1 Samuel 20
1 Ug si David mikalagiw gikan sa Najoth sa Rama, ug miabut ug miingon sa atubangan ni Jonathan: Unsay akong nabuhat? Unsay akong kasal-anan? Ug unsay akong sala sa atubangan sa imong amahan, nga siya nagapangita sa akong kinabuhi?
And David fled from Naioth in Ramah, and came and said before Jonathan, What have I done? what [is] my iniquity? and what [is] my sin before thy father, that he seeketh my life?
2 Ug siya miingon kaniya: Ipahalayo kana; dili ka mamatay: ania karon, ang akong amahan wala magbuhat sa bisan unsa, ni sa daku kun diyutay, kondili kana iyang gitug-an kanako; ug nganong magatago ang akong amahan niining butanga gikan kanako? Dili kana mao.
And he said to him, Far be it from thee; thou shalt not die: behold, my father will do nothing, either great or small, but that he will show it to me: and why should my father hide this thing from me? it [is] not [so].
3 Ug labut pa si David nanumpa ug miingon: Ang imong amahan nahibalo kaayo nga ako nakapahimuot sa imong mga mata, ug siya miingon: Ayaw pagpahibaloa si Jonathan niini, tingali unya siya magsubo: apan sa pagkatinuod ingon nga si Jehova buhi, ug ingon nga ang imong kalag buhi, may usa na lamang ka lakang ang nakaulang kanako ug sa kamatayon.
And David swore moreover, and said, Thy father certainly knoweth that I have found grace in thy eyes; and he saith, Let not Jonathan know this, lest he should be grieved: But truly [as] the LORD liveth, and [as] thy soul liveth, [there is] but a step between me and death.
4 Unya miingon si Jonathan kang David: Bisan unsay tinguhaon sa imong kalag, buhaton ko kini alang kanimo.
Then said Jonathan to David, Whatever thy soul desireth, I will even do [it] for thee.
5 Ug si David miingon kang Jonathan: Ania karon, ugma maoy bag-ong bulan, ug dili ko pasaypon ang paglingkod uban sa hari sa pagpangaon: apan palakta ako, aron magtago ako diha sa kapatagan hangtud sa kagabhion sa ikatolo ka adlaw.
And David said to Jonathan, Behold, to morrow [is] the new-moon, and I should not fail to sit with the king at meat: but let me go, that I may hide myself in the field to the third [day] at evening.
6 Kong hialinggatan gayud ako sa imong amahan, nan ingna: Si David naghangyo kanako uban sa dakung tinguha nga siya tugotan nga mahaadto sa Beth-lehem nga iyang ciudad; kay maoy tinuig nga paghalad didto alang sa tanang banay.
If thy father shall at all miss me, then say, David earnestly asked [leave] of me, that he might run to Beth-lehem his city: for [there is] a yearly sacrifice there for all the family.
7 Kong siya moingon niini: Maayo kini; ang imong sulogoon makabaton ug pakigdait: apan kong siya masuko, nan hunahunaa nga ang kadautan maoy iyang gitinguha.
If he shall say thus, [It is] well; thy servant will have peace: but if he shall be very wroth, [then] be sure that evil is determined by him.
8 Busa magmaayo ka sa imong sulogoon; kay imong gidala ang imong sulogoon ngadto sa usa ka tugon ni Jehova uban kanimo: apan kong aduna pay kasal-anan kanako, patya ako sa imong kaugalingon; kay nganong dad-on mo pa ako sa imong amahan?
Therefore thou shalt deal kindly with thy servant; for thou hast brought thy servant into a covenant of the LORD with thee: notwithstanding, if there is in me iniquity, slay me thyself; for why shouldst thou bring me to thy father?
9 Ug si Jonathan miingon: Ipahalayo kana kanimo; kay kong hibaloan ko pa lamang nga ang kadautan maoy gitinguha sa akong amahan aron modangat diha kanimo, nan, dili ko ba kana isugilon kanimo?
And Jonathan said, Far be it from thee: for if I knew certainly that evil is determined by my father to come upon thee, then would not I tell it thee?
10 Unya miingon si David kang Jonathan: Kinsay mosugilon kanako kong pananglitan singkahan ka sa imong amahan sa pagtubag?
Then said David to Jonathan, Who shall tell me? or what [if] thy father shall answer thee roughly?
11 Ug si Jonathan miingon kang David: Umari ka, ug mangadto kita nga duha sa kapatagan. Ug silang duruha nangadto sa kapatagan.
And Jonathan said to David, Come, and let us go out into the field. And they went out both of them into the field.
12 Ug si Jonathan miingon kang David: Si Jehova, ang Dios sa Israel, mahimong saksi: sa diha nga matino ko ang akong amahan ingon niining taknaa ugma, kun sa ikatolo ba ka adlaw, ania karon, kong may kaayohan tungod kang David, dili ko ba diay itaho kanimo, ug itug-an kanimo?
And Jonathan said to David, O LORD God of Israel, when I have sounded my father about to-morrow any time, [or] the third [day], and behold, [if there be] good towards David, and I then send not to thee, and show it thee;
13 Si Jehova magahimo sa ingon kang Jonathan, ug labaw pa usab, kong igakalipay sa akong amahan ang pagbuhat sa kadautan kanimo, kong kana dili ko itug-an kanimo, ug magpalakaw kanimo, aron ikaw moadto sa pakigdait: ug si Jehova magauban kanimo ingon nga siya nag-uban sa akong amahan.
The LORD do so and much more to Jonathan: but if it shall please my father [to do] thee evil, then I will show it to thee, and send thee away, that thou mayest go in peace: and the LORD be with thee, as he hath been with my father.
14 Ug ikaw dili lamang sa buhi pa ako magpakita kanako sa mahigugmaong-kalolot ni Jehova aron ako dili mamatay;
And thou shalt, not only while yet I live, show me the kindness of the LORD, that I may not die:
15 Apan ayaw usab pagbugtoa ang imong kalolot sa akong balay sa gihapon; ayaw, dili sa diha nga pagaputlon ni Jehova ang mga kaaway ni David ang tagsatagsa gikan sa ibabaw sa yuta.
But [also] thou shalt not withdraw thy kindness from my house for ever: no, not when the LORD hath cut off the enemies of David every one from the face of the earth.
16 Busa si Jonathan naghimo sa usa ka pakigsaad uban sa balay ni David, nga nagaingon: Ug si Jehova magapaningil niini sa kamot sa mga kaway ni David.
So Jonathan made [a covenant] with the house of David, [saying], Let the LORD even require [it] at the hand of David's enemies.
17 Ug gipapanumpa ni Jonathan si David pag-usab, tungod sa gugma nga iyang gibatonan alang kaniya; kay iyang gihigugma siya ingon sa paghigugma niya sa iyang kaugalingong kalag.
And Jonathan caused David to swear again, because he loved him: for he loved him as he loved his own soul.
18 Unya si Jonathan miingon kaniya: Ugma mao ang bag-ong bulan: ug ikaw dili makatambong, tungod kay ang imong lingkoranan mawalay sulod.
Then Jonathan said to David, To-morrow [is] the new-moon: and thou wilt be missed, because thy seat will be empty.
19 Ug sa diha nga ikaw makapuyo na ug totolo ka adlaw, lumugsong ka pagdali, ug umadto sa dapit diin ikaw magtago sa imong kaugalingon, sa diha nga panahon pa sa paghikay, ug magpabilin tupad sa bato sa Ezel.
And [when] thou hast stayed three days, [then] thou shalt go down quickly, and come to the place where thou didst hide thyself when the business was [in hand], and shalt remain by the stone Ezel.
20 Ug ipana ko ang totolo ka udyong sa daplin niini, ingon nga nagapana ako sa usa ka timaan.
And I will shoot three arrows on the side [of it], as though I shot at a mark.
21 Ug, ania karon, ipadala ko ang bata, nga magaingon: Lakaw, pangitaa ang mga udyong. Kong ingnon ko ang bata: Ania karon, ang mga udyong ania niining daplina nimo; kuhaa sila ug umari; kay may pakigdait kanimo ug walay kadautan, ingon nga si Jehova buhi.
And behold, I will send a lad, [saying], Go, find the arrows. If I expressly say to the lad, Behold, the arrows [are] on this side of thee, take them; then come thou: for [there is] peace to thee, and no hurt; [as] the LORD liveth.
22 Apan kong sa ingon niini ingnon ko ang bata: Ania karon, ang mga udyong anaa sa unahan nimo, lumakaw ka sa imong dalan; kay si Jehova nagpalakaw kanimo sa halayo.
But if I say thus to the young man, Behold, the arrows [are] beyond thee; go thy way: for the LORD hath sent thee away.
23 Ug mahitungod sa mga butang nga gikasultihan nimo ug nako, ania karon, si Jehova anaa sa kinataliwad-an kanimo ug kanako sa walay katapusan.
And [as to] the matter which thou and I have spoken of, behold, the LORD [be] between thee and me for ever.
24 Busa si David nagtago sa iyang kaugalingon didto sa kapatagan: ug sa diha nga nahiabut na ang bag-ong subang sa bulan, ang hari milingkod aron sa pagkaon sa kalan-on.
So David hid himself in the field: and when the new-moon had come, the king sat down to eat food.
25 Ug ang hari milingkod sa iyang lingkoranan, ingon sa ubang mga panahon, bisan sa lingkoranan nga haduol sa bongbong; ug si Jonathan mitindog, ug si Abner milingkod tupad kang Saul: apan ang dapit ni David walay sulod.
And the king sat upon his seat, as at other times, [even] upon a seat by the wall: and Jonathan arose, and Abner sat by Saul's side, and David's place was empty.
26 Bisan pa niana si Saul wala sumulti bisan unsa niadtong adlawa: kay naghunahuna siya: May nahanabo kaniya, dili siya mahinlo; sa pagkamatuod siya dili mahinlo.
Nevertheless Saul spoke not any thing that day: for he thought, Something hath befallen him, he [is] not clean; surely he [is] not clean.
27 Ug nahitabo nga sa pagkaugma sa miagi na ang bag-ong bulan nga mao ang ikaduha ka adlaw, nga ang dapit ni David walay sulod: ug si Saul miingon kang Jonathan nga iyang anak nga lalake: Unsay hinungdan nga wala moanhi ang anak ni Isai sa pagkaon, ni kagahapon, ni karong adlawa?
And it came to pass on the morrow, [which was] the second [day] of the month, that David's place was empty: and Saul said to Jonathan his son, Why cometh not the son of Jesse to eat, neither yesterday, nor to-day?
28 Ug mitubag si Jonathan kang Saul: Si David sa dakung tinguha nananghid kanako, nga molakaw siya ngadto sa Beth-lehem:
And Jonathan answered Saul, David earnestly asked [leave] of me [to go] to Beth-lehem:
29 Ug siya miingon: Paadtoa ako, nagahangyo ako kanimo; kay ang among banay may usa ka paghalad didto sa ciudad; ug ang akong igsoon nga lalake, siya nagsugo kanako sa pag-adto didto: ug karon, kong nakapahimuot ako sa imong mga mata, paadtoon mo ako, nagahangyo ako kanimo, ug sa pagdu-aw sa akong mga igsoon. Busa siya wala mahianhi sa lamesa sa hari.
And he said, Let me go, I pray thee; for our family hath a sacrifice in the city; and my brother he hath commanded me [to be there]: and now if I have found favor in thy eyes, let me get away, I pray thee, and see my brethren. Therefore he cometh not to the king's table.
30 Unya ang kasuko ni Saul misilaub batok kang Jonathan, ug iyang giingon siya: Ikaw anak sa usa ka baliko ug masupilon nga babaye, wala ba ako mahibalo nga nagpili ka sa anak nga lalake ni Isai sa imong kaulawan, ug sa kaulawan sa pagkahubo sa imong inahan?
Then Saul's anger was kindled against Jonathan, and he said to him, Thou son of the perverse rebellious [woman], do not I know that thou hast chosen the son of Jesse to thy own confusion, and to the confusion of thy mother's nakedness?
31 Kay samtang nga ang anak nga lalake ni Isai buhi sa ibabaw sa yuta, dili ikaw mapahamutang, ni ang imong gingharian. Busa karon pasugoi ug dad-a siya ngari kanako, kay sa walay duhaduha siya mamatay.
For as long as the son of Jesse liveth upon the earth, thou shalt not be established, nor thy kingdom. Wherefore now send and bring him to me, for he shall surely die.
32 Ug si Jonathan mitubag kang Saul nga iyang amahan, ug miingon kaniya: Nganong pagapatyon siya? Unsay iyang nabuhat?
And Jonathan answered Saul his father, and said to him, Why shall he be slain? what hath he done?
33 Ug gilabay ni Saul ang iyang bangkaw aron sa pagbangkaw kaniya; diha niana hibaloan ni Jonathan nga gitinguha sa iyang amahan ang pagpatay kang David.
And Saul cast a javelin at him to smite him: by which Jonathan knew that it was determined by his father to slay David.
34 Busa si Jonathan mitindog gikan sa kan-anan nga may mabangis nga kasuko, ug wala kumaon ug kalan-on sa ikaduhang adlaw sa bulan; kay siya nasubo alang kang David, tungod kay ang iyang amahan nagapakaulaw kaniya.
So Jonathan arose from the table in fierce anger, and ate no food the second day of the month: for he was grieved for David, because his father had done him shame.
35 Ug nahitabo sa pagkabuntag nga si Jonathan miadto sa kapatagan sa panahong gikasabutan uban kang David, ug siya miingon sa usa ka diyutay nga bata nga uban kaniya.
And it came to pass in the morning, that Jonathan went out into the field at the time appointed with David, and a little lad with him.
36 Ug iyang giingon ang iyang bata: Dalagan, pangitaon mo karon ang udyong nga akong gipana. Ug sa nagadalagan ang bata iyang gipana ang usa ka udyong sa unahan niya.
And he said to his lad, Run, find now the arrows which I shoot. [And] as the lad ran, he shot an arrow, beyond him.
37 Ug sa diha nga nahiahut na ang bata niadtong dapit nga gipatugpahan sa udyong nga gipana ni Jonathan, si Jonathan misinggit sa bata, ug miingon: Dili ba ang udyong atua sa unahan nimo?
And when the lad had come to the place of the arrow which Jonathan had shot, Jonathan cried after the lad, and said, [Is] not the arrow beyond thee?
38 Ug si Jonathan misinggit sa bata: Pagdali, pagdali, ayaw paghunong. Ug ang bata ni Jonathan naghipus sa mga udyong, ug miadto sa iyang agalon.
And Jonathan cried after the lad, Make speed, haste, stay not. And Jonathan's lad gathered up the arrows, and came to his master.
39 Apan ang bata walay kalibutan sa bisan unsa: si Jonathan lamang ug si David ang nasayud sa maong butang.
But the lad knew not any thing: only Jonathan and David knew the matter.
40 Ug gihatag ni Jonathan ang iyang hinagiban sa bata niya, ug miingon kaniya: Lakaw, dad-da kini ngadto sa ciudad.
And Jonathan gave his arms to his lad, and said to him, Go, carry [them] to the city.
41 Ug sa paghilakaw na sa bata si David mibangon gikan sa usa ka dapit padulong sa habagatan, ug mihapa sa yuta, ug miyukbo sa iyang kaugalingon sa makatolo: ug naghinagkanay sila sa usa ug usa, ug naghinilakay sila hangtud nga milabaw si David.
[And] as soon as the lad was gone, David arose out of [a place] towards the south, and fell on his face to the ground, and bowed himself three times: and they kissed one another, and wept one with another, until David exceeded.
42 Ug si Jonathan miingon kang David: Lakaw sa pakigdait, tungod kay kita nakapanumpa na sa ngalan ni Jehova, nga nagaingon: Si Jehova magapataliwala kanako ug kanimo, ug sa kinataliwad-an sa akong kaliwat ug sa imong kaliwat sa walay katapusan. Ug siya mitindog ug milakaw: ug si Jonathan misulod sa ciudad.
And Jonathan said to David, Go in peace, forasmuch as we have sworn both of us in the name of the LORD, saying, The LORD be between me and thee, and between my seed and thy seed for ever. And he arose and departed: and Jonathan went into the city.
