Panultihon 3
1 Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
Filho meu, não te esqueças da minha lei, e o teu coração guarde os meus mandamentos.
2 kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
Porque elles te accrescentarão longura de dias, e annos de vida e paz.
3 Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
Não te desamparem a benignidade e a fidelidade: ata-as ao teu pescoço; escreve-as na taboa do teu coração.
4 Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
E acharás graça e bom entendimento aos olhos de Deus e dos homens.
5 Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
Confia no Senhor com todo o teu coração, e não te estribes no teu proprio entendimento.
6 sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
Reconhece-o em todos os teus caminhos, e elle endireitará as tuas veredas.
7 Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
Não sejas sabio a teus proprios olhos: teme ao Senhor e aparta-te do mal.
8 Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
Isto será saude para o teu umbigo, e regadura para os teus ossos.
9 Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
Honra ao Senhor com a tua fazenda, e com as primicias de toda a tua renda.
10 ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
E se encherão os teus celleiros de fartura, e trasbordarão de mosto os teus lagares.
11 Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
Filho meu, não rejeites a correcção do Senhor, nem te enojes da sua reprehensão.
12 kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
Porque o Senhor reprehende aquelle a quem ama, assim como o pae ao filho a quem quer bem.
13 Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
Bemaventurado o homem que acha sabedoria, e o homem que produz intelligencia.
14 Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
Porque melhor é a sua mercadoria do que a mercadoria de prata, e a sua renda do que o oiro mais fino.
15 Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
Mais preciosa é do que os rubins, e tudo o que mais podes desejar não se póde comparar a ella.
16 Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
Longura de dias ha na sua mão direita: na sua esquerda riquezas e honra.
17 Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
Os caminhos d'ella são caminhos de delicias, e todas as suas veredas paz.
18 Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
É arvore da vida para os que d'ella pegam, e bemaventurados são todos os que a reteem.
19 Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
O Senhor com sabedoria fundou a terra: preparou os céus com entendimento.
20 Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
Pelo seu conhecimento se fenderam os abysmos, e as nuvens distillam o orvalho.
21 Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
Filho meu, não se apartem estes dos teus olhos: guarda a verdadeira sabedoria e o bom siso;
22 Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
Porque serão vida para a tua alma, e graça para o teu pescoço.
23 Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
Então andarás com confiança pelo teu caminho, e não tropeçará o teu pé.
24 kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
Quando te deitares, não temerás: mas te deitarás e o teu somno será suave.
25 Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
Não temas o pavor repentino, nem a assolação dos impios quando vier.
26 kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
Porque o Senhor será a tua esperança, e guardará os teus pés de os prenderem.
27 Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
Não detenhas dos seus donos o bem, tendo na tua mão poder fazel-o.
28 Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
Não digas ao teu proximo: Vae, e torna, e ámanhã t'o darei: tendo-o tu comtigo.
29 Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
Não maquines mal contra o teu proximo, pois habita comtigo confiadamente.
30 Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
Não contendas contra alguem sem razão, se te não tem feito mal.
31 Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
Não tenhas inveja do homem violento, nem elejas algum de seus caminhos.
32 Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
Porque o perverso é abominação ao Senhor, mas com os sinceros está o seu segredo.
33 Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
A maldição do Senhor habita na casa do impio, mas á habitação dos justos abençoará.
34 Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
Certamente elle escarnecerá dos escarnecedores, mas dará graça aos mansos.
35 Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
Os sabios herdarão honra, porém os loucos tomam sobre si confusão.
