< Panultihon 18 >
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
Celui qui s'isole, suit sa fantaisie, il s'irrite contre tout ce qui est raisonnable.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
Ce n'est pas la raison qu'aime l'insensé, mais il aime à montrer son sentiment.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
Quand vient l'impiété vient aussi le mépris, et avec l'infamie, l'opprobre.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
Les paroles qui sortent de la bouche de l'homme, sont des eaux profondes; la source de la sagesse est une rivière abondante.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
Il est mal de prendre parti pour l'impie, afin de débouter le juste dans le jugement.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
Les lèvres de l'insensé apportent les querelles, et sa bouche excite aux coups.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
La bouche de l'impie est pour lui une cause de ruine, et ses lèvres, un piège à sa vie.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
Les propos du rapporteur sont comme des friandises; ils se glissent jusqu'au fond des entrailles.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
Celui-là aussi qui travaille lâchement, est frère du dissipateur.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
Le nom de l'Éternel est une forte tour, le juste y accourt, et se trouve en lieu sûr.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
L'opulence du riche est sa forteresse, et comme une haute muraille, dans son opinion.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Avant la chute le cœur de l'homme s'élève; et l'humilité précède la gloire.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
Qui répond avant d'écouter, manque de sens, et sera confus.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
L'âme de l'homme supporte ses souffrances; mais une âme abattue, qui la relèvera?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
Le cœur de l'homme de sens acquiert la science, et l'oreille des sages est à la recherche de la science.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
Par des présents l'homme se fait jour; et ils l'introduisent chez les grands.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
Il [paraît] juste celui qui dans sa cause parle le premier; mais que vienne sa partie, et alors examine-le.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
Le sort met fin aux contestations; et entre les puissants il décide.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
Un frère est plus rebelle qu'une ville forte; et les querelles [des frères] sont comme les verrous d'un palais.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
Des fruits de sa bouche chacun est nourri, il est nourri de ce que ses lèvres lui rapportent.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
La mort et la vie dépendent de la langue; celui qui en aime l'usage, en goûtera les fruits.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
Trouver une femme c'est trouver le bonheur, et obtenir une faveur de l'Éternel.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
Le pauvre parle en suppliant; mais le riche répond durement.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
Tel a beaucoup de relations à son détriment; mais, ayez un ami, il s'attache plus qu'un frère.