Panultihon 14
1 Ang maalamong babaye motukod sa iyang panimalay, apan gubaon kini sa buangbuang nga babaye pinaagi sa iyang mga kamot.
智慧ある婦はその家をたて 愚なる婦はおのれの手をもて之を毀つ
2 Ang tawong naglakaw sa pakamatarong adunay kahadlok kang Yahweh, apan ang tawo nga dili matinud-anaon sa iyang mga dalan nagsalikway kaniya.
直くあゆむ者はヱホバを畏れ 曲りてあゆむ者はこれを侮る
3 Gikan sa baba sa buangbuang mogawas ang salingsing sa iyang garbo, apan ang ngabil sa maalamon magtipig kanila.
愚なる者の口にはその傲のために鞭笞あり 智者の口唇はおのれを守る
4 Kung walay mga baka ang pasungan hinlo, apan ang kadagaya sa pananom moabot pinaagi sa kusog sa baka.
牛なければ飼蒭倉むなし牛の力によりて生産る物おほし
5 Ang matinud-anon nga saksi dili mamakak, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
忠信の證人はいつはらず 虚偽のあかしびとは謊言を吐く
6 Ang mayubiton mangita sa kaalam ug walay makaplagan, apan ang kahibalo sayon lang moabot ngadto sa tawong adunay panabot.
嘲笑者は智慧を求むれどもえず 哲者は知識を得ること容易し
7 Palayo sa tawong buangbuang, kay dili ka makakaplag ug kahibalo sa iyang mga ngabil.
汝おろかなる者の前を離れされ つひに知識の彼にあるを見ざるべし
8 Ang kaalam sa tawong maampingon mao ang pagsabot sa iyang kaugalingong dalan, apan ang kabuang sa mga buangbuang mao ang pagpanglimbong.
賢者の智慧はおのれの道を暁るにあり 愚なる者の痴は欺くにあり
9 Mayubiton ang mga buangbuang kung ang halad sa sala ihalad, apan taliwala sa matarong ang pabor gipaambit.
おろろかなる者は罪をかろんず されど義者の中には恩恵あり
10 Nasayod ang kasingkasing sa iyang kaugalingong kapaitan ug walay langyaw nga moambit sa kalipay niini.
心の苦みは心みづから知る其よろこびには他人あづからず
11 Ang balay sa tawong daotan magun-ob, apan ang barongbarong sa tawong matarong malig-on.
惡者の家は亡され 正直き者の幕屋はさかゆ
12 Adunay dalan nga daw matarong alang sa usa ka tawo, apan sa kataposan niini mopadulong sa kamatayon.
人のみづから見て正しとする途にしてその終はつひに死にいたる途となるものあり
13 Ang kasingkasing makahimo sa pagkatawa apan anaa gihapon sa kasakitan ug ang kalipay mosangpot sa kasub-anan.
笑ふ時にも心に悲あり 歎樂の終に憂あり
14 Ang tawong dili matinud-anon makaangkon kung unsa ang angay sa iyang mga dalan, apan ang maayong tawo makaangkon kung unsay ang iyaha.
心の悖れる者はおのれの途に飽かん 善人もまた自己に飽かん
15 Ang tawo nga wala gitudlo-an motuo sa bisan unsang butang, apan ang tawo nga maampingon maghunahuna sa iyang mga lakang.
拙者はすべての言を信ず 賢者はその行を愼む
16 Ang tawo nga maalamon mahadlokon ug mopalayo sa daotan, apan ang buangbuang mosalikway gayod sa pagpasidaan.
智慧ある者は怖れて惡をはなれ 愚なる者はたかぶりて怖れず
17 Ang tawong dali ra masuko nagabuhat sa buangbuang nga mga butang, ug gikasilagan ang tawong naglaraw ug daotan.
怒り易き者は愚なることを行ひ 惡き謀計を設くる者は惡まる
18 Ang yano nga tawo makapanunod sa pagkabuangbuang, apan ang maalamon nga mga tawo napalibotan sa kahibalo.
批者は愚なる事を得て所有となし 賢者は知識をもて冠弁となす
19 Kadtong mga daotan moyukbo sa atubangan niadtong matarong ug kadtong mga daotan moyukbo sa mga ganghaan sa mga matarong.
惡者は善者の前に俯伏し 罪ある者は義者の門に俯伏す
20 Ang tawong kabos dumtan bisan sa iyang mga kauban, apan ang tawong adunahan daghan ug mga higala.
貧者はその鄰にさへも惡まる されど富者を愛ずる者はおほし
21 Ang tawong nagtamay sa iyang silingan nakasala, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa mga kabos malipayon.
その鄰を藐むる者は罪あり 困苦者を憐むものは幸福あり
22 Dili ba kadtong naglaraw ug daotan mahisalaag man? Apan kadtong nagplano sa pagbuhat ug maayo makadawat sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan.
惡を謀る者は自己をあやまるにあらずや 善を謀る者には憐憫と眞實とあり
23 Uban sa tanang kakugi moabot ang ganansiya, apan kung kanunay lamang panagsultihanay, mogiya kini sa pagkakabos.
すべての勤労には利益あり されど口唇のことばは貧乏をきたらするのみなり
24 Ang korona sa tawong maalamon mao ang ilang bahandi, apan ang pagkabuangbuang sa mga buangbuang magdala lamang kanila sa dugang kabuang.
智慧ある者の財寳はその冠弁となる 愚なる者のおろかはただ痴なり
25 Ang matinud-anon nga saksi moluwas sa mga kinabuhi, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
眞實の證人は人のいのちを救ふ 謊言を吐く者は偽人なり
26 Kung ang usa ka tawo adunay kahadlok kang Yahweh, siya usab adunay hilabihang pagsalig kaniya; kining mga butanga sama sa lig-ong dapit nga mapanalipdan sa mga anak nianing tawhana.
ヱホバを畏るることは堅き依頼なり その児輩は逃避場をうべし
27 Ang kahadlok kang Yahweh maoy tuboran sa kinabuhi, aron nga motalikod ang tawo gikan sa lit-ag sa kamatayon.
ヱホバを畏るることは生命の泉なり 人を死の罟より脱れしむ
28 Ang himaya sa hari makita diha sa kadaghan sa iyang katawhan, apan kung walay mga tawo ang prinsipe magguba.
王の榮は民の多きにあり 牧泊の衰敗は民を失ふにあり
29 Ang tawong mapailubon adunay dakong panabot, apan ang tawong dali ra masuko motuboy sa pagkabuangbuang.
怒を遅くする者は大なる知識あり 氣の短き者は愚なることを顕す
30 Ang malinawon nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa lawas, apan ang kasina modunot sa kabukogan.
心の安穏なるは身のいのちなり 娼嫉は誉の腐なり
31 Ang tawong nagdaogdaog sa mga kabos nagatunglo sa iyang Magbubuhat, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa nanginahanglan nagpasidungog kaniya.
貧者を虐ぐる者はその造主を侮るなり 彼をうやまふ者は貧者をあはれむ
32 Ang tawong daotan malaglag pinaagi sa iyang daotang mga binuhatan, apan ang tawong matarong adunay dalangpanan bisan diha sa kamatayon.
惡者はその惡のうちにて亡され義者はその死ぬる時にも望あり
33 Ang kaalam anaa sa kasingkasing sa adunay panabot, apan bisan sa taliwala sa mga buangbuang gipaila niya ang iyang kaugalingon.
智慧は哲者の心にとどまり 愚なる者の衷にある事はあらはる
34 Ang pagbuhat kung unsa ang matarong motuboy sa nasod, apan ang sala kaulawan sa kang bisan kinsa.
義は國を高くし罪は民を辱しむ
35 Ang kaluoy sa hari anaa sa sulugoon nga nagmaampingon, apan ang iyang kasuko alang sa tawo nga nagpakaulaw.
さとき僕は王の恩を蒙ぶり 辱をきたらす者はその震怒にあふ
