1 Hari 6
1 Ug nahitabo sa ikaupat ka gatus ug kawaloan ka tuig human sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto, sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Salomon sa Israel, sa bulan sa Ziph, nga mao ang ikaduha nga bulan, nga siya nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova.
And so it came to pass, in the four hundred and eightieth year, by the coming forth of the sons of Israel out of the land of Egypt, in the fourth year (in the month of Zif, the same, being the second month) of the reign of Solomon over Israel, that he began to build the house unto Yahweh.
2 Ug ang balay nga gitukod ni hari Salomon alang kang Jehova, ang gitas-on niana may kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon niana may katloan ka maniko.
Now, the house which King Solomon built unto Yahweh, was sixty cubits in length, and twenty in breadth, —and thirty cubits in height.
3 Ug ang alagianan sa atubangan sa balaan nga dapit sa balay kaluhaan ka maniko ang gitas-on sumala sa gilapdon sa balay; ug napulo ka maniko ang gilapdon sa atubangan sa balay.
And, the porch in front of the temple of the house, was twenty cubits in length, according to the breadth of the house, —ten cubits in breadth, in front of the house.
4 Ug alang sa balay siya naghimo ug mga tamboanan nga rinehas.
And he made to the house windows, with closed bars.
5 Ug diha sa bongbong sa balay siya nagtukod ug mga panalganan maglibut, diha sa mga bongbong sa balay nga maglibut, sa templo ug diha sa pulong sa Dios; ug siya naghimo ug mga lawak sa kiliran maglibut.
And he built—by the wall of the house—a gallery, round about, against the walls of the house, round about, both to the temple, and to the shrine, —and he made side chambers round about.
6 Ang kinaubsan nga panalganan lima ka maniko ang gilapdon, ug ang kinataliwad-an unom ka maniko ang gilapdon, ug ang ikatolo pito ka maniko ang gilapdon; kay sa gawas siya naghimo ug mga moldura sa bongbong sa balay maglibut, aron ang mga sagbayan dili mahidapat diha sa bongbong sa balay.
The, lowest gallery, was five cubits broad, and, the middle, six cubits broad, and, the third, seven cubits broad, —for he put, ledges, against the house round about, on the outer side, so as not to make fastenings in the walls of the house.
7 Ug ang balay sa diha nga ginatukod pa, natukod sa bato nga binuhat na sa buhatan sa tabliya nga bato; ug walay martilyo, ni wasay, ni unsang kasangkapan sa puthaw nga nadunggan sulod sa balay, samtang kini ginatukod pa.
Now, the house, when it was in building, with whole quarry-stones, was built, —neither hammer, nor axe, nor any tools of iron, was heard in the house, when it was in building.
8 Ang pultahan sa taliwala nga mga lawak sa kiliran diha dapit sa too nga kilid sa balay; ug siya mingsaka ngadto sa kinataliwad-ang panalganan sa nagalikoliko nga hagdanan ug gikan sa kinataliwad-an ngadto sa ikatolo.
The entrance of the lowest story, was on the right side of the house, —and, by winding stairs, went they up unto the middle [story], and, out of the middle, into, the third.
9 Busa gitukod niya ang balay, ug gihuman kini; ug iyang gitabonan ang balay uban sa mga sagbayan ug mga tabla nga cedro.
So he built the house, and finished it, —and ceiled the house with planks and beams of cedar;
10 Ug gitukod niya ang mga panalganan diha sa bongbong sa tibook balay, tagilma ka maniko ang kahabogon: ug sila nanagtindog sa ibabaw sa balay uban sa kahoy nga cedro.
and built the gallery against all the house, five cubits in height, —and so fastened the house, with timber of cedar.
11 Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Salomon, nga nagaingon:
Then came the word of Yahweh unto Solomon, saying:
12 Mahitungod niining balaya nga imong gitukod, kong ikaw maglakaw sa akong kabalaoran, ug magtuman sa akong mga tulomanon, ug magbantay sa tanan ko nga mga sugo sa paglakaw diha kanila; nan lig-onon ko ang akong pulong uban kanimo, nga akong gipamulong kang David nga imong amahan.
Concerning this house, which thou art building, If thou wilt walk in my statutes, and, my regulations, wilt practise, and so observe all my commandments, by walking in them, Then will I establish my word with thee, which I spake unto David thy father;
13 Ug ako magapuyo sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, ug dili mobiya sa akong katawohan nga Israel.
and will make my habitation in the midst of the sons of Israel, —and will not forsake my people Israel.
14 Busa si Salomon nagtukod sa balay, ug iyang gihuman kini.
Thus Solomon built the house, and finished it;
15 Ug iyang gibuhat ang mga bongbong sa sulod sa balay sa mga tabla nga cedro; sukad sa salog sa balay ngadto sa mga bongbong sa kisami, iyang gitabonan kini sa dapit sa sulod uban sa tabla, ug iyang gitabonan ang salog sa balay sa mga tabla nga haya.
and he built the walls of the house on the inside, with boards of cedar, from the floor of the house, unto the cross-beams of the ceiling, he overlaid it with wood, on the inside, —and he overlaid the floor of the house with boards of fir.
16 Ug siya nagtukod ug kaluhaan ka maniko sa dapit sa luyo sa balay uban sa mga tabla nga cedro sukad sa salog ngadto sa mga bongbong sa kisami: iyang gitukod kini alang niana sa sulod, alang sa pulong sa Dios, bisan alang sa labing balaang dapit.
And he built twenty cubits, at the hinder part of the house, with boards of cedar, from the floor as far as the cross-beams, —and he built it within, for a shrine, even for the holy of holies;
17 Ug ang balay, nga mao ang templo, sa atubangan sa pulong sa Dios kap-atan ka maniko ang gitas-on.
but, forty cubits, was the house itself, —the same, was the temple, before the oracle.
18 Ug may cedro sa balay dapit sa sulod, kinulitan uban sa mga putot ug mga bukad nga bulak: ang tanan cedro; walay bato nga nakita.
And, the cedar for the house within, was carved with colocynths, and with festoons of flowers, —the whole, was cedar, there was no stone to be seen.
19 Ug giandam niya ang pulong sa Dios sa kinataliwad-an sa sulod sa balay, aron ibutang didto ang arca sa tugon ni Jehova.
And, the shrine in the midst of the house within, made he ready, —for placing there, the ark of the covenant of Yahweh.
20 Ug sa sulod sa pulong sa Dios may usa ka luna nga kaluhaan ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon, ug kaluhaan ka maniko sa kahabogon niana; ug iyang gitabonan kini sa lunsay nga bulawan: ug ang halaran iyang gitabonan sa cedro.
And, the interior of the shrine, was twenty cubits in length, and twenty cubits in breadth, and twenty cubits in height, and he overlaid it, with pure gold, —and overlaid the altar with cedar.
21 Busa gihal-upan ni Salomon ang sulod sa balay sa lunsay nga bulawan: ug iyang gikutayan ug talikala nga bulawan latas sa atubangan sa pulong sa Dios; ug iyang gihal-upan kini sa bulawan.
Thus then did Solomon overlay the house within, with pure gold, —and he drew chains of gold across the front of the shrine, and overlaid it with gold;
22 Ug iyang gihal-upan ang tibook balay sa bulawan, hangtud nga ang tibook balay nahuman: ang tibook halaran usab nga nayon sa pulong sa Dios iyang gihal-upan sa bulawan.
yea, all the house, overlaid he with gold, until he had made all the house into one whole, —even all the altar that was by the shrine, overlaid he with gold.
23 Ug diha sa pulong sa Dios siya naghimo ug duha ka querubin sa kahoy nga olivo, ang tagsatagsa tagpulo ka maniko ang kahabogon.
And he made, within the shrine, two cherubim of wild olive wood, —ten cubits in height;
24 Ug lima ka maniko ang usa ka pako sa querubin, ug lima ka maniko sa laing pako sa querubin; sukad sa kinatumyan sa usa ka pako ngadto sa kinatumyan sa laing napulo ka maniko.
and, five cubits, was the one wing of the cherub, and, five cubits, the second wing of the cherub, —ten cubits, from the one end of his wings unto the other end of his wings.
25 Ug ang laing querubin napulo ka maniko: ang duha ka querubin usa ra ka sukod ug usa ka dagway.
Ten cubits, also was the second cherub, —of one size and one shape, were the two cherubim.
26 Ang kahabogon sa usa ka querubin napulo ka maniko, ug ingon man kini sa laing querubin.
The height of the one cherub, was ten cubits, —and, so, of the second cherub.
27 Ug iyang gibutang ang mga querubin sa sulod sa balay; ug ang mga pako sa querubin gipanagbuklad, mao nga ang pako sa usa nagdapat sa usa ka bongbong, ug ang pako sa laing querubin nagdapat sa pikas nga bongbong; ug ang ilang mga pako nanagdapat ang usa ug usa diha sa kinataliwad-an sa balay.
And he placed the cherubim in the midst of the inner house, and the cherubim stretched forth their wings, —so that the wing of the one touched the [one] wall, and the wing of the other cherub, was touching the other wall, —and, their wings in the midst of the house, were touching, wing to wing.
28 Ug iyang gihal-upan ang mga querubin sa bulawan.
And he overlaid the cherubim with gold.
29 Ug iyang gipanglilokan ang tanang mga bongbong sa balay maglibut sa mga kinulit nga dagway sa mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, sa sulod ug sa gawas.
And, all the walls of the house round about, carved he with figures of cherubim, and palm-trees, and festoons of flowers, —within and without.
30 Ug ang salog sa balay iyang gihal-upan ug bulawan, sa sulod ug sa gawas.
Even the floor of the house, overlaid he with gold, —within and without.
31 Ug mahitungod sa sudlanan sa labing balaang dapit siya naghimo ug mga pultahan sa kahoy nga olivo: ang mga balabag ug ang mga haligi sa pultahan may ikalima ka bahin sa bongbong.
And, the entrance of the shrine, made he with doors, of wild olive-wood, the pillars and posts being a fifth.
32 Busa siya naghimo ug duha ka mga pultahan sa kahoy nga olivo; ug iyang gililokan kini sa mga linilok nga querubin ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, ug gihal-upan kini ug bulawan; ug iyang gilukop sa bulawan ang ibabaw sa mga querubin ug ang ibabaw sa mga kahoy nga palma.
The two doors, also were of olive-wood, and he carved upon them carvings of cherubim, and palm-trees, and festoons of flowers, and overlaid them with gold, —yea he spread out, over the cherubim and over the palm-trees, the gold.
33 Busa iya usab nga gihimo alang sa sudlanan sa templo ug mga haligi sa pultahan sa kahoy nga olivo, sa ikaupat ka bahin sa bongbong;
So, also, made he for the entrance of the temple, with posts of wild olive-wood, —a fourth part.
34 Ug duha ka pultahan sa kahoy nga haya: ang duha ka palid sa usa ka pultahan pilopilo, ug ang duha ka palid sa laing pultahan pilopilo.
And, the two doors, were of fir wood, —the two leaves of the one door, were folding, and, the two leaves of the other door, were folding.
35 Ug siya naglilok niini ug mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug bukad nga mga bulak; ug iyang gihal-upan kini ug bulawan pinaangay sa buhat nga linilok.
And he carved cherubim, and palm-trees, and festoons of flowers, and overlaid them with gold, smoothed out on the carved work.
36 Ug siya nagtukod sa labing sulod nga sawang sa totolo ka talay sa hininloan nga bato, ug usa ka talay sa sagbayan nga cedro.
And he built the inner court, with three rows of hewn stone, —and a row of beams of cedar.
37 Sa ikaupat ka tuig maoy pagpahimutang sa patukoranan sa balay ni Jehova, sa bulan sa Ziph.
In the fourth year, was laid the foundation of the house of Yahweh, —in the month Zif;
38 Ug sa ikapulo ug usa ka tuig, sa bulan sa Bul, nga maoy ikawalo ka bulan, maoy pagkahuman sa balay, sa tanang mga bahin niini, ug sumala sa dagway niini. Busa siya nagtukod niini sulod sa pito ka tuig.
and, in the eleventh year, in the month Bul—the same, is the eighth month, was the house finished, as to all the particulars thereof, and as to all the appointments thereof, —so then he built it in seven years.
