< Panultihon 4 >
1 Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
to hear: hear son: descendant/people discipline: instruction father and to listen to/for to know understanding
2 Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
for teaching pleasant to give: give to/for you instruction my not to leave: neglect
3 Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
for son: child to be to/for father my tender and only to/for face mother my
4 gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
and to show me and to say to/for me to grasp word my heart your to keep: obey commandment my and to live
5 Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
to buy wisdom to buy understanding not to forget and not to stretch from word lip my
6 ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
not to leave: forsake her and to keep: obey you to love: lover her and to watch you
7 Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
first: beginning wisdom to buy wisdom and in/on/with all acquisition your to buy understanding
8 Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
to build her and to exalt you to honor: honour you for to embrace her
9 Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
to give: put to/for head your wreath favor crown beauty to deliver you
10 Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
to hear: hear son: child my and to take: recieve word my and to multiply to/for you year life
11 Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
in/on/with way: conduct wisdom to show you to tread you in/on/with track uprightness
12 Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
in/on/with to go: walk you not be distressed step your and if to run: run not to stumble
13 Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
to strengthen: hold in/on/with discipline: instruction not to slacken to watch her for he/she/it life your
14 Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
in/on/with way wicked not to come (in): come and not to bless in/on/with way: conduct bad: evil
15 Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
to neglect him not to pass in/on/with him to turn aside from upon him and to pass
16 Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
for not to sleep if: until not be evil and to plunder sleep their if: until not (to stumble *Q(K)*)
17 Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
for to feed on food: bread wickedness and wine violence to drink
18 Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
and way righteous like/as light brightness to go: continue and to light till to establish: prepare [the] day
19 Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
way: conduct wicked like/as darkness not to know in/on/with what? to stumble
20 Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
son: child my to/for word my to listen [emph?] to/for word my to stretch ear your
21 Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
not be devious from eye: seeing your to keep: obey them in/on/with midst heart your
22 Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
for life they(masc.) to/for to find them and to/for all flesh his healing
23 Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
from all custody to watch heart your for from him outgoing life
24 Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
to turn aside: remove from you crookedness lip: word and perversity lip: words to remove from you
25 Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
eye your to/for before to look and eyelid your to smooth before you
26 Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
to envy track foot your and all way: conduct your to establish: establish
27 Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
not to stretch right and left to turn aside: depart foot your from bad: evil