Panultihon 21
1 Ang kasingkasing sa hari usa ka nagadagayday nga tubig diha sa kamot ni Yahweh; gipasimang niya kini sa bisan asa niya gusto.
Le cœur du roi est un cours d'eau dans la main de Yahweh, il l'incline partout où il veut.
2 Ang tagsatagsa ka pamaagi sa tawo matarong sa iyang kaugalingon nga mga mata, apan si Yahweh ang magatimbangtimbang sa mga kasingkasing.
Toutes les voies de l'homme sont droites à ses yeux; mais celui qui pèse les cœurs, c'est Yahweh.
3 Ang pagbuhat sa pagkamatarong ug pagkamakiangayon labi pang dawaton ni Yahweh kay sa halad.
Pratiquer la justice et l'équité, est aux yeux de Yahweh préférable aux sacrifices.
4 Ang mapahitas-on nga mga mata ug mapasigarbohon nga kasingkasing— ang suga sa daotan— mga sala.
Des regards hautains et un cœur superbe: flambeau des méchants, ce n'est que péché.
5 Ang mga laraw sa makugihon mogiya lamang ngadto sa pagkamauswagon, apan ang tagsatagsa nga nagabuhat nga madalidalion mosangko lamang sa kawalad-on.
Les projets de l'homme diligent ne vont qu'à l'abondance; mais quiconque précipite ses démarches n'arrive qu'à la disette.
6 Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa bakakon nga dila usa ka lumalabayng inalisngaw nga aso ug usa ka lit-ag nga makapatay.
Des trésors acquis par une langue mensongère: vanité fugitive d'hommes qui courent à la mort.
7 Ang kabangis sa daotan mao ang moguyod kanila palayo, kay nagdumili man sila sa pagbuhat sa katarong.
La violence des méchants les égare, parce qu'ils n'ont pas voulu pratiquer la justice.
8 Baliko ang dalan sa tawong sad-an, apan siya nga putli nagabuhat ug matarong.
La voie du criminel est tortueuse, mais l'innocent agit avec droiture.
9 Mas maayo pa nga mopuyo sa lawak sa ibabaw sa balay kaysa mopuyo sa balay uban ang asawa nga malalison.
Mieux vaut habiter à l'angle d'un toit, que de rester avec une femme querelleuse.
10 Ang pangpagana sa daotan nangita sa pagkadaotan; walay kaluoy nga makit-an sa iyang mga silingan diha sa iyang mga mata.
L'âme du méchant désire le mal; son ami ne trouve pas grâce à ses yeux.
11 Sa dihang masilotan na ang matamayon, ang walay alamag mahimong maalamon, ug sa dihang pahamatngonan ang maalamon nga tawo, madugangan ang iyang kahibalo.
Quand on châtie le méchant, le simple devient sage, et quand on instruit le sage, il devient plus sage.
12 Siya nga nagabuhat ug matarong nagabantay sa balay sa daotan; iyang ipasukamod ang daotan ngadto sa pagkagun-ob.
Le juste considère la maison du méchant; Dieu précipite les méchants dans le malheur.
13 Siya nga magasampong sa iyang mga igdulungog sa mga pagtuaw sa mga kabos, magatuaw usab siya, apan dili siya patalinghogan.
Celui qui ferme l'oreille au cri du pauvre criera lui-même sans qu'on lui réponde.
14 Makapahupay sa kasuko ang gasa sa tago ug makapahupay sa hilabihan nga kaligutgot ang gasa sa tago.
Un don fait en secret apaise la colère, un présent tiré du pli du manteau calme la fureur violente.
15 Sa dihang mapahamtang na ang katarong, magdala kini ug kalipay ngadto sa tawo nga nagabuhat sa matarong, apan magdala kini ug kalisang sa nagabuhat ug daotan.
C'est une joie pour le juste de pratiquer la justice, mais l'épouvante est pour ceux qui font le mal.
16 Siya nga nahisalaag gikan sa dalan sa panabot, magapahulay siya ngadto sa tigomanan sa mga patay.
L'homme qui s'écarte du sentier de la prudence reposera dans l'assemblée des morts.
17 Bisan kinsa nga nahigugma sa kahilayan mahimo nga kabos; siya nga nahigugma sa bino ug lana dili maadunahan.
Celui qui aime la joie sera indigent; celui qui aime le vin et l'huile parfumée ne s'enrichit pas.
18 Ang daotan nga tawo maoy lukat alang sa nagabuhat ug matarong, ug ang maluibon maoy lukat alang sa matinud-anon.
Le méchant sert de rançon pour le juste, et le perfide pour les hommes droits.
19 Mas maayo pang magpuyo sa kamingawan kay sa uban ang babaye nga tigpasiugda ug kasamok ug hilabihan ka bagulbolan.
Mieux vaut habiter dans une terre déserte qu'avec une femme querelleuse et colère.
20 Adunay bililhon nga bahandi ug lana sa panimalay sa manggialamon, apan usik-usikan lamang kini sa tawong buangbuang.
De précieux trésors, de l'huile sont dans la maison du sage; mais un homme insensé les engloutit.
21 Siya nga nagabuhat ug matarong ug manggiluluy-on— kining tawhana makakaplag ug kinabuhi, pagkamatarong, ug kadungganan.
Celui qui poursuit la justice et la miséricorde trouvera la vie, la justice et la gloire.
22 Ang tawong maalamon makakatkat sa siyudad sa mga bantogan, ug mapokan niya ang mga salipdanan nga diin ilang gisaligan.
Le sage prend d'assaut une ville de héros, et il renverse le rempart où elle mettait sa confiance.
23 Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila magapahilayo sa iyang kaugalingon sa kasamok.
Celui qui garde sa bouche et sa langue garde son âme des angoisses.
24 Ang mapahitas-on ug mapasigarbohon nga tawo— “Matamayon” ang iyang ngalan— nagabuhat uban ang mapalabilabihon nga garbo.
On appelle moqueur l'homme hautain, enflé d'orgueil, qui agit avec un excès d'arrogance.
25 Ang tinguha sa tapolan makapatay kaniya, kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagtrabaho.
Les désirs du paresseux le tuent, parce que ses mains refusent de travailler.
26 Sa tibuok adlaw nagatinguha ug nagatinguha pa gayod siya, apan siya nga nagabuhat ug matarong nagahatag ug wala nagatihiktihik.
Tout le jour il désire avec ardeur, mais le juste donne sans relâche.
27 Dulomtanan ang halad sa tawong daotan; mas dulomtanan pa gayod kini kung dad-on niya kini uban sa daotan nga mga tinguha.
Le sacrifice des méchants est abominable, surtout quand ils l'offrent avec des pensées criminelles!
28 Mahanaw ang bakakon nga saksi, apan siya nga nagapatalinghog magasulti sa tanang panahon.
Le témoin menteur périra, mais l'homme qui écoute pourra parler toujours.
29 Ang usa ka tawong daotan magapagahi sa iyang panagway, apan ang tawong matinud-anon masaligon mahitungod sa iyang mga paagi.
Le méchant prend un air effronté, mais l'homme droit dirige sa voie.
30 Wala gayoy kaalam, wala gayoy panabot, ug wala gayoy tambag nga makabarog batok kang Yahweh.
Il n'y a ni sagesse, ni prudence, ni conseil en face de Yahweh.
31 Giandam ang kabayo alang sa adlaw sa pagpakiggubat, apan ang kadaogan iya lamang kang Yahweh.
On équipe le cheval pour le jour du combat, mais de Yahweh dépend la victoire.
