1 Hari 21
1 Ug nahitabo sa tapus niining mga butanga, nga si Naboth, ang Jezreelnon, may usa ka parrasan nga diha sa Jezreel, haduol kaayo sa palacio ni Achab, hari sa Samaria.
Na rĩrĩ, thuutha ũcio gũkĩgĩa na ũndũ wakoniĩ mũgũnda wa mĩthabibũ wa Nabothu ũrĩa Mũjezireeli. Mũgũnda ũcio wa mĩthabibũ warĩ kũu Jezireeli, hakuhĩ na nyũmba ya ũthamaki ya Ahabu mũthamaki wa Samaria.
2 Ug si Achab misulti kang Naboth, sa pag-ingon: Ihatag kanako ang imong kaparrasan, aron maako kini nga usa ka tanaman sa utanon, tungod kay kini duol sa akong balay; ug mohatag ako kanimo ilis niini usa ka kaparrasan nga labing maayo pa kay niini: kun, gipakaayo mo ang lain, ako mohatag kanimo sa bili niini sa salapi.
Nake Ahabu akĩĩra Nabothu atĩrĩ, “He mũgũnda waku wa mĩthabibũ haandage mboga, tondũ ũrĩ hakuhĩ na nyũmba yakwa ya ũthamaki. Nĩngũgũkũũranĩria na mũgũnda ũngĩ wa mĩthabibũ mwega gũkĩra ũyũ, kana ũngĩona arĩ wega, no ngũhe mbeeca ciiganĩte thogora waguo.”
3 Ug si Naboth miingon kang Achab: Si Jehova nagadili niini kanako, nga igahatag ko kanimo ang panulondon sa akong mga amahan.
No Nabothu akĩmũcookeria atĩrĩ, “Jehova arogiria ngũhe igai rĩa maithe makwa.”
4 Ug si Achab miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahamuot tungod sa pulong nga gipamulong ni Naboth ang Jezreelnon kaniya; kay siya misulti: Dili ko ihatag kanimo ang panulondon sa akong mga amahan. Ug siya mihigda sa iyang higdaanan, ug gilingiw ang iyang nawong, ug wala mokaon sa tinapay.
Nĩ ũndũ ũcio Ahabu akĩinũka athitĩtie gĩthiithi na arĩ mũrakaru, tondũ Nabothu ũrĩa Mũjezireeli nĩamwĩrire atĩrĩ, “Ndingĩkũhe igai rĩa maithe makwa.” Agĩkoma ũrĩrĩ wake angʼathĩtie na akĩrega kũrĩa irio.
5 Apan si Jezabel nga iyang asawa miadto kaniya, ug miingon kaniya: Ngano nga ang imong espiritu masulob-on kaayo nga ikaw dili mokaon sa tinapay?
Nake Jezebeli mũtumia wake akĩingĩra akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte ũtukie gĩthiithi? Ũrarega kũrĩa irio nĩkĩ?”
6 Ug siya miingon kaniya: Tungod kay ako misulti kang Naboth ang Jezreelnon, ug miingon kaniya: Ihatag kanako ang imong parrasan tungod sa salapi; kun sa laing paagi, kong mahaangay kanimo, hatagan ko ikaw sa laing kaparrasan ilis niana: ug siya mitubag: Dili ko ihatag kanimo ang akong kaparrasan.
Nake akĩmũcookeria atĩrĩ, “Nĩ tondũ njĩĩrire Nabothu ũrĩa Mũjezireeli atĩrĩ, ‘Nyenderia mũgũnda waku wa mĩthabibũ, kana ũngĩona kwagĩrĩire, ngũhe mũgũnda ũngĩ wa mĩthabibũ handũ haguo.’ No anjĩĩra atĩrĩ, ‘Ndingĩkũhe mũgũnda wakwa wa mĩthabibũ.’”
7 Ug si Jezabel nga iyang asawa miingon kaniya: Nagadumala ba ikaw karon sa gingharian sa Israel? tumindog ka, ug kumaon sa tinapay, ug lipaya ang imong kasingkasing: ihatag ko kanimo ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon.
Jezebeli mũtumia wake akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũguo nĩguo ũgwĩka arĩ we mũthamaki wa Isiraeli? Ũkĩra ũrĩe! Kena. Nĩ niĩ ngũkũhe mũgũnda wa mĩthabibũ wa Nabothu ũcio Mũjezireeli.”
8 Busa siya misulat ug mga sulat sa ngalan ni Achab, ug gipatikan kini sa ngalan ni Achab, ug gipatikan sa iyang patik, ug gipadala ang mga sulat ngadto sa mga anciano ug sa mga harianon nga dinha sa ciudad nga namuyo uban kang Naboth.
Nĩ ũndũ ũcio akĩandĩka marũa na rĩĩtwa rĩa Ahabu, na akĩmahũũra mũhũũri wake, akĩmatũma kũrĩ athuuri na anene arĩa maatũũranagia na Nabothu itũũra-inĩ rĩake inene.
9 Ug siya misulat diha sa mga sulat, nga nagaingon: Imantala ninyo ang usa ka pagpuasa, ug ibutang si Naboth sa itaas sa taliwala labaw sa katawohan.
Marũa-inĩ macio aandĩkĩte ũũ: “Anĩrĩrai mũthenya wa kwĩhinga kũrĩa irio, na mũikarĩrie Nabothu handũ ekuoneka, gatagatĩ ka andũ.
10 Ug pagbutang ug duruha ka tawo, mga dautang tawo, sa iyang atubangan, ug pasaksiha sila batok kaniya, sa pag-ingon: Ikaw nagtunglo sa Dios sa hari. Unya dad-a siya sa gawas, ug batoa siya ngadto sa kamatayon.
No mũige imaramari igĩrĩ imũngʼetheire, mũciĩre irute ũira wa atĩ nĩarumĩte Ngai na akaruma mũthamaki. Mũcooke mũmuumie nja ya itũũra mũmũhũre na mahiga nyuguto nginya akue.”
11 Ug ang mga tawo sa iyang ciudad, bisan ang mga anciano ug ang mga harianon nga nagapuyo diha sa ciudad niya, nagtuman ingon sa gipadala kanila ni Jezabel, sumala sa nahasulat sa mga sulat nga iyang gipadala kanila.
Nĩ ũndũ ũcio athuuri na anene arĩa maatũũraga itũũra-inĩ inene rĩa Nabothu magĩĩka o ta ũrĩa Jezebeli aathanĩte marũa-inĩ macio aamaandĩkĩire.
12 Sila nagmantala sa usa ka pagpuasa ug gibutang si Naboth sa itaas sa taliwala sa katawohan.
Makĩanĩrĩra mũthenya wa kwĩhinga kũrĩa irio, na magĩikarĩria Nabothu handũ ekuoneka, gatagatĩ-inĩ ka andũ.
13 Ug ang duha ka tawo, nga mga dautang tawo, miabut ug milingkod sa atbang niya: ug ang mga dautang tawo mingsaksi batok kaniya, bisan batok kang Naboth, sa atubangan sa katawohan, nga nag-ingon: Si Naboth nagtunglo sa Dios ug sa hari. Unya ilang gidala siya ngadto sa gawas sa ciudad, ug gibato siya ngadto sa kamatayon.
Ningĩ imaramari igĩrĩ igĩikara imũngʼetheire, na ikĩruta thitango ya gũũkĩrĩra Nabothu mbere ya andũ, ikiuga atĩrĩ, “Nabothu nĩarumĩte Ngai, na akaruma mũthamaki.” Nĩ ũndũ ũcio makĩmuumia nja ya itũũra inene, makĩmũhũũra na mahiga nyuguto nginya agĩkua.
14 Unya sila nagpasugo ngadto kang Jezabel, nga nagaingon: Si Naboth gibato ug namatay na.
Magĩcooka magĩtwara ũhoro kũrĩ Jezebeli, makĩmwĩra atĩrĩ, “Nabothu nĩmũhũũre na mahiga nyuguto na nĩ mũkuũ.”
15 Ug nahitabo, nga sa pagkadungog ni Jezabel nga si Naboth gibato, ug patay na, si Jezabel miingon kang Achab: Tumindog ka, panag-iyaha ang kaparrasan ni Naboth ang Jezreelnon nga iyang gidumili sa paghatag kanimo pinaagi sa salapi: kay si Naboth dili buhi, kondili patay na.
Jezebeli aarĩkia kũigua atĩ Nabothu nĩahũrĩtwo na mahiga nyuguto agakua-rĩ, akĩĩra Ahabu atĩrĩ “Ũkĩra wĩgwatĩre mũgũnda wa mĩthabibũ wa Nabothu ũrĩa Mũjezireeli ũcio araregete gũkwenderia. Ndarĩ muoyo, nĩakuĩte.”
16 Ug nahitabo sa pagkadungog ni Achab nga si Naboth patay na, nga si Achab mitindog aron sa pag-adto sa kaparrasan ni Naboth, ang Jezreelnon, aron manag-iya niini.
Hĩndĩ ĩrĩa Ahabu aiguire atĩ Nabothu nĩakuĩte, agĩũkĩra, agĩikũrũka akegwatĩre mũgũnda wa mĩthabibũ wa Nabothu.
17 Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon nga nagaingon:
Na rĩrĩ, kiugo kĩa Jehova gĩgĩkinyĩra Elija ũrĩa Mũtishibi akĩĩrwo atĩrĩ,
18 Tumindog ka, lumugsong ka aron sa pagpakigkita kang Achab nga hari sa Israel, nga nagapuyo sa Samaria: ania karon, siya anaa sa kaparrasan ni Naboth, diin siya milugsong aron manag-iya niana.
“Ikũrũka ũgatũnge Ahabu mũthamaki wa Isiraeli, ũrĩa wathanaga Samaria. Rĩu arĩ mũgũnda-inĩ wa mĩthabibũ wa Nabothu kũrĩa athiĩte kwĩgwatĩra mũgũnda ũcio ũtuĩke wake.
19 Ug sumulti ka kaniya, nga magaingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Gipatay mo ba, ug panag-iyahon mo usab? Ug ikaw mamulong kaniya sa pag-ingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Sa dapit diin ang mga iro mitila sa dugo ni Naboth, ang mga iro motila sa imong dugo, bisan ang imo.
Mwĩre atĩrĩ, ‘Jehova ekuuga ũũ: Githĩ ndũũragĩte mũndũ na ũkaamũtunya indo ciake?’ Ningĩ ũmwĩre atĩrĩ, ‘Jehova ekuuga ũũ: Handũ harĩa ngui iracũnĩire thakame ya Nabothu-rĩ, hau no ho ngui igaacũnĩra thakame yaku, ĩĩ, yaku wee mwene!’”
20 Ug si Achab miingon kang Elias: Nakaplagan mo ba ako, oh akong kaaway? Ug siya mitubag: Nakaplagan ko ikaw, tungod kay gibaligya mo ang imong kaugalingon sa pagbuhat niadtong dautan diha sa mga mata ni Jehova.
Nake Ahabu akĩĩra Elija atĩrĩ, “Wee thũ yakwa, anga nĩwangora!” Nake Elija agĩcookia atĩrĩ, “Ĩĩ, nĩndagũkora, tondũ nĩwĩrutĩire gwĩka ũũru maitho-inĩ ma Jehova.
21 Ania karon, ako magadala sa kadautan nganha sa ibabaw nimo, ug magsilhig gayud kanimo, ug magaputol gikan kang Achab sa tagsatagsa ka anak nga lalake, ug kaniya nga natakpan ug kaniya nga nahabilin bisan diin sa Israel.
‘Na rĩrĩ, nĩngũkũrehere mwanangĩko. Nĩngũniina njiaro ciaku, na niinĩre Ahabu ciana ciothe cia arũme thĩinĩ wa Isiraeli, arĩ ngombo kana ũrĩa ũtarĩ ngombo.
22 Ug himoon ko ang imong balay nga sama sa balay ni Jeroboam nga anak nga lalake ni Nabat, ug sama sa balay ni Baasa ang anak nga lalake ni Ahias tungod sa paghagit nga imong gihagit kanako sa pagkasuko, ug naghimo sa Israel sa pagpakasala.
Nĩngatũma nyũmba yaku ĩhaane o ta ya Jeroboamu mũrũ wa Nebati, na ta ya Baasha mũrũ wa Ahija, tondũ nĩũndakarĩtie na ũgatũma Isiraeli mehie.’
23 Ug mahitungod kang Jezabel usab namulong si Jehova, nga nagaingon: Ang mga iro magakaon kang Jezabel tupad sa kuta ni Jezreel.
“Naguo ũhoro ũkoniĩ Jezebeli, Jehova ekuuga ũũ: ‘Ngui nĩigatambuurangĩra Jezebeli rũthingo-inĩ rwa Jezireeli.’
24 Siya nga mamatay uban kang Achab sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug siya nga mamatay diha sa kapatagan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan.
“Andũ a Ahabu arĩa magaakuĩra itũũra-inĩ, makaarĩĩo nĩ ngui. Nao arĩa magaakuĩra mĩgũnda-inĩ makaarĩĩo nĩ nyoni cia rĩera-inĩ.”
25 (Apan walay sama kang Achab, nga nagabaligya sa iyang kaugalingon sa pagbuhat sa dautan diha sa mga mata ni Jehova, nga gisugyotan ni Jezabel nga iyang asawa.
(Na rĩrĩ, gũtirĩ kuoneka mũndũ ta Ahabu werutĩire gwĩka ũũru maitho-inĩ ma Jehova, aringĩrĩirio nĩ mũtumia wake Jezebeli.
26 Ug naggawi sa pagkadulumtanan gayud pinaagi sa pagnunot sa mga larawan sumala sa tanan nga gihimo sa mga Amorehanon, nga gisalikway ni Jehova sa atubangan sa mga anak sa Israel.)
Mĩtugo yake yarĩ mĩũru mũno nĩ ũndũ wa kũrũmĩrĩra mĩhianano ya kũhooywo ta ũrĩa Aamori meekaga, arĩa Jehova aingatire akĩmeheria mbere ya Isiraeli.)
27 Ug nahitabo sa pagkadungog ni Achab niadtong mga pulonga, iyang gigisi ang iyang mga saput, ug nagsul-ob sa sako sa iyang lawas, ug nagpuasa, ug mihigda nga nagsul-ob sa sako, ug milakat sa dakung kahilum.
Hĩndĩ ĩrĩa Ahabu aiguire ciugo icio, agĩtarũranga nguo ciake, akĩĩhumba nguo ya ikũnia na akĩĩhinga kũrĩa irio. Aakomaga ehumbĩte nguo ya ikũnia na agathiiaga enyiihĩtie.
28 Ug ang pulong ni Jehova midangat kang Elias ang Tisbinhon, nga nagaingon:
Hĩndĩ ĩyo kiugo kĩa Jehova gĩgĩkinyĩra Elija ũrĩa Mũtishibi, akĩũrio atĩrĩ:
29 Nakita mo ba kong giunsa ni Achab ang pagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan? tungod kay siya nagpaubos sa iyang kaugalingon sa akong atubangan, dili ko dad-on ang kadautan sulod sa iyang mga adlaw; apan sulod sa adlaw sa iyang anak nga lalake dad-on ko ang kadautan sa iyang balay.
“Nĩwonete ũrĩa Ahabu enyiihĩtie mbere yakwa? Tondũ we nĩenyiihĩtie, ndikarehe mwanangĩko ũyũ matukũ-inĩ make, no nĩngaũrehere nyũmba yake matukũ-inĩ ma mũriũ.”
