Panultihon 3
1 Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
O son my instruction my may not you forget and commandments my let it keep heart your.
2 kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
For length of days and years of life and peace they will add to you.
3 Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
Loyalty and faithfulness may not they leave you bind them on necks your write them on [the] tablet of heart your.
4 Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
And find favor and insight good in [the] eyes of God and humankind.
5 Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
Trust to Yahweh with all heart your and to own understanding your may not you depend.
6 sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
In all ways your acknowledge him and he he will make straight paths your.
7 Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
May not you be wise in own eyes your fear Yahweh and turn aside from evil.
8 Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
Healing may it be to navel your and refreshment to bones your.
9 Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
Honor Yahweh from wealth your and from [the] first of all produce your.
10 ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
So they may be filled storehouses your plenty and new wine wine vats your they will burst open.
11 Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
[the] discipline of Yahweh O son my may not you reject and may not you loath rebuke his.
12 kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
For [the one] whom he loves Yahweh he reproves and like a father a son [whom] he is pleased with.
13 Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
How blessed! [is] a person [who] he finds wisdom and a person [who] he obtains understanding.
14 Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
For [is] good profit her more than [the] profit of silver and more than gold gain her.
15 Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
[is] precious She (more than jewels *Q(k)*) and all pleasures your not they compare with her.
16 Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
Length of days [is] in right [hand] her [are] in left [hand] her wealth and honor.
17 Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
Ways her [are] ways of kindness and all pathways her [are] well-being.
18 Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
[is] a tree of Life she to [those who] take hold on her and [those who] hold fast to her [are] called blessed.
19 Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
Yahweh by wisdom he founded [the] earth he established [the] heavens by understanding.
20 Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
By knowledge his [the] depths they were split open and clouds they dripped dew.
21 Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
O son my may not they depart from eyes your keep sound wisdom and discretion.
22 Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
So they may be life for self your and grace for neck your.
23 Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
Then you will walk to security way your and foot your not it will strike.
24 kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
If you will lie down not you will fear and you will lie down and it will be pleasing sleep your.
25 Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
May not you be afraid from terror suddenly and from [the] devastation of wicked [people] that it will come.
26 kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
For Yahweh he will be confidence your and he will keep foot your from capture.
27 Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
May not you withhold good from owners its when belongs to [the] power of (hand your *Q(K)*) to do [it].
28 Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
May not you say (to neighbor your *Q(K)*) go and come back and tomorrow I will give [it] and there is with you.
29 Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
May not you devise on neighbor your harm and he [is] dwelling to security with you.
30 Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
May not (you contend *Q(k)*) with anyone without cause if not he has dealt out to you evil.
31 Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
May not you be jealous of a person of violence and may not you choose all ways his.
32 Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
For [is] [the] abomination of Yahweh a crooked [person] and [is] with upright [people] intimacy his.
33 Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
[the] curse of Yahweh [is] on [the] house of [the] wicked and [the] habitation of righteous [people] he blesses.
34 Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
Though mockers he he mocks (and to humble [people] *Q(K)*) he gives favor.
35 Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
Honor wise [people] they will inherit and fools [is] lifting up shame.
