1 Samuel 18
1 Ug nahitabo, sa diha nga gitapus na niya ang pakigsulti kang Saul, nga ang kalag ni Jonathan nalanggikit sa kalag ni David, ug si Jonathan nahigugma kaniya ingon sa iyang kaugalingong kalag.
After David finished talking with Saul, [he met Saul’s son, Jonathan.] Jonathan [immediately] liked David; in fact, he began to love/like him as much as he loved/liked himself.
2 Ug gikuha siya ni Saul niadtong adlawa, ug wala na mobuot nga papaulion pa siya sa balay sa iyang amahan.
From that day, Saul kept David with him, and did not let him return home.
3 Unya si David ug si Jonathan naghimo sa usa ka pakigsaad, tungod kay siya gihigugma niya sama sa iyang kaugalingong kalag.
Because Jonathan loved David so much, he made a solemn agreement with David. [They promised each other that they would always be loyal friends].
4 Ug si Jonathan mihukas sa iyang saput nga diha kaniya, ug gihatag kini kang David, ug ang iyang bisti, lakip ang iyang pinuti ug ang iyang pana, ug ang iyang bakus.
Jonathan took off his own outer robe and gave it to David. He also gave David his soldier’s tunic, his sword, his bow [and arrows], and his belt.
5 Ug si David miadto bisan diin siya paadtoa ni Saul, ug nagagawi siya nga maalamon: ug gibutang siya ni Saul ibabaw sa mga tawo sa gubat, ug kini maayo sa pagtan-aw sa katawohan, ug sa pagtan-aw usab sa mga sulogoon ni Saul.
[David went wherever Saul sent him. And] whatever Saul told him to do, David did it very successfully. As a result, Saul appointed David to be a commander in the army. All the officers and other men in the army (approved of/were very pleased with) that.
6 Ug nahitabo sa nahiabut sila, sa diha nga nahiuli si David gikan sa pagpatay sa Filistehanon, nga ang mga babaye nanggula gikan sa tanang ciudad sa Israel, nga nanag-awit ug nanagsayaw, aron sa pagsugat kang hari Saul, uban ang mga gagmayng tambor, uban sa kalipay, uban sa mga tulonggon sa paghoni.
But, when the men in the army were returning home after David had killed Goliath, the women came out from many [HYP] towns in Israel to meet/greet King Saul. They were singing and dancing very joyfully, playing tambourines and lyres.
7 Ug ang mga babaye nanag-awit sa usa ug usa sa diha nga sila nanaghoni, ug nanag-ingon: Si Saul nakapatay sa iyang mga linibo, Ug si David sa iyang mga tinagpulo ka libo.
As they danced, they sang this song to each other: “Saul has killed 1,000 [enemy soldiers], But David has killed 10,000 [of them].”
8 Ug si Saul naligutgut sa hilabihan gayud, ug kining pulonga wala makapahimuot kaniya; ug siya miingon: Gipahanungod nila kang David ang tinagpulo ka libo, ug kanako ilang gipahanungod ang mga linibo lamang; ug unsa pay uban nga maiya kondili ang gingharian?
[When] Saul [heard them singing that, he] did not like it. He became very angry. He said [to himself], “They are saying that David [killed] 10,000 men, but that I [have killed] only 1,000. Soon they will want to make him their king!” [RHQ]
9 Ug si Saul nagpasiplat kang David kutob niadtong adlawa ug ngadto sa unahan.
From that time, Saul watched David very closely because he was suspicious [that David would try to become king].
10 Ug nahitabo sa pagkabuntag, nga usa ka dautang espiritu gikan sa Dios miabut sa dakung gahum kang Saul, ug siya nagpanagna sa kinataliwad-an sa balay: ug si David nagtugtog uban sa iyang kamot, ingon sa iyang gibuhat adlaw-adlaw. Ug si Saul may bangkaw sa iyang kamot;
The next day, an evil spirit sent by God suddenly took control of Saul. He began to act like a madman, inside his house. David was playing the lyre for him, as he did every day. Saul was holding a spear in his hand,
11 Ug gibangkaw ni Saul ang bangkaw; kay siya miingon: Bangkawan ko si David bisan ngadto sa bongbong. Ug si David milikay gikan sa iyang atubangan sa nakaduha.
and he hurled it [at David], saying to himself, “I will fasten David to the wall with the spear!” He did that two times, but David jumped aside [both times].
12 Ug si Saul nahadlok kang David, tungod kay si Jehova nag-uban kaniya, ug mibulag gikan kang Saul.
Because [it became evident that] Yahweh had abandoned Saul but [that] he was helping David, Saul was afraid of David.
13 Busa gikuha siya ni Saul gikan kaniya, ug gihimo siya nga iyang capitan ibabaw sa usa ka libo; ug migula siya ug mibalik sa atubangan sa katawohan.
So he appointed David as a commander of 1,000 soldiers and sent David away from him, [hoping that David would be killed in a battle]. But when David led his soldiers [in their battles],
14 Ug si David naggawi sa pagkabuotan sa tanan niyang mga kagawian; ug si Jehova nag-uban kaniya.
he always had great success, because Yahweh was helping him.
15 Ug sa diha nga nakita ni Saul nga siya naggawi sa pagkabuotan, siya mitindog nga may kataha kaniya.
When Saul heard that David [and his soldiers were] very successful, he became more afraid of David.
16 Apan ang tibook nga Israel ug Juda nahagugma kang David; kay siya migula ug mibalik sa ilang atubangan.
But all the people of Israel and of Judah loved David, because he led the soldiers very successfully [in the battles].
17 Ug si Saul miingon kang David: Ania karon ang akong kamagulangang anak nga babaye si Merab, siya akong ipaasawa kanimo; magmaisugon lamang ikaw alang kanako, ug gubata ang mga gubat ni Jehova. Kay si Saul miingon: Dili itugot nga magadapat ang akong kamot kaniya, kondili ang kamot sa mga Filistehanon ang padapaton kaniya.
One day Saul said to David, “I am ready to give you my oldest daughter, Merab, to be your wife. I will do that if you serve me bravely by fighting battles for Yahweh [against the Philistines]”. He said that because he thought, “I will not try to get rid of David by myself. I will allow the Philistines to do that.”
18 Ug si David miingon kang Saul: Kinsa ba ako, ug unsa ang akong kinabuhi kun ang banay sa akong amahan sa Israel, nga ako mahimong umagad nga lalake sa hari?
But David said to Saul, “I am not [RHQ] a very important person, and my family is not very important, and my clan is not a very important Israeli clan. So I do not deserve to become your son-in-law.” [RHQ]
19 Apan nahitabo sa panahon nga si Merab, ang anak nga babaye ni Saul, igahatag na unta kang David, nga siya gihatag kang Adriel ang taga-Meholatita aron ipaasawa.
So, when it was time for Merab to be given to David to become his wife, instead, Saul gave her to a man named Adriel, from Meholah [town].
20 Ug si Michal ang anak nga babaye ni Saul, nahagugma kang David: ug ilang gisuginlan si Saul, ug ang maong butang nakalipay kaniya.
But Saul’s other daughter, Michal, fell in love with David. When they told Saul about that, he was pleased.
21 Ug si Saul miingon: Ako siyang ihatag kaniya aron siya mahimong lit-ag kaniya, ug nga ang kamot sa mga Filistehanon mahasupak kaniya. Busa si Saul miingon kang David: Ikaw niining adlawa mahimong akong umagad nga lalake sa ikaduha na.
He thought, “I will let Michal marry him, in order that she may trap him, and the Philistines will be able to kill him.” So he said to David, [“You can marry Michal],” and by saying that, he indicated for the second time that David would become his son-in-law.
22 Ug gisugo ni Saul ang iyang mga sulogoon, nga nagaingon: Sultihi si David sa tago, ug ingna: Ania karon, ang hari nagmalipayon diha kanimo, ug ang tanan niyang mga sulogoon nahagugma kanimo: busa karon maumagad ka nga lalake sa hari.
Saul told his servants, “Talk to David privately, and say to him, ‘Listen, the king is pleased with you, and all of us his servants love you. So now [we think that] you should [marry Michal and] become the king’s son-in-law.’”
23 Ug ang mga sulogoon ni Saul misulti niining mga pulonga sa mga igdulungog ni David. Ug si David miingon: Daw gipakasayon lamang ninyo kanang butanga ang pagkaumagad nga lalake sa hari, sa nakita nga ako usa ka kabus nga tawo, ug dili gani angay nga pagtagdon?
So they told that to David. But David said, “It would be a great honor [RHQ] to become the king’s son-in-law. But [I do not think that I should do that, because] I am only a poor and insignificant man.”
24 Ug ang sulogoon ni Saul misugilon kaniya, nga nagaingon: Niining paagiha namulong si David.
When the servants told Saul what David had said,
25 Ug si Saul miingon: Kini mao ang ipamulong ninyo kang David: Ang hari wala magkinahanglan sa bisan unsang bugay, kondili sa usa ka gatus ka mga yamis sa mga Filistehanon, nga sa pagpanimalus sa mga kaaway sa hari. Karon si Saul naghunahuna nga ipahulog si David sa kamot sa mga Filistehanon.
Saul replied, “Go and say to David, ‘[In order for] the king [to allow you to marry Michal, he] wants [you to kill] 100 Philistines [and cut off] their foreskins [and bring the foreskins to him to prove that you have killed them]. In that way he will get revenge on his enemies.’” But what Saul wanted was that the Philistines would kill David [while David was trying to kill them].
26 Ug sa diha nga gisuginlan si David sa iyang sulogoon niining mga pulonga, kini nakapahimuot kaayo kang David aron mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug ang mga adlaw wala pa matapus;
When the servants told that to David, he was very pleased that he could become the king’s son-in-law [by doing that. The king had said how many days he would allow for David to do that]. But before that time ended,
27 Ug si David mibangon ug miadto, siya ug ang iyang mga tawo, ug gipatay ang duruha ka gatus ka tawo sa mga Filistehanon; ug gidala ni David ang ilang mga yamis, ug ilang gihatag kini sa husto nga gidaghanon ngadto sa hari, aron siya mahimong umagad nga lalake sa hari. Ug gipaasawa ni Saul kaniya si Michal ang iyang anak nga babaye.
David and his men went and killed, [not 100, but] 200 Philistines! He brought their foreskins to Saul, and counted them [while Saul was watching], in order to prove that he had [done what the king required so that he could become Saul’s son-in-law. So then Saul was obligated] to allow David to marry his daughter Michal.
28 Ug si Saul nakakita ug nanghibalo nga si Jehova nagauban kang David; ug si Michal, ang anak nga babaye ni Saul nahigugma kaniya.
But when Saul realized that Yahweh was helping David, and that his daughter loved David,
29 Ug si Saul misamot na gayud pagkahadlok kang David, ug si Saul mahimong kaaway ni David sa kanunay.
he became more afraid of David. So, as long as Saul lived, he was David’s enemy.
30 Unya ang mga principe sa mga Filistehanon nanggula: ug nahitabo, ingon sa kasubsob sa tanan nilang pag-adto, nga si David nagbinuotan sa pagkamanggialamon sa iyang kaugalingon labi pa kay sa tanang mga sulogoon ni Saul; mao nga ang iyang ngalan gimahal.
The Philistine armies repeatedly came to fight the Israelis, but every time they fought, David and his soldiers were more successful than any of Saul’s other army commanders. As a result, David became very famous.
