Panultihon 22
1 Ang maayong ngalan pagapilion labi pa sa dagkong mga bahandi ug ang kaluoy mas maayo pa kay sa plata ug bulawan.
to choose name from riches many from silver: money and from gold favor pleasant
2 Ang adunahan ug kabos nga mga tawo managsama lamang sa niini nga paagi— si Yahweh ang nagbuhat kanilang tanan.
rich and be poor to meet to make all their LORD
3 Ang mabinantayon nga tawo makakita sa kasamok ug magatago sa iyang kaugalingon, apan ang walay pagtagad mopadayon ug mag-antos tungod niini.
prudent to see: see distress: harm (and to hide *Q(K)*) and simple to pass and to fine
4 Ang ganti sa pagkamapainubsanon ug pagkamahadlokon kang Yahweh mao ang mga bahandi, dungog, ug kinabuhi.
consequence humility fear LORD riches and glory and life
5 Mga tunok ug mga lit-ag ang naglaray sa agianan sa masinupakon; si bisan kinsa nga nagbantay sa iyang kinabuhi mapahilayo gikan kanila.
thorn snare in/on/with way: conduct twisted to keep: guard soul his to remove from them
6 Tudloi ang bata sa dalan nga angay niyang pagaadtoan ug sa dihang matigulang na siya dili siya motalikod gikan niana nga pagpanudlo.
to dedicate to/for youth upon lip: word way: conduct his also for be old not to turn aside: depart from her
7 Ang adunahan nga mga tawo modumala ibabaw sa mga kabos nga mga tawo ug siya nga nangutang ulipon sa usa nga nagapautang.
rich in/on/with be poor to rule and servant/slave to borrow to/for man to borrow
8 Siya nga nagpugas sa dili matarong magaani ug kasamok ug ang iyang sungkod sa kapungot mahanaw.
to sow injustice (to reap *Q(k)*) evil: trouble and tribe: staff fury his to end: expend
9 Siya nga adunay mata sa pagkamahinatagon pagapanalanginan, kay gipakigbahin niya ang iyang tinapay ngadto sa mga kabos.
pleasant eye he/she/it to bless for to give: give from food: bread his to/for poor
10 Papahawaa ang mga matamayon, ug pagulaa ang samokan; ug mohunong ang mga panaglalis ug mga pagtamay.
to drive out: drive out to mock and to come out: come strife and to cease judgment and dishonor
11 Siya nga nahigugma sa putli nga kasingkasing ug kansang mga pagpanulti malumo, mahimo niyang higala ang hari.
to love: lover (pure *Q(K)*) heart favor lip: words his neighbor his king
12 Ang mga mata ni Yahweh kanunay nga nagabantay sa kahibalo, apan isalikway niya ang mga pulong sa mabudhion.
eye LORD to watch knowledge and to pervert word to act treacherously
13 Ang tawong tapolan moingon, “Adunay liyon sa dalan! Pagapatyon ako diha sa hawan nga mga dapit.”
to say sluggish lion in/on/with outside in/on/with midst street/plaza to murder
14 Ang baba sa babaye nga mananapaw usa ka lalom nga bung-aw; mosilaob ang kasuko ni Yahweh batok sa tawo nga mahulog niini.
pit deep lip be a stranger be indignant LORD (to fall: fall *Q(k)*) there
15 Nabugkos ang mga binuang diha sa kasingkasing sa bata, apan ang bunal sa pagpanton magapahawa niini palayo.
folly to conspire in/on/with heart youth tribe: staff discipline to remove her from him
16 Siya nga namintaha sa mga kabos nga mga tawo aron madugangan ang iyang bahandi, o paghatag ngadto sa mga adunahan nga tawo, mosangko ngadto sa kawalad-on.
to oppress poor to/for to multiply to/for him to give: give to/for rich surely to/for need
17 Ipapaminaw ang imong dalunggan ug patalinghogi ang mga pulong sa maalamon ug gamita ang imong kasingkasing sa akong kahibalo,
to stretch ear your and to hear: hear word wise and heart your to set: make to/for knowledge my
18 kay makaayo kanimo kung ampingan mo kini diha sa imong kinasuloran, kung kining tanan andam na diha sa imong mga ngabil.
for pleasant for to keep: guard them in/on/with belly: body your to establish: prepare together upon lips your
19 Aron nga ang imong pagsalig maanaa kang Yahweh, gitudlo ko kini kanimo karong adlawa— bisan kanimo.
to/for to be in/on/with LORD confidence your to know you [the] day also you(m. s.)
20 Wala ba diay ako makasulat alang kanimo ug 30 ka mga panultihong pagpanudlo ug kahibalo,
not to write to/for you (officer *Q(K)*) in/on/with counsel and knowledge
21 aron sa pagtudlo kanimo sa kamatuoran niining kasaligan nga mga pulong, aron makahatag ka ug kasaligan nga mga tubag niadtong nagpadala kanimo?
to/for to know you truth word truth: true to/for to return: reply word truth: true to/for to send: depart you
22 Ayaw kawati ang kabos tungod kay kabos siya, o yatakan ang mga nagkinahanglan nga anaa sa ganghaan,
not to plunder poor for poor he/she/it and not to crush afflicted in/on/with gate
23 kay labanan ni Yahweh ang ilang kahimtang, ug kawatan niya sa kinabuhi kadtong nagakawat kanila.
for LORD to contend strife their and to rob [obj] to rob them soul: life
24 Ayaw pagpakighigala sa tawo nga gidumalahan sa kasuko ug kinahanglan nga dili ka mouban sa tawo nga maligutguton,
not to accompany with master: men face: anger and with man rage not to come (in): come
25 o tingali ug makakat-on ka sa iyang mga paagi ug motukob ka sa paon alang sa imong kalag.
lest to teach/learn (way his *Q(K)*) and to take: recieve snare to/for soul: myself your
26 Ayaw paisip nga usa niadtong mohapak sa mga kamot, nga nagapasalig sa utang.
not to be in/on/with to blow palm in/on/with to pledge loan
27 Kung makulang ka sa pagbayad, unsa man ang makapahunong sa usa ka tawo sa pagkuha sa higdaanan nga imong gihigdaan?
if nothing to/for you to/for to complete to/for what? to take: take bed your from underneath: under you
28 Ayaw ibalhin ang karaan nga utlanang bato nga gipahimutang sa imong mga amahan.
not to remove border: boundary forever: antiquity which to make father your
29 Nakakita ka ba ug usa ka tawo nga hanas sa iyang trabaho? Mobarog siya atubangan sa mga hari; dili siya mobarog atubangan sa mga yano lamang nga mga tawo.
to see man quick in/on/with work his to/for face: before king to stand not to stand to/for face: before obscure
