Panultihon 16
1 Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo, apan nagagikan kang Yahweh ang tubag sa iyang dila.
[belong] to A person [the] plans of [the] heart and [is] from Yahweh [the] answer of [the] tongue.
2 Ang tanan nga pamaagi sa tawo putli sa iyang kaugalingong panan-aw, apan sukdon ni Yahweh ang espiritu.
All [the] ways of a person [are] pure in own eyes his and [is] weighing spirits Yahweh.
3 Itugyan kang Yahweh ang imong mga buluhaton ug ang imong mga laraw magmalamposon.
Roll to Yahweh works your so they may be established plans your.
4 Gibuhat ni Yahweh ang tanang butang nga adunay katuyoan, bisan ang mga daotan sa adlaw sa kalisdanan.
Everything he makes Yahweh for purpose its and also [the] wicked for a day of trouble.
5 Gidumtan ni Yahweh ang tanan nga adunay mapahitas-on nga kasingkasing, bisan tuod makabarog sila nga nagkahiusa, dili sila makalingkawas sa silot.
[is] [the] abomination of Yahweh every [person] haughty of heart hand to hand not he will go unpunished.
6 Pinaagi sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan ang sala napasaylo ug pinaagi sa pagkahadlok kang Yahweh ang mga tawo mobiya sa pagkadaotan.
By loyalty and faithfulness it is atoned for iniquity and [is] by [the] fear of Yahweh turning aside from evil.
7 Kung ang pamaagi sa usa ka tawo nakapahimuot kang Yahweh, himoon niya bisan pa ang kaaway nianang tawhana nga mapasig-uli kaniya.
When is pleased with Yahweh [the] ways of a person also enemies his he causes to be at peace with him.
8 Mas maayo pa ang diyutay nga kinitaan uban ang pagkamatarong, kaysa dako nga uban pagkadili matarong.
[is] good A little with righteousness more than greatness of gains with not justice.
9 Sa iyang kasingkasing, ang tawo naglaraw sa iyang dalan, apan si Yahweh ang mogiya sa iyang mga lakang.
[the] heart of A person it plans way his and Yahweh he directs step[s] his.
10 Ang pagpanagna anaa sa ngabil sa hari, sa paghukom ang iyang baba dili gayod mosulti ug bakak.
Divination - [is] on [the] lips of a king in judgment not it will act unfaithfully mouth his.
11 Ang husto nga sukdanan nagagikan kang Yahweh; ang tibuok nga gibug-aton sa sudlanan mao ang iyang bulohaton.
A balance - and scales of justice [belong] to Yahweh [are] work his all [the] weights of [the] bag.
12 Kung ang mga hari magbuhat ug daotan nga mga butang, mao kana ang butang nga hinginlan, tungod kay ang trono gitukod sa pagbuhat ug maayo.
[is] an abomination of Kings to do wickedness for by righteousness it is established a throne.
13 Ang hari malipay sa ngabil nga nagsulti sa matuod ug gihiguma niya ang nagsulti sa walay pagduhaduha.
[are the] delight of Kings lips of righteousness and [one who] speaks upright [things] he loves.
14 Ang kapungot sa hari usa ka mensahero sa kamatayon apan ang tawong maalamon mosulay sa paghupay sa iyang kasuko.
[the] rage of A king [is] messengers of death and a person wise he covers it.
15 Diha sa kahayag sa nawong sa hari mao ang kinabuhi, ug ang iyang pabor sama sa panganod nga nagdala ug ulan.
[is] in [the] light of [the] face of A king life and favor his [is] like a cloud of spring rain.
16 Mas maayo ang pagbaton ug kaalam kaysa bulawan. Ang pagbaton ug panabot kinahanglan pilion labaw sa plata.
To acquire wisdom how! [is] good more than gold and to acquire understanding [is to be] chosen more than silver.
17 Ang dalan sa mga tawong matarong maglikay kanila gikan sa daotan; kadtong mopanalipod sa iyang kinabuhi mobantay sa iyang dalan.
[the] highway of Upright [people] [is] to turn aside from evil [is] protecting life his [one who] guards way his.
18 Ang garbo mosangpot sa kalaglagan ug ang mapahitas-on nga espiritu sa pagkapukan.
[is] Before breaking pride and [is] before stumbling haughtiness of spirit.
19 Mas maayo ang pagpaubos diha sa mga kabos nga mga tawo kaysa pagbahin sa mga inilog uban sa mga mapahitas-on nga mga tawo.
[is] good To be lowly spirit with (humble [people] *Q(K)*) more than dividing plunder with proud [people].
20 Si kinsa kadtong namalandong sa gitudlo kanila makakaplag ug maayo ug kadtong nagsalig kang Yahweh magmalipayon.
[one who] gives attention On a word he finds good and [one who] trusts in Yahweh how blessed [is] he.
21 Siya nga maalamon sa iyang kasingkasing gitawag nga adunay panabot ug ang katam-is sa pagpanulti magdugang sa iyang katakos sa pagtudlo.
To [the] wise of heart it is called discerning and sweetness of lips it increases teaching.
22 Ang panabot mao ang tuboran sa kinabuhi alang kaniya nga nagbaton niini, apan ang silot sa mga buangbuang mao ang ilang pagkabuang-buang.
[is] a fountain of Life [the] prudence of owners its and [the] discipline of fools [is] foolishness.
23 Ang kasingkasing sa maalamon nga tawo maghatag ug panabot sa iyang baba ug makadugang sa pagkamadanihon sa iyang mga ngabil.
[the] heart of A wise [person] it gives insight to mouth his and to lips his it adds teaching.
24 Ang malumo nga mga pulong sama sa dugos— tam-is alang sa kalag ug kaayohan alang sa kabukogan.
[are] a honeycomb of Honey words of kindness a sweet [thing] to the soul and healing to the bone[s].
25 Adunay dalan nga ang hunahuna sa tawo husto, apan ang tumoy niini dalan paingon sa kamatayon.
There [is] a way right before a person and end its [is] [the] ways of death.
26 Ang tinguha sa usa ka mamumuo ang makapakaon kaniya; ang iyang kagutom mao ang nag-aghat kaniya nga magpadayon.
[the] appetite of A laborer it labors for him for it presses on him mouth his.
27 Ang walay pulos nga tawo nangita ug kagubot ug ang iyang sinultihan sama sa makapaso nga kalayo.
A person of worthlessness [is] digging up evil and [is] on (lip his *Q(K)*) like a fire scorching.
28 Ang mga tawong daotan makapasamot sa panagbangi ug ang pagpanglibak makapabulag sa suod nga mga managhigala.
A person of perversities he sends out strife and a slanderer [is] separating a close friend.
29 Ang tawo nga mangtas mamakak sa iyang silingan ug maggiya kaniya sa dalan nga dili matarong.
A person of violence he deceives neighbor his and he leads him in a way not good.
30 Siya nga mokidhat sa iyang mata naglaraw ug daotang mga butang; kadtong mongisi magabuhat ug daotan.
[one who] shuts Eyes his to devise perverse things [one who] purses lips his he accomplishes evil.
31 Ang puti nga buhok mao ang purongpurong sa himaya; naangkon kini tungod sa pagkinabuhi sa husto nga pamaagi.
[is] a crown of Splendor gray hair in [the] way of righteousness it is found.
32 Mas maayo nga dili daling masuko kaysa mahimong manggugubat ug ang nagdumala sa iyang espiritu mas kusgan pa sa usa ka tawo nga makalupig ug siyudad.
[is] good A [person] long of anger more than a warrior and [one who] rules over spirit his more than [one who] captures a city.
33 Ang ripa giitsa ngadto sa sabakan, apan ang pagbuot nagagikan kang Yahweh.
In the bosom it is thrown the lot and [is] from Yahweh every decision its.
