Panultihon 23
1 Sa dihang molingkod ka aron mokaon uban ang magmamando, pagbantay pag-ayo kung unsa ang anaa sa imong atubangan,
你若与官长坐席， 要留意在你面前的是谁。
2 ug ibutang ang kutsilyo sa imong tutonlan kung ikaw ang matang sa tawo nga gusto mokaon ug daghang pagkaon.
你若是贪食的， 就当拿刀放在喉咙上。
3 Ayaw pagtinguha sa iyang lamiang mga pagkaon, kay pagkaon kini sa mga bakak.
不可贪恋他的美食， 因为是哄人的食物。
4 Ayaw paghago ug maayo aron makaangkon ug bahandi; pagmaalamon aron masayod kung kanus-a moundang.
不要劳碌求富， 休仗自己的聪明。
5 Tugotan ba nimo ang imong mga mata nga masilaw niini? Mahanaw lamang kini, kay sigurado gayod nga tugkan kini ug mga pako sama sa agila ug molupad sa kawanangan.
你岂要定睛在虚无的钱财上吗？ 因钱财必长翅膀，如鹰向天飞去。
6 Ayaw kan-a ang pagkaon sa tawong adunay daotan nga tinan-awan— ug ayaw pagtinguha sa iyang lamiang mga pagkaon,
不要吃恶眼人的饭， 也不要贪他的美味；
7 kay siya ang matang sa tawo nga nag-ihap sa kantidad sa pagkaon. “Kaon ug inom!” moingon siya kanimo, apan ang iyang kasingkasing wala diha kanimo.
因为他心怎样思量， 他为人就是怎样。 他虽对你说，请吃，请喝， 他的心却与你相背。
8 Isuka nimo bisan ang diyutay nga imong gikaon ug giusik-usikan lang nimo ang imong mga pagdayeg.
你所吃的那点食物必吐出来； 你所说的甘美言语也必落空。
9 Ayaw pakigsulti sa igdulungog sa usa ka buangbuang, kay tamayon lamang niya ang imong maalamon nga mga pulong.
你不要说话给愚昧人听， 因他必藐视你智慧的言语。
10 Ayaw ibalhin ang karaang bato nga utlanan o ilogon ang kaumahan sa mga ilo,
不可挪移古时的地界， 也不可侵入孤儿的田地；
11 kay ang ilang Manluluwas kusgan ug molaban siya sa ilang katungod batok kanimo.
因他们的救赎主大有能力， 他必向你为他们辨屈。
12 Ibutang sa imong kasingkasing ang pagpanudlo ug sa imong mga dalunggan ang mga pulong sa kahibalo.
你要留心领受训诲， 侧耳听从知识的言语。
13 Ayaw pagdumili sa pagpanton sa usa ka bata, kay kung latoson nimo siya ug bunal, dili siya mamatay.
不可不管教孩童； 你用杖打他，他必不至于死。
14 Kinahanglan nga ikaw gayod ang molatos kaniya pinaagi sa bunal ug moluwas sa iyang kalag gikan sa Seol. (Sheol h7585)
你要用杖打他， 就可以救他的灵魂免下阴间。 (Sheol h7585)
15 Akong anak nga lalaki, kung maalamon ang imong kasingkasing, nan ang akong kasingkasing magmaya usab;
我儿，你心若存智慧， 我的心也甚欢喜。
16 malipay ang akong kinasuloran sa dihang ang imong mga ngabil magsulti ug husto.
你的嘴若说正直话， 我的心肠也必快乐。
17 Ayaw itugot nga masina ang imong kasingkasing sa mga makasasala, apan padayon diha sa pagkahadlok kang Yahweh sa tibuok adlaw.
你心中不要嫉妒罪人， 只要终日敬畏耶和华；
18 Sigurado gayod nga adunay kaugmaon ug dili mahanaw ang imong paglaom.
因为至终必有善报， 你的指望也不致断绝。
19 Paminaw- ikaw! - akong anak nga lalaki, ug pagmaalamon ug giyahi ang imong kasingkasing ngadto sa dalan.
我儿，你当听，当存智慧， 好在正道上引导你的心。
20 Ayaw pakig-uban sa mga palahubog ug sa kusog mokaon ug karne,
好饮酒的，好吃肉的， 不要与他们来往；
21 kay ang palahubog ug ang kusog mokaon mahimong kabos ug mahinanok nga magbisti na lamang sila ug mga trapo.
因为好酒贪食的，必致贫穷； 好睡觉的，必穿破烂衣服。
22 Paminawa ang imong amahan nga maoy nagpakatawo kanimo ug ayaw tamaya ang imong inahan sa dihang matigulang na siya.
你要听从生你的父亲； 你母亲老了，也不可藐视她。
23 Palita ang kamatuoran, apan ayaw kini ibaligya; pagpalit ug kaalam, pagpanton, ug panabot.
你当买真理； 就是智慧、训诲，和聪明也都不可卖。
24 Ang amahan sa matarong maglipay gayod, ug siya nga magpakatawo ug maalamon nga bata magmaya diha kaniya.
义人的父亲必大得快乐； 人生智慧的儿子，必因他欢喜。
25 Tugoti nga magmaya ang imong amahan ug imong inahan ug tugoti nga maglipay siya nga maoy nagpakatawo kanimo.
你要使父母欢喜， 使生你的快乐。
26 Akong anak nga lalaki, ihatag kanako ang imong kasingkasing ug ipaniid ang imong mga mata sa akong mga dalan.
我儿，要将你的心归我； 你的眼目也要喜悦我的道路。
27 Kay ang babaye nga nagbaligya sa iyang dungog usa ka lalom nga bung-aw, ug ang asawa sa laing lalaki usa ka masigpit nga atabay.
妓女是深坑； 外女是窄阱。
28 Nagpauraray siya nga nag-atang sama sa kawatan ug padaghanon niya ang mga maluibon taliwala sa katawhan.
她埋伏好像强盗； 她使人中多有奸诈的。
29 Kinsa man ang adunay kaalaot? Kinsa man ang adunay kasubo? Kinsa man ang adunay mga kaaway? Kinsa man ang adunay pagbagulbol? Kinsa man ang adunay mga samad nga walay hinungdan? Kinsa man ang adunay mapula nga mga mata?
谁有祸患？谁有忧愁？ 谁有争斗？谁有哀叹？ 谁无故受伤？谁眼目红赤？
30 Kadtong magpabilin sa pag-inom ug bino, kadtong misulay sa sinagolan nga bino.
就是那流连饮酒、 常去寻找调和酒的人。
31 Ayaw tan-awa ang bino sa dihang pula na kini, sa dihang mangidlap kini diha sa baso ug hamloy nga lad-okon.
酒发红，在杯中闪烁， 你不可观看， 虽然下咽舒畅， 终久是咬你如蛇，刺你如毒蛇。
32 Sa kataposan mamaak kini sama sa bitin ug molikos kini sama sa udto-udto nga bitin.
33 Makita sa imong mga mata ang katingalahang mga butang ug ang imong kasingkasing magapamulong sa sukwahi nga mga butang.
你眼必看见异怪的事； 你心必发出乖谬的话。
34 Mahisama ka sa natulog ngadto sa kinahiladman sa kadagatan o naghigda tumoy sa tukon sa layag.
你必像躺在海中， 或像卧在桅杆上。
35 “Gibunalan nila ako,” moingon ka, “apan wala ako nasakitan. Gikulata nila ako, apan wala ko kini mabati. Kanus-a ba ako makamata? Mangita ako ug laing ilimnon.”
你必说：人打我，我却未受伤； 人鞭打我，我竟不觉得。 我几时清醒，我仍去寻酒。
