1 Hari 20
1 Ug gitigum ni Ben-adad nga hari sa Siria ang tanan nga iyang mga panon, ug may katloan ug duha ka hari kauban niya, ug mga kabayo ug mga carro; ug mitungas siya ug gilibutan ang Samaria, ug nakig-away batok niana.
En Benhadad, de koning van Syrie, vergaderde al zijn macht; en twee en dertig koningen waren met hem, en paarden en wagenen; en hij toog op, en belegerde Samaria en krijgde tegen haar.
2 Ug siya nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Achab, hari sa Israel, ngadto sa ciudad, ug miingon kaniya: Mao kini ang gipamulong ni Ben-adad,
En hij zond boden tot Achab, den koning van Israel, in de stad. En hij zeide hem aan: Zo zegt Benhadad:
3 Ang imong salapi ug ang imong bulawan, ako; ang imong mga asawa usab, ug ang imong mga anak, bisan ang labing maanyag, ako man.
Uw zilver en uw goud, dat is mijn, daartoe uw vrouwen en uw beste kinderen, die zijn mijn.
4 Ug ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Kana sumala sa imong gipamulong, ginoo, Oh hari; ako imo man, ug ang tanan nga ania kanako.
En de koning van Israel antwoordde en zeide: Naar uw woord, mijn heer de koning, ik ben uwe, en al wat ik heb.
5 Ug ang mga sinugo ming-anhi pag-usab, ug miingon: Sa ingon niini namulong si Ben-adad, sa pag-ingon: Ako sa pagkatinuod nagapasugo kanimo, nga nagaingon: Ihatag mo kanako ang imong salapi, ug ang imong bulawan, ug ang imong mga asawa, ug ang imong mga anak;
Daarna kwamen de boden weder, en zeiden: Alzo spreekt Benhadad, zeggende: Ik heb wel tot u gezonden, zeggende: Uw zilver, en uw goud, en uw vrouwen, en uw kinderen zult gij mij geven;
6 Apan paadtoon ko kanimo ang akong mga sulogoon ugma, maingon niining takna, ug ilang susihon ang imong balay, ug ang mga balay sa imong alagad; ug mahitabo nga bisan unsa nga matahum sa imong mga mata, ilang ibutang kana sa ilang mga kamot, ug kuhaon.
Maar morgen om dezen tijd zal ik mijn knechten tot u zenden, dat zij uw huis en de huizen uwer knechten bezoeken; en het zal geschieden, dat zij al het begeerlijke uwer ogen in hun handen leggen en wegnemen zullen.
7 Unya ang hari sa Israel nagpatawag sa tanang mga anciano sa yuta, ug miingon: Timan-i, ako nagahangyo kaninyo, ug, ania karon, kong giunsa niining tawohana ang pagpangita sa kadautan; kay nagapasugo kanako alang sa akong mga asawa, ug sa akong mga anak, ug sa akong salapi ug sa akong bulawan; ug ako wala magdumili kaniya.
Toen riep de koning van Israel alle oudsten des lands, en zeide: Merkt toch en ziet, dat deze het kwade zoekt; want hij had tot mij gezonden, om mijn vrouwen, en om mijn kinderen, en om mijn zilver, en om mijn goud, en ik heb het hem niet geweigerd.
8 Ug ang tanang mga anciano ug ang tibook katawohan miingon kaniya: Dili ka magapanumbaling, ni magsugot ka.
Doch al de oudsten, en het ganse volk, zeiden tot hem: Hoor niet, en bewillig niet.
9 Busa siya miingon sa mga sinugo ni Ben-adad: Suginli ang akong ginoong hari, nga ang tanan nga imong gikinahanglan pinaagi sa imong alagad sa sinugdan akong buhaton; apan kining butanga dili nako mahimo. Ug ang mga sinugo nanglakaw, ug gidala kaniya pag-usab ang pulong.
Daarom zeide hij tot de boden van Benhadad: Zegt mijn heer den koning: Alles, waarom gij in het eerst tot uw knecht gezonden hebt, zal ik doen; maar deze zaak kan ik niet doen. Zo gingen de boden heen en brachten hem bescheid weder.
10 Ug si Ben-adad nagpadala kaniya, ug miingon: Ang mga dios magabuhat sa ingon kanako, ug labaw pa usab, kong ang abug sa Samaria makaigo sa mga hakup alang sa tanang katawohan nga nagasunod kanako.
En Benhadad zond tot hem en zeide: De goden doen mij zo, en doen zo daartoe, indien het stof van Samaria genoeg zal zijn tot handvollen voor al het volk, dat mijn voetstappen volgt!
11 Ug ang hari sa Israel mitubag ug miingon: Suginli siya, ayaw pagpagarboha siya nga nagabakus sa iyang hawak sa hinagiban ingon man siya nga nagahukas niana.
Maar de koning van Israel antwoordde en zeide: Spreekt tot hem: Die zich aangordt, beroeme zich niet, als die zich los maakt.
12 Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Ben-adad niining balitaa, sa nagainum siya, siya ug ang mga hari nga didto sa mga pabiyon, nga siya miingon sa iyang alagad: Managtalay kamo alang sa gubat. Ug sila nanagtalay alang sa gubat batok sa ciudad.
En het geschiedde, als hij dit woord hoorde, daar hij was drinkende, hij en de koningen in de tenten, dat hij zeide tot zijn knechten: Legt aan! En zij leiden aan tegen de stad.
13 Ug, ania karon, usa ka manalagna miduol kang Achab nga hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Nakita mo ba kining tibook nga dakung panon? ania karon, itugyan ko kini sa imong kamot niining adlawa; ug ikaw mahibalo nga ako mao si Jehova.
En ziet, een profeet trad tot Achab, den koning van Israel, en zeide: Zo zegt de HEERE: Hebt gij gezien al deze grote menigte? Zie, Ik zal ze heden in uw hand geven, opdat gij weet, dat Ik de HEERE ben.
14 Ug si Achab miingon: Pinaagi kang kinsa? Ug siya miingon: Sa ingon niini namulong si Jehova: Pinaagi sa mga batan-on sa mga principe sa mga lalawigan. Unya siya miingon: Kinsay mosugod sa gubat? Ug siya mitubag: Ikaw.
En Achab zeide: Door wie? En hij zeide: Zo zegt de HEERE: Door de jongens van de oversten der landschappen. En hij zeide: Wie zal den strijd aanbinden? En hij zeide: Gij.
15 Unya iyang giihap ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug sila duha ka gatus katloan ug duha: ug sunod kanila iyang giihap ang tibook katawohan, bisan ang tanang mga anak sa Israel, nga may pito ka libo.
Toen telde hij de jongens van de oversten der landschappen, en zij waren tweehonderd twee en dertig; en na hen telde hij al het volk, al de kinderen Israels, zeven duizend.
16 Ug sila minggula sa udto. Apan si Ben-adad nga nag-inum nga nahubog didto sa mga pabiyon, siya ug ang mga hari, ang katloan ug duha ka mga hari nga mga mingtabang kaniya.
En zij togen uit op den middag. Benhadad nu dronk zich dronken in de tenten, hij en de koningen, de twee en dertig koningen, die hem hielpen.
17 Ug ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan nanag-una paggula; ug si Ben-adad nagpadala, ug ilang gisuginlan siya, nga nagaingon: May mga tawo nga nagagikan sa Samaria.
En de jongens van de oversten der landschappen togen eerst uit. Doch Benhadad zond enigen uit, en zij boodschapten hem, zeggende: Uit Samaria zijn mannen uitgetogen.
18 Ug siya miingon: Bisan nanganhi sila sa kalinaw, dakpa silang buhi; kun sila nanganhi sa pagpakiggubat, dakpa silang buhi.
En hij zeide: Hetzij dat zij tot vrede uitgetogen zijn, grijpt hen levend; hetzij ook, dat zij ten strijde uitgetogen zijn, grijpt hen levend.
19 Busa nanggula sa ciudad, ang mga batan-ong lalake sa mga principe sa mga lalawigan, ug ang mga kasundalohan nga nagasunod kanila.
Zo togen deze jongens van de oversten der landschappen uit de stad, en het heir, dat hen navolgde.
20 Ug silang tagsatagsa mipatay sa iyang tawo; ug ang mga Sirianhon nangalagiw, ug ang mga Israelhanon minglutos kanila: ug si Ben-adad, ang hari sa Siria nakagawas nga nagkabayo uban sa mga mangangabayo.
En een ieder sloeg zijn man, zodat de Syriers vloden, en Israel jaagde hen na. Doch Benhadad, de koning van Syrie, ontkwam op een paard, met enige ruiteren.
21 Ug ang hari sa Israel migula, ug gilaglag ang mga kabayo ug ang mga carro, ug gipamatay ang mga Sirianhon sa usa ka dakung kamatay.
En de koning van Israel toog uit, en sloeg paarden en wagenen, dat hij een groten slag aan de Syriers sloeg.
22 Ug ang manalagna miduol sa hari sa Israel, ug miingon kaniya: Lakaw, paglig-on sa imong kaugalingon, ug timan-i, ug tan-awa ang imong gibuhat; kay sa sunod nga tuig ang hari sa Siria mosulong batok kanimo.
Toen trad die profeet tot den koning van Israel, en zeide tot hem: Ga heen, sterk u; en bemerk, en zie, wat gij doen zult; want met de wederkomst des jaars zal de koning van Syrie tegen u optrekken.
23 Ug ang mga alagad sa hari sa Siria miingon kaniya: Ang ilang dios maoy dios sa mga kabungtoran; busa sila mga makusog labi pa kay kanato: apan makig-away kita kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita mahimong makusog labi pa kay kanila.
Want de knechten van den koning van Syrie hadden tot hem gezegd: Hun goden zijn berggoden, daarom zijn zij sterker geweest dan wij; maar zeker, laat ons tegen hen op het effen veld strijden, zo wij niet sterker zijn dan zij!
24 Ug buhata kining butanga: kuhaa kining mga hari, ang tagsatagsa ka tawo gikan sa iyang dapit, ug butangi ug mga capitan nga ilis kanila;
Daarom doe deze zaak: Doe de koningen weg, elkeen uit zijn plaats, en stel landvoogden in hun plaats.
25 Ug mag-ihap ka ug usa ka panong sundalo, sama sa panon nga imong nawala, kabayo alang sa kabayo ug carro alang sa carro; ug kita makig-away kanila didto sa kapatagan ug sa walay duhaduha kita makusog labi pa kay kanila. Ug iyang gipamati ang ilang tingog, ug nagahimo sa ingon.
En gij, tel u een heir, als dat heir, dat van de uwen gevallen is, en paarden, als die paarden, en wagenen, als die wagenen; en laat ons tegen hen op het effen veld strijden, zo wij niet sterker zijn dan zij! En hij hoorde naar hun stem, en deed alzo.
26 Ug nahitabo sa pag-abut sa sumad nga tuig, nga si Ben-adad nagaihap sa mga Sirianhon, ug mitungas ngadto sa Aphec, sa pagpakig-away batok sa Israel.
Het geschiedde nu met de wederkomst des jaars, dat Benhadad de Syriers monsterde; en hij toog op naar Afek, ten krijge tegen Israel.
27 Ug ang mga anak sa Israel giihap, ug gipabalonan sa makaon, ug miasdang batok kanila: ug ang mga anak sa Israel nanagpahaluna sa atbang nila sama sa duha ka gagmay nga panon sa mga nating kanding; apan ang mga Sirianhon nakapuno sa yuta.
De kinderen Israels werden ook gemonsterd, en waren verzorgd van leeftocht, en trokken hun tegemoet; en de kinderen Israels legerden zich tegenover hen, als twee blote geitenkudden, maar de Syriers vervulden het land.
28 Ug ang usa ka tawo sa Dios miduol ug namulong sa hari sa Israel, ug miingon: Kini mao ang gipamulong ni Jehova, tungod kay ang mga Sirianhon nanag-ingon: Si Jehova mao ang usa ka dios sa mga kabungtoran, apan dili siya usa ka dios sa mga walog; busa itugyan ko kining dakung panon sa imong kamot, ug ikaw manghibalo nga ako mao si Jehova.
En de man Gods trad toe, en sprak tot den koning van Israel, en zeide: Zo zegt de HEERE: Daarom dat de Syriers gezegd hebben: De HEERE is een God der bergen, en Hij is niet een God der laagten; zo zal Ik al deze grote menigte in uw hand geven, opdat gijlieden weet, dat Ik de HEERE ben.
29 Ug sila mingpahaluna nga nanag-atbang sa pito ka adlaw. Ug mao kadto, nga sa ikapito ka adlaw ang gubat nagsugod; ug ang mga anak sa Israel mingpatay gikan sa mga Sirianhon usa ka gatus ka libo ka tawo nga nagtiniil sa usa ka adlaw.
En dezen waren gelegerd tegenover die, zeven dagen; het geschiedde nu op den zevenden dag, dat de strijd aanging; en de kinderen Israels sloegen van de Syriers honderd duizend voetvolks op een dag.
30 Apan ang salin mingkalagiw ngadto sa Aphec, ngadto sa sulod sa ciudad; ug ang kuta napukan sa ibabaw sa kaluhaan ug pito ka libo ka tawo nga nanghibilin. Ug si Ben-adad mikalagiw, ug miadto sa ciudad, ngadto sa kinasudlan sa lawak.
En de overgeblevenen vloden naar Afek in de stad, en de muur viel op zeven en twintig duizend mannen, die overgebleven waren; ook vlood Benhadad, en kwam in de stad van kamer in kamer.
31 Ug ang iyang mga alagad miingon kaniya: Ania karon, kami nakadungog karon nga ang mga hari sa balay sa Israel mga maloloy-ong hari: kami nagahangyo kanimo nga magbutang kita sa sako sa atong mga hawak, ug mga pisi sa atong mga ulo, ug manggula ngadto sa hari sa Israel: basin na lamang siya magaluwas sa imong kinabuhi.
Toen zeiden de knechten tot hem: Zie toch, wij hebben gehoord, dat de koningen van het huis Israels goedertierene koningen zijn; laat ons toch zakken om onze lenden leggen, en koorden om onze hoofden, en uitgaan tot den koning van Israel; mogelijk zal hij uw ziel in het leven behouden.
32 Busa nanagbakus sila ug sako sa ilang mga hawak, ug nanagbutang ug mga pisi sa ilang mga ulo, ug nangadto sa hari sa Israel, ug miingon: Ang imong alagad nga si Ben-adad miingon: Ako nagahangyo kanimo, buhia ako. Ug si Achab miingon: Buhi pa ba siya? Siya akong igsoon.
Toen gordden zij zakken om hun lenden, en koorden om hun hoofden, en kwamen tot den koning van Israel, en zeiden: Uw knecht Benhadad zegt: Laat toch mijn ziel leven. En hij zeide: Leeft hij dan nog? Hij is mijn broeder.
33 Karon ang mga tawo nanagpaniid nga masinabuton, ug naghinanali sa pagdakup kong kadto mao ba ang iyang hunahuna; ug sila miingon: Ang imong igsoon nga si Ben-adad. Unya siya miingon: Lakaw kamo, dad-a siya. Unya si Ben-adad miadto kaniya; ug iyang gipasaka siya sa carro.
De mannen nu namen naarstiglijk waar, en vatten het haastelijk, of het van hem ware, en zeiden: Uw broeder Benhadad leeft. En hij zeide: Komt, brengt hem. Toen kwam Benhadad tot hem uit, en hij deed hem op den wagen klimmen.
34 Ug si Ben-adad miingon kaniya: Ang mga ciudad nga nakuha sa akong amahan gikan sa imong amahan akong iuli; ug ikaw maghimo sa mga dalan alang kanimo sa Damasco, ingon sa gihimo sa akong amahan sa Samaria. Ug ako, miingon si Achab, magapaadto kanimo uban niining pakigsaad. Busa siya naghimo sa usa ka pakigsaad uban kaniya, ug gipaadto siya.
En hij zeide tot hem: De steden, die mijn vader van uw vader genomen heeft, zal ik wedergeven, en maak u straten in Damaskus, gelijk mijn vader in Samaria gemaakt heeft. En ik, antwoordde Achab, zal u met dit verbond dan laten gaan. Zo maakte hij een verbond met hem, en liet hem gaan.
35 Ug usa ka tawo sa mga anak nga lalake sa mga manalagna miingon sa iyang kauban, pinaagi sa pulong ni Jehova: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo midumili sa pagsamad kaniya.
Toen zeide een man uit de zonen der profeten tot zijn naaste, door het woord des HEEREN: Sla mij toch. En de man weigerde hem te slaan.
36 Unya siya miingon kaniya: Tungod kay ikaw wala magtuman sa pulong ni Jehova, ania karon, sa diha nga ikaw mahamulag kanako ang usa ka leon mopatay kanimo. Ug sa diha nga siya nahamulag kaniya, hipalgan siya sa usa ka leon, ug gipatay siya.
En hij zeide tot hem: Daarom dat gij de stem des HEEREN niet gehoorzaam zijt geweest, zie, als gij van mij weggegaan zijt, zo zal u een leeuw slaan. En als hij van bij hem weggegaan was, zo vond hem een leeuw, die hem sloeg.
37 Unya siya nakakaplag ug laing tawo, ug miingon: Samari ako, nagahangyo ako kanimo. Ug ang tawo mitigbas kaniya, nga mitigbas ug misamad kaniya.
Daarna vond hij een anderen man, en zeide: Sla mij toch. En die man sloeg hem, slaande en wondende.
38 Busa ang manalagna mipahawa, ug naghulat sa hari duol sa alagianan, ug nagtakuban sa iyang kaugalingon pinaagi sa taptap ibabaw sa iyang mga mata.
Toen ging de profeet heen, en stond voor den koning op den weg; en hij verstelde zich met as boven zijn ogen.
39 Ug sa pag-agi sa hari, siya misinggit sa hari; ug siya miingon: Ang imong alagad migula ngadto sa kinataliwad-an sa gubat, ug, ania karon, ang usa ka tawo mitipas ug nagdala ug usa ka tawo kanako, ug miingon: Bantayi kining tawohana: kong sa bisan unsang paagi siya mawala, nan ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, kun sa laing paagi ikaw magabayad ug usa ka talento nga salapi.
En het geschiedde, als de koning voorbijging, dat hij tot den koning riep, en zeide: Uw knecht was uitgegaan in het midden des strijds; en zie, een man was afgeweken, en bracht tot mij een man, en zeide: Bewaar dezen man, indien hij enigszins gemist wordt, zo zal uw ziel in de plaats zijner ziel zijn, of gij zult een talent zilvers opwegen.
40 Ug sanglit ang imong ulipon nalingaw dinhi ug didto, siya milakaw. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Sa ingon niana ang imong paghukom; sa imong kaugalingon ikaw makatino niana.
Het geschiedde nu, als uw knecht hier en daar doende was, dat hij er niet was. Toen zeide de koning van Israel tot hem: Zo is uw oordeel; gij hebt zelf het geveld.
41 Ug siya nagdali, ug gikuha ang iyang taptap sa iyang mga mata; ug ang hari sa Israel nakaila kaniya nga siya sa mga manalagna.
Toen haastte hij zich, en deed de as af van zijn ogen; en de koning van Israel kende hem, dat hij een der profeten was.
42 Ug siya miingon kaniya: Kini mao ang gipamulong ni Jehova: Tungod kay imong gibuhian sa imong kamot ang tawo nga akong gilain aron pagalaglagon, busa ang imong kinabuhi ipahinungod alang sa iyang kinabuhi, ug ang imong katawohan ipahinungod sa iyang katawohan.
En hij zeide tot hem: Zo zegt de HEERE: Omdat gij den man, dien Ik verbannen heb, uit de hand hebt laten gaan, zo zal uw ziel in de plaats van zijn ziel zijn, en uw volk in de plaats van zijn volk.
43 Ug ang hari sa Israel miadto sa iyang balay, masulob-on ug wala mahimuot, ug miadto sa Samaria.
En de koning van Israel toog henen, gemelijk en toornig, naar zijn huis, en kwam te Samaria.
