Panultihon 17
1 Mas maayo pa nga adunay kahilom uban sa diyutay nga bahaw nga tinapay kaysa balay nga puno sa kombira apan adunay panag-away.
१चैन के साथ सूखा टुकड़ा, उस घर की अपेक्षा उत्तम है, जो मेलबलि-पशुओं से भरा हो, परन्तु उसमें झगड़े-रगड़े हों।
2 Ang maalamon nga sulugoon maoy magmando sa anak nga magpakaulaw ug makigbahin sa mga katigayonan ingon nga usa sa mga igsoon.
२बुद्धि से चलनेवाला दास अपने स्वामी के उस पुत्र पर जो लज्जा का कारण होता है प्रभुता करेगा, और उस पुत्र के भाइयों के बीच भागी होगा।
3 Ang hulmahan alang sa plata ug ang hudno alang sa bulawan, apan si Yahweh ang magputli sa mga kasingkasing.
३चाँदी के लिये कुठाली, और सोने के लिये भट्ठी होती है, परन्तु मनों को यहोवा जाँचता है।
4 Ang tawo nga nagabuhat ug daotan maminaw niadtong mga nagasultig daotan; ang bakakon motagad niadtong nagasulti ug daotan nga mga butang.
४कुकर्मी अनर्थ बात को ध्यान देकर सुनता है, और झूठा मनुष्य दुष्टता की बात की ओर कान लगाता है।
5 Si bisan kinsa nga nagabiaybiay sa kabos nagatamay sa iyang magbubuhat ug ang nagmaya sa kalisdanan dili makalikay sa silot.
५जो निर्धन को उपहास में उड़ाता है, वह उसके कर्त्ता की निन्दा करता है; और जो किसी की विपत्ति पर हँसता है, वह निर्दोष नहीं ठहरेगा।
6 Ang mga apo maoy korona sa mga tigulang, ug ang mga ginikanan maghatag ug pagpasidungog sa ilang mga anak.
६बूढ़ों की शोभा उनके नाती पोते हैं; और बाल-बच्चों की शोभा उनके माता-पिता हैं।
7 Ang maayo nga pagpanulti dili angay sa usa ka buangbuang; ingon man ang ngabil nga bakakon dili angay sa mga halangdon.
७मूर्ख के मुख से उत्तम बात फबती नहीं, और इससे अधिक प्रधान के मुख से झूठी बात नहीं फबती।
8 Ang pagsuhol sama sa usa ka batong salamangka alang niadtong naghatag niini; bisan asa siya paingon, magmalamposon siya.
८घूस देनेवाला व्यक्ति घूस को मोह लेनेवाला मणि समझता है; ऐसा पुरुष जिधर फिरता, उधर उसका काम सफल होता है।
9 Si bisan kinsa ang wala maghunahuna sa sayop nagapangita sa gugma, apan kadtong nagabalik-balik sa usa ka butang makapabulag sa suod nga panaghigala.
९जो दूसरे के अपराध को ढाँप देता है, वह प्रेम का खोजी ठहरता है, परन्तु जो बात की चर्चा बार बार करता है, वह परम मित्रों में भी फूट करा देता है।
10 Ang pagbadlong modulot sa kinahiladman sa tawong adunay panabot kaysa gatosan ka lapdos ngadto sa buangbuang.
१०एक घुड़की समझनेवाले के मन में जितनी गड़ जाती है, उतना सौ बार मार खाना मूर्ख के मन में नहीं गड़ता।
11 Ang tawong daotan nangita lamang ug kasamok, busa ang mangtas nga sinugo ipadala batok kaniya.
११बुरा मनुष्य दंगे ही का यत्न करता है, इसलिए उसके पास क्रूर दूत भेजा जाएगा।
12 Mas maayo pa nga makasugat ug oso nga gikawatan sa iyang mga anak kay sa makasugat ug usa ka buangbuang diha sa iyang pagkabuang-buang.
१२बच्चा–छीनी–हुई–रीछनी से मिलना, मूर्खता में डूबे हुए मूर्ख से मिलने से बेहतर है।
13 Kung ang usa ka tawo nagbalos ug daotan sa maayo, ang pagkadaotan dili mobiya sa iyang panimalay.
१३जो कोई भलाई के बदले में बुराई करे, उसके घर से बुराई दूर न होगी।
14 Ang sinugdanan sa panagbingkil sama sa usa ka tawo nga nagsabwag ug tubig sa bisan asa, busa palayo sa panaglalisay sa dili pa kini modako.
१४झगड़े का आरम्भ बाँध के छेद के समान है, झगड़ा बढ़ने से पहले उसको छोड़ देना उचित है।
15 Ang tawo nga magpalingkawas sa mga tawong daotan o maghukom niadtong magbuhat sa matarong— kining duha ka mga tawo dulumtanan kang Yahweh.
१५जो दोषी को निर्दोष, और जो निर्दोष को दोषी ठहराता है, उन दोनों से यहोवा घृणा करता है।
16 Nganong magsuhol man ang buangbuang ug salapi aron makakat-on mahitungod sa kaalam, nga wala man siyay katakos sa pagkat-on niini?
१६बुद्धि मोल लेने के लिये मूर्ख अपने हाथ में दाम क्यों लिए है? वह उसे चाहता ही नहीं।
17 Ang managhigala maghigugmaay sa tanang higayon ug ang managsoon nahimugso sa panahon sa kalisdanan.
१७मित्र सब समयों में प्रेम रखता है, और विपत्ति के दिन भाई बन जाता है।
18 Ang tawo nga walay alamag magahimo ug hugot nga mga pakigsaad ug maoy moangkon sa mga utang sa iyang silingan.
१८निर्बुद्धि मनुष्य बाध्यकारी वायदे करता है, और अपने पड़ोसी के कर्ज का उत्तरदायी होता है।
19 Si bisan kinsa kadtong mahigugma sa panagbingkil nahigugma sa sala; siya nga maghimo sa hataas nga babag sa iyang pultahan maoy mahimong hinungdan nga makabali sa mga bukog.
१९जो झगड़े-रगड़े में प्रीति रखता, वह अपराध करने से भी प्रीति रखता है, और जो अपने फाटक को बड़ा करता, वह अपने विनाश के लिये यत्न करता है।
20 Ang tawo nga daotan ug kasingkasing walay makaplagan nga maayo; siya nga adunay daotan nga dila mahiagom ngadto sa katalagman.
२०जो मन का टेढ़ा है, उसका कल्याण नहीं होता, और उलट-फेर की बात करनेवाला विपत्ति में पड़ता है।
21 Si bisan kinsa kadtong ginikanan sa buangbuang magdala ug kasubo sa iyang kaugalingon; ug ang amahan sa buangbuang walay kalipay.
२१जो मूर्ख को जन्म देता है वह उससे दुःख ही पाता है; और मूर्ख के पिता को आनन्द नहीं होता।
22 Ang malipayon nga kasingkasing maayo nga tambal, apan ang dugmok nga espiritu makauga sa bukog.
२२मन का आनन्द अच्छी औषधि है, परन्तु मन के टूटने से हड्डियाँ सूख जाती हैं।
23 Ang tawong daotan modawat ug tinago nga suhol aron tuison ang dalan sa hustisya.
२३दुष्ट जन न्याय बिगाड़ने के लिये, अपनी गाँठ से घूस निकालता है।
24 Ang usa ka tawo nga adunay panabot nagatumong sa iyang nawong ngadto sa kaalam, apan ang mata sa buangbuang nagatumong sa tumoy sa kalibotan.
२४बुद्धि समझनेवाले के सामने ही रहती है, परन्तु मूर्ख की आँखें पृथ्वी के दूर-दूर देशों में लगी रहती हैं।
25 Ang anak nga buangbuang mao ang kasub-anan ngadto sa iyang amahan, ug kapaitan alang sa babaye nga naghimugso kaniya.
२५मूर्ख पुत्र से पिता उदास होता है, और उसकी जननी को शोक होता है।
26 Dili usab maayo nga silotan ang nagbuhat ug matarong; ni maayo ang paglatigo sa mga tawong halangdon nga adunay baroganan.
२६धर्मी को दण्ड देना, और प्रधानों को खराई के कारण पिटवाना, दोनों काम अच्छे नहीं हैं।
27 Ang tawo nga adunay kahibalo mogamit ug diyutay lamang nga mga pulong ug ang tawo nga adunay panabot mapinugnganon.
२७जो सम्भलकर बोलता है, वह ज्ञानी ठहरता है; और जिसकी आत्मा शान्त रहती है, वही समझवाला पुरुष ठहरता है।
28 Bisan ang buangbuang daw sama sa maalamon kung siya magpakahilom; kung dili siya mosulti, isipon siyang usa ka utokan.
२८मूर्ख भी जब चुप रहता है, तब बुद्धिमान गिना जाता है; और जो अपना मुँह बन्द रखता वह समझवाला गिना जाता है।
