1 Hari 6
1 Ug nahitabo sa ikaupat ka gatus ug kawaloan ka tuig human sa paghigula sa mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto, sa ikaupat ka tuig sa paghari ni Salomon sa Israel, sa bulan sa Ziph, nga mao ang ikaduha nga bulan, nga siya nagsugod sa pagtukod sa balay ni Jehova.
And it comes to pass, in the four hundred and eightieth year of the going out of the sons of Israel from the land of Egypt, in the fourth year—in the month of Ziv, it [is] the second month—of the reigning of Solomon over Israel, that he builds the house for YHWH.
2 Ug ang balay nga gitukod ni hari Salomon alang kang Jehova, ang gitas-on niana may kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon niana may katloan ka maniko.
As for the house that King Solomon has built for YHWH, its length [is] sixty cubits, and its breadth twenty, and its height thirty cubits.
3 Ug ang alagianan sa atubangan sa balaan nga dapit sa balay kaluhaan ka maniko ang gitas-on sumala sa gilapdon sa balay; ug napulo ka maniko ang gilapdon sa atubangan sa balay.
As for the porch on the front of the temple of the house, its length [is] twenty cubits on the front of the breadth of the house; its breadth [is] ten by the cubit on the front of the house;
4 Ug alang sa balay siya naghimo ug mga tamboanan nga rinehas.
and he makes frames of narrowing windows for the house.
5 Ug diha sa bongbong sa balay siya nagtukod ug mga panalganan maglibut, diha sa mga bongbong sa balay nga maglibut, sa templo ug diha sa pulong sa Dios; ug siya naghimo ug mga lawak sa kiliran maglibut.
And he builds a couch against the wall of the house all around, [even] the walls of the house all around, of the temple and of the oracle, and makes sides all around.
6 Ang kinaubsan nga panalganan lima ka maniko ang gilapdon, ug ang kinataliwad-an unom ka maniko ang gilapdon, ug ang ikatolo pito ka maniko ang gilapdon; kay sa gawas siya naghimo ug mga moldura sa bongbong sa balay maglibut, aron ang mga sagbayan dili mahidapat diha sa bongbong sa balay.
The lowest couch, its breadth [is] five by the cubit; and the middle, its breadth [is] six by the cubit; and the third, its breadth [is] seven by the cubit, for he has put withdrawings of the house all around outside—not to lay hold on the walls of the house.
7 Ug ang balay sa diha nga ginatukod pa, natukod sa bato nga binuhat na sa buhatan sa tabliya nga bato; ug walay martilyo, ni wasay, ni unsang kasangkapan sa puthaw nga nadunggan sulod sa balay, samtang kini ginatukod pa.
And the house, in its being built, has been built of perfect stone [that was] brought; and hammer and the axe—any instrument of iron—was not heard in the house in its being built.
8 Ang pultahan sa taliwala nga mga lawak sa kiliran diha dapit sa too nga kilid sa balay; ug siya mingsaka ngadto sa kinataliwad-ang panalganan sa nagalikoliko nga hagdanan ug gikan sa kinataliwad-an ngadto sa ikatolo.
The opening of the middle side [is] at the right shoulder of the house, and with windings they go up on the middle one, and from the middle one to the third.
9 Busa gitukod niya ang balay, ug gihuman kini; ug iyang gitabonan ang balay uban sa mga sagbayan ug mga tabla nga cedro.
And he builds the house, and completes it, and covers the house [with] beams and rows of cedars.
10 Ug gitukod niya ang mga panalganan diha sa bongbong sa tibook balay, tagilma ka maniko ang kahabogon: ug sila nanagtindog sa ibabaw sa balay uban sa kahoy nga cedro.
And he builds the couch against all the house, its breadth [is] five cubits, and it takes hold of the house by cedar-wood.
11 Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Salomon, nga nagaingon:
And the word of YHWH is to Solomon, saying,
12 Mahitungod niining balaya nga imong gitukod, kong ikaw maglakaw sa akong kabalaoran, ug magtuman sa akong mga tulomanon, ug magbantay sa tanan ko nga mga sugo sa paglakaw diha kanila; nan lig-onon ko ang akong pulong uban kanimo, nga akong gipamulong kang David nga imong amahan.
“This house that you are building—if you walk in My statutes, and do My judgments, indeed, have done all My commands, to walk in them, then I have established My word with you, which I spoke to your father David,
13 Ug ako magapuyo sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel, ug dili mobiya sa akong katawohan nga Israel.
and have dwelt in the midst of the sons of Israel, and do not forsake My people Israel.”
14 Busa si Salomon nagtukod sa balay, ug iyang gihuman kini.
And Solomon builds the house and completes it;
15 Ug iyang gibuhat ang mga bongbong sa sulod sa balay sa mga tabla nga cedro; sukad sa salog sa balay ngadto sa mga bongbong sa kisami, iyang gitabonan kini sa dapit sa sulod uban sa tabla, ug iyang gitabonan ang salog sa balay sa mga tabla nga haya.
and he builds the walls of the house within with beams of cedar, from the floor of the house to the walls of the ceiling; he has overlaid the inside with wood, and covers the floor of the house with ribs of fir.
16 Ug siya nagtukod ug kaluhaan ka maniko sa dapit sa luyo sa balay uban sa mga tabla nga cedro sukad sa salog ngadto sa mga bongbong sa kisami: iyang gitukod kini alang niana sa sulod, alang sa pulong sa Dios, bisan alang sa labing balaang dapit.
And he builds the twenty cubits on the sides of the house with ribs of cedar, from the floor to the walls; and he builds for it within, for the oracle, for the Holy of Holies.
17 Ug ang balay, nga mao ang templo, sa atubangan sa pulong sa Dios kap-atan ka maniko ang gitas-on.
And [this area of] the house was forty by the cubit; it [is the area of] the temple before My face.
18 Ug may cedro sa balay dapit sa sulod, kinulitan uban sa mga putot ug mga bukad nga bulak: ang tanan cedro; walay bato nga nakita.
And the cedar for the house within [is] carvings of knobs and openings of flowers; the whole [is] cedar, there is not a stone seen.
19 Ug giandam niya ang pulong sa Dios sa kinataliwad-an sa sulod sa balay, aron ibutang didto ang arca sa tugon ni Jehova.
And he has prepared the oracle in the midst of the house within, to put the Ark of the Covenant of YHWH there.
20 Ug sa sulod sa pulong sa Dios may usa ka luna nga kaluhaan ka maniko ang gitas-on, ug kaluhaan ka maniko ang gilapdon, ug kaluhaan ka maniko sa kahabogon niana; ug iyang gitabonan kini sa lunsay nga bulawan: ug ang halaran iyang gitabonan sa cedro.
And before the oracle [is] twenty cubits in length, and twenty cubits in breadth, and its height [is] twenty cubits; and he overlays it with gold refined, and overlays the altar with cedar.
21 Busa gihal-upan ni Salomon ang sulod sa balay sa lunsay nga bulawan: ug iyang gikutayan ug talikala nga bulawan latas sa atubangan sa pulong sa Dios; ug iyang gihal-upan kini sa bulawan.
And Solomon overlays the house within with gold refined, and causes [it] to pass over in chains of gold before the oracle, and overlays it with gold.
22 Ug iyang gihal-upan ang tibook balay sa bulawan, hangtud nga ang tibook balay nahuman: ang tibook halaran usab nga nayon sa pulong sa Dios iyang gihal-upan sa bulawan.
And he has overlaid the whole of the house with gold, until the completion of all the house; and the whole of the altar that the oracle has, he has overlaid with gold.
23 Ug diha sa pulong sa Dios siya naghimo ug duha ka querubin sa kahoy nga olivo, ang tagsatagsa tagpulo ka maniko ang kahabogon.
And he makes two cherubim of the oil-tree within the oracle; their height [is] ten cubits;
24 Ug lima ka maniko ang usa ka pako sa querubin, ug lima ka maniko sa laing pako sa querubin; sukad sa kinatumyan sa usa ka pako ngadto sa kinatumyan sa laing napulo ka maniko.
and the first wing of the cherub [is] five cubits, and the second wing of the cherub five cubits—ten cubits from the ends of his wings even to the ends of his wings;
25 Ug ang laing querubin napulo ka maniko: ang duha ka querubin usa ra ka sukod ug usa ka dagway.
and the second cherub [is] ten by the cubit; one measure and one form [are] of the two cherubim,
26 Ang kahabogon sa usa ka querubin napulo ka maniko, ug ingon man kini sa laing querubin.
the height of the first cherub [is] ten by the cubit, and so [is] the second cherub;
27 Ug iyang gibutang ang mga querubin sa sulod sa balay; ug ang mga pako sa querubin gipanagbuklad, mao nga ang pako sa usa nagdapat sa usa ka bongbong, ug ang pako sa laing querubin nagdapat sa pikas nga bongbong; ug ang ilang mga pako nanagdapat ang usa ug usa diha sa kinataliwad-an sa balay.
and he sets the cherubim in the midst of the inner house, and they spread out the wings of the cherubim, and a wing of the first comes against the wall, and a wing of the second cherub is coming against the second wall, and their wings [stretched] into the midst of the house, coming wing against wing;
28 Ug iyang gihal-upan ang mga querubin sa bulawan.
and he overlays the cherubim with gold,
29 Ug iyang gipanglilokan ang tanang mga bongbong sa balay maglibut sa mga kinulit nga dagway sa mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, sa sulod ug sa gawas.
and he has carved all around the walls of the house with engravings of carvings, cherubim, and palm trees, and openings of flowers, inside and outside.
30 Ug ang salog sa balay iyang gihal-upan ug bulawan, sa sulod ug sa gawas.
And he has overlaid the floor of the house with gold, inside and outside;
31 Ug mahitungod sa sudlanan sa labing balaang dapit siya naghimo ug mga pultahan sa kahoy nga olivo: ang mga balabag ug ang mga haligi sa pultahan may ikalima ka bahin sa bongbong.
as for the opening of the oracle, he made doors of the oil-tree; the lintel [and] doorposts [are] a fifth [of the wall].
32 Busa siya naghimo ug duha ka mga pultahan sa kahoy nga olivo; ug iyang gililokan kini sa mga linilok nga querubin ug mga kahoy nga palma, ug mga bukad nga bulak, ug gihal-upan kini ug bulawan; ug iyang gilukop sa bulawan ang ibabaw sa mga querubin ug ang ibabaw sa mga kahoy nga palma.
And the two doors [are] of the oil-tree, and he has carved on them carvings of cherubim, and palm-trees, and openings of flowers, and overlaid with gold, and he causes the gold to go down on the cherubim and on the palm-trees.
33 Busa iya usab nga gihimo alang sa sudlanan sa templo ug mga haligi sa pultahan sa kahoy nga olivo, sa ikaupat ka bahin sa bongbong;
And so he has made for the opening of the temple, doorposts of the oil-tree, from the fourth [of the wall].
34 Ug duha ka pultahan sa kahoy nga haya: ang duha ka palid sa usa ka pultahan pilopilo, ug ang duha ka palid sa laing pultahan pilopilo.
And the two doors [are] of fir-tree, the two sides of the first door are revolving, and the two hangings of the second door are revolving.
35 Ug siya naglilok niini ug mga querubin, ug mga kahoy nga palma, ug bukad nga mga bulak; ug iyang gihal-upan kini ug bulawan pinaangay sa buhat nga linilok.
And he has carved cherubim, and palms, and openings of flowers, and overlaid the carved work with straightened gold.
36 Ug siya nagtukod sa labing sulod nga sawang sa totolo ka talay sa hininloan nga bato, ug usa ka talay sa sagbayan nga cedro.
And he builds the inner court, three rows of hewn work, and a row of beams of cedar.
37 Sa ikaupat ka tuig maoy pagpahimutang sa patukoranan sa balay ni Jehova, sa bulan sa Ziph.
In the fourth year the house of YHWH has been founded, in the month of Ziv,
38 Ug sa ikapulo ug usa ka tuig, sa bulan sa Bul, nga maoy ikawalo ka bulan, maoy pagkahuman sa balay, sa tanang mga bahin niini, ug sumala sa dagway niini. Busa siya nagtukod niini sulod sa pito ka tuig.
and in the eleventh year, in the month of Bul (the eighth month), the house has been finished in all its matters, and in all its ordinances, and he builds it [in] seven years.
