< Panultihon 22 >
1 Ang maayong ngalan pagapilion labi pa sa dagkong mga bahandi ug ang kaluoy mas maayo pa kay sa plata ug bulawan.
信譽比多財可取,敬仰必金銀可貴。
2 Ang adunahan ug kabos nga mga tawo managsama lamang sa niini nga paagi— si Yahweh ang nagbuhat kanilang tanan.
富人與窮人彼此相遇,二者皆為上主所造。
3 Ang mabinantayon nga tawo makakita sa kasamok ug magatago sa iyang kaugalingon, apan ang walay pagtagad mopadayon ug mag-antos tungod niini.
精明人遇見災禍,即行隱避;無知者反向前走,自招損害。
4 Ang ganti sa pagkamapainubsanon ug pagkamahadlokon kang Yahweh mao ang mga bahandi, dungog, ug kinabuhi.
謙卑的賞報,是敬畏上主,是享有財富、尊榮和生命。
5 Mga tunok ug mga lit-ag ang naglaray sa agianan sa masinupakon; si bisan kinsa nga nagbantay sa iyang kinabuhi mapahilayo gikan kanila.
邪惡者的路上,滿佈荊棘羅網;潔身自愛的人,必能遠而避之。
6 Tudloi ang bata sa dalan nga angay niyang pagaadtoan ug sa dihang matigulang na siya dili siya motalikod gikan niana nga pagpanudlo.
你教導孩童應行的道路,待他老年時也不會離棄。
7 Ang adunahan nga mga tawo modumala ibabaw sa mga kabos nga mga tawo ug siya nga nangutang ulipon sa usa nga nagapautang.
富人宰割窮人,債主奴役債戶。
8 Siya nga nagpugas sa dili matarong magaani ug kasamok ug ang iyang sungkod sa kapungot mahanaw.
播種邪惡的,必收穫災禍;他辛苦工作,必全屬徒然。
9 Siya nga adunay mata sa pagkamahinatagon pagapanalanginan, kay gipakigbahin niya ang iyang tinapay ngadto sa mga kabos.
目光慈祥的,必蒙受祝福,因他將食糧,施捨給狂人。
10 Papahawaa ang mga matamayon, ug pagulaa ang samokan; ug mohunong ang mga panaglalis ug mga pagtamay.
趕走了狂人,就除了爭執;爭訟與侮辱,亦相繼止息。
11 Siya nga nahigugma sa putli nga kasingkasing ug kansang mga pagpanulti malumo, mahimo niyang higala ang hari.
純潔的心靈,是上主所愛;優雅的唇舌,是君王所悅。
12 Ang mga mata ni Yahweh kanunay nga nagabantay sa kahibalo, apan isalikway niya ang mga pulong sa mabudhion.
上主的眼目,常衛護知識;敗類的言論,必加以毀滅。
13 Ang tawong tapolan moingon, “Adunay liyon sa dalan! Pagapatyon ako diha sa hawan nga mga dapit.”
只有懶人說:「外面有獅子,在街市之中,我會被吞噬。」
14 Ang baba sa babaye nga mananapaw usa ka lalom nga bung-aw; mosilaob ang kasuko ni Yahweh batok sa tawo nga mahulog niini.
淫婦們的口,實是個深坑;上主惱怒的,必墮入其中。
15 Nabugkos ang mga binuang diha sa kasingkasing sa bata, apan ang bunal sa pagpanton magapahawa niini palayo.
孩童心中藏愚昧,只有戒尺能驅逐。
16 Siya nga namintaha sa mga kabos nga mga tawo aron madugangan ang iyang bahandi, o paghatag ngadto sa mga adunahan nga tawo, mosangko ngadto sa kawalad-on.
欺壓窮人,是使他致富;饋贈富者,是使他貧窮。
17 Ipapaminaw ang imong dalunggan ug patalinghogi ang mga pulong sa maalamon ug gamita ang imong kasingkasing sa akong kahibalo,
你應當傾聽智者的訓言,應專心致意領會我的知識。
18 kay makaayo kanimo kung ampingan mo kini diha sa imong kinasuloran, kung kining tanan andam na diha sa imong mga ngabil.
你若細心存想,常在口中誦念,必會令你喜悅。
19 Aron nga ang imong pagsalig maanaa kang Yahweh, gitudlo ko kini kanimo karong adlawa— bisan kanimo.
為使你的信賴全托於上主,我今日特將道路指示給你。
20 Wala ba diay ako makasulat alang kanimo ug 30 ka mga panultihong pagpanudlo ug kahibalo,
關於教誨和知識,我豈未多次寫過;
21 aron sa pagtudlo kanimo sa kamatuoran niining kasaligan nga mga pulong, aron makahatag ka ug kasaligan nga mga tubag niadtong nagpadala kanimo?
使你認識真言實理,答覆前來問你的人﹖
22 Ayaw kawati ang kabos tungod kay kabos siya, o yatakan ang mga nagkinahanglan nga anaa sa ganghaan,
你不可因為人窮而剝削窮人,亦不可在城門口欺壓弱小者;
23 kay labanan ni Yahweh ang ilang kahimtang, ug kawatan niya sa kinabuhi kadtong nagakawat kanila.
因為他們的案件,上主必予以辯護;凡剝奪他們的人,上主必討其生命。
24 Ayaw pagpakighigala sa tawo nga gidumalahan sa kasuko ug kinahanglan nga dili ka mouban sa tawo nga maligutguton,
易怒的人,不可與他交結,暴躁的人,不要與他往來,
25 o tingali ug makakat-on ka sa iyang mga paagi ug motukob ka sa paon alang sa imong kalag.
免得你沾染他的惡習,甘冒喪失性命的危險。
26 Ayaw paisip nga usa niadtong mohapak sa mga kamot, nga nagapasalig sa utang.
不要為別人擊掌,不要為債務作保;
27 Kung makulang ka sa pagbayad, unsa man ang makapahunong sa usa ka tawo sa pagkuha sa higdaanan nga imong gihigdaan?
免得你沒有什麼償還時,連你的床榻也被人奪走。
28 Ayaw ibalhin ang karaan nga utlanang bato nga gipahimutang sa imong mga amahan.
祖先立定的舊界,你不要加以移動。
29 Nakakita ka ba ug usa ka tawo nga hanas sa iyang trabaho? Mobarog siya atubangan sa mga hari; dili siya mobarog atubangan sa mga yano lamang nga mga tawo.
你曾見過辦事能幹的人嗎﹖他必侍立在君王面前,決不侍立在庸人面前。