Panultihon 4
1 Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
Give ear, my sons, to the teaching of a father; give attention so that you may have knowledge:
2 Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
For I give you good teaching; do not give up the knowledge you are getting from me.
3 Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
For I was a son to my father, a gentle and an only one to my mother.
4 gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
And he gave me teaching, saying to me, Keep my words in your heart; keep my rules so that you may have life:
5 Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
Get wisdom, get true knowledge; keep it in memory, do not be turned away from the words of my mouth.
6 ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
Do not give her up, and she will keep you; give her your love, and she will make you safe.
7 Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
The first sign of wisdom is to get wisdom; go, give all you have to get true knowledge.
8 Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
Put her in a high place, and you will be lifted up by her; she will give you honour, when you give her your love.
9 Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
She will put a crown of grace on your head, giving you a head-dress of glory.
10 Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
Give ear, O my son, and let your heart be open to my sayings; and long life will be yours.
11 Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
I have given you teaching in the way of wisdom, guiding your steps in the straight way.
12 Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
When you go, your way will not be narrow, and in running you will not have a fall.
13 Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
Take learning in your hands, do not let her go: keep her, for she is your life.
14 Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
Do not go in the road of sinners, or be walking in the way of evil men.
15 Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
Keep far from it, do not go near; be turned from it, and go on your way.
16 Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
For they take no rest till they have done evil; their sleep is taken away if they have not been the cause of someone's fall.
17 Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
The bread of evil-doing is their food, the wine of violent acts their drink.
18 Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
But the way of the upright is like the light of early morning, getting brighter and brighter till the full day.
19 Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
The way of sinners is dark; they see not the cause of their fall.
20 Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
My son, give attention to my words; let your ear be turned to my sayings.
21 Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
Let them not go from your eyes; keep them deep in your heart.
22 Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
For they are life to him who gets them, and strength to all his flesh.
23 Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
And keep watch over your heart with all care; so you will have life.
24 Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
Put away from you an evil tongue, and let false lips be far from you.
25 Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
Keep your eyes on what is in front of you, looking straight before you.
26 Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
Keep a watch on your behaviour; let all your ways be rightly ordered.
27 Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
Let there be no turning to the right or to the left, keep your feet from evil.
