1 Samuel 13
1 Si Saul may kap-atan ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug naghari siya ug duruha ka tuig ibabaw sa Israel,
Saul was thirty years old when he became king, and he reigned over Israel forty-two years.
2 Si Saul nagpili alang kaniya sa totolo ka libo ka tawo gikan sa Israel, nga ang duruha ka libo kanila didto uban ni Saul sa Michmas, ug sa bukid sa Beth-el, ug ang usa ka ka libo didto uban ni Jonathan sa Gabaa sa Benjamin: ug ang uban nga katawohan iyang gipapauli ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang balongbalong.
Saul chose for himself three thousand men of Israel, of which two thousand were with Saul in Michmash and in the Mount of Bethel, and one thousand were with Jonathan in Gibeah of Benjamin. He sent the rest of the people to their own tents.
3 Ug si Jonathan nakadaug sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon nga didto sa Geba; ug ang mga Filistehanon nakadungog niana. Ug gihuyop ni Saul ang trompeta ngadto sa tibook nga yuta, nga nagaingon: Padungga ang mga Hebreohanon.
Jonathan struck the garrison of the Philistines that was in Geba, and the Philistines heard of it. Saul blew the trumpet throughout all the land, saying, “Let the Hebrews hear!”
4 Ug ang tibook nga Israel nakadungog sa ginaingon nga si Saul nakadaug sa mga sundalong bantay sa kuta sa mga Filistehanon, ug usab nga ang Israel ginaila nga dulumtanan sa mga Filistehanon. Ug ang katawohan nagtigum sa tingub sa pagsunod kang Saul ngadto sa Gilgal.
All Israel heard that Saul had struck the garrison of the Philistines, and also that Israel was considered an abomination to the Philistines. The people were gathered together after Saul to Gilgal.
5 Ug ang mga Filistehanon nagtapok sa ilang kaugalingon aron sa pagpakig-away sa Israel, katloan ka libo nga carro, ug unom ka libong magkakabayo, ug katawohan nga daw balas sa baybayon ang gidaghanon; ug mingtungas sila ug nagpahaluna sa Michmas, dapit sa silangan sa Beth-aven.
The Philistines assembled themselves together to fight with Israel: thirty thousand chariots, six thousand horsemen, and people as the sand which is on the seashore in multitude. They came up and encamped in Michmash, eastward of Beth Aven.
6 Sa diha nga ang mga tawo sa Israel nakakita nga diha sila sa kalisdanan (kay ang katawohan nanagkaguol), unya ang katawohan nanago sa ilang kaugalingon sa sulod sa mga langub, ug sa mga kalibonan, ug sa mga kapangpangan, ug sa mga tagoanan, ug sa mga gahong.
When the men of Israel saw that they were in trouble (for the people were distressed), then the people hid themselves in caves, in thickets, in rocks, in tombs, and in pits.
7 Karon ang uban sa mga Hebreohanon nanagpangadto sa tabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Gad ug Galaad; apan mahitungod kang Saul siya didto pa sa Gilgal, ug ang tibook katawohan nanagsunod kaniya nga nanagkurog.
Now some of the Hebrews had gone over the Jordan to the land of Gad and Gilead; but as for Saul, he was yet in Gilgal, and all the people followed him trembling.
8 Ug siya napabilin pito ka adlaw, sumala sa panahon nga gitudlo ni Samuel: apan si Samuel wala umadto sa Gilgal; ug ang katawohan nanagkabulagbulag gikan kaniya.
He stayed seven days, according to the time set by Samuel; but Samuel didn’t come to Gilgal, and the people were scattering from him.
9 Ug si Saul miingon: Dad-a dinhi kanako ang halad-nga-sinunog, ug ang halad-sa-pakigdait. Ug iyang gihalad ang halad-nga-sinunog.
Saul said, “Bring the burnt offering to me here, and the peace offerings.” He offered the burnt offering.
10 Ug nahitabo, nga, sa nakahuman na siya sa paghalad sa halad-nga-sinunog, ania karon, si Samuel nahiabut; ug si Saul migula sa pagtagbo kaniya, aron sa paghatag ug katahuran kaniya.
It came to pass that as soon as he had finished offering the burnt offering, behold, Samuel came; and Saul went out to meet him, that he might greet him.
11 Ug si Samuel miingon: Unsay imong nabuhat? ug si Saul miingon: Tungod kay nakita ko nga ang katawohan nagkabulagbulag na gikan kanako, ug nga wala ikaw umanhi sa mga adlaw nga gitagal, ug nga ang mga Filistehanon nanagtigum na sa ilang kaugalingon didto sa Michmas;
Samuel said, “What have you done?” Saul said, “Because I saw that the people were scattered from me, and that you didn’t come within the days appointed, and that the Philistines assembled themselves together at Michmash,
12 Busa miingon ako: Karon molugsong ang mga Filistehanon nganhi kanako sa Gilgal, ug wala ako makapangayo sa kalooy ni Jehova: busa gilugos ko lang ang akong kaugalingon, ug naghalad sa halad-nga-sinunog.
therefore I said, ‘Now the Philistines will come down on me to Gilgal, and I haven’t entreated the favor of the LORD.’ I forced myself therefore, and offered the burnt offering.”
13 Ug si Samuel miingon kang Saul: Ikaw naghimo ug binuang; ikaw wala magbantay sa sugo ni Jehova nga imong Dios nga iyang gisugo kanimo; kay karon buot si Jehova nga mapalig-on ang imong gingharian sa Israel sa walay katapusan.
Samuel said to Saul, “You have done foolishly. You have not kept the commandment of the LORD your God, which he commanded you; for now the LORD would have established your kingdom on Israel forever.
14 Apan karon ang imong gingharian dili magapadayon: si Jehova nangita alang kaniya ug usa ka tawo nga uyon sa iyang kaugalingong kasingkasing, ug si Jehova nagtudlo kaniya aron mahimong principe ibabaw sa iyang katawohan, tungod kay ikaw wala magbantay sumala sa gisugo ni Jehova kanimo.
But now your kingdom will not continue. The LORD has sought for himself a man after his own heart, and the LORD has appointed him to be prince over his people, because you have not kept that which the LORD commanded you.”
15 Ug si Samuel mitindog, ug miadto siya gikan sa Gilgal ngadto sa Gabaa sa Benjamin. Ug si Saul nag-ihap sa katawohan nga diha uban kaniya, duolan sa unom ka gatus ka tawo.
Samuel arose, and went from Gilgal to Gibeah of Benjamin. Saul counted the people who were present with him, about six hundred men.
16 Ug si Saul, ug si Jonathan nga iyang anak nga lalake, ug ang katawohan nga diha uban kanila nagpuyo sa Geba sa Benjamin: apan ang mga Filistehanon nanagpahaluna didto sa Michmas.
Saul, and Jonathan his son, and the people who were present with them, stayed in Geba of Benjamin; but the Philistines encamped in Michmash.
17 Ug ang mga mangangagaw nanggula gikan sa campo sa mga Filistehanon sa totolo ka panon: ang usa ka panon mipadulong ngadto sa alagianan nga nagadulong ngadto sa Ophra, ngadto sa yuta sa Sual;
The raiders came out of the camp of the Philistines in three companies: one company turned to the way that leads to Ophrah, to the land of Shual;
18 Ug ang lain nga panon mipadulong sa dapit ngadto sa Beth-oron; ug ang laing panon mipadulong ngadto sa alagianan sa utlanan nga nagadung-aw sa walog ni Seboim padulong ngadto sa kamingawan.
another company turned the way to Beth Horon; and another company turned the way of the border that looks down on the valley of Zeboim toward the wilderness.
19 Karon walay makaplagan nga mananalsal sa puthaw sa tibook yuta sa Israel; kay ang mga Filistehanon ming-ingon: Tingali unya ang mga Hebreohanon, managhimo kanila ug mga pinuti kun mga bangkaw:
Now there was no blacksmith found throughout all the land of Israel, for the Philistines said, “Lest the Hebrews make themselves swords or spears”;
20 Apan ang tanang mga Israelihanon minglugsong ngadto sa mga Filistehanon, aron sa pagbaid sa tagsatagsa sa iyang punta sa daro, ug sa iyang sarol, ug sa iyang wasay, ug sa iyang bingkong;
but all the Israelites went down to the Philistines, each man to sharpen his own plowshare, mattock, ax, and sickle.
21 Apan aduna silay limbas alang sa mga bingkong, ug alang sa mga punta, ug alang sa mga salapang, ug alang sa mga wasay, ug alang sa pagpahamutang sa mga tugsok.
The price was one payim each to sharpen mattocks, plowshares, pitchforks, axes, and goads.
22 Busa nahitabo sa adlaw sa gubat, nga walay pinuti, ni bangkaw nga nakaplagan sa kamot sa bisan kang kinsa sa katawohan nga uban ni Saul ug ni Jonathan: apan uban kang Saul ug kang Jonathan ang iyang anak nga lalake, may nakaplagan nga pinuti.
So it came to pass in the day of battle that neither sword nor spear was found in the hand of any of the people who were with Saul and Jonathan; but Saul and Jonathan his son had them.
23 Ug ang panon sa mga sundalo nga bantay sa kuta sa mga Filistehanon miadto sa alagianan sa Michmas.
The garrison of the Philistines went out to the pass of Michmash.
