Panultihon 18
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
Through desire a man, having separated himself, seeketh and intermeddleth with all wisdom.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
A fool hath no delight in understanding, but that his heart may discover itself.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
When the wicked cometh, then cometh also contempt, and with ignominy reproach.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
The words of a man’s mouth are as deep waters, and the wellspring of wisdom as a flowing brook.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
It is not good to accept the person of the wicked, to overthrow the righteous in judgment.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
A fool’s lips enter into contention, and his mouth calleth for strokes.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
A fool’s mouth is his destruction, and his lips are the snare of his soul.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
The words of a talebearer are as wounds, and they go down into the innermost parts of the belly.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
He also that is slothful in his work is brother to him that is a great waster.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
The name of the LORD is a strong tower: the righteous runneth into it, and is safe.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
The rich man’s wealth is his strong city, and as an high wall in his own conceit.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Before destruction the heart of man is haughty, and before honour is humility.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
He that answereth a matter before he heareth it, it is folly and shame to him.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
The spirit of a man will sustain his infirmity; but a wounded spirit who can bear?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
The heart of the prudent getteth knowledge; and the ear of the wise seeketh knowledge.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
A man’s gift maketh room for him, and bringeth him before great men.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
He that is first in his own cause seemeth just; but his neighbour cometh and searcheth him.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
The lot causeth contentions to cease, and parteth between the mighty.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
A brother offended is harder to be won than a strong city: and their contentions are like the bars of a castle.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
A man’s belly shall be satisfied with the fruit of his mouth; and with the increase of his lips shall he be filled.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
Death and life are in the power of the tongue: and they that love it shall eat the fruit of it.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
Whoever findeth a wife findeth a good thing, and obtaineth favour from the LORD.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
The poor useth entreaties; but the rich answereth roughly.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
A man that hath friends must show himself friendly: and there is a friend that sticketh closer than a brother.
