Panultihon 18
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
He who separateth himself seeketh his own desire; Against all sound discretion he rusheth on.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
The fool hath no delight in understanding, But rather in revealing his own mind.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
When the wicked cometh, then cometh also contempt; And with baseness, shame.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
The words of a man's mouth are deep waters, And the wellspring of wisdom is an overflowing brook.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
It is not good to be partial to the wicked, So as to overthrow the righteous in judgment.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
The lips of a fool enter into strife, And his mouth calleth for blows.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
A fool's mouth is his destruction, And his lips are a snare for his life.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
The words of a talebearer are like sweet morsels; For they go down to the innermost parts of the body.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
Moreover, he that is slothful in his work Is brother to him that is a great waster.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
The name of the LORD is a strong tower; The righteous runneth to it, and is safe.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
The rich man's wealth is his strong city, And as a high wall, in his own conceit.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Before destruction the heart of a man is haughty, And before honor is humility.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
He who answereth a matter before he hath heard it, It is folly and shame to him.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
The spirit of a man will sustain his infirmity; But a wounded spirit who can bear?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
The heart of the intelligent will acquire knowledge, And the ear of the wise will seek knowledge.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
A gift maketh room for a man, And bringeth him into the presence of the great.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
He that first pleadeth his cause appeareth just; But his opponent cometh, and searcheth him through.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
The lot causeth contentions to cease, And parteth asunder the mighty.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
A brother offended is harder to be won than a strong city; Yea, their contentions are like the bars of a castle.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
With the fruit of a man's mouth shall his stomach be filled; He shall be filled with the produce of his lips.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
Death and life are in the power of the tongue; They that love it shall eat its fruit.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
He that findeth a wife findeth a blessing, And obtaineth favor from the LORD.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
The poor useth entreaties; But the rich answereth roughly.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
A man of many friends will show himself false; Yet there is a friend who sticketh closer than a brother.
