Panultihon 21
1 Ang kasingkasing sa hari usa ka nagadagayday nga tubig diha sa kamot ni Yahweh; gipasimang niya kini sa bisan asa niya gusto.
君王的心在上主手裏，有如水流，可隨意轉移。
2 Ang tagsatagsa ka pamaagi sa tawo matarong sa iyang kaugalingon nga mga mata, apan si Yahweh ang magatimbangtimbang sa mga kasingkasing.
人對自己的行為，都自覺正直；但審察人心的，卻是上主。
3 Ang pagbuhat sa pagkamatarong ug pagkamakiangayon labi pang dawaton ni Yahweh kay sa halad.
秉公行義，比獻祭獻更悅上主。
4 Ang mapahitas-on nga mga mata ug mapasigarbohon nga kasingkasing— ang suga sa daotan— mga sala.
傲慢的眼睛，驕傲的心靈，惡人的炫耀，無非是罪惡。
5 Ang mga laraw sa makugihon mogiya lamang ngadto sa pagkamauswagon, apan ang tagsatagsa nga nagabuhat nga madalidalion mosangko lamang sa kawalad-on.
熟思的人，必足以致富；草率的人，必貧困纏身。
6 Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa bakakon nga dila usa ka lumalabayng inalisngaw nga aso ug usa ka lit-ag nga makapatay.
以謊言偽語騙得的財寶，是浮雲輕煙，死亡的羅網。
7 Ang kabangis sa daotan mao ang moguyod kanila palayo, kay nagdumili man sila sa pagbuhat sa katarong.
惡人的暴戾，必殃及自身，因他們不肯去履行正義。
8 Baliko ang dalan sa tawong sad-an, apan siya nga putli nagabuhat ug matarong.
惡人的道路，歪曲邪僻；正人的行為，正直適中。
9 Mas maayo pa nga mopuyo sa lawak sa ibabaw sa balay kaysa mopuyo sa balay uban ang asawa nga malalison.
寧願住在屋頂的一角，不願與吵婦同居一室。
10 Ang pangpagana sa daotan nangita sa pagkadaotan; walay kaluoy nga makit-an sa iyang mga silingan diha sa iyang mga mata.
惡人的心靈，只求邪惡；對自己友伴，毫不關懷。
11 Sa dihang masilotan na ang matamayon, ang walay alamag mahimong maalamon, ug sa dihang pahamatngonan ang maalamon nga tawo, madugangan ang iyang kahibalo.
輕狂人遭受處罰，幼稚者將得明智；智慧人接受教訓，更增加自己知識。
12 Siya nga nagabuhat ug matarong nagabantay sa balay sa daotan; iyang ipasukamod ang daotan ngadto sa pagkagun-ob.
正義的上主監視惡人的家，且使惡人們都陷於災禍中。
13 Siya nga magasampong sa iyang mga igdulungog sa mga pagtuaw sa mga kabos, magatuaw usab siya, apan dili siya patalinghogan.
誰對窮人的哀求，充耳不聞，他呼求時，也不會得到應允。
14 Makapahupay sa kasuko ang gasa sa tago ug makapahupay sa hilabihan nga kaligutgot ang gasa sa tago.
暗中相送的饋贈，可平息忿怒；投入懷中的禮物，可平息狂怒。
15 Sa dihang mapahamtang na ang katarong, magdala kini ug kalipay ngadto sa tawo nga nagabuhat sa matarong, apan magdala kini ug kalisang sa nagabuhat ug daotan.
秉公行義，能叫義人喜樂；但為作惡的人，卻是恐懼。
16 Siya nga nahisalaag gikan sa dalan sa panabot, magapahulay siya ngadto sa tigomanan sa mga patay.
凡遠離明智道路的人，必居於幽靈的集會中。
17 Bisan kinsa nga nahigugma sa kahilayan mahimo nga kabos; siya nga nahigugma sa bino ug lana dili maadunahan.
貪愛享樂的人，必遭受窮困；喜愛酒油的人，必不會致富。
18 Ang daotan nga tawo maoy lukat alang sa nagabuhat ug matarong, ug ang maluibon maoy lukat alang sa matinud-anon.
惡人必將為義人作贖金，敗類也將替君子作代價。
19 Mas maayo pang magpuyo sa kamingawan kay sa uban ang babaye nga tigpasiugda ug kasamok ug hilabihan ka bagulbolan.
與好爭易怒的女人同居，倒不如獨自住在曠野裏。
20 Adunay bililhon nga bahandi ug lana sa panimalay sa manggialamon, apan usik-usikan lamang kini sa tawong buangbuang.
珍貴的寶藏和油，積藏在智者家裏；但糊塗愚昧的人，卻將之消耗淨盡。
21 Siya nga nagabuhat ug matarong ug manggiluluy-on— kining tawhana makakaplag ug kinabuhi, pagkamatarong, ug kadungganan.
追求正義和仁慈的人，必將獲得生命與尊榮。
22 Ang tawong maalamon makakatkat sa siyudad sa mga bantogan, ug mapokan niya ang mga salipdanan nga diin ilang gisaligan.
智者必登上勇士的城邑，攻破城邑所憑倚的保壘。
23 Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila magapahilayo sa iyang kaugalingon sa kasamok.
誰謹守自己的口舌，心靈必能免受煩惱。
24 Ang mapahitas-on ug mapasigarbohon nga tawo— “Matamayon” ang iyang ngalan— nagabuhat uban ang mapalabilabihon nga garbo.
高傲的人名叫「狂人」，他行事必極端蠻橫。
25 Ang tinguha sa tapolan makapatay kaniya, kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagtrabaho.
怠惰人的手不肯操作，必為他的願望所扼殺。
26 Sa tibuok adlaw nagatinguha ug nagatinguha pa gayod siya, apan siya nga nagabuhat ug matarong nagahatag ug wala nagatihiktihik.
貪婪的人，終日貪婪；正義的人，廣施不吝。
27 Dulomtanan ang halad sa tawong daotan; mas dulomtanan pa gayod kini kung dad-on niya kini uban sa daotan nga mga tinguha.
惡人的祭獻，已是可憎；若懷惡而獻，更將如何﹖
28 Mahanaw ang bakakon nga saksi, apan siya nga nagapatalinghog magasulti sa tanang panahon.
作假見證的人，必要滅亡；但善於聽的人，纔可常言。
29 Ang usa ka tawong daotan magapagahi sa iyang panagway, apan ang tawong matinud-anon masaligon mahitungod sa iyang mga paagi.
邪惡的人，常裝腔作勢；正直的人，卻舉止檢點。
30 Wala gayoy kaalam, wala gayoy panabot, ug wala gayoy tambag nga makabarog batok kang Yahweh.
任何智慧、才略或計謀，都不能與上主相對抗。
31 Giandam ang kabayo alang sa adlaw sa pagpakiggubat, apan ang kadaogan iya lamang kang Yahweh.
招兵買馬，是為作作戰之日；但是勝利，卻由上主指使。
