1 Hari 15
1 Karon sa ikanapulo ug walo ka tuig ni hari Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, si Abiam nagsugod sa paghari sa Juda.
Katika mwaka wa kumi na tano wa mfame Yeroboamu mwana wa Nebati, Abiya alianza kutawala juu yaYuda.
2 Totolo ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom.
Alitawala kwa miaka mitata kule Yerusalemu. Jina la mama yake allikuwa Maaka. Alikuwa binti wa Absalomu.
3 Ug siya naglakat sa tanang sala sa iyang amahan nga iyang nabuhat nga una kaniya; ug ang iyang kasingkasing dili hingpit kang Jehova nga iyang Dios, ingon sa kasingkasing ni David nga iyang amahan.
Naye alitembea katika dhambi zote ambazo baba yake alizifanya kabla yake; moyo wake haukuwa mkalifu kwa BWANA, Mungu wake kama moyo wa Daudi, babu yake ulivyokuwa.
4 Apan tungod kang David si Jehova nga iyang Dios naghatag kaniya sa usa ka lamparahan sa Jerusalem, aron sa pagbangon sa iyang anak nga lalake sunod kaniya, ug sa paglig-on sa Jerusalem:
Hata hivyo, kwa ajili ya Daudi, BWANA, Mungu wake alimpa taa Yerusalemu kwa kumwinua mwanae baada yake ili kuiimarisha Yerusalemu.
5 Tungod kay si David naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ug wala magsalikway sa bisan unsang butang nga iyang gisugo kaniya sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi, gawas lamang sa mahitungod kang Uria, ang Hetehanon.
Mungu alifanya haya kwa sababu Daudi alifanya yaliyo mema machoni pake; wakati wote wa uhai wake, hakugeuka wala hakukosa katika yote aliyomwamuru, isipokuwa tu swala la Uria Mhiti.
6 Karon dihay gubat sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.
Sasa kulikuwa na vita kati ya Rehoboamu na Jeroboamu katika siku zote za maisha ya Abiya.
7 Ug ang uban nga mga buhat ni Abiam, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Ug dihay gubat sa taliwala ni Abiam ug Jeroboam.
Kwa mambo mengine ya Abiya, yote aliyofanya, je, hayajaandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Yuda? Sasa kulikuwa na vita kati ya Abiya na Yeroboamu.
8 Ug si Abiam natulog uban sa iyang mga amahan; ug ilang gilubong siya didto sa ciudad ni David: ug si Asa, ang iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
Abiya akalala na mababu zake, nao wakamzika katika mji wa Daudi. Asa mwanae akawa mfalme mahali pake.
9 Ug sa ikakaluhaan ka tuig ni Jeroboam, hari sa Israel, si Asa nagsugod sa paghari sa Juda.
Katika mwaka wa ishirini wa Yeroboamu mfalme wa Israeli, Asa akaanza kutawala Yuda.
10 Ug kap-atan ug usa ka tuig siya naghari sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Maaca, ang anak nga babaye ni Abisalom.
Alitawala kwa miaka arobaini na moja kule Yerusalemu. Bibi yake alikuwa Maaka, binti wa Absalomu.
11 Ug si Asa naghimo sa matarung sa mga mata ni Jehova, ingon sa gihimo ni David nga iyang amahan.
Asa akafanya yaliyo mema machono mwa BWANA, kama alivyofanya Daudi, babu yake.
12 Ug iyang gipapahawa ang mga sodomhanon gikan sa yuta, ug gipanguha ang mga larawan nga gihimo sa iyang amahan.
Yeye aliwafukuza kutoka katika nchi wale makahaba wa kipagani na akaziondoa sanamu zote ambazo babu zake walikuwa wametengeneza.
13 Ug iya usab nga gikuha si Maaca, ang iyang inahan, gikan sa pagkareina, tungod kay siya naghimo sa usa ka dulumtanan nga larawan alang sa usa ka Ashera; ug giputol ni Asa ang iyang larawan, ug gisunog kini didto sa sapa sa Cedron.
Pia alimwondoa bibi yake asiwe Malkia, kwa sababu alikuwa amefanya sanamu ya kuchukiza kwa Ashera. Asa aliikata sanamu ya kuchukiza na kuiteketeza katika Bonde la Kidroni.
14 Apan ang mga dapit nga hatag-as wala panguhaa: walay sapayan ang kasingkasing ni Asa hingpit uban kang Jehova sa tanan niyang mga adlaw.
Lakini pale mahali pa juu hapakuchukuliwa. Hata hivyo. Moyo wa Asa ulikuwa mkamilifu mbele ya BWANA katika siku zake zote.
15 Ug iyang gipadala ngadto sa balay ni Jehova ang mga butang nga iyang gipahinungod sa iyang kaugalingon, salapi, ug bulawan, ug mga sudlanan.
Alivirerjesha katika nyumba ya BWANA vitu vile vilivyokuwa vimetengwa kwa ajili ya BWANA, na vile vitu vyake vilivyokuwa vimetengezwa kwa fedha, na dhahabu na vyombo.
16 Ug dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Israel sa tanan nilang mga adlaw.
Basi kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli, kwa miaka yao yote.
17 Ug si Baasa, nga hari sa Israel, mitungas batok sa Juda, ug nagtukod sa Rama, nga siya dili motugot sa bisan kinsa sa paggula kun sa pagsulod ngadto kang Asa nga hari sa Juda.
Baasha mfalme wa Israeli, akaivamia na kuijenga Rama, kiasi kwamba hakumruhusu yeyote kuondoka au kuingia katika nchi ya Asa mfalme wa Yuda.
18 Unya gikuha ni Asa ang tanang salapi ug ang bulawan nga nahabilin diha sa mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari, ug gihatag kini ngadto sa kamot sa iyang ulipon, ug ang hari nga si Asa nagpadala niini ngadto kang Ben-adad, ang anak nga lalake ni Tabrimon, ang anak nga lalake ni Hezion, hari sa Siria, nga nagpuyo sa Damasco, nga nagaingon:
Kisha Asa akazichukua zile fedha na dhahabu zilizokuwa zimebaki kwenye hazina kwenye nyumba ya BWANA, na katika hazina ya ikulu ya mfalme. Akaziweka katika mikono ya watumishi wake na kuzituma kwa Beni Hadadi mwana wa Tabrimoni mwana wa Hezioni, mfalme wa Shamu ambaye alikuwa akishi Dameski. Akamwambia,
19 May usa ka pagtinabangay sa taliwala kanako ug kanimo, sa taliwala sa akong amahan ug sa imong amahan: ania karon, ako nagpadala kanimo sa usa ka gasa nga salapi ug bulawan; lumakaw ka, bugtoa ang imong pagtinabangay uban ni Baasa nga hari sa Israel, aron siya mopahawa gikan kanako.
“Naomba tufanye patano kati yangu na wewe, kama ilivyokuwa kati ya baba yangu na baba yako. Tazama, Nimekutumia zawadi ya fedha na dhahabu. Ili uvunje agano lako na Baasha mfalme wa Israeli, ili kwamba aniache.”
20 Ug si Ben-adad namati kang hari Asa, ug nagpadala sa mga capitan sa iyang sundalo batok sa mga ciudad sa Israel ug gigun-ob ang Ahion, ug ang Dan, ug ang Abel-beth-maacha, ug ang tibook Cinneroth, lakip ang tanang yuta ni Nephtali.
Beni Hadadi akamsikiliza mfalme Asa na kutuma wakuu wa majeshi yake, nao wakaishambulia miji ya Israeli. Wakaishambulia Ijoni, Dani, Abeliya Bethi Maaka, na Kinerothi yote, pamoja na nchi yote ya Naftali.
21 Ug nahitabo, sa pagkadungog ni Baasa, nga iyang gibiyaan ang pagtukod sa Rama, ug mipuyo sa Tirsa.
Ikawa Baasha aliposikia haya, akaacha kuijenga Rama akarudi Tirza.
22 Unya si hari Asa naghimo sa usa ka pagpahibalo sa tibook Juda; walay nakagawas; ug ilang gidala sa halayo ang mga bato sa Rama, ug ang kahoy didto, nga maoy gitukod ni Baasa; ug gitukod ni hari Asa ang Gabaa sa Benjamin, ug Mizpa.
Kisha mfalme Asa akaitangazia Yuda yote. Hakuna aliyeachwa. Wakayabeba mawe na miti ya Rama ambayo Baasha alikuwa akijengea mji. Kisha mfalme Asa akavitumia hivyo vitu kuijenga Geba ya Benjamini na Mispa.
23 Karon ang nahabilin sa tanang mga buhat ni Asa, ug sa tanan niyang gahum, ug ang tanan nga iyang gibuhat, ug ang mga ciudad nga iyang gitukod, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda? Apan sa panahon sa iyang pagkatigulang siya nasakit sa iyang tiil.
Mambo mengine yanyohusu utawala wa Asa, uwezo wake wote, yote aliyofanya, na miji aliyoijenga, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Yuda? Lakini wakati wa uzee wake alipata ugonjwa wa miguu.
24 Ug si Asa natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David nga iyang amahan; ug si Josaphat nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
Kisha Asa akalala na mababu zake na akazikwa pamoja nao katika mji wa Daudi baba yake. Yehoshafati mwanae akawa mfalme mahali pake.
25 Ug si Nadab ang anak nga lalake ni Jeroboam, nagsugod paghari sa Israel sa ikaduha ka tuig ni Asa nga hari sa Juda; ug siya naghari sa Israel sa duha ka tuig.
Nadabu mwana wa Yerobiamu alianza kutawala huko Israeli wakati wa mwaka wa pili wa Asa mfalme wa Yuda; Aliitawala Israeli kwa miaka miwili.
26 Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakaw sa dalan sa iyang amahan, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.
Akafanya yaliyo maovu mbele y a macho ya BWANA naye akatembea katika njia ya baba yake, na katika dhambi yake, aliisababisha Israeli kufanya dhambi.
27 Ug si Baasa, ang anak nga lalake ni Ahia sa balay ni Issachar, nagluib batok kaniya; ug gipatay siya ni Baasa sa Gibbethon, nga sakup sa mga Filistehanon; kay si Nadab ug ang tibook Israel nanaglibut sa Gibbethon.
Baasha mwana wa Ahiya, wa familia ya Isakari, akafanya hila dhidi ya Nadabu; Baasha akamwua huko Gibethoni, ambao ulikuwa mji wa Wafilisti, kwa kuwa Nadabu na Israeli walikuwa wakiuhusuru Gibethoni.
28 Bisan sa ikatolo ka tuig ni Asa, hari sa Juda, si Baasa mipatay kaniya, ug naghari puli kaniya.
Katika mwaka wa tatu wa Asa mfalme wa Yuda, Baasha alimwua Nadabu naye akawa mfalme mahali pake.
29 Ug nahitabo sa diha nga naghari na siya, iyang gilaglag ang tibook balay ni Jeroboam; walay gibilin niya kang Jeroboam nga nagaginhawa, hangtud nga nalaglag niya siya; sumala sa gipamulong ni Jehova, nga gisulti niya pinaagi sa iyang alagad nga si Ahia ang Silonhon;
Mara tu baad ya kuwa mfalme, Baasha aliwaua watu wote wa familia ya Yeroboamu. Hakumwacha hata mmoja wa uzao wa Yeroboamu awe hai; Kwa njia hii akawa ameuharibu ukoo wote wa kifalme, kama vile BWANA alivyokuwa amesema kupitia mtumishi wake Ahiya Mshilo,
30 Tungod sa mga sala ni Jeroboam nga iyang nahimo, ug nga niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, tungod sa iyang paghagit diin iyang gihagit si Jehova, ang Dios sa Israel, sa pagkasuko.
kwa sababu ya dhambi za Yeroboamu ambazo alifanya na akaisababishia Israeli kufanya dhambi, kwa kuwa alimkasirisha BWANA, Mungu wa Israeli.
31 Karon ang nahibilin sa mga buhat ni Nadab, ug sa tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
Mambo mengine yanayomhusu Nadabu, na yote aliyofanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha matukio ya wafalme wa Israeli?
32 Ug dihay gubat sa taliwala ni Asa ug ni Baasa, hari sa Juda, sa tanan nilang mga adlaw.
Kisha kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli katika siku zao zote.
33 Sa ikatolo ka tuig ni Asam nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari si Baasa, ang anak ni Ahia, sa tibook Israel didto sa Tirsa, ug naghari sa kaluhaan ug upat ka tuig.
Katika mwaka wa tatu wa Asa mfalme wa Yuda, Baasha mwana wa Ahiya alianza kuitawala Israeli yote huko Tirza naye alitawala kwa miaka ishirini na nne.
34 Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug naglakat sa dalan ni Jeroboam, ug sa iyang sala diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.
Naye akafanya yaliyo mabaya katika macho ya BWANA na akatembea katika njia ya Yeroboamu na katika dhambi yake ambayo kwa hiyo aliifanya Israeli kufanya dhambi.
