1 Hari 7

1 Ug si Salomon nagtukod sa iyang kaugalingong balay napulo ug tolo ka tuig, ug iyang nahuman ang tibook niyang balay.

Salomón estuvo construyendo su propia casa durante trece años, y terminó toda su casa.

2 Kay gitukod niya ang iyang balay sa mga kahoy sa Libano; ang gitas-on niini usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon niana kalim-an ka maniko, ug ang kahabogon niana katloan ka maniko, ibabaw sa upat ka mga talay nga mga haligi nga cedro, lakip ang mga sagbayan nga cedro ibabaw sa mga haligi.

Pues construyó la Casa del Bosque del Líbano. Su longitud era de cien codos, su anchura de cincuenta codos, y su altura de treinta codos, sobre cuatro hileras de pilares de cedro, con vigas de cedro sobre los pilares.

3 Ug kini gitabonan sa cedro sa itaas ibabaw sa kap-atan ug lima ka sagbayan, nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; napulo ug lima sa usa ka talay.

Estaba cubierto de cedro por encima de las cuarenta y cinco vigas que había sobre las columnas, quince en cada fila.

4 Ug didtoy mga sagbayan sa totolo ka talay, ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.

Había vigas en tres filas, y la ventana estaba frente a la ventana en tres filas.

5 Ug ang tanang mga pultahan ug mga haligi ginahimong eskinado uban ang mga sagbayan: ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.

Todas las puertas y los postes estaban hechos a escuadra con vigas, y la ventana estaba frente a la ventana en tres filas.

6 Ug iyang gihimo ang alagianan sa mga haligi; ang gitas-on niana kalim-an ka maniko, ug gilapdon niana katloan ka maniko; ug usa ka alagianan sa atbang niini; ug mga haligi ug usa ka lusaranan sa atubangan niini.

Hizo la sala de pilares. Su longitud era de cincuenta codos y su anchura de treinta codos, con un pórtico delante de ellos, y pilares y un umbral delante de ellos.

7 Ug iyang gihimo ang alagianan sa trono diin siya maghukom, bisan ang alagianan sa hukmanan: ug kini gitabonan sa cedro sukad sa usang salog ngadto sa usang salog.

Hizo el pórtico del trono donde iba a juzgar, el pórtico del juicio; y estaba cubierto de cedro de piso a piso.

8 Ug ang iyang balay diin siya magpuyo, ang laing sawang sulod sa alagianan, maoy sama nga pagkabuhat. Siya nagbuhat usab ug usa ka balay alang sa anak nga babaye ni Faraon (nga gipangasawa ni Salomon), sama niining alagianana.

La casa donde iba a habitar, el otro atrio dentro del pórtico, era de la misma construcción. Hizo también una casa para la hija de Faraón (a quien Salomón había tomado por esposa), como este pórtico.

9 Ang tanan niini maoy mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, gigabas sa mga gabas, sa sulod ug sa gawas, bisan sukad sa patukoranan ngadto sa kinasampongan sa bongbong, ug ingon man sa gawas ngadto sa dakung sawang.

Todo esto era de piedras costosas, de piedra cortada a medida, aserrada con sierras, por dentro y por fuera, desde los cimientos hasta la albardilla, y así por fuera hasta el gran patio.

10 Ug ang patukoranan binuhat sa mahal nga mga bato, bisan mga dagkung bato, mga bato nga tagpulo ka maniko, ug mga bato nga tagwalo ka maniko.

Los cimientos eran de piedras costosas, piedras grandes, piedras de diez codos y piedras de ocho codos.

11 Ug sa ibabaw mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, ug kahoy nga cedro.

Encima había piedras costosas, piedras cortadas a medida, y madera de cedro.

12 Ug ang dakung sawang nga nagalibut may totolo ka talay sa mga hininloan nga bato ug usa ka laray sa mga sagbayan nga cedro; sama sa labing sulod nga sawang sa balay ni Jehova, ug sa alagianan sa balay.

El gran atrio que lo rodeaba tenía tres hileras de piedra tallada con una hilera de vigas de cedro, como el atrio interior de la casa de Yahvé y el pórtico de la casa.

13 Ug ang hari nga si Salomon nagpaadto ug gipakuha si Hiram gikan sa Tiro.

El rey Salomón envió y trajo a Hiram de Tiro.

14 Siya maoy anak nga lalake sa usa ka balo nga babaye sa banay ni Nephtali, ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, magbubuhat sa tumbaga; ug siya napuno sa kaalam ug kahibalo ug pagkabatid, sa pagbuhat sa tanang mga buhat sa tumbaga. Ug siya miadto kang hari Salomon, ug gihimo ang tanan niyang buhat.

Era hijo de una viuda de la tribu de Neftalí, y su padre era un hombre de Tiro, obrero del bronce; y estaba lleno de sabiduría y entendimiento y habilidad para trabajar todas las obras en bronce. Vino al rey Salomón y realizó todo su trabajo.

15 Kay iyang gihimo ang duha ka haligi sa tumbaga, napulo ug walo ka maniko ang gitas-on sa tagsatagsa: ug usa ka talay sa napulo ug duha ka maniko gilibut sa bisan hain kanila.

Hizo las dos columnas de bronce, de dieciocho codos de altura cada una, y una línea de doce codos rodeaba cada una de ellas.

16 Ug siya naghimo ug duruha ka ulo sa haligi nga tinunaw nga tumbaga, aron ibutang sa tumoy sa mga haligi: ang kahabogon sa usa ka ulo lima ka maniko ug ang kahabogon sa laing ulo lima ka maniko.

Hizo dos capiteles de bronce fundido para colocarlos en la parte superior de las columnas. La altura de un capitel era de cinco codos, y la del otro, de cinco codos.

17 Didtoy mga linala sa binuhat nga kinuroskuros, ug mga liningin sa buhat nga tinalikala, alang sa mga ulo nga didto sa kinatung-an sa mga haligi; pito alang sa usa ka ulo, ug pito ka laing ulo.

Para los capiteles que estaban en la parte superior de las columnas, había redes de damas y coronas de cadenas: siete para un capitel y siete para el otro.

18 Busa iyang gihimo ang mga haligi; ug didtoy duha ka talay libut sa ibabaw sa usa ka binuhat nga linala, aron sa pagtabon sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi: ug ingon man gihimo niya alang sa laing ulo.

Hizo, pues, las columnas, y alrededor de la primera red hubo dos hileras de granadas para cubrir los capiteles que estaban en la parte superior de las columnas; y lo mismo hizo para el otro capitel.

19 Ug ang mga ulo nga dinha sa kinatung-an sa mga haligi dinha sa alagianan sama sa lirio ang pagkabuhat, upat ka maniko.

Los capiteles que estaban en la parte superior de las columnas del pórtico eran de obra de lirio, de cuatro codos.

20 Ug dinhay mga ulo usab sa ibabaw sa duruha ka mga haligi, duol sa hawakhawak nga tupad sa binuhat nga kinuroskuros: ug ang mga granada duruha ka gatus, diha sa mga talay libut sa ibabaw sa laing ulo.

También había capiteles encima de las dos columnas, cerca del vientre que estaba junto a la red. Había doscientas granadas en hileras alrededor del otro capitel.

21 Ug iyang gipatindog ang mga haligi diha sa alagianan sa templo: ug iyang gipatindog ang haligi dapit sa too, ug gitawag ang ngalan niana nga Jachin; ug iyang gipatindog ang wala nga haligi, ug gitawag ang ngalan niana nga Boaz.

Colocó las columnas en el pórtico del templo. Levantó la columna de la derecha y llamó su nombre Jachín; y levantó la columna de la izquierda y llamó su nombre Boaz.

22 Ug sa ibabaw sa tumoy sa mga haligi maoy binuhat nga sama sa lirio: busa ang pagbuhat sa mga haligi natapus.

En la parte superior de las columnas había un trabajo de lirios. Así quedó terminada la obra de las columnas.

23 Ug siya naghimo sa tinunaw nga dagatdagat nga napulo ka maniko sukad sa usa ka ngilit ngadto sa usa ka ngilit, nga nagalibut, ug ang gihabogon niadto lima ka maniko; ug ang usa ka talay nga may katloan ka maniko naglibut niana.

Hizo el mar fundido de diez codos de borde a borde, de forma redonda. Su altura era de cinco codos, y lo rodeaba una línea de treinta codos.

24 Ug sa ubos sa ngilit libut niana may mga putot nga naglibut niana, alang sa napulo ka maniko, nagalibut sa dagatdagat: ang mga putot nabahin sa duruha ka talay, gitunaw sa paghulma niana.

Debajo de su borde había brotes que lo rodeaban por diez codos, rodeando el mar. Los brotes estaban en dos hileras, fundidos cuando fue fundido.

25 Kini gipatindog sa ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang ngadto sa amihanan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa kasadpan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa silangan; ug ang dagatdagat gitungtong sa ibabaw kanila, ug ang tanang mga bahin nila nga dapit sa likod maoy mga dapit sa sulod.

Estaba sobre doce bueyes, tres que miraban hacia el norte, tres que miraban hacia el oeste, tres que miraban hacia el sur y tres que miraban hacia el este.

26 Ug kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niana gihimo sama sa ngilit sa usa ka tasa, sama sa usa ka bulak sa lirio: kini kasudlan sa duha ka libo ka bato.

Su grosor era de un palmo. Su borde estaba labrado como el borde de una copa, como la flor de un lirio. Tenía capacidad para dos mil baños.

27 Ug iyang gihimo sa tumbaga ang `napulo ka tungtonganan; upat ka maniko ang gitas-on sa usa ka tungtonganan, ug upat ka maniko ang gilapdon niana, ug totolo ka maniko ang kahabogon niana.

Hizo las diez bases de bronce. La longitud de una base era de cuatro codos, su anchura de cuatro codos y su altura de tres codos.

28 Ug ang pagbuhat sa mga tungtonganan ingon niining paagiha: may mga dayandayan sila; ug may mga dayandayan sa taliwala sa mga bangil;

El trabajo de las bases era así: tenían paneles, y había paneles entre las repisas;

29 Ug sa ibabaw sa mga dayandayan nga taliwala sa mga bangil may mga leon, mga vaca, ug mga querubin; ug diha sa mga bangil may sanggaan sa ibabaw; ug sa ilalum sa mga leon ug mga vaca may mga liningin sa mga dahon nga pinabitay.

y en los paneles que estaban entre las repisas había leones, bueyes y querubines; y en las repisas había un pedestal arriba; y debajo de los leones y los bueyes había coronas de obra colgante.

30 Ug ang tagsatagsa ka tungtonganan may upat ka ligid nga tumbaga, ug mga batangbatang nga tumbaga; ug ang upat ka mga tiil niana may mga uloabaga: sa ilalum sa dolang mao ang mga tinunaw nga mga uloabaga uban sa mga liningin nga mga kadahonan sa kilid sa tagsatagsa.

Cada base tenía cuatro ruedas y ejes de bronce, y sus cuatro pies tenían soportes. Los soportes estaban fundidos debajo de la cuenca, con coronas a los lados de cada uno.

31 Ug ang baba niana diha sa sulod sa ulo, ug sa ibabaw usa ka maniko: ug ang baba niana malingin sumala sa pagbuhat sa sanggaan, usa ka maniko ug tunga; ug sa baba usab niana may mga linilok, ug ang mga dayandayan niana naglaro, dili malingin.

Su abertura dentro del capitel y por encima era de un codo. Su abertura era redonda como la obra de un pedestal, de un codo y medio; y también en su abertura había grabados, y sus paneles eran cuadrados, no redondos.

32 Ug ang upat ka ligid dinha sa ilalum sa mga dayandayan, ug ang mga batangbatang sa mga ligid dinha sa tungtonganan: ug ang kahabogon sa usa ka ligid usa ka maniko ug tunga.

Las cuatro ruedas estaban debajo de los paneles, y los ejes de las ruedas estaban en la base. La altura de una rueda era de un codo y medio codo.

33 Ug ang pabuhat sa mga ligid sama sa pagbuhat sa ligid sa carro; ang mga batangbatang niini, ug ang mga yantas niini, ug ang mga rayos niini, ug ang mga eje niini pulos tinunaw.

El trabajo de las ruedas era como el de una rueda de carro. Sus ejes, sus llantas, sus radios y sus cubos eran todos de metal fundido.

34 Ug may upat ka uloabaga sa upat ka pandugo sa tagsatagsa ka tungtonganan: ang mga uloabaga mao ra usab ang mga tungtonganan niana.

Había cuatro soportes en las cuatro esquinas de cada base. Sus soportes eran de la propia base.

35 Ug diha sa tumoy sa tungtonganan may usa ka malingin nga gilibut katunga sa maniko ang kahabogon; ug sa ibabaw sa tumoy sa tungtonganan ang mga pugong ug mga dayandayan sama ra.

En la parte superior de la base había una banda redonda de medio codo de altura; y en la parte superior de la base sus soportes y sus paneles eran iguales.

36 Ug sa ibabaw sa mga liningin sa mga pugong niana, ug sa ibabaw sa mga dayandayan niana, iyang gililok ang mga dagway sa querubin, mga leon, ug mga palma, sumala sa luna sa tagsatagsa, lakip ang mga liningin nga kadahonan nga naglibut.

En las placas de sus soportes y en sus paneles, grabó querubines, leones y palmeras, cada uno en su espacio, con coronas alrededor.

37 Sa ingon niining paagiha iyang gihimo ang napulo ka tungtonganan: ang tanan niini may usa ka hulmahan, usa ka sukod ug usa ka dagway.

Hizo las diez basas de esta manera: todas tenían una misma fundición, una misma medida y una misma forma.

38 Ug siya naghimo ug napulo ka dolang nga tumbaga: ang usa ka dolang may totolo ka gatus ka bato; ug ang tagsatagsa ka dolang upat ka maniko; ug sa tagsatagsa sa napulo ka tungtonganan sa usa ka dolang.

Hizo diez pilas de bronce. Una cuenca contenía cuarenta baños. Cada cuenca medía cuatro codos. Una palangana estaba en cada una de las diez bases.

39 Ug iyang gipatindog ang mga tungtonganan, lima dapit sa too sa balay, ug lima dapit sa wala sa balay: ug iyang gibutang ang dagatdagat sa dapit sa toong pikas sa balay padulong sa silangan, ngadto sa habagatan.

Colocó las bases, cinco a la derecha y cinco a la izquierda de la casa. Puso el mar en el lado derecho de la casa hacia el este y hacia el sur.

40 Ug gihimo ni Hiram ang mga dolang, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan. Busa gitapus ni Hiram ang pagbuhat sa tanan nga iyang gibuhat alang kang hari Salomon sa balay ni Jehova:

Hiram hizo las ollas, las palas y las pilas. Así terminó Hiram de hacer toda la obra que trabajó para el rey Salomón en la casa de Yahvé:

41 Ang duruha ka haligi, ug ang duruha ka mga panaksan sa ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; ug ang duruha ka mga kinayagkag aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi;

las dos columnas; las dos copas de los capiteles que estaban en la parte superior de las columnas; las dos redes para cubrir las dos copas de los capiteles que estaban en la parte superior de las columnas;

42 Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka kinayagkag; duruha ka talay sa mga granada alang sa tagsatagsa ka kinayagkag, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi;

las cuatrocientas granadas para las dos redes; dos hileras de granadas para cada red, para cubrir las dos copas de los capiteles que estaban sobre las columnas;

43 Ug napulo ka tungtonganan, ug ang napulo ka dolang sa ibabaw sa mga tungtonganan;

las diez bases; las diez cuencas sobre las bases;

44 Ug ang usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum sa dagatdagat;

el único mar; los doce bueyes bajo el mar;

45 Ug ang mga caldero, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan: bisan ang tanan niining mga galamiton nga gihimo ni Hiram alang kang hari Salomon, sa balay ni Jehova pulos mga pinasinaw nga tumbaga.

las ollas; las palas; y las cuencas. Todos estos recipientes, que Hiram hizo para el rey Salomón en la casa de Yahvé, eran de bronce bruñido.

46 Didto sa kapatagan sa Jordan gihulma kini sa hari diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Succoth ug Sarthan.

El rey los fundió en la llanura del Jordán, en la tierra arcillosa entre Sucot y Zaretán.

47 Ug si Salomon wala magtimbang sa tanang galamiton, tungod kay daghan kaayo kini, ang gibug-aton sa tumbaga wala mahibaloi.

Salomón dejó todos los recipientes sin pesar, porque eran muchos. No se pudo determinar el peso del bronce.

48 Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga galamiton nga dinha sa balay ni Jehova: ang bulawang halaran, ug ang lamesa diin ibutang ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa bulawan usab;

Salomón hizo todos los utensilios que había en la casa de Yahvé el altar de oro y la mesa sobre la que estaba el pan de la función, de oro;

49 Ug ang mga tangkawan, lima sa dapit sa too, ug lima dapit sa wala, sa atubangan sa pulong sa Dios, sa lunsay nga bulawan; ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kimpit, sa bulawan;

y los candelabros, cinco a la derecha y cinco a la izquierda, delante del santuario interior, de oro puro; y las flores, las lámparas y las pinzas, de oro;

50 Ug ang mga copa, ug ang mga igpapalong sa suga, ug ang mga sudlanan, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan; ug ang bisagra sa mga pultahan sa balay nga dapit sa sulod, ang labing balaang dapit, ug alang sa mga pultahan sa balay, kong sayron, sa templo, sa lunsay nga bulawan.

las copas, los apagadores, las jofainas, las cucharas y las sartenes para el fuego, de oro puro; y los goznes, tanto para las puertas de la casa interior, el lugar santísimo, como para las puertas de la casa, del templo, de oro.

51 Sa ingon niini ang tanan nga buhat nga gihimo ni hari Salomon sa balay ni Jehova nahuman. Ug gidala ni Salomon ang mga butang nga gihalad ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga galamiton, ug gipamutang kini sa mga tipiganan sa balay ni Jehova.

Asítoda la obra que el rey Salomón hizo en la casa de Yahvé fue terminada. Salomón trajo las cosas que su padre David había dedicado — la plata, el oro y los utensilios — y las puso en los tesoros de la casa de Yahvé.