Panultihon 16
1 Ang mga laraw sa kasingkasing iya sa tawo, apan nagagikan kang Yahweh ang tubag sa iyang dila.
內心策劃在於人，應允卻在於上主。
2 Ang tanan nga pamaagi sa tawo putli sa iyang kaugalingong panan-aw, apan sukdon ni Yahweh ang espiritu.
對自己的行為，人都自覺無瑕；但審察心靈的，卻是上主。
3 Itugyan kang Yahweh ang imong mga buluhaton ug ang imong mga laraw magmalamposon.
將你的作為委託於上主，這樣你的計劃必會成功。
4 Gibuhat ni Yahweh ang tanang butang nga adunay katuyoan, bisan ang mga daotan sa adlaw sa kalisdanan.
上主所造的各有其用意，連惡人也有不幸的一日。
5 Gidumtan ni Yahweh ang tanan nga adunay mapahitas-on nga kasingkasing, bisan tuod makabarog sila nga nagkahiusa, dili sila makalingkawas sa silot.
居心傲慢的，上主必厭惡；這一類的人，逃不掉懲罰。
6 Pinaagi sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan ang sala napasaylo ug pinaagi sa pagkahadlok kang Yahweh ang mga tawo mobiya sa pagkadaotan.
藉慈善忠誠，可補贖罪過；藉敬畏上主，可避免罪惡。
7 Kung ang pamaagi sa usa ka tawo nakapahimuot kang Yahweh, himoon niya bisan pa ang kaaway nianang tawhana nga mapasig-uli kaniya.
世人的行徑，若中悅上主，他必使仇敵，再與他和好。
8 Mas maayo pa ang diyutay nga kinitaan uban ang pagkamatarong, kaysa dako nga uban pagkadili matarong.
收入少而守正義，勝於進款多而行不義。
9 Sa iyang kasingkasing, ang tawo naglaraw sa iyang dalan, apan si Yahweh ang mogiya sa iyang mga lakang.
人心裏都策劃自己的行徑；但他的步伐卻由上主支配。
10 Ang pagpanagna anaa sa ngabil sa hari, sa paghukom ang iyang baba dili gayod mosulti ug bakak.
神明的斷語，出自君王口；他口下判斷，必不致差錯。
11 Ang husto nga sukdanan nagagikan kang Yahweh; ang tibuok nga gibug-aton sa sudlanan mao ang iyang bulohaton.
天秤和稱盤，屬上主所有；囊中的法碼，全由他制定。
12 Kung ang mga hari magbuhat ug daotan nga mga butang, mao kana ang butang nga hinginlan, tungod kay ang trono gitukod sa pagbuhat ug maayo.
君王最厭惡的是作惡，因為王位賴正義而立。
13 Ang hari malipay sa ngabil nga nagsulti sa matuod ug gihiguma niya ang nagsulti sa walay pagduhaduha.
正義的唇舌，為君王所喜悅；說話正直者，為君王所愛戴。
14 Ang kapungot sa hari usa ka mensahero sa kamatayon apan ang tawong maalamon mosulay sa paghupay sa iyang kasuko.
君王的震怒，是死訊的使者；但是智慧人，能平息王怒。
15 Diha sa kahayag sa nawong sa hari mao ang kinabuhi, ug ang iyang pabor sama sa panganod nga nagdala ug ulan.
君王容光煥發，人即可活命；君王的恩澤，有如春雲時雨。
16 Mas maayo ang pagbaton ug kaalam kaysa bulawan. Ang pagbaton ug panabot kinahanglan pilion labaw sa plata.
獲得智慧，勝於獲得黃金；獲得智慧，勝於獲得白銀。
17 Ang dalan sa mga tawong matarong maglikay kanila gikan sa daotan; kadtong mopanalipod sa iyang kinabuhi mobantay sa iyang dalan.
正直人的行徑遠離邪惡，謹守行為的人必確保生命。
18 Ang garbo mosangpot sa kalaglagan ug ang mapahitas-on nga espiritu sa pagkapukan.
驕橫是滅亡的先聲，傲慢是隕落的前導。
19 Mas maayo ang pagpaubos diha sa mga kabos nga mga tawo kaysa pagbahin sa mga inilog uban sa mga mapahitas-on nga mga tawo.
謙下與貧民共處，勝於與驕傲人分贓。
20 Si kinsa kadtong namalandong sa gitudlo kanila makakaplag ug maayo ug kadtong nagsalig kang Yahweh magmalipayon.
細聽勸言的，必將受益；信賴上主的，真是有福。
21 Siya nga maalamon sa iyang kasingkasing gitawag nga adunay panabot ug ang katam-is sa pagpanulti magdugang sa iyang katakos sa pagtudlo.
有慧心的人，被稱為哲人；溫和的口吻，更具說服力。
22 Ang panabot mao ang tuboran sa kinabuhi alang kaniya nga nagbaton niini, apan ang silot sa mga buangbuang mao ang ilang pagkabuang-buang.
為有智識的人，智識是生命的泉源；然而糊塗愚昧，卻是愚昧人的懲罰。
23 Ang kasingkasing sa maalamon nga tawo maghatag ug panabot sa iyang baba ug makadugang sa pagkamadanihon sa iyang mga ngabil.
智慧人的心，使自己的嘴靈巧，使自己的唇舌，更具說服力。
24 Ang malumo nga mga pulong sama sa dugos— tam-is alang sa kalag ug kaayohan alang sa kabukogan.
親切的言語，有如蜂蜜，使心靈愉快，使筋骨舒暢。
25 Adunay dalan nga ang hunahuna sa tawo husto, apan ang tumoy niini dalan paingon sa kamatayon.
有些道路，看來正直；走到盡頭，卻是死路。
26 Ang tinguha sa usa ka mamumuo ang makapakaon kaniya; ang iyang kagutom mao ang nag-aghat kaniya nga magpadayon.
工人的胃口，催他勞作；工人的口腹，迫他工作。
27 Ang walay pulos nga tawo nangita ug kagubot ug ang iyang sinultihan sama sa makapaso nga kalayo.
無賴之徒，圖謀邪惡；他的嘴上，似有火燒。
28 Ang mga tawong daotan makapasamot sa panagbangi ug ang pagpanglibak makapabulag sa suod nga mga managhigala.
乖戾的人，撒播爭端；告密的人，離間友情。
29 Ang tawo nga mangtas mamakak sa iyang silingan ug maggiya kaniya sa dalan nga dili matarong.
強橫的人，誘惑朋友；引他走入不正之徒。
30 Siya nga mokidhat sa iyang mata naglaraw ug daotang mga butang; kadtong mongisi magabuhat ug daotan.
誰緊閉眼睛，是在策劃陰謀；誰緊咬口唇，邪惡業已完成。
31 Ang puti nga buhok mao ang purongpurong sa himaya; naangkon kini tungod sa pagkinabuhi sa husto nga pamaagi.
皓首白髮，是尊榮的冠冕；只在正義的道上，方可獲得。
32 Mas maayo nga dili daling masuko kaysa mahimong manggugubat ug ang nagdumala sa iyang espiritu mas kusgan pa sa usa ka tawo nga makalupig ug siyudad.
有涵養的人，勝於勇士；克服自己的人，勝於克城的人。
33 Ang ripa giitsa ngadto sa sabakan, apan ang pagbuot nagagikan kang Yahweh.
人儘可在懷中抽籤，但決斷卻在乎上主。
