Panultihon 18
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
He who desires to separate himself seeks excuses, and rages against all sound wisdom.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
A fool has no delight in understanding, but only that his heart may reveal itself.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
When a wicked man comes, contempt also comes, and with disgrace, reproach.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
The words of a man's mouth are deep waters. The wellspring of wisdom is a flowing brook.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
To respect the person of a wicked man is not good, nor to turn aside a righteous man in judgment.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
A fool's lips enter into contention, and his mouth calls for stripes.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
A fool's mouth is his destruction, and his lips are the snare of his soul.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
The words of a whisperer are as dainty morsels, and they go down into the innermost parts.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
He also that is slack in his work is brother to him that is a destroyer.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
The name of Jehovah is a strong tower. A righteous man runs into it, and is safe.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
The rich man's wealth is his strong city, and as a high wall in his own imagination.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Before destruction the heart of man is haughty, and before honor is humility.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
He who gives answer before he hears, it is folly and shame to him.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
The spirit of a man will sustain his infirmity, but a broken spirit who can bear?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
The heart of a prudent man gets knowledge, and the ear of the wise seeks knowledge.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
A man's gift makes room for him, and brings him before great men.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
He who pleads his case first seems just, but his neighbor comes and searches him out.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
The lot causes contentions to cease, and decides between the mighty.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
A brother offended is harder to be won than a strong city, and such contentions are like the bars of a castle.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
A man's belly shall be filled with the fruit of his mouth. With the increase of his lips he shall be satisfied.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
Death and life are in the power of the tongue, and those who love it shall eat the fruit of it.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
He who finds a wife finds a good thing, and obtains favor from Jehovah.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
A poor man uses entreaties, but a rich man answers roughly.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
He who makes many friends does it to his own destruction, but there is a friend who sticks closer than a brother.
