Panultihon 14
1 Ang maalamong babaye motukod sa iyang panimalay, apan gubaon kini sa buangbuang nga babaye pinaagi sa iyang mga kamot.
智慧婦人建立家室； 愚妄婦人親手拆毀。
2 Ang tawong naglakaw sa pakamatarong adunay kahadlok kang Yahweh, apan ang tawo nga dili matinud-anaon sa iyang mga dalan nagsalikway kaniya.
行動正直的，敬畏耶和華； 行事乖僻的，卻藐視他。
3 Gikan sa baba sa buangbuang mogawas ang salingsing sa iyang garbo, apan ang ngabil sa maalamon magtipig kanila.
愚妄人口中驕傲，如杖責打己身； 智慧人的嘴必保守自己。
4 Kung walay mga baka ang pasungan hinlo, apan ang kadagaya sa pananom moabot pinaagi sa kusog sa baka.
家裏無牛，槽頭乾淨； 土產加多乃憑牛力。
5 Ang matinud-anon nga saksi dili mamakak, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
誠實見證人不說謊話； 假見證人吐出謊言。
6 Ang mayubiton mangita sa kaalam ug walay makaplagan, apan ang kahibalo sayon lang moabot ngadto sa tawong adunay panabot.
褻慢人尋智慧，卻尋不着； 聰明人易得知識。
7 Palayo sa tawong buangbuang, kay dili ka makakaplag ug kahibalo sa iyang mga ngabil.
到愚昧人面前， 不見他嘴中有知識。
8 Ang kaalam sa tawong maampingon mao ang pagsabot sa iyang kaugalingong dalan, apan ang kabuang sa mga buangbuang mao ang pagpanglimbong.
通達人的智慧在乎明白己道； 愚昧人的愚妄乃是詭詐。
9 Mayubiton ang mga buangbuang kung ang halad sa sala ihalad, apan taliwala sa matarong ang pabor gipaambit.
愚妄人犯罪，以為戲耍； 正直人互相喜悅。
10 Nasayod ang kasingkasing sa iyang kaugalingong kapaitan ug walay langyaw nga moambit sa kalipay niini.
心中的苦楚，自己知道； 心裏的喜樂，外人無干。
11 Ang balay sa tawong daotan magun-ob, apan ang barongbarong sa tawong matarong malig-on.
奸惡人的房屋必傾倒； 正直人的帳棚必興盛。
12 Adunay dalan nga daw matarong alang sa usa ka tawo, apan sa kataposan niini mopadulong sa kamatayon.
有一條路，人以為正， 至終成為死亡之路。
13 Ang kasingkasing makahimo sa pagkatawa apan anaa gihapon sa kasakitan ug ang kalipay mosangpot sa kasub-anan.
人在喜笑中，心也憂愁； 快樂至極就生愁苦。
14 Ang tawong dili matinud-anon makaangkon kung unsa ang angay sa iyang mga dalan, apan ang maayong tawo makaangkon kung unsay ang iyaha.
心中背道的，必滿得自己的結果； 善人必從自己的行為得以知足。
15 Ang tawo nga wala gitudlo-an motuo sa bisan unsang butang, apan ang tawo nga maampingon maghunahuna sa iyang mga lakang.
愚蒙人是話都信； 通達人步步謹慎。
16 Ang tawo nga maalamon mahadlokon ug mopalayo sa daotan, apan ang buangbuang mosalikway gayod sa pagpasidaan.
智慧人懼怕，就遠離惡事； 愚妄人卻狂傲自恃。
17 Ang tawong dali ra masuko nagabuhat sa buangbuang nga mga butang, ug gikasilagan ang tawong naglaraw ug daotan.
輕易發怒的，行事愚妄； 設立詭計的，被人恨惡。
18 Ang yano nga tawo makapanunod sa pagkabuangbuang, apan ang maalamon nga mga tawo napalibotan sa kahibalo.
愚蒙人得愚昧為產業； 通達人得知識為冠冕。
19 Kadtong mga daotan moyukbo sa atubangan niadtong matarong ug kadtong mga daotan moyukbo sa mga ganghaan sa mga matarong.
壞人俯伏在善人面前； 惡人俯伏在義人門口。
20 Ang tawong kabos dumtan bisan sa iyang mga kauban, apan ang tawong adunahan daghan ug mga higala.
貧窮人連鄰舍也恨他； 富足人朋友最多。
21 Ang tawong nagtamay sa iyang silingan nakasala, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa mga kabos malipayon.
藐視鄰舍的，這人有罪； 憐憫貧窮的，這人有福。
22 Dili ba kadtong naglaraw ug daotan mahisalaag man? Apan kadtong nagplano sa pagbuhat ug maayo makadawat sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan.
謀惡的，豈非走入迷途嗎？ 謀善的，必得慈愛和誠實。
23 Uban sa tanang kakugi moabot ang ganansiya, apan kung kanunay lamang panagsultihanay, mogiya kini sa pagkakabos.
諸般勤勞都有益處； 嘴上多言乃致窮乏。
24 Ang korona sa tawong maalamon mao ang ilang bahandi, apan ang pagkabuangbuang sa mga buangbuang magdala lamang kanila sa dugang kabuang.
智慧人的財為自己的冠冕； 愚妄人的愚昧終是愚昧。
25 Ang matinud-anon nga saksi moluwas sa mga kinabuhi, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
作真見證的，救人性命； 吐出謊言的，施行詭詐。
26 Kung ang usa ka tawo adunay kahadlok kang Yahweh, siya usab adunay hilabihang pagsalig kaniya; kining mga butanga sama sa lig-ong dapit nga mapanalipdan sa mga anak nianing tawhana.
敬畏耶和華的，大有倚靠； 他的兒女也有避難所。
27 Ang kahadlok kang Yahweh maoy tuboran sa kinabuhi, aron nga motalikod ang tawo gikan sa lit-ag sa kamatayon.
敬畏耶和華就是生命的泉源， 可以使人離開死亡的網羅。
28 Ang himaya sa hari makita diha sa kadaghan sa iyang katawhan, apan kung walay mga tawo ang prinsipe magguba.
帝王榮耀在乎民多； 君王衰敗在乎民少。
29 Ang tawong mapailubon adunay dakong panabot, apan ang tawong dali ra masuko motuboy sa pagkabuangbuang.
不輕易發怒的，大有聰明； 性情暴躁的，大顯愚妄。
30 Ang malinawon nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa lawas, apan ang kasina modunot sa kabukogan.
心中安靜是肉體的生命； 嫉妒是骨中的朽爛。
31 Ang tawong nagdaogdaog sa mga kabos nagatunglo sa iyang Magbubuhat, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa nanginahanglan nagpasidungog kaniya.
欺壓貧寒的，是辱沒造他的主； 憐憫窮乏的，乃是尊敬主。
32 Ang tawong daotan malaglag pinaagi sa iyang daotang mga binuhatan, apan ang tawong matarong adunay dalangpanan bisan diha sa kamatayon.
惡人在所行的惡上必被推倒； 義人臨死，有所投靠。
33 Ang kaalam anaa sa kasingkasing sa adunay panabot, apan bisan sa taliwala sa mga buangbuang gipaila niya ang iyang kaugalingon.
智慧存在聰明人心中； 愚昧人心裏所存的，顯而易見。
34 Ang pagbuhat kung unsa ang matarong motuboy sa nasod, apan ang sala kaulawan sa kang bisan kinsa.
公義使邦國高舉； 罪惡是人民的羞辱。
35 Ang kaluoy sa hari anaa sa sulugoon nga nagmaampingon, apan ang iyang kasuko alang sa tawo nga nagpakaulaw.
智慧的臣子蒙王恩惠； 貽羞的僕人遭其震怒。
