Panultihon 8
1 Wala ba nagtawag ang kaalam? Wala ba gipatugbaw sa panabot ang iyang tingog?
Por acaso a sabedoria não clama, e a inteligência não solta sua voz?
2 Sa kinatumyan sa kabungtoran nga daplin sa dalan, diha sa nagsangang dalan, nagbarog ang kaalam.
Nos lugares mais altos, junto ao caminho, nas encruzilhadas das veredas, ela se põe.
3 Sa kilid sa pultahan sa siyudad, haduol sa mga ganghaan sa siyudad, nagtawag siya.
Ao lado das portas, à entrada da cidade; na entrada dos portões, ela grita:
4 “Katawhan, nagtawag ako kaninyo ug akong gipatugbaw ang akong tingog ngadto sa mga anak sa mga tawo.
Varões, eu vos clamo; [dirijo] minha voz aos filhos dos homens.
5 Kamong mga uyamot, tun-i ang kaalam, ug kamong mga nagdumot sa kahibalo, kinahanglan nga inyong maangkon ang masinabtanon nga kasingkasing.
Vós que sois ingênuos, entendei a prudência; e vós que sois loucos, entendei [de] coração.
6 Paminaw ug mosulti ako ug mga bililhong mga butang ug sa dihang mobuka ang akong mga ngabil isulti ko ang matarong—
Ouvi, porque falarei coisas nobres; e abro meus lábios para a justiça.
7 kay ang akong baba mohisgot kung unsa ang kasaligan ug ang akong mga ngabil nagdumot sa pagkadaotan.
Porque minha boca declarará a verdade; e meus lábios abominam a maldade.
8 Ang tanang mga pulong sa akong baba matarong; walay gituis o makapahisalaag niini.
Todas as coisas que digo com minha boca são justas; não há nelas coisa alguma [que seja] distorcida ou perversa.
9 Ang tanan kong mga pulong tul-id alang niadtong nakasabot; ang akong mga pulong husto alang niadtong nagapangita ug kahibalo.
Todas elas são corretas para aquele que as entende; e justas para os que encontram conhecimento.
10 Pilia ang akong pagpanudlo labaw pa sa plata ug ang kahibalo labaw pa kaysa lunsay nga bulawan.
Aceitai minha correção, e não prata; e o conhecimento mais que o ouro fino escolhido.
11 Kay ako, ang Kaalam, mas maayo labaw kaysa mga alahas; walay imong gitinguha ang ikatandi kanako.
Porque a sabedoria é melhor do que rubis; e todas as coisas desejáveis nem sequer podem ser comparadas a ela.
12 Ako, ang Kaalam, nagkinabuhi sa Pagkamaalam, ug gibatonan ko ang kahibalo ug ang pagkamabinantayon.
Eu, a Sabedoria, moro com a Prudência; e tenho o conhecimento do conselho.
13 Ang pagkahadlok kang Yahweh mao ang pagdumot sa daotan—gikasilagan ko ang garbo ug ang pagkamapahitas-on, ang daotang dalan, ug ang tinuis nga sinultihan—gikasilagan ko sila.
O temor ao SENHOR é odiar o mal: a soberba e a arrogância, o mal caminho e a boca perversa, eu [os] odeio.
14 Aduna akoy maayong panambagon ug maayo nga kaalam; ako ang panghunahuna; akoa ang kusog.
A mim pertence o conselho e a verdadeira sabedoria; eu [tenho] prudência e poder.
15 Pinaagi kanako naghari ang mga hari— ang mga tawong bantogan usab, ug ang tanang makiangayon nga nangulo.
Por meio de mim os reis governam, e os príncipes decretam justiça.
16 Pinaagi kanako nagmando ang mga prinsipe ug ang mga bantogan ug ang tanang nangulo uban ang hustisya.
Por meio de mim os governantes dominam; e autoridades, todos os juízes justos.
17 Gihigugma ko kadtong nahigugma kanako, ug kadtong nagkugi sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
Eu amo os que me amam; e os que me buscam intensamente me acharão.
18 Ania kanako ang mga bahandi ug ang kadungganan, ang malungtaron nga bahandi ug ang pagkamatarong.
Bens e honra estão comigo; [assim como] a riqueza duradoura e a justiça.
19 Ang akong bunga mas maayo kaysa bulawan, mas maayo pa bisan sa lunsay nga bulawan; ang akong mahatag labaw pa kaysa lunsay nga plata.
Meu fruto é melhor que o ouro, melhor que o ouro refinado; e meus produtos melhores que a prata escolhida.
20 Naglakaw ako sa matarong nga dalan, sa agianan nga mopadulong sa katarong,
Eu faço andar pelo caminho da justiça, no meio das veredas do juízo;
21 busa makahatag ako ug panulundon niadtong nahigugma kanako ug magpuno sa ilang tipiganan.
Para eu dar herança aos que me amam, e encher seus tesouros.
22 Gibuhat ako ni Yahweh sukad pa sa sinugdanan—ang nahiuna sa iyang mga binuhat sa karaang kapanahonan.
O SENHOR me adquiriu no princípio de seu caminho; desde antes de suas obras antigas.
23 Gikan sa dugay na nga mga katuigan gipahimutang na ako—gikan sa una, gikan sa sinugdanan sa kalibotan.
Desde a eternidade eu fui ungida; desde o princípio; desde antes do surgimento da terra.
24 Kaniadto sa wala pa ang kadagatan, nahimugso na ako—sa wala pa ang mga tubod nga madagayaon sa tubig,
Quando ainda não havia abismos, eu fui gerada; quando ainda não havia fontes providas de muitas águas.
25 sa wala pa napahimutang ang kabukiran ug sa wala pa ang kabungtoran, nahimugso na ako.
Antes que os montes fossem firmados; antes dos morros, eu fui gerada.
26 Nahimugso na ako sa wala pa nabuhat ni Yahweh ang kalibotan, o ang kapatagan, o bisan sa unang abog sa kalibotan.
Quando ele ainda não tinha feito a terra, nem os campos; nem o princípio da poeira do mundo.
27 Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan, sa dihang gihimo niya ang kapunawpunawan ibabaw sa kinahiladman.
Quando preparava os céus, ali eu estava; quando ele desenhava ao redor da face do abismo.
28 Atua ako sa dihang gipahimutang niya ang kalangitan sa kawanangan ug sa dihang gibuhat niya ang mga tuboran sa kinahiladman.
Quando firmava as nuvens de cima, quando fortificava as fontes do abismo.
29 Atua ako sa dihang gibuhat niya ang utlanan alang sa dagat, aron nga ang katubigan dili malapas kung diin kini niya gimandoan, ug sa dihang gimandoan niya kung asa mahimutang ang mga patukoranan sa kalibotan.
Quando colocava ao mar o seu limite, para que as águas não ultrapassassem seu mandado; quando estabelecia os fundamentos da terra.
30 Anaa ako sa iyang kiliran, ingon nga hanas nga magbubuhat, ug ako ang iyang kalipay sa matag adlaw, kanunay nga nagmalipayon uban kaniya.
Então eu estava com ele como um pupilo; e eu era seu agrado a cada dia, alegrando perante ele em todo tempo.
31 Nagmalipayon ako sa tibuok niyang kalibotan ug ang akong kalipay anaa sa mga anak sa katawhan.
Alegrando na habitação de sua terra; e [concedendo] meus agrados aos filhos dos homens.
32 Ug karon, akong mga anak, paminaw kanako, kay magmalipayon kadtong nagtipig sa akong mga dalan.
Portanto agora, filhos, ouvi-me; porque bem-aventurados serão [os que] guardarem meus caminhos.
33 Paminawa ang akong mga pagpanudlo ug pagmanggialamon; ayaw kini isalikway.
Ouvi a correção, e sede sábios; e não a rejeiteis.
34 Ang tawo nga maminaw kanako magmalipayon— nagabantay sa akong mga ganghaan sa matag adlaw, nagapaabot kanako sa kilid sa mga pultahan sa akong puluy-anan.
Bem-aventurado [é] o homem que me ouve; que vigia em minhas portas diariamente, que guarda as ombreiras de minhas entradas.
35 Kay si bisan kinsa nga nakakaplag kanako, makakaplag sa kinabuhi, ug iyang nakaplagan ang pabor ni Yahweh.
Porque aquele que me encontrar, encontrará a vida; e obterá o favor do SENHOR.
36 Apan siya nga mapakyas sa pagpangita kanako, nagdaot sa iyang kaugalingon; ang tanan nga nagdumot kanako nahigugma sa kamatayon.”
Mas aquele que pecar contra mim fará violência à sua [própria] alma; todos os que me odeiam amam a morte.
