2 Hari 1
1 Ug ang Moab mialsa batok sa Israel sa tapus ang kamatayon ni Achab.
After King Ahab died, [the country of] Moab rebelled against Israel.
2 Ug si Ochozias nahulog lahus sa kinuroskuros sa iyang kinatas-an nga lawak didto sa Samaria ug nasakit siya: ug siya nagpadala ug mga sinugo, ug miingon kanila: Lakaw, pangutan-a si Baal-zebub, ang dios sa Ecron, kong mamaayo ba ako niining sakita.
One day, Ahaziah, [the new king of Israel, ] fell through the wooden slats/boards around the edge of the flat roof [of his palace] in Samaria. He was badly injured, so he summoned some messengers and told them, “Go to Ekron [city in Philistia], and ask their god Baalzebub whether I will (recover/become well).”
3 Apan ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias ang Tisbinhon: Tumindog ka, tumungas ka aron hibalagon mo ang mga sinugo sa hari sa Samaria, ug ingna sila: Tungod ba kay walay Dios diha sa Israel, maoy hinungdan nga kamo moadto sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron?
But an angel from Yahweh said to Elijah, the prophet from Tishbe [town], “The king of Samaria [is sending] some messengers [to Ekron]. Go and meet them and say to them, ‘Is it because there is no God in Israel that you are going to Ekron to ask Baalzebub, the god of those people, [whether you will recover]?
4 Busa karon sa ingon niini namulong si Jehova: Ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay. Ug si Elias milakaw.
Yahweh says [that you should tell King Ahaziah] that he will not recover from his being injured; he will surely die.’”
5 Ug ang mga sinugo namalik ngadto kaniya, ug siya miingon kanila: Nganong nahibalik kamo?
[So Elijah went to meet] the messengers [and told that to them, and they] returned to the king [instead of going to Ekron]. The king asked them, “Why did you return [so soon]?”
6 Ug sila miingon kaniya: May usa ka tawo nga nakigkita kanamo, ug miingon kanamo: Lakaw, bumalik kamo ngadto sa hari nga nagpaadto kaninyo, ug ingna siya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga ikaw nagapaadto sa pagpangutana kang Baalzebub, ang dios sa Ecron? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod ikaw mamatay.
They replied, “A man came to meet us, and said to us, ‘Return to the king who sent you and tell him that Yahweh says, “(Is it because there no God in Israel that you are sending [messengers] to Ekron to consult Baalzebub, their god?/You seem to think there is no God in Israel, with the result that you are sending [messengers] to Ekron to ask Baalzebub, their god, [whether you will recover].) [RHQ] [Go tell the king that] he will not recover from being injured; instead, he will surely die.”’”
7 Ug siya miingon kanila: Unsa ang kinaiya sa tawo nga nakigkita kaninyo, ug nagsugilon kaninyo niining mga pulonga?
The king said to them, “The man who came to meet you and told that to you, what did he look like?”
8 Ug sila mingtubag kaniya: Siya usa ka tawo nga balhiboon, ug nagbakus sa usa ka bakus nga panit libut sa iyang hawak. Ug siya miingon: Kadto mao si Elias ang Tisbinhon.
They replied, “He was a hairy man and he had a [wide] leather belt around his waist.” The king exclaimed, “That was Elijah!”
9 Unya ang hari nagpadala ngadto kaniya ug usa ka capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitungas ngadto kaniya: ug, ania karon, siya naglingkod sa kinatumyan sa bungtod. Ug siya misulti kaniya: Oh tawo sa Dios, ang hari miingon: Lumugsong ka.
Then the king sent an officer with 50 soldiers to seize Elijah. They found Elijah sitting on the top of a hill. The officer called out to him, “Prophet, the king commands that you come down here!”
10 Ug si Elias mitubag ug miingon sa capitan sa tagkalim-an: Kong ako usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug sunogon ikaw ug ang imong tagkalim-on. Ug dihay kalayo nga nanang gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an.
But Elijah replied, “I am a prophet; so, I command that fire come down from the sky and burn up you and your 50 soldiers!” Immediately, fire came down from the sky and completely burned up the officer and his 50 [soldiers].
11 Ug siya nagpadala pag-usab ug laing capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug siya mitubag ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, sa ingon niini namulong ang hari: Lumugsong ka pagdali.
[When the king found out about that, ] he sent another officer with 50 more soldiers. They went [to where Elijah was], and the officer called out to him, “Prophet, the king commands that you come down immediately!”
12 Ug si Elias mitubag ug miingon kanila: Kong ako ang usa ka tawo sa Dios, pakanaugon unta ang kalayo gikan sa langit, ug ut-uton ikaw ug ang imong kalim-an. Ug ang kalayo sa Dios nanaug gikan sa langit, ug giut-ut siya ug ang iyang kalim-an.
But Elijah replied, “I am a prophet; [to prove that, ] I command that fire come down from the sky and kill you and your soldiers!” Then a fire from God came down from the sky and killed the officer and his soldiers.
13 Ug nagpaadto na usab siya sa ikatolo nga capitan sa tagkalim-an uban sa iyang kalim-an. Ug ang ikatolo ka capitan sa tagkalim-an mitungas, ug miabut ug miluhod sa atubangan ni Elias, ug naghangyo kaniya, ug miingon kaniya: Oh tawo sa Dios, ako nagahangyo kanimo, himoon unta ang akong kinabuhi ug ang kinabuhi niining kalim-an nga imong mga alagad, nga mahal sa imong panan-aw.
[When the king heard about that] he sent another officer with 50 more soldiers. [They went to where Elijah was], and the officer prostrated himself in front of Elijah, and said to him, “Prophet, I plead with you, be kind to me and my 50 soldiers, and (do not kill us/allow us to remain alive)!
14 Ania karon, may kalayo nga nanaug gikan sa langit, ug miut-ut sa duha ka capitan sa kalim-an nga inubanan sa ilang mga tagkalim-an; apan karon himoon unta ang akong kinabuhi nga mahal sa imong mga mata.
[We know that] two times fire came down from the sky and killed officers and the 50 soldiers who were with them. So now, please be kind to me!”
15 Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Elias: Lumugsong ka uban kaniya: ayaw kahadlok kaniya. Ug siya mitindog, ug milugsong uban kaniya ngadto sa hari.
Then the angel from Yahweh said to Elijah, “Go down [and go] with him. Do not be afraid of him.” So Elijah went with them to the king.
16 Ug siya miingon kaniya: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ingon nga nakita nga ikaw nagpadala ug mga sinugo sa pagpangutana kang Baal-zebub, ang dios sa Ecron, tungod ba kay walay Dios sa Israel maoy hinungdan nga nangutana ka sa iyang pulong? busa ikaw dili manaug gikan sa higdaanan nga imong gisak-an, apan sa pagkatinuod mamatay ikaw.
[When Elijah arrived, ] he said to the king, “This is what Yahweh says: ‘You sent messengers to go to Ekron to ask Baalzebub, their god, [whether you would recover]. You acted as though [RHQ] there is no God in Israel to consult. So you will not recover from being injured; instead, you are going to die!’”
17 Busa siya namatay sumala sa pulong ni Jehova nga gipamulong ni Elias. Ug si Joram nagsugod sa paghari ilis kaniya sa ikaduha nga tuig ni Joram anak ni Josaphat hari sa Juda; tungod kay siya walay anak nga lalake.
So Ahaziah died, which is what Yahweh told Elijah would happen. Ahaziah’s [younger] brother Joram became the new king, when Jehoram, the son of Jehoshaphat, had been ruling Judah for almost two years. Ahaziah’s brother became the king because Ahaziah had no son [to become the king].
18 Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Ochozias nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
[If you want to know about] all the other things that Ahaziah did, they are [RHQ] written in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.
