< Panultihon 6 >
1 Akong anak, kung gigahin nimo ang imong salapi ingon nga bayad sa utang sa imong silingan, kung nagsaad ka alang sa utang sa usa ka tawo nga wala nimo mailhi,
Mon fils, si tu t’es rendu garant pour ton ami, et que tu aies engagé à un étranger ta main,
2 imong gilit-ag ang imong kaugalingon pinaagi sa imong saad ug nabihag ka pinaagi sa mga pulong sa imong baba.
Tu t’es enlacé par les paroles de ta bouche, et tu as été pris par tes propres discours.
3 Kung nabihag ka pinaagi sa imong mga pulong, akong anak, buhata kini ug luwasa ang imong kaugalingon, sanglit nahulog ka man sa kamot sa imong silingan; lakaw ug ipaubos ang imong kaugalingon ug isulti ang imong kahimtang ngadto sa imong silingan.
Fais donc ce que je dis, mon fils, délivre-toi toi-même, parce que tu es tombé dans la main de ton prochain. Cours de tous côtés, hâte-toi, réveille ton ami;
4 Ayaw pakatulga ang imong mga mata ug ayaw papahulaya ang imong mga pilok.
N’accorde point de sommeil à tes yeux, et que tes paupières ne s’assoupissent point.
5 Luwasa ang imong kaugalingon sama sa lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam, sama sa langgam gikan sa kamot sa mangangayam ug langgam.
Dégage-toi, comme un petit daim qui échappe de la main, et comme un oiseau qui fuit de la main d’un oiseleur.
6 Tan-awa ang hulmigas, ikaw nga tawong tapulan, hunahunaa ang iyang mga pamaagi, ug pagmanggialamon.
Va à la fourmi, ô paresseux, et considère ses voies, et apprends la sagesse;
7 Kini walay pangulo, opisyal, o magmamando,
La fourmi, quoiqu’elle n’ait ni chef, ni maître, ni prince,
8 apan nag-andam kini ug pagkaon sa ting-init ug sa panahon sa ting-ani nagtigom kini kung unsay kaonon.
Prépare dans l’été sa nourriture, et rassemble durant la moisson ce qu’elle doit manger.
9 Hangtod kanus-a ka matulog, ikaw nga tawong tapulan? Kanus-a ka man mobangon sa imong pagkatulog?
Jusqu’à quand, paresseux, dormiras-tu? quand sortiras-tu de ton sommeil?
10 “Diyutay nga pagkatulog, diyutay nga pagpahulay, gamay nga pagtiklop sa mga kamot aron sa pagpahulay”—
Tu dormiras un peu, tu sommeilleras un peu, tu mettras un peu les mains l’une dans l’autre, afin que tu dormes:
11 ug ang imong kakabos moabot sama sa kawatan ug ang imong panginahanglanon sama sa armadong sundalo.
Et viendra à toi, comme un coureur de chemin, la détresse; et la pauvreté comme un homme armé. Mais si tu es actif, viendra ta moisson comme une source abondante, et la détresse fuira loin de toi.
12 Ang walay hinungdan nga tawo—ang daotang tawo—nagkinabuhi pinaagi sa pagkabaliko sa iyang sinultihan,
Un homme apostat, homme inutile, va tenant des discours pervers,
13 nagapangidhat ang iyang mga mata, nagasinyas gamit ang iyang mga tiil ug nagatudlo gamit ang iyang mga tudlo.
Fait signe des yeux, frappe du pied, parle avec un doigt,
14 Nagplano siya ug daotan uban sa iyang malinlahong kasingkasing; kanunay siyang nagabuhat ug kasamok.
Avec un cœur dépravé il machine le mal, et en tout temps il sème des querelles;
15 Busa sa kalit modangat kaniya ang iyang kalisdanan; sa diyutay nga panahon mabuak siya nga walay kaayohan.
En un moment lui viendra sa perte, et soudain il sera brisé, et il n’aura plus de remède.
16 Adunay unom ka mga butang nga gidumtan ni Yahweh, pito nga malaw-ay alang kaniya.
Il y a six choses que hait le Seigneur, et la septième, son âme la déteste:
17 Ang mga mata sa mapahitas-ong tawo, ang dila nga nagapamakak, mga kamot nga nagpaawas sa dugo sa mga tawong walay sala,
Des yeux altiers, une langue menteuse, des mains versant un sang innocent,
18 ang kasingkasing nga mobuhat ug daotang mga laraw, mga tiil nga dali lang modagan sa pagbuhat ug daotan,
Un cœur formant des pensées très mauvaises, des pieds prompts à courir au mal,
19 ang saksi nga nagabuga ug mga bakak ug ang tawo nga nagtanom ug kasamok taliwala sa managsoon.
Un témoin fallacieux proférant des mensonges, et celui qui, entre des frères, sème des discordes.
20 Akong anak, tumana ang mando sa imong amahan ug ayaw isalikway ang gitudlo sa imong inahan.
Conserve, mon fils, les préceptes de ton père, et ne rejette pas la loi de ta mère.
21 Kanunay kining ihigot diha sa imong kasingkasing; ihigot kini sa imong liog.
Lie-les dans ton cœur continuellement, et mets-les autour de ton cou.
22 Kung maglakaw ka, mogiya kini kanimo; kung matulog ka, mobantay kini kanimo; ug kung magmata ka, motudlo kini kanimo.
Lorsque tu vas et viens, qu’ils marchent avec toi: lorsque tu dors, qu’ils te gardent, et te réveillant, parle avec eux;
23 Kay ang mga pagmando mao ang lampara, ug ang pagtudlo mao ang kahayag; ang pagbadlong sa pagpanton mao ang dalan sa kinabuhi.
Parce qu’un commandement est un flambeau, et la loi, une lumière, et que c’est la voie de la vie qu’une remontrance de discipline;
24 Ipahilayo ka niini gikan sa daotang babaye, gikan sa malumo nga mga pulong sa mananapaw.
Afin qu’ils te préservent d’une femme corrompue et de la langue flatteuse d’une étrangère.
25 Ayaw kaibog diha sa imong kasingkasing sa iyang kaanyag ug ayaw itugot nga madani ka sa iyang mga pilok.
Que ton cœur ne se passionne point pour sa beauté; et ne sois point pris par les signes de ses yeux;
26 Ang pakigdulog sa babayeng gabaligya ug dungog nagkantidad lamang sa usa ka tinapay, apan ang asawa sa uban maoy hinungdan nga kawad-an ka sa imong kinabuhi.
Car le prix d’une prostituée est à peine d’un pain seul; mais une femme ravit l’âme précieuse d’un homme.
27 Makahimo ba sa pagdala ug kalayo ang tawo sa iyang dughan nga dili masunog ang iyang bisti?
Est-ce qu’un homme peut cacher du feu dans son sein, sans que ses vêtements s’embrasent?
28 Makahimo ba sa paglakaw sa baga ang tawo nga dili mapaso ang iyang mga tiil?
Ou marcher sur des charbons ardents, sans que soient brûlées les plantes de ses pieds?
29 Mao usab ang tawo nga modulog sa asawa sa iyang silingan; ang tawo nga modulog kaniya pagasilotan gayod.
Ainsi celui qui s’approche de la femme de son prochain ne sera pas pur lorsqu’il l’aura touchée.
30 Ang mga tawo dili motamay sa kawatan kung mangawat kini aron sa pagtagbaw sa iyang panginahanglan sa dihang gutom kini.
Ce n’est pas une grande faute, lorsque quelqu’un dérobe afin de remplir son âme affamée;
31 Apan kung masakpan siya, magbayad gayod siya sa makapito ka pilo sa kung unsa ang iyang gikawat; kinahanglan iyang ihatag ang tanan nga adunay bili diha sa iyang panimalay.
Pris, il rendra même le septuple, et il livrera tout ce qu’il a dans sa maison.
32 Ang tawo nga nanapaw walay panabot; ang tawo nga mobuhat niini naglaglag sa iyang kaugalingon.
Mais celui qui est adultère, à cause de son manque de cœur, perdra son âme;
33 Mga samad ug kaulawan mao ang angay kaniya ug ang iyang kaulawan dili mawala.
Il rassemble sur lui la turpitude et l’ignominie, et son opprobre ne sera pas effacé;
34 Kay ang pangabugho makapasuko pag-ayo sa usa ka lalaki; dili siya magpakita ug kaluoy kung manimalos siya.
Parce que la jalousie et la fureur du mari ne pardonneront pas au jour de la vengeance,
35 Dili siya modawat ug bayad ug dili siya mahaylo, bisan ug hatagan nimo siya ug daghang gasa.
Et il n’acquiescera aux prières de personne, et il ne recevra pas pour satisfaction les dons les plus nombreux.