Panultihon 18
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
He who keeps himself separate for his private purpose goes against all good sense.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
A foolish man has no pleasure in good sense, but only to let what is in his heart come to light.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
When the evil-doer comes, a low opinion comes with him, and with the loss of honour comes shame.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
The words of a man's mouth are like deep waters: the fountain of wisdom is like a flowing stream.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
To have respect for the person of the evil-doer is not good, or to give a wrong decision against the upright.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
A foolish man's lips are a cause of fighting, and his mouth makes him open to blows.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
The mouth of a foolish man is his destruction, and his lips are a net for his soul.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
The words of one who says evil of his neighbour secretly are like sweet food, and go down into the inner parts of the stomach.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
He who does not give his mind to his work is brother to him who makes destruction.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
The name of the Lord is a strong tower: the upright man running into it is safe.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
The property of a man of wealth is his strong town, and it is as a high wall in the thoughts of his heart.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Before destruction the heart of man is full of pride, and before honour goes a gentle spirit.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
To give an answer before hearing is a foolish thing and a cause of shame.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
The spirit of a man will be his support when he is ill; but how may a broken spirit be lifted up?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
The heart of the man of good sense gets knowledge; the ear of the wise is searching for knowledge.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
A man's offering makes room for him, letting him come before great men.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
The man who first puts his cause before the judge seems to be in the right; but then his neighbour comes and puts his cause in its true light.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
The decision of chance puts an end to argument, parting the strong.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
A brother wounded is like a strong town, and violent acts are like a locked tower.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
With the fruit of a man's mouth his stomach will be full; the produce of his lips will be his in full measure.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
Death and life are in the power of the tongue; and those to whom it is dear will have its fruit for their food.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
Whoever gets a wife gets a good thing, and has the approval of the Lord.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
The poor man makes requests for grace, but the man of wealth gives a rough answer.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
There are friends who may be a man's destruction, but there is a lover who keeps nearer than a brother.
