diyutayng lawak nga binungbongan; ug butangan ta siya didto ug usa ka higdaanan, ug usa ka lamesa, ug usa ka lingkoranan, ug usa ka tangkawan: ug mahitabo nga kong moanhi siya kanato, siya moadto niadtong dapita.
Let us therefore make him a little chamber, and put a little bed in it for him, and a table, and a stool, and a candlestick, that when he cometh to us, he may abide there.
11 Ug nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya miadto, ug misulod siya sa lawak ug mihigda didto.
Now there was a certain day when he came and turned in to the chamber, and rested there.
12 Ug siya miingon kang Giesi nga iyang alagad: Tawga kining Sunamitanhon. Ug sa iyang natawag siya, mitindog siya sa iyang atubangan.
And he said to Giezi his servant Call this Sunamitess. And when he had called her, and she stood before him,
13 Ug siya miingon kaniya: Karon ingna siya: Ania karon, ikaw nag-amoma kanamo uban sa tanang pagbantay; unsay pagabuhaton alang kanimo? Buot ba ikaw nga pagahisgutan ngadto sa hari, kun sa capitan sa panon? Ug siya mitubag: Ako nagapuyo ipon sa akong kaugalingong katawohan.
He said to his servant: Say to her Behold thou hast diligently served us in all things, what wilt thou have me to do for thee? hast thou any business, and wilt thou that I speak to the king, or to the general of the army? And she answered: I dwell in the midst of my own people.
14 Ug siya miingon: Nan unsa man ang pagabuhaton alang kaniya? Ug si Giesi mitubag: Sa pagkamatuod siya walay anak, ug ang iyang bana tigulang na.
And he said: What will she then that I do for her? And Giezi said: Do not ask, for she hath no son, and her husband is old.
15 Ug siya miingon: Tawga siya. Ug sa iyang pagtawag kaniya, siya mitindog sa ganghaan.
Then he bid him call her: And when she was called, and stood before the door.
16 Ug siya miingon: Niining panahona, kong ang takna mahibalik, ikaw magakugos ug usa ka anak nga lalake. Ug siya miingon: Dili, ginoo, ikaw tawo sa Dios, ayaw pagbakak sa imong alagad nga babaye.
He said to her: At this time, and this same hour, if life accompany, thou shalt have a son in thy womb. But she answered: Do not, I beseech thee, my lord, thou man of God, do not lie to thy handmaid.
17 Ug ang babaye nanamkon, ug nanganak sa usa ka bata nga lalake niadtong panahona sa paghibalik sa panahon, sumala sa gipamulong ni Eliseo kaniya.
And the woman conceived, and brought forth a son in the time, and at the same hour, that Eliseus had said.
18 Ug sa mitubo na ang bata, nahitabo sa usa ka adlaw, nga siya migula ngadto sa iyang amahan ngadto sa mga mag-alani.
And the child grew. And on a certain day, when he went out to his father to the reapers,
19 Ug siya miingon sa iyang amahan: Ang ulo ko, ang ulo ko. Ug siya miingon sa iyang alagad: Dad-a siya ngadto sa iyang inahan.
He said to his father: My head acheth, my head acheth. But he said to his servant: Take him, and carry him to his mother.
20 Ug sa nahiadto na siya didto nga gidala ngadto sa iyang inahan, siya milingkod sa iyang mga tuhod hangtud sa kaudtohon, ug unya namatay.
And when he had taken him, and brought him to his mother, she set him on her knees until noon, and then he died.
21 Ug siya misaka ug gibutang siya sa ibabaw sa higdaanan sa tawo sa Dios, ug gitakpan ang pultahan kaniya, ug migula.
And she went up and laid him upon the bed of the man of God, and shut the door: and going out,
22 Ug iyang gitawag ang iyang bana, ug miingon: Padad-i ako, nagahangyo ako kanimo, ug usa sa mga alagad, ug usa sa mga asno, aron ako makapadalagan ngadto sa tawo sa Dios, ug mobalik pag-usab.
She called her husband, and said: Send with me, I beseech thee, one of thy servants, and an ass that I may run to the man of God, and come again.
23 Ug siya miingon: Nganong moadto ka kaniya niining adlawa? dili man bag-ong bulan, ni adlaw nga igpapahulay. Ug siya miingon: Mamaayo kana.
And he said to her: Why dost thou go to him? today is neither new moon nor sabbath. She answered: I will go.
24 Unya iyang gimontorahan ang usa ka asno, ug miingon sa iyang alagad, Palakta na, ug padayon; ayaw pagpahunonga ang pagdalagan, gawas kong ako magsugo kanimo.
And she saddled an ass, and commanded her servant: Drive, and make haste, make no stay in going. And do that which I bid thee.
25 Busa siya miadto, ug miadto ngadto sa tawo sa Dios didto sa bukid sa Carmelo. Ug nahitabo, sa pagkakita sa tawo sa Dios kaniya sa layo, nga siya miingon kang Giese nga iyang alagad: Ania karon, didto sa unahan atua ang Sunamitanhon:
So she went forward, and came to the man of God to mount Carmel: and when the mall of God saw her coming towards, he said to Giezi his servant: Behold that Sunamitess.
26 Dalagan, ako nagahangyo kanimo, sugata siya karon, ug ingna siya: Maayo ba ikaw? Maayo ba ang imong bana? Maayo ba ang bata? Ug siya mitubag: Maayo man.
Go therefore to meet her, and say to her: Is all well with thee, and with thy husband, and with thy son? and she answered: Well.
27 Ug sa pag-abut niya ngadto sa tawo sa Dios sa bungtod, iyang gikuptan ang iyang mga tiil. Ug si Giesi mipaduol aron sa pagsikway kaniya; apan ang tawo sa Dios miingon: Pasagdi siya: kay ang iyang kalag nasamok diha kaniya; ug si Jehova nagtipig niini gikan kanako, ug wala magsugilon kanako.
And when she came to the man of God to the mount, she caught hold on his feet: and Giezi came to remove her. And the man of God said: Let her alone for her soul is in anguish, and the Lord hath hid it from me, and hath not told me.
28 Unya siya miingon: Nagtinguha ba ako ug usa ka anak sa akong ginoo? Wala ba ako umingon: Ayaw ako paglimbongi?
And she said to him: Did I ask a son of my lord? did I not say to thee: Do not deceive me?
29 Unya siya miingon kang Giesi: Baksi ang imong mga hawak, ug ibutang ang akong sungkod sa imong kamot, ug lumakaw ka sa imong dalan: kong ikaw ihibalag ug bisan kinsa nga tawo, ayaw paghatag kaniya sa katahuran; ug kong may pila nga mohatag kanimo ug katahuran, ayaw siya pagbalusi pag-usab: ug ibutang ang akong sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata.
Then he said to Giezi: Gird up thy loins, and take my staff in thy hand, and go. If any man meet thee, salute him not: and if any man salute thee, answer him not: and lay my staff upon the face of the child.
30 Ug ang inahan sa bata miingon: Ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, ako dili mobulag kanimo. Ug siya mitindog ug minunot kaniya.
But the mother of the child said: As the Lord liveth, and as thy soul liveth, I will not leave thee. He arose, therefore, and followed her.
31 Ug si Giesi miuna kanila, ug gibutang ang sungkod sa ibabaw sa nawong sa bata; apan walay tingog, ni pagpatalinghug. Busa siya mibalik sa pagsugat kaniya, ug gisuginlan siya, sa pag-ingon: Ang bata wala mahagmata.
But Giezi was gone before them, and laid the staff upon the face of the child, and there was no voice nor sense: and he returned to meet him, and told him, saying: The child is not risen.
32 Sa pag-abut ni Eliseo diha sa balay, ania karon, ang bata patay na, ug gibutang sa iyang higdaanan.
Eliseus therefore went into the house, and behold the child lay dead on his bed.
33 Busa siya misulod, ug gitakpan ang pultahan nilang duha, ug nag-ampo kang Jehova.
And going in he shut the door upon him, and upon the child, and prayed to the Lord.
34 Ug misaka siya ug miubo ibabaw sa bata, ug gibutang ang iyang baba sa ibabaw sa iyang baba, ug iyang mga mata sa ibabaw sa iyang mga mata, ug ang iyang mga kamot sa ibabaw sa iyang mga kamot: ug siya mituy-od ibabaw kaniya; ug ang unod sa bata nag-anam ug kainit.
And he went up, and lay upon the child: and he put his mouth upon his mouth, and his eyes upon his eyes, and his hands upon his hands: and he bowed himself upon him, and the child’s flesh grew warm.
35 Unya siya mibalik, ug naglakaw lakaw sa makausa paingon dinhi ug ngadto sulod sa balay; ug misaka ug mituy-od sa iyang kaugalingon ibabaw kaniya; ug ang bata mibahaon sa nakapito, ug ang bata mibuka sa iyang mga mata.
Then he returned and walked in the house, once to and fro: and he went up, and lay upon him: and the child gaped seven times, and opened his eyes.
36 Ug iyang gitawag si Giesi, ug miingon: Tawga kining Sunamitanhon. Busa iyang gitawag siya. Ug sa pag-abut niya didto kaniya, siya miingon: Kuhaa ang imong anak.
And he called Giezi, and said to him: Call this Sunamitess. And she being called, went in to him: and he said: Take up thy son.
37 Unya siya misulod, ug mihapa sa iyang mga tiil, miyukbo siya sa yuta; ug iyang gikuha ang iyang anak, ug migula.
She came and fell at his feet, and worshipped upon the ground: and took up her son, and went out.
38 Ug si Eliseo miadto pag-usab sa Gilgal. Ug may gutom didto sa yuta; ug ang mga anak nga lalake sa mga manalagna nanaglingkod sa atubangan niya; ug siya miingon sa iyang alagad: Ilung-ag ang dakung kolon, ug pabukala ang linat-an alang sa mga anak sa mga manalagna.
And Eliseus returned to Galgal, and there was a famine in the land, and the sons of the prophets dwelt before him. And he said to one of his servants: Set on the great pot, and boil pottage for the sons of the prophets.
39 Ug ang usa miadto sa kapatagan sa pagpanguha sa mga ulotanon, ug nakakaplag sa usa ka balagon nga ihalas, ug nagtigum sa mga ihalas nga kalabasa nga usa ka puyos, ug miadto ug gihiwa-hiwa sila nga gisulod sa kolon sa linat-an; kay kini wala hiilhi nila.
And one went out into the field to gather wild herbs: and he found something like a wild vine, and gathered of it wild gourds of the field, and filled his mantle, and coming back he shred them into the pot of pottage, for he knew not what it was.
40 Busa ilang gihuwad aron ipakaon sa mga tawo. Ug nahitabo sa nagakaon sila sa sud-an nga sila naninggit, ug nanag-ingon: Oh tawo sa Dios. Adunay kamatayon sa kolon. Ug sila wala makakaon niini.
And they poured it out for their companions to eat: and when they had tasted of the pottage, they cried out, saying: Death is in the pot, O man of God. And they could not eat thereof.
41 Apan siya miingon: Pagdala sa harina. Ug iyang gisulod kini ngadto sa kolon; ug siya miingon: Sanduki ang mga tawo, aron sila mangaon, ug walay nakadaut diha sa sulod sa kolon.
But he said: Bring some meal. And when they had brought it, he cast it into the pot, and said: Pour out for the people, that they may eat. And there was now no bitterness in the pot.
42 Ug may nahianhang usa ka tawo gikan sa Baal-salisa, ug gidad-an ang tawo sa Dios sa mga inunahang bunga, kaluhaan ka talay sa cebada, ug bag-ong sinanggi nga mga puso sa mais diha sa iyang sako. Ug siya miingon: Hatagi ang katawohan aron sila mangaon.
And a certain man came from Baalsalisa bringing to the man of God bread of the firstfruits, twenty leaves of barley, and new corn in his scrip. And he said: Give to the people, that they may eat.
43 Ug ang iyang alagad miingon: Unsa, ibutang ko kini sa atubangan sa usa ka gatus ka tawo? Apan siya miingon: Hatagi ang katawohan, aron sila makakaon, kay kini mao ang giingon ni Jehova: Sila mangaon ug magbilin ug salin niini.
And his servant answered him: How much is this, that I should set it before a hundred men? He said again: Give to the people, that they may eat: for thus saith the Lord: They shall eat, and there shall be left.
44 Busa iyang gibutang kini sa ilang atubangan ug sila nangaon, ug may salin didto, sumala sa pulong ni Jehova.
So he set it before them: and they ate, and there was left according to the word of the Lord.