Panultihon 1
1 Ang mga panultihon ni Solomon nga anak ni David, ang hari sa Israel.
Pregovori Salomona, Davidovega sina, Izraelovega kralja,
2 Kini nga mga panultihon motudlo ug kaalam ug pagpanudlo, aron pagtudlo sa mga pulong sa panabot,
da bi spoznali modrost in poučevanje, da bi zaznali besede razumevanja,
3 aron makadawat ka sa pagbadlong aron mabuhi pinaagi sa pagbuhat sa insakto, matarong, ug may kaangayan.
da bi sprejeli poučevanje modrosti, pravice, sodbe in nepristranskost;
4 Kini nga mga panultihon mohatag usab ug kaalam niadtong walay alamag, ug mohatag sa kahibalo ug sa pagkamabinantayon alang sa kabatan-onan.
da bi dali premetenost preprostemu, mladeniču spoznanje in preudarnost.
5 Papaminawa ang maalamon nga mga tawo ug padugangi ang ilang panabot, ug pakuhaa ug kaalam ang mga tawong may salabotan,
Moder človek bo slišal in bo povečal učenje in razumen človek se bo dokopal k modrim nasvetom,
6 aron sa pagsabot sa mga panultihon, mga gipanulti, ug mga pulong sa maalamon nga mga tawo ug sa ilang mga tanghaga.
da bo razumel pregovor in razlago, besede modrih in njihove temne izreke.
7 Ang kahadlok kang Yahweh maoy sinugdanan sa kahibalo, ginasalikway sa buangbuang ang kaalam ug pagpanton.
Strah Gospodov je začetek spoznanja, toda bedaki prezirajo modrost in poučevanje.
8 Akong anak, paminawa ang pagtudlo sa imong amahan ug ayaw isalikway ang mga balaod sa imong inahan;
Moj sin, prisluhni poučevanju svojega očeta in ne zapusti postave svoje matere,
9 mahimo sila nga matahom nga purongpurong sa imong ulo ug mga kwentas diha sa imong liog.
kajti ona bosta ornament milosti tvoji glavi in verižici okoli tvojega vratu.
10 Akong anak, kung ang makasasala modani kanimo ngadto sa ilang sala, pagdumili sa pagsunod kanila.
Moj sin, če te grešniki privabljajo, ne privoli.
11 Kung moingon sila, “Uban kanamo, maghulat kita aron mopatay, magtago kita ug atakihon ang mga walay sala nga tawo sa walay hinungdan.
Če rečejo: »Pridi z nami, v zasedi prežimo na kri, brez razloga se tajno pritajimo za nedolžnega,
12 Lamyon nato sila nga buhi, sama sa Sheol nga kuhaon kadtong mga himsog, ug himoon silang sama niadtong mga nahulog sa bangag. (Sheol h7585)
požrimo jih žive kakor grob in cele, kakor tiste, ki gredo dol v jamo. (Sheol h7585)
13 Pangitaon nato ang tanang matang sa mga butang nga bililhon; pun-on nato ang atong mga balay sa atong mga kinawat gikan sa uban.
Našli bomo vse dragoceno imetje, svoje hiše bomo napolnili z ukradenim blagom.
14 Pagripa uban kanamo; hiusahon ta ang atong sudlanan.”
Svoj žreb vrzi med nas, vsi imejmo eno mošnjo.«
15 Akong anak, ayaw paglakaw sa dalan kuyog kanila; ayaw itugot nga motunob ang imong tiil sa ilang gilaktan;
Moj sin, ne hodi z njimi na pot, svoje stopalo zadrži pred njihovo stezo,
16 ang ilang mga tiil magdagan sa daotan ug nagdali sila aron sa pagpaawas ug dugo.
kajti njihova stopala tečejo k zlu in hitijo, da prelijejo kri.
17 Tungod kay walay pulos ang pagbukhad sa pukot aron sa panglit-ag sa langgam samtang nagatan-aw ang langgam.
Zagotovo je zaman razprostrta mreža v očeh katerekoli ptice.
18 Kining mga tawhana naghulat aron sa pagpatay sa ilang kaugalingon— nag-andam sila ug lit-ag alang sa ilang mga kaugalingon.
In oni prežijo v zasedi na svojo lastno kri, tajno se pritajijo za svoja lastna življenja.
19 Mao usab ang mga pamaagi sa tanan nga nakaangkon sa bahandi pinaagi sa pagpanglupig; ang naangkon sa dili makataronganon molaglag sa mga kinabuhi niadtong nagkupot niini.
Takšne so poti vsakega, ki je pohlepen dobička, ki odvzema življenje svojim lastnikom.
20 Ang kaalam nagsinggit sa kadalanan, gipatugbaw niya ang iyang tingog sa dapit nga daghang mga tawo;
Modrost kliče zunaj, svoj glas izreka na ulicah,
21 diha sa ulohan sa masaba nga kadalanan, misinggit siya, diha sa agianan sa ganghaan sa siyudad misulti siya.
kliče na glavnem kraju vrveža, v odprtinah velikih vrat, v mestu izreka svoje besede, rekoč:
22 “Hangtod kanus-a, kamong walay alamag nga mga tawo, buot ba kamo nga magpakawalay alamag? Hangtod kanus-a ba, kamong mga mabugalbugalon, mahimuot ba kamo sa pagkamabugalbugalon, ug hangtod kanus-a ba kamo, kamong mga buangbuang, magdumot sa kahibalo?
»Doklej boste, vi topi, ljubili topost? In se posmehljivci razveseljevali v svojem posmehovanju in bedaki sovražili spoznanje?
23 Patalinghogi ang akong pagbadlong; akong ibubo ang akong mga gihinahuna alang kaninyo; akong ipahibalo kaninyo ang akong mga pulong.
Obrnite se na moj opomin. Glejte, na vas bom izlila svojega duha, razglašala vam bom svoje besede.
24 Nagtawag ako, ug nagdumili kamo sa pagpaminaw; gitunol ko ang akong kamot, apan walay usa nga nanumbaling.
Ker sem klicala, pa ste odklonili, iztegovala sem svojo roko, pa noben človek ni upošteval,
25 Apan wala kamo nagpakabana sa tanan kong pagbadlong kaninyo ug wala nagpanumbaling sa akong mga pagpaglong.
temveč ste zaničevali vse moje svetovanje in niste hoteli mojega opomina,
26 Kataw-an ko ang inyong kalisdanan, bugalbugalan ko kamo kung moabot ang mga makalilisang—
se bom tudi jaz smejala ob vaši katastrofi, zasmehovala bom, ko pride vaš strah,
27 sa dihang mohasmag kaninyo ang inyong gikahadlokan nga sama sa unos ug ang katalagman mobanlas kaninyo sama sa alimpulos, sa diha nga ang kalisod ug ang kasakit modangat kaninyo.
ko prihaja vaš strah kakor opustošenje in vaše uničenje kakor vrtinčast veter, ko nad vas prihajata tegoba in tesnoba.
28 Unya mosangpit sila kanako, ug dili ko sila pagatubagon; magtinguha gayod sila sa pagtawag kanako, apan dili nila ako mahikaplagan.
Tedaj se bodo obračali name, toda ne bom jim odgovorila, iskali me bodo zgodaj, toda ne bodo me našli,
29 Tungod kay nagdumot sila sa kahibalo ug wala pilia ang pagkahadlok kang Yahweh,
ker so sovražili spoznanje in niso izbrali strahu Gospodovega.
30 wala sila magtuman sa akong mga gitudlo, ug gisalikway nila ang tanan kung mga pagbadlong.
Ničesar niso hoteli od mojega nasveta. Prezirali so vsak moj opomin.
31 Magakaon sila sa bunga sa ilang mga paagi, ug uban sa bunga sa ilang mga laraw mapuno sila.
Zato bodo jedli od sadu svoje lastne poti in napolnjeni bodo s svojimi lastnimi naklepi.
32 Kay ang yano mangamatay sa dihang motalikod sila, ug ang kawalay pagpakabana sa mga buangbuang mopukan kanila.
Kajti odvračanje od preprostosti jih bo ubilo in uspevanje bedakov jih bo uničilo.
33 Apan si bisan kinsa kadtong maminaw kanako magauyo nga luwas ug makapahulay nga walay kahadlok sa katalagman.”
Toda kdorkoli me posluša, bo varno prebival in bo miren pred strahom zla.«
