1 Hari 14

1 Niadtong panahona si Abias, ang anak nga lalake ni Jeroboam, nasakit.

At that time, Jeroboam’s son Abijah became very sick.

2 Ug si Jeroboam miingon sa iyang asawa: Tumindog ka, ako naghangyo kanimo, ug magtakoban ka sa imong kaugalingon, aron dili ka hiilhan nga asawa ni Jeroboam; ug lumakaw ka ngadto sa Silo; ania karon, atua si Ahias ang manalagna, nga namulong mahitungod kanako nga ako mahari niining katawohan.

Jeroboam said to his wife, “Disguise yourself, in order that no one will recognize that you are my wife. Then go to Shiloh [city], where the prophet Ahijah [lives]. He is the one who predicted/prophesied that I would become the king of Israel.

3 Ug magdala ka ug napulo ka book nga tinapay, ug mga mamon, ug usa ka tibud-tibud nga dugos, ug lumakaw ngadto kaniya. Siya mosugilon kanimo kong unsay mahitabo sa bata.

Take with you ten [loaves of] bread and some small flat cakes, and a jar of honey, [and give them] to him. [Tell him about] our son, [and] he will tell you what will happen to him.”

4 Ug ang asawa ni Jeroboam naghimo sa ingon, ug mitindog, ug miadto sa Silo, ug miadto sa balay ni Ahias. Karon si Ahias dili makakita; kay ang iyang mga mata nangahalap na tungod sa iyang panuigon.

So his wife went to Shiloh, to Ahijah’s house. Ahijah was unable to see, because he was very old and had become blind.

5 Ug si Jehova miingon kang Ahias: Ania karon, ang asawa ni Jeroboam mianhi aron sa pagpangutana kanimo mahitungod sa iyang anak nga lalake; kay siya masakiton: mao kini ug mao kini ang ipamulong mo kaniya; kay mahitabo kini, kong siya mosulod na nga siya magatakoban sa pagkalaing babaye.

But [before she got there, ] Yahweh told Ahijah that Jeroboam’s wife was coming to inquire about their son, who was very sick. And Yahweh told Ahijah what he should tell her. When she came to him, she pretended to be another woman.

6 Ug mao kadto, sa pagkadungog ni Ahias sa tinaguktok sa iyang tiil, sa nagapadulong siya sa pultahan, nga siya miingon: Sumulod ka, asawa ni Jeroboam; nganong nagatakoban ka sa imong kaugalingon sa pagkalaing babaye? Kay ako gipaanhi kanimo uban sa mabug-at nga mga balita.

But when Ahijah heard her footsteps as she entered the doorway, he said to her, “Come in, wife of Jeroboam! (Why do you pretend that you are someone else?/It will not help you to pretend that you are someone else.) [RHQ] [Yahweh] has given me bad news to tell you.

7 Lumakaw ka, suginli si Jeroboam, kini mao ang gipamulong ni Jehova, ang Dios sa Israel: Ingon sa nakita nga gituboy ko ikaw gikan sa taliwala sa katawohan, ug naghimo kanimo nga principe sa akong katawohan nga Israel,

Go and tell Jeroboam that this is what Yahweh, the God whom we Israelis [worship], says to you: ‘I chose you from among the common people and enabled you to become the king of my Israeli people.

8 Ug nagpikas sa gingharian gikan sa balay ni David, ug gihatag kini kanimo; ug bisan pa niana ikaw wala gayud manig-ingon sa akong ulipon nga si David, nga nagbantay sa akong mga sugo, ug misunod kanako sa tibook niyang kasingkasing sa pagbuhat lamang sa matarung sa akong mga mata,

I took [most of] the kingdom of Israel away from David’s descendants and gave it to you. But you have not been like David, who served me [very well]. He obeyed all my commandments very sincerely, doing only things that I considered to be right.

9 Hinonoa naghimo ka sa dautan labaw pa sa tanan nga nanghiuna kanimo, ug miadto ug naghimo ka sa laing mga dios, ug mga hinulma nga mga larawan sa paghagit kanako sa pagkasuko, ug nagsalikway kanako sa luyo sa imong likod:

But you have done more evil things/deeds than all those [who ruled] before you. You have rejected me, and you have caused me to become very angry by making metal images of other gods so that you [and others] could worship them.

10 Busa, ania karon, dad-an ko ug kadautan ang ibabaw sa balay ni Jeroboam, ug putlon ko gikan kang Jeroboam ang tagsatagsa ka bata nga lalake, kaniya nga natakpan, ug kaniya nga anaa nahabilin sa gawas sa Israel, ug silhigon ko gayud ang balay ni Jeroboam, ingon sa usa ka tawo nga magasilhig sa kinalibang, hangtud nga kining tanan mangawala.

‘So, I am going to cause terrible things to happen to your family. I will cause all your male descendants to die, young ones and old ones. I will completely get rid of your family [MTY]. I will get rid of your family [MTY] just like a man completely burns dung [to cook his food].

11 Ang mamatay sa panimalay ni Jeroboam sa ciudad pagakan-on sa mga iro; ug ang mamatay sa kaumahan pagatuktokon sa mga langgam sa kalangitan: kay si Jehova namulong niini.

[The corpses of] any members of your family who die in cities will be eaten by dogs. And [the corpses of] any members of your family who die in the open fields will be eaten by vultures. [This will surely happen because] I, Yahweh, have said [that it will happen].’

12 Busa tumindog ka, ug lumakaw ka ngadto sa imong balay: ug sa pagsulod mo sa ciudad, ang bata mamatay.

So go back home. And as soon as you enter the city, your son will die.

13 Ug ang tibook Israel magabalata alang kaniya, ug magalubong kaniya; kay siya lamang sa panimalay ni Jeroboam ang makasulod sa lubnganan, tungod kay kaniya may nakaplagan nga maayong butang ngadto kang Jehova, ang Dios sa Israel, diha sa balay ni Jeroboam.

All the Israeli people will mourn for him and bury him. He is the only one of Jeroboam’s family who will be buried [properly], because he is the only one of Jeroboam’s family with whom Yahweh is pleased.

14 Labut pa si Jehova mopatindog kaniya ug usa ka hari sa Israel, nga magaputol sa balay ni Jeroboam niadtong adlawa: apan unsa? bisan karon.

Furthermore, Yahweh will appoint for himself a king to rule over Israel who will get rid of Jeroboam’s descendants. And that [will start to happen] today!

15 Kay si Jehova mosilot sa Israel sama sa usa ka tangbo nga ginauyog-uyog diha sa tubig; ug ibton niya ang Israel gikan niining maayong yuta nga iyang gihatag sa ilang mga amahan, ug magpatibulaag kanila unahan sa Suba, tungod kay ilang gihimo ang ilang Asherim, sa paghagit kang Jehova sa pagkasuko.

Yahweh will punish the people of Israel; he will shake them like [the wind] shakes the reeds [that grow in] a stream. He will expel the Israeli people from this good land that he gave to our ancestors. He will scatter them into countries east of [the Euphrates] River, because they have caused him to become very angry by [worshiping statues of] the goddess Asherah.

16 Ug iyang itugyan ang Israel tungod sa mga sala ni Jeroboam, nga iyang nahimo, ug tungod niini gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.

Yahweh will abandon the Israeli people because of the sins that Jeroboam committed, sins which led the Israeli people to commit them.”

17 Ug ang asawa ni Jeroboam mitindog, ug mipahawa ug miadto sa Tirsa: ug sa pagsulod niya sa lusaranan sa balay, ang bata namatay.

Jeroboam’s wife returned home to Tirzah [city, the new capital of Israel]. And just as she entered her house, her son died.

18 Ug ang tibook Israel maoy minglubong kaniya, ug nagbalata tungod kaniya, sumala sa pulong ni Jehova, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Ahias, ang manalagna.

All the Israeli people mourned for him and buried him, which is what Yahweh had told his servant, the prophet Ahijah, would happen.

19 Ug ang uban nga mga buhat ni Jeroboam, giunsa niya sa paggubat, ug giunsa niya sa paghari, ania karon, sila nahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel.

Everything else that Jeroboam did, and the record of wars that his [army] fought, and how he ruled, is written in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.

20 Ug ang mga adlaw nga si Jeroboam naghari kaluhaan ug duha ka tuig: ug siya natulog uban sa iyang mga amahan ug si Nadab nga iyang anak nga lalake miilis sa paghari kaniya.

Jeroboam ruled for 22 years; then he died [EUP] and his son Nadab became king.

21 Ug si Roboam, ang anak nga lalake ni Salomon, naghari sa Juda. Si Roboam may kap-atan ug usa ka tuig ang panuigon sa pagsugod niya paghari, ug siya naghari sa Jerusalem sa napulo ug pito ka tuig, ang ciudad nga gipili ni Jehova gikan sa tanang kabanayan sa Israel, sa pagbutang sa iyang ngalan didto: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, ang Ammonhanon.

Solomon’s son Rehoboam ruled Judah. He was 41 years old when he started to rule, and he ruled for 17 years. He ruled in Jerusalem, which is the city that Yahweh chose out of all the tribes of Israel to be the place where he should be worshiped [MTY]. Rehoboam’s mother’s name was Naamah; she was from the Ammon people-group.

22 Ug ang Juda naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, ug ilang gihagit siya sa pangabugho sa ilang mga sala nga ilang nahimo, labaw sa tanan nga nahimo sa ilang mga amahan.

The people of Judah did things that Yahweh considered to be evil. They caused him to become angry because they committed more sins than their ancestors had committed: They worshiped many other gods instead of worshiping only Yahweh.

23 Kay sila usab nanagtukod sa mga hatag-as nga dapit, ug mga haligi ug Asherim, sa tagsatagsa ka taas nga bungtod, sa ilalum sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy;

They built places to worship those gods; on high hills, and under big trees they set up [stone] pillars to worship the goddess Asherah.

24 Ug may mga sodomhanon usab didto sa yuta: sila naghimo sumala sa tanang mga kangil-ad sa mga nasud nga gipapahawa ni Jehova gikan sa atubangan sa mga anak sa Israel.

Also, there were male prostitutes at these places of worship. The Israeli people did the same disgraceful things that had been done by the people whom Yahweh had expelled while the Israelis were advancing through the land.

25 Ug nahitabo sa ikalima ka tuig ni hari Roboam, nga si Sisac, ang hari sa Egipto, mitungas batok sa Jerusalem;

When Rehoboam had been ruling for almost five years, King Shishak of Egypt came [with his army] to attack Jerusalem.

26 Ug iyang gikuha ang mga bahandi sa balay ni Jehova, ug ang mga bahandi sa balay sa hari; iyang gikuha bisan ang tanan iyang gikuha ang tanang mga taming nga bulawan nga gibuhat ni Salomon.

They took away all the valuable things in the temple and in the king’s palace, including the gold shields that Solomon’s [workers] had made.

27 Ug si Roboam naghimo ilis kanila mga taming nga tumbaga, ug gihatag sila sa kamot sa mga capitan sa magbalantay, nga nagaatang sa ganghaan sa balay sa hari.

King Rehoboam’s [workers] made bronze shields to replace them and entrusted them to officers who guarded the entrance to the king’s palace.

28 Ug mao kadto, nga, sa masabug nga ang hari miadto sa balay ni Jehova, ang magbalantay nagpas-an kanila ug nagdala kanila pagbalik ngadto sa sulod nga bantayan.

Every time that the king went into the temple, those guards carried those shields; and [when he left the temple] they returned the shields to the storeroom.

29 Ug ang nanghibilin nga mga buhat ni Roboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, wala ba sila mahisulat diha sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?

Everything else that Rehoboam did is written [RHQ] in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.

30 Ug dihay gubat kanunay sa taliwala ni Roboam ug ni Jeroboam.

There were wars continually between [the armies of] Rehoboam and Jeroboam.

31 Ug si Roboam natulog uban sa iyang amahan, ug gilubong uban sa iyang mga amahan didto sa ciudad ni David, ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama, nga Ammonhanon. Ug si Abiam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.

Then Rehoboam died [EUP], and he was buried in [the part of Jerusalem called] ‘The City of David’, where his ancestors were buried. Then his son Abijah became the king.