Panultihon 31
1 Ang mga pulong ni Haring Lemuel— ang panagna nga gitudlo sa iyang inahan.
The words of Lemuel, king of Massa: the teaching which he had from his mother.
2 Unsa man, akong anak? Ug unsa man, anak sa akong sabakan? ug unsa man, anak sa akong mga panaad? —
What am I to say to you, O Lemuel, my oldest son? and what, O son of my body? and what, O son of my oaths?
3 Ayaw ihatag ang imong kusog sa babaye, o ang imong mga pamaagi niadtong maglaglag sa mga hari.
Do not give your strength to women, or your ways to that which is the destruction of kings.
4 Dili kini alang sa mga hari, Lemuel, dili kini alang sa mga hari aron pag-inom sa bino, ni ang mga magmamando aron mangutana, “Hain man ang isog nga ilimnon?”
It is not for kings, O Lemuel, it is not for kings to take wine, or for rulers to say, Where is strong drink?
5 Tungod kay kung moinom sila, makalimtan nila kung unsa ang kasugoan, ug yatakan ang mga katungod sa tanang mga gidaogdaog.
For fear that through drinking they may come to have no respect for the law, wrongly judging the cause of those who are in trouble.
6 Hatagi ug isog nga ilimnon ang mga tawo nga mangahanaw ug bino niadtong hilabihan ang kasakit.
Give strong drink to him who is near to destruction, and wine to him whose soul is bitter:
7 Moinom siya ug mahikalimtan niya ang iyang kawalad-on ug dili niya mahinumdoman ang iyang kasamok.
Let him have drink, and his need will go from his mind, and the memory of his trouble will be gone.
8 Pakigsulti alang niadtong dili makasulti, alang sa kaayohan sa tanan nga hapit na mangahanaw.
Let your mouth be open for those who have no voice, in the cause of those who are ready for death.
9 Pagsulti ug paghukom pinaagi sa sukdanan kung unsa ang husto ug labani ang katungod sa mga kabos ug nagakinahanglan nga mga tawo.
Let your mouth be open, judging rightly, and give right decisions in the cause of the poor and those in need.
10 Kinsa man ang makakita ug takos nga asawa? Ang iyang kabililhon labaw pa sa mga alahas.
Who may make discovery of a woman of virtue? For her price is much higher than jewels.
11 Ang kasingkasing sa iyang bana mosalig kaniya, ug dili gayod siya mahimong kabos.
The heart of her husband has faith in her, and he will have profit in full measure.
12 Mobuhat gayod siya ug maayong mga butang alang kaniya ug dili ang daotan sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi.
She does him good and not evil all the days of her life.
13 Magpili siya ug balahibo sa karnero ug lanot sa lino nga tanom, ug magabuhat uban ang kalipay sa iyang mga kamot.
She gets wool and linen, working at the business of her hands.
14 Sama siya sa nagpatigayon nga mga sakayan; nagdala siya sa iyang pagkaon gikan sa halayo.
She is like the trading-ships, getting food from far away.
15 Mobangon siya samtang gabii pa ug mohatag ug pagkaon sa iyang panimalay, ug ibahinbahin niya ang buluhaton alang sa iyang mga sulugoong babaye.
She gets up while it is still night, and gives meat to her family, and their food to her servant-girls.
16 Maghunahuna siya ug uma ug paliton kini, uban sa kinitaan sa iyang mga kamot motanom siya ug paras.
After looking at a field with care, she gets it for a price, planting a vine-garden with the profit of her work.
17 Bistihan niya ang iyang kaugalingon sa kusog ug himoon niyang kusgan ang iyang mga bukton.
She puts a band of strength round her, and makes her arms strong.
18 Makita niya kung unsa ang maayo nga makaginansya siya; sa tibuok gabii wala gipalong ang iyang lampara.
She sees that her marketing is of profit to her: her light does not go out by night.
19 Gibutang niya ang iyang mga kamot sa lamboranan, ug iyang gigunitan ang nilubid nga tanod.
She puts her hands to the cloth-working rod, and her fingers take the wheel.
20 Gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong kabos; gituy-od niya ang iyang kamot sa mga tawong nanginahanglan.
Her hands are stretched out to the poor; yes, she is open-handed to those who are in need.
21 Dili siya mahadlok sa niyebe alang sa iyang panimalay, kay ang tibuok niya nga panimalay nabistihan sa dagtom pula.
She has no fear of the snow for her family, for all those in her house are clothed in red.
22 Naghimo siya ug hapin alang sa iyang higdaanan, ug nagbisti siya ug labing maayo nga tapul nga lino.
She makes for herself cushions of needlework; her clothing is fair linen and purple.
23 Inila ang iyang bana sa mga ganghaan, kung molingkod siya kauban sa mga kadagkoan sa yuta.
Her husband is a man of note in the public place, when he takes his seat among the responsible men of the land.
24 Naghimo siya ug lino nga mga panapton ug gibaligya kini, ug nagbaligya siya ug mga bakus sa mga nagapatigayon.
She makes linen robes and gets a price for them, and traders take her cloth bands for a price.
25 Nabistihan siya uban ang kusog ug kadungganan, ug mokatawa siya sa dihang moabot ang panahon.
Strength and self-respect are her clothing; she is facing the future with a smile.
26 Magabuka siya sa iyang baba uban ang kaalam ug ang balaod sa pagkamaluluy-on anaa sa iyang dila.
Her mouth is open to give out wisdom, and the law of mercy is on her tongue.
27 Nagabantay siya sa tanang pamaagi sa iyang panimalay ug dili mokaon sa tinapay nga walay pulos
She gives attention to the ways of her family, she does not take her food without working for it.
28 Mobangon ang iyang mga anak ug tawgon siya ug bulahan ug ang iyang bana modayeg kaniya, ug moingon,
Her children get up and give her honour, and her husband gives her praise, saying,
29 “Daghang buotan nga mga babaye, apan silang tanan dili makalabaw kanimo.”
Unnumbered women have done well, but you are better than all of them.
30 Ang katahom malimbongon, ug ang kaanyag walay kapuslanan, apan ang babaye nga mahinadlokon kang Yahweh, pagadayegon siya.
Fair looks are a deceit, and a beautiful form is of no value; but a woman who has the fear of the Lord is to be praised.
31 Ihatag kaniya ang kinitaan sa iyang mga kamot ug tugoti ang iyang mga buhat nga modayeg kaniya diha sa mga ganghaan.
Give her credit for what her hands have made: let her be praised by her works in the public place.
