Panultihon 14
1 Ang maalamong babaye motukod sa iyang panimalay, apan gubaon kini sa buangbuang nga babaye pinaagi sa iyang mga kamot.
智慧妇人建立家室； 愚妄妇人亲手拆毁。
2 Ang tawong naglakaw sa pakamatarong adunay kahadlok kang Yahweh, apan ang tawo nga dili matinud-anaon sa iyang mga dalan nagsalikway kaniya.
行动正直的，敬畏耶和华； 行事乖僻的，却藐视他。
3 Gikan sa baba sa buangbuang mogawas ang salingsing sa iyang garbo, apan ang ngabil sa maalamon magtipig kanila.
愚妄人口中骄傲，如杖责打己身； 智慧人的嘴必保守自己。
4 Kung walay mga baka ang pasungan hinlo, apan ang kadagaya sa pananom moabot pinaagi sa kusog sa baka.
家里无牛，槽头干净； 土产加多乃凭牛力。
5 Ang matinud-anon nga saksi dili mamakak, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
诚实见证人不说谎话； 假见证人吐出谎言。
6 Ang mayubiton mangita sa kaalam ug walay makaplagan, apan ang kahibalo sayon lang moabot ngadto sa tawong adunay panabot.
亵慢人寻智慧，却寻不着； 聪明人易得知识。
7 Palayo sa tawong buangbuang, kay dili ka makakaplag ug kahibalo sa iyang mga ngabil.
到愚昧人面前， 不见他嘴中有知识。
8 Ang kaalam sa tawong maampingon mao ang pagsabot sa iyang kaugalingong dalan, apan ang kabuang sa mga buangbuang mao ang pagpanglimbong.
通达人的智慧在乎明白己道； 愚昧人的愚妄乃是诡诈。
9 Mayubiton ang mga buangbuang kung ang halad sa sala ihalad, apan taliwala sa matarong ang pabor gipaambit.
愚妄人犯罪，以为戏耍； 正直人互相喜悦。
10 Nasayod ang kasingkasing sa iyang kaugalingong kapaitan ug walay langyaw nga moambit sa kalipay niini.
心中的苦楚，自己知道； 心里的喜乐，外人无干。
11 Ang balay sa tawong daotan magun-ob, apan ang barongbarong sa tawong matarong malig-on.
奸恶人的房屋必倾倒； 正直人的帐棚必兴盛。
12 Adunay dalan nga daw matarong alang sa usa ka tawo, apan sa kataposan niini mopadulong sa kamatayon.
有一条路，人以为正， 至终成为死亡之路。
13 Ang kasingkasing makahimo sa pagkatawa apan anaa gihapon sa kasakitan ug ang kalipay mosangpot sa kasub-anan.
人在喜笑中，心也忧愁； 快乐至极就生愁苦。
14 Ang tawong dili matinud-anon makaangkon kung unsa ang angay sa iyang mga dalan, apan ang maayong tawo makaangkon kung unsay ang iyaha.
心中背道的，必满得自己的结果； 善人必从自己的行为得以知足。
15 Ang tawo nga wala gitudlo-an motuo sa bisan unsang butang, apan ang tawo nga maampingon maghunahuna sa iyang mga lakang.
愚蒙人是话都信； 通达人步步谨慎。
16 Ang tawo nga maalamon mahadlokon ug mopalayo sa daotan, apan ang buangbuang mosalikway gayod sa pagpasidaan.
智慧人惧怕，就远离恶事； 愚妄人却狂傲自恃。
17 Ang tawong dali ra masuko nagabuhat sa buangbuang nga mga butang, ug gikasilagan ang tawong naglaraw ug daotan.
轻易发怒的，行事愚妄； 设立诡计的，被人恨恶。
18 Ang yano nga tawo makapanunod sa pagkabuangbuang, apan ang maalamon nga mga tawo napalibotan sa kahibalo.
愚蒙人得愚昧为产业； 通达人得知识为冠冕。
19 Kadtong mga daotan moyukbo sa atubangan niadtong matarong ug kadtong mga daotan moyukbo sa mga ganghaan sa mga matarong.
坏人俯伏在善人面前； 恶人俯伏在义人门口。
20 Ang tawong kabos dumtan bisan sa iyang mga kauban, apan ang tawong adunahan daghan ug mga higala.
贫穷人连邻舍也恨他； 富足人朋友最多。
21 Ang tawong nagtamay sa iyang silingan nakasala, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa mga kabos malipayon.
藐视邻舍的，这人有罪； 怜悯贫穷的，这人有福。
22 Dili ba kadtong naglaraw ug daotan mahisalaag man? Apan kadtong nagplano sa pagbuhat ug maayo makadawat sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan.
谋恶的，岂非走入迷途吗？ 谋善的，必得慈爱和诚实。
23 Uban sa tanang kakugi moabot ang ganansiya, apan kung kanunay lamang panagsultihanay, mogiya kini sa pagkakabos.
诸般勤劳都有益处； 嘴上多言乃致穷乏。
24 Ang korona sa tawong maalamon mao ang ilang bahandi, apan ang pagkabuangbuang sa mga buangbuang magdala lamang kanila sa dugang kabuang.
智慧人的财为自己的冠冕； 愚妄人的愚昧终是愚昧。
25 Ang matinud-anon nga saksi moluwas sa mga kinabuhi, apan ang mini nga saksi mobuga ug mga bakak.
作真见证的，救人性命； 吐出谎言的，施行诡诈。
26 Kung ang usa ka tawo adunay kahadlok kang Yahweh, siya usab adunay hilabihang pagsalig kaniya; kining mga butanga sama sa lig-ong dapit nga mapanalipdan sa mga anak nianing tawhana.
敬畏耶和华的，大有倚靠； 他的儿女也有避难所。
27 Ang kahadlok kang Yahweh maoy tuboran sa kinabuhi, aron nga motalikod ang tawo gikan sa lit-ag sa kamatayon.
敬畏耶和华就是生命的泉源， 可以使人离开死亡的网罗。
28 Ang himaya sa hari makita diha sa kadaghan sa iyang katawhan, apan kung walay mga tawo ang prinsipe magguba.
帝王荣耀在乎民多； 君王衰败在乎民少。
29 Ang tawong mapailubon adunay dakong panabot, apan ang tawong dali ra masuko motuboy sa pagkabuangbuang.
不轻易发怒的，大有聪明； 性情暴躁的，大显愚妄。
30 Ang malinawon nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa lawas, apan ang kasina modunot sa kabukogan.
心中安静是肉体的生命； 嫉妒是骨中的朽烂。
31 Ang tawong nagdaogdaog sa mga kabos nagatunglo sa iyang Magbubuhat, apan ang tawong nagpakita ug kaluoy sa nanginahanglan nagpasidungog kaniya.
欺压贫寒的，是辱没造他的主； 怜悯穷乏的，乃是尊敬主。
32 Ang tawong daotan malaglag pinaagi sa iyang daotang mga binuhatan, apan ang tawong matarong adunay dalangpanan bisan diha sa kamatayon.
恶人在所行的恶上必被推倒； 义人临死，有所投靠。
33 Ang kaalam anaa sa kasingkasing sa adunay panabot, apan bisan sa taliwala sa mga buangbuang gipaila niya ang iyang kaugalingon.
智慧存在聪明人心中； 愚昧人心里所存的，显而易见。
34 Ang pagbuhat kung unsa ang matarong motuboy sa nasod, apan ang sala kaulawan sa kang bisan kinsa.
公义使邦国高举； 罪恶是人民的羞辱。
35 Ang kaluoy sa hari anaa sa sulugoon nga nagmaampingon, apan ang iyang kasuko alang sa tawo nga nagpakaulaw.
智慧的臣子蒙王恩惠； 贻羞的仆人遭其震怒。
