< Panultihon 26 >
1 Sama sa niyebe sa ting-init o sa ulan sa ting-ani, busa dili angay pasidunggan ang buangbuang.
Quomodo nix in aestate, et pluviae in messe: sic indecens est stulto gloria.
2 Sama ka paspas sa goryon ug sa sayaw nga nagpaingon ug nagpabalik samtang sila naglupad, busa dili makadulot ang tunglo nga wala nagakaangay.
Sicut avis ad alta transvolans, et passer quo libet vadens: sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet.
3 Ang latos alang sa kabayo, ang renda alang sa asno, ug ang bunal alang sa likod sa mga buangbuang.
Flagellum equo, et camus asino, et virga in dorso imprudentium.
4 Ayaw tubaga ang buangbuang ug moapil sa iyang mga kabuang, o mahisama ka usab kaniya.
Ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam, ne efficiaris ei similis.
5 Tubaga ang buangbuang ug apil sa iyang kabuang, aron dili siya mahimong maalamon sa iyang kaugalingong mga mata.
Responde stulto iuxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur.
6 Si bisan kinsa nga magpadala ug mensahe pinaagi sa kamot sa buangbuang nagputol sa iyang kaugalingong tiil ug miinom sa kadaotan.
Claudus pedibus, et iniquitatem bibens, qui mittit verba per nuncium stultum.
7 Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buangbuang sama lamang sa nagbitay nga tiil sa mga paralitiko.
Quomodo pulchras frustra habet claudus tibias: sic indecens est in ore stultorum parabola.
8 Ang pagpasidungog sa usa ka buangbuang sama lamang sa paghigot ug bato sa lambuyog.
Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii: ita qui tribuit insipienti honorem.
9 Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buangbuang sama lamang sa hubog nga mikab-ot ug sampinit sa iyang kamot.
Quomodo si spina nascatur in manu temulenti: sic parabola in ore stultorum.
10 Ang mamamana nga mosamad sa tanan sama lamang niadtong nagpatrabaho ug usa ka buang-buang o si bisan kinsa na lamang nga molabay.
Iudicium determinat causas: et qui imponit stulto silentium, iras mitigat.
11 Sama sa iro nga mobalik ug kaon sa iyang sinuka, busa mao usab ang buangbuang nga mousab sa iyang kabuang.
Sicut canis, qui revertitur ad vomitum suum, sic imprudens, qui iterat stultitiam suam.
12 Nakakita ka ba ug tawo nga maalamon sa iyang kaugalingong mga mata? Mas aduna pay paglaom ang mga buangbuang kay kaniya.
Vidisti hominem sapientem sibi videri? magis illo spem habebit insipiens.
13 Moingon ang tawo nga tapolan, “Adunay liyon sa dalan! Adunay liyon taliwala sa mga hawanan!”
Dicit piger: Leo est in via, et leaena in itineribus:
14 Sama sa pultahan nga masirado ug maabli pinaagi sa bisagra niini, mao man usab ang tapolan nga tawo nga anaa sa iyahang higdaanan.
sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo.
15 Ikab-ot sa tawong tapolan ang iyang kamot ngadto sa pagkaon apan wala siyay kusog aron sa paghungit niini sa iyang baba.
Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit.
16 Gilantaw sa tawong tapolan nga mas maalamon pa siya kaysa sa pito ka tawong adunay panabot.
Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.
17 Sama sa tawo nga mogunit sa dalunggan sa iro, ang lumalabay nga nasuko tungod sa usa ka suliran nga dili iyaha.
Sicut qui apprehendit auribus canem, sic qui transit impatiens, et commiscetur rixae alterius.
18 Sama sa nasuko nga tawo nga namana gamit ang nagkalayo nga mga udyong,
Sicut noxius est qui mittit sagittas, et lanceas in mortem:
19 ang tawo nga nanglimbong sa iyang silingan ug moingon, “Wala ba diay ako nangumidya lang?”
ita vir, fraudulenter nocet amico suo: et cum fuerit deprehensus, dicit: Ludens feci.
20 Kay ang kakulangon sa sugnod, mapalong ang kalayo; ug kung walay manglibak mohunong ang panaglalis.
Cum defecerint ligna, extinguetur ignis: et susurrone subtracto, iurgia conquiescunt.
21 Sama nga ang uling mahimong nagdilaab nga baga ug ang kahoy mahimong kalayo, mao man usab ang malalison nga tawo nga mohaling sa panag-away.
Sicut carbones ad prunas, et ligna ad ignem, sic homo iracundus suscitat rixas.
22 Sama sa lamiang pagkaon ang mga pulong nga libak; mosulod sila ngadto sa kinasuloran nga mga bahin sa lawas.
Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perveniunt ad intima ventris.
23 Ang plata nga gitabon sa kulon sama sa nagdilaab nga mga ngabil ug daotan nga kasingkasing.
Quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile, sic labia tumentia cum pessimo corde sociata.
24 Ang tawo nga nasilag sa uban makatago sa iyang mga gibati pinaagi sa iyang mga ngabil ug gilimbongan niya ang iyang kaugalingon.
Labiis suis intelligitur inimicus, cum in corde tractaverit dolos.
25 Malumo siya nga mosulti, apan ayaw ug tuo kaniya, tungod kay adunay pito ka daotan sa iyang kasingkasing.
Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei: quoniam septem nequitiae sunt in corde illius.
26 Bisan tuod ug gitabonan sa paglimbong ang iyang pagdumot, ang iyang kadaotan mapadayag diha sa kadaghanan.
Qui operit odium fraudulenter, revelabitur malitia eius in consilio.
27 Si bisan kinsa nga mokalot ug bung-aw maoy mahulog niini ug ang tawo nga moligid sa bato maoy maligiran niini.
Qui fodit foveam, incidet in eam: et qui volvit lapidem, revertetur ad eum.
28 Gikasilagan sa bakakon nga dila ang mga tawo nga gidugmok niini ug ang maulog-ulogon nga baba nagdala ug kadaot.
Lingua fallax non amat veritatem: et os lubricum operatur ruinas.