< Panultihon 29 >
1 Ang tawo nga midawat ug daghang mga pagbadlong apan nagpatikig sa iyang liog moabot ang higayon nga mapukan ug dili na gayod maayo.
A man often reproved, hardening the neck, Is suddenly broken, and there is no healing.
2 Kung kadtong nagabuhat ug matarong modaghan, maglipay ang katawhan, apan kung ang daotan nga tawo ang magmamando, manghupaw ang katawhan.
In the multiplying of the righteous the people rejoice, And in the ruling of the wicked the people sigh.
3 Si bisan kinsa nga nahigugma sa kaalam makalipay sa iyang amahan, apan siya nga nagkig-uban sa mga nagbaligya ug dungog nagaguba sa iyang bahandi.
A man loving wisdom rejoiceth his father, And a friend of harlots destroyeth wealth.
4 Ang hari magtukod sa yuta pinaagi sa katarong, apan siya nga gusto makasapi maoy moguba niini.
A king by judgment establisheth a land, And one receiving gifts throweth it down.
5 Ang tawo nga nag-ulog-ulog sa iyang silingan sama lamang nga nagbukhad ug pukot alang sa iyang mga tiil.
A man taking a portion above his neighbour, Spreadeth a net for his own steps.
6 Malit-ag ang tawong daotan pinaagi sa iyang kaugalingon nga sala, apan siya nga nagbuhat ug matarong mag-awit ug magmalipayon.
In the transgression of the evil [is] a snare, And the righteous doth sing and rejoice.
7 Siya nga nagbuhat ug matarong nag-amping sa katungod sa mga kabos; ang tawong daotan dili makasabot niana nga kahibalo.
The righteous knoweth the plea of the poor, The wicked understandeth not knowledge.
8 Ang mga matamayon nagbutang ug kalayo sa siyudad, apan kadtong maalamon molikay sa kapungot.
Men of scorning ensnare a city, And the wise turn back anger.
9 Kung adunay panaglalis sa tawong maalamon ug sa buangbuang, masuko lamang siya ug mokatawa, ug wala gayoy pagpahulay.
A wise man is judged by the foolish man, And he hath been angry, And he hath laughed, and there is no rest.
10 Ang mga mamumuno magdumot kaniya nga walay sala ug pangitaon ang kinabuhi sa mga matarong.
Men of blood hate the perfect, And the upright seek his soul.
11 Ipakita gayod sa buangbuang ang tanan niyang kasuko, apan ang tawong maalamon makapugong niini ug mapailubon sa iyang kaugalingon.
A fool bringeth out all his mind, And the wise till afterwards restraineth it.
12 Kung ang magmamando magtagad sa mga bakak, ang tanan niyang mga kadagkoan mahimong daotan.
A ruler who is attending to lying words, All his ministers [are] wicked.
13 Ang tawong kabos ug ang madaogdaogon managsama lamang, kay si Yahweh ang naghatag ug kahayag sa ilang mga mata.
The poor and the man of frauds have met together, Jehovah is enlightening the eyes of them both.
14 Kung maghukom ang hari sa mga kabos pinaagi sa kamatuoran, matukod ang iyang trono hangtod sa kahangtoran.
a king that is judging truly the poor, His throne for ever is established.
15 Ang bunal ug ang pagpadlong mohatag ug kaalam; apan ang bata nga gilikay gikan sa pagpanton magpakaulaw sa iyang inahan.
A rod and reproof give wisdom, And a youth let away is shaming his mother.
16 Kung ang mga tawong daotan anaa sa gahom, modagsang ang pagpakasala, apan kadtong nagbuhat ug matarong makakita sa pagkapukan sa mga tawong daotan.
In the multiplying of the wicked transgression multiplieth, And the righteous on their fall do look.
17 Pantuna ang imong anak nga lalaki ug papahulayon ka niya; ug magdala siya ug kalipay sa imong kinabuhi.
Chastise thy son, and he giveth thee comfort, Yea, he giveth delights to thy soul.
18 Diin wala nay makita nga mga pagpanagna ang mga tawo managdagan, apan bulahan siya nga nagtuman sa balaod.
Without a Vision is a people made naked, And whoso is keeping the law, O his happiness!
19 Dili nimo mabadlong ang mga ulipon pinaagi sa mga pulong, bisan tuod makasabot siya, magpakahilom lamang gihapon.
By words a servant is not instructed though he understand, And there is nothing answering.
20 Nakakita na ba ka ug tawo nga madali-dalion sa iyang gipamulong? Mas aduna pay paglaom ang usa ka buangbuang kaysa kaniya.
Thou hast seen a man hasty in his words! More hope of a fool than of him.
21 Siya nga mapatuyangon sa iyang ulipon gikan sa iyang pagkabatan-on, adunay kasamok sa kaulahian niini.
Whoso is bringing up his servant delicately, from youth, [At] his latter end also he is continuator.
22 Ang masuk-anon nga tawo makapukaw sa panagbingkil ug ang hanas sa kaligutgot makahimo ug daghang mga sala.
An angry man stirreth up contention, And a furious man is multiplying transgression.
23 Ang garbo sa tawo makapaubos kaniya; apan siya nga adunay mapainubsanon nga espiritu mapasidunggan.
The pride of man humbleth him, And humility of spirit upholdeth honour.
24 Siya nga makig-uban sa mga kawatan masilag sa iyang kaugalingon nga kinabuhi; madungog niya ang pagtunglo ug walay ikasulti.
Whoso is sharing with a thief is hating his own soul, Execration he heareth, and telleth not.
25 Ang kahadlok sa tawo naghimo ug lit-ag, apan siya nga mosalig kang Yahweh mapanalipdan.
Fear of man causeth a snare, And the confident in Jehovah is set on high.
26 Daghan ang nagapangita sa dagway sa magmamando, apan gikan kang Yahweh moabot ang katarong alang kaniya.
Many are seeking the face of a ruler, And from Jehovah [is] the judgment of each.
27 Ang walay katarong nga tawo gidumtan niadtong nagbuhat ug matarong, apan siya nga matarong ang dalan gidumtan sa mga tawong daotan.
An abomination to the righteous [is] the perverse man, And an abomination to the wicked [is] the upright in the way!